Οι προτάσεις της Κομισιόν για την τραπεζική ενοποίηση

Tις προτάσεις της για τους νέους κανόνες που θα διέπουν την διακυβέρνηση των τραπεζών παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες για δραστικές αλλαγές στο υφιστάμενο καθεστώς δομής και λειτουργίας των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με κύρια σημεία τη δυνατότητα που πλέον δίνεται στις εθνικές κυβερνήσεις και στα εποπτικά όργανα για «άμεσες και ‘επιθετικές’ παρεμβάσεις», η ευχέρεια να αναλαμβάνουν ακόμα και τον έλεγχο προβληματικών τραπεζών, ακόμα και η δυνατότητα να επιβάλλουν στους μετόχους των προβληματικών τραπεζών και όχι στους φορολογούμενους πολίτες τα βάρη μιας «διάσωσης», με τη μορφή της διάσπασης κάθε τέτοιας τράπεζας και με τους μετόχους να αναλαμβάνουν το «προβληματικό» και ζημιογόνο κομμάτι της!

Το κείμενο προτάσεων της Κομισιόν είναι ένα τεράστιο βήμα προς την αλλαγή της σημερινής «πολιτικής εξυγίανσης» του τραπεζικού κλάδου στην ΕΕ, πρωτίστως όμως είναι ένα άλμα προς την κατεύθυνση της τραπεζικής ενοποίησης. Αν και οι ιθύνοντες εκτιμούν πως θα μεσολαβήσει χρόνος έως ότου οι προτάσεις αυτές καταστούν νομοθεσία της ΕΕ, ίσως και μέχρι το 2015!

Συνοπτικά, τα σχέδια που ανακοίνωσε η Κομισιόν προβλέπουν πως θα επιβάλλεται στις προβληματικές τράπεζες να καταρτίζουν σχέδια ανάκαμψης και εξυγίανσης, ενώ οι εποπτικές αρχές ή οι κυβερνήσεις θα έχουν δικαίωμα άμεσης παρέμβασης «όταν παραβιάζονται οι ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις».

Ενώ «για τη διάσωση των ιδρυμάτων, εάν δεν είναι δυνατή η χρηματοδότηση μέσω της αγοράς, θα υπάρχει συμπληρωματική χρηματοδότηση από ταμεία εξυγίανσης τα οποία θα εισπράττουν εισφορές από τις τράπεζες ανάλογα με τις υποχρεώσεις και τα προφίλ ρίσκου τους».

Είναι η υλοποίηση της περιβόητης δέσμευσης των Ευρωπαίων επιτρόπων πως θα επιβάλλουν ένα είδος «ειδικού τέλους», έναν «φόρο» ίσο με το 1% των τραπεζικών καταθέσεων ώστε με τα κεφάλαια αυτά να δημιουργηθεί ένα είδος «πανευρωπαϊκού ταμείου διάσωσης» …

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσαν εξάλλου τόσο ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, όσο και ο Μισέλ Μπαρνιέ, Επίτροπος αρμόδιος για την Εσωτερική Αγορά, οι προτάσεις της Επιτροπής στοχεύουν στην προστασία των Ευρωπαίων φορολογουμένων και των ευρωπαϊκών οικονομιών από τις επιπτώσεις μιας μελλοντικής τραπεζικής χρεοκοπίας, ενώ παράλληλα αποτελούν ένα ουσιαστικό βήμα στην πορεία προς την Τραπεζική Ένωση στην ΕΕ.

Με τον κύριο Μπαρνιέ να είναι πιο «καυστικός», λέγοντας πως «η χρηματοπιστωτική κρίση έχει κοστίσει πολλά χρήματα στους φορολογουμένους. Πρέπει να εξοπλίσουμε τις δημόσιες αρχές έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν ικανοποιητικά τις μελλοντικές τραπεζικές κρίσεις. Αλλιώς, θα πρέπει για άλλη μια φορά να πληρώσουν τον λογαριασμό οι πολίτες, ενώ οι διασωθείσες τράπεζες θα συνεχίσουν να ενεργούν όπως πριν, εφόσον θα γνωρίζουν ότι και πάλι θα διασωθούν.»

Τα βασικά σημεία

Ειδικότερα όσον αφορά στην κυβερνητική παρέμβαση στις προβληματικές τράπεζες, προβλέπεται ότι οι εκάστοτε αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να απαιτήσουν από μια τράπεζα «να τροποποιήσει τις νομικές ή τις λειτουργικές δομές της για να εξασφαλιστεί ότι μπορεί να εξυγιανθεί εν λειτουργία, δεν απειλεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της εθνικής οικονομίας, ούτε συνεπάγεται κόστος για τον φορολογούμενο».

Η επέμβαση των εποπτικών αρχών θα ενεργοποιούνται «όταν ένα ίδρυμα δεν πληροί ή ενδέχεται να παραβιάζει τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις».

Τότε οι κρατικές ή οι εποπτικές αρχές θα έχουν την εξουσία να απαιτούν «σύγκληση συνέλευσης των μετόχων για να ληφθούν επείγουσες αποφάσεις, να απαιτήσουν από το ίδρυμα να καταρτίσει σχέδιο για την αναδιάρθρωση του χρέους με τους πιστωτές του και κυρίως να διορίζουν ειδικό διαχειριστή σε μια τράπεζα για περιορισμένο χρονικό διάστημα, η πρωταρχική αποστολή του οποίου θα είναι να αποκαταστήσει την οικονομική κατάσταση της τράπεζας και την ορθή και συνετή διαχείριση των δραστηριοτήτων της».

Εάν όλα αποτύχουν τότε οι αρχές θα έχουν το δικαίωμα να αναλάβουν πλήρως τον έλεγχο του τραπεζικού ιδρύματος και ενίοτε να «παρεμβαίνουν στα δικαιώματα των μετόχων και των πιστωτών, εάν κριθεί επιτακτική ανάγκη προστασίας της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, των καταθετών και των φορολογουμένων».

Πρακτικά αυτό σημαίνει πως θα μπορούν ακόμα και να «πωλούν το σύνολο ή μέρος της υπό πτώχευση τράπεζας σε άλλη τράπεζα», ή να διαχωρίσουν τα περιουσιακά στοιχεία, με τα επισφαλή περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας να μεταβιβάζονται σε έναν φορέα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.

Επίσης προβλέπεται και η συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών. Επ΄αυτού προβλέπονται ειδικά σώματα εξυγίανσης υπό την καθοδήγηση της αρχής εξυγίανσης κάθε προβληματικού τραπεζικού ομίλου, με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών.

Όσον αφορά στο που θα βρεθούν κεφάλαια για τέτοιου είδους παρεμβάσεις, οι νέοι κανονισμοί που προτείνει η Κομισιόν προβλέπουν πως «εάν δεν είναι δυνατή η χρηματοδότηση μέσω της αγοράς και προκειμένου να αποφευχθεί η χρηματοδότηση των ενεργειών εξυγίανσης από το κράτος, θα διατεθεί συμπληρωματική χρηματοδότηση από ταμεία εξυγίανσης, τα οποία θα εισπράττουν συνεισφορές από τις τράπεζες ανάλογα με τις υποχρεώσεις τους και τα προφίλ κινδύνου τους.

Τα ταμεία θα πρέπει να αποκτήσουν επαρκείς δυνατότητες ώστε να φθάσουν στο 1% των καλυπτόμενων καταθέσεων σε 10 έτη. Θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την υποστήριξη της ομαλής αναδιοργάνωσης και εξυγίανσης, και σε καμία περίπτωση για τη διάσωση τραπεζών. Τα εθνικά ταμεία εξυγίανσης θα συνεργάζονται, ιδίως για την παροχή χρηματοδότησης για την εξυγίανση διασυνοριακών τραπεζών». Ιδιαίτερη σημασία έχει η πρόνοια που ελήφθη ώστε να είναι απολύτως εγγυημένες οι καταθέσεις ιδιωτών, αφού προς τούτο θα χρησιμοποιηθούν πόροι από τη χρηματοδότηση που διατίθεται ήδη στα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων (ΣΕΚ) των 27 χωρών της ΕΕ.

Με δυο λόγια θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κεφάλαια που θα έχουν συγκεντρωθεί από εισφορές γερμανικών τραπεζών για να «διασωθεί» μια ελληνική ή μια ιταλική τράπεζα!!!