Κρατούν «ζεστή» την πυρηνική ενέργεια στην Ελλάδα

Έχουμε ξαναγράψει ότι από την στιγμή που θα εγερθεί ζήτημα κατασκευής ενός πυρηνικού εργοστασίου σε κάποια περιοχή, έχει παρατηρηθεί ότι θα απαιτηθούν περί τα 10 με 15 χρόνια έως αυτό να τεθεί – αν τεθεί – σε λειτουργία. 

Υπό αυτήν την έννοια, το ότι στην Ελλάδα ακόμη συζητούμε για το αν …θα πρέπει να συζητήσουμε για την σκοπιμότητα της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας στο ενεργειακό μας ισοζύγιο, δείχνει ότι το θέμα ουσιαστικά δεν υφίσταται για το ορατό μέλλον. 

Άλλωστε και ο μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός που έχει παρουσιαστεί από το Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής προβλέπει κάλυψη των αναγκών της χώρας έως το 2020 χωρίς την λειτουργία πυρηνικού εργοστασίου. 

Πλην, όμως, είναι σαφές ότι η κοινή γνώμη ακούει – εθίζεται; - όλο και περισσότερο για την πυρηνική ενέργεια στην χώρα μας και, μάλιστα, από φορείς που δεν παραπέμπουν σε επιχειρηματικά συμφέροντα, όπως λ.χ. είχε συμβεί με το κάρβουνο της RWE και της ΔΕΗ, που είχ ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων για περιβαλλοντικούς – και όχι μόνο – λόγους.  

Ήταν, λοιπόν, η σειρά της Ακαδημίας Αθηνών να ξαναφέρει το ζήτημα στο προσκήνιο, παρουσιάζοντας τα πορίσματα στα οποία έχει καταλήξει Ομάδα Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας επί του θέματος της Πυρηνικής Ενέργειας και των ενεργειακών αναγκών της Ελλάδας.  

Η Ομάδα Εργασίας μεταξύ άλλων επισημαίνει πως τα  τελευταία χρόνια, οι αυξανόμενες ανάγκες της Ελλάδος σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται μόλις οριακά. Η οριακή αυτή κάλυψη των αναγκών της Ελλάδος σε ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να συνεχιστεί επί αρκετό χρονικό διάστημα και μάλιστα είναι πιθανόν να παρουσιαστεί και ενεργειακό έλλειμμα κατά το 2020.  

«Η κατάσταση αυτή δεν είναι δυνατόν να αποτραπεί ακόμη και μετά την πλήρη αξιοποίηση όλων των πηγών ηλεκτροπαραγωγής που ήδη χρησιμοποιούνται (λιγνίτης, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Ειδικά για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ανώτατα όρια χρησιμοποιήσεώς των επιβάλλονται και από την ανελαστικότητα των  ωρών λειτουργίας  των θερμοηλεκτρικών μονάδων», αναφέρεται χαρακτηριστικά. 

Στην λογική, λοιπόν, της αναζήτησης εναλλακτικών πηγών – προσδιορίζονται μεταξύ αυτών τόσο οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας όσο και η χρήση του λιθάνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρισμού – υποστηρίζεται από την Ακαδημία Αθηνών ότι είναι «επιβεβλημένη η σοβαρή εξέταση της πυρηνικής επιλογής και η υπεύθυνη αξιολόγηση όλων των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων της». 

Σύμφωνα με την Ομάδα Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας, η χρήση της πυρηνικής ενέργειας παρουσιάζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.   

• Κύρια πλεονεκτήματα: Η πυρηνική ενέργεια μπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα ηλεκτρική ενεργειακή επάρκεια, ενεργειακή ασφάλεια (τα πυρηνικά εργοστάσια μπορούν να αποθηκεύσουν καύσιμο έως 5 έτη), ευελιξία στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (η πυρηνική ενέργεια μπορεί εύκολα να αναβαθμιστεί), διαφοροποίηση καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή, μείωση των αερίων θερμοκηπίου (αντικαθιστώντας τα ορυκτά καύσιμα), μεγαλύτερες ποσότητες και χαμηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας.
• Κύρια μειονεκτήματα: Ανάγκη διαχείρισης των καταλοίπων και υψηλό αρχικό κόστος που απαιτείται για τα συστήματα ασφάλειας και αποτροπής τρομοκρατικών ενεργειών, κίνδυνοι ασφάλειας, τρομοκρατίας, διασποράς πυρηνικών υλικών, διαχείρισης ραδιενεργών καταλοίπων, και υψηλό (2.500-4.500 ευρώ ανά KW) αρχικό κόστος κατασκευής του πυρηνικού σταθμού).

Μικρή η πιθανότητα για ατυχήματα

Ειδικά ως προς τα ζητήματα ασφάλειας, επισημαίνεται ότι η πιθανότητα να συμβούν ατυχήματα είναι πολύ μικρή. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη σχάση του ουρανίου είναι σχετικά ασφαλής και η σχετική τεχνολογία είναι ώριμη και επαρκώς τεκμηριωμένη.  

Από την άλλη, η έντονη σεισμικότητα της Ελλάδος πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα. υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ, στην Καλιφόρνια και Ιαπωνία) χωρίς κανένα σοβαρό πρόβλημα.  

Προφανώς, η σεισμική θωράκιση αυξάνει το κόστος της κατασκευής.    

«Το πλέον κρίσιμο πρόβλημα της αποδοχής της πυρηνικής ενέργειας είναι η ασφαλής διαχείριση των ραδιενεργών πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων», συμπεραίνει η Ακαδημία Αθηνών. Και προσθέτει ότι η χρήση πυρηνικής ενέργειας για ηλεκτροπαραγωγή από μία χώρα προϋποθέτει τη θέσπιση ενός εθνικού προγράμματος διαχείρισης για την προσωρινή και μόνιμη αποθήκευση ραδιενεργών καταλοίπων που θα προέλθουν από τις προτεινόμενες πυρηνικές μονάδες. Η διεθνής αποδοχή αυτού του προγράμματος κρίνεται απαραίτητη.  

Τονίζεται, εν προκειμένω, ότι  η λύση των καταλοίπων ναι μεν επιβάλλεται να είναι εθνική, αλλά είναι θέμα συμφωνίας με τους προμηθευτές του πυρηνικού υλικού.            

«Είτε η διαχείριση των πυρηνικών καταλοίπων περιλαμβάνει ανακύκλωση του αναλωμένου καυσίμου είτε όχι, μία αποδεκτή λύση του προβλήματος των πυρηνικών καταλοίπων/αποβλήτων είναι επιτακτική προκειμένου να ληφθεί μία απόφαση ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας στον ελληνικό χώρο», καταλήγει η Ακαδημία Αθηνών, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει και εκτενής ενημέρωση της κοινής γνώμης .  

Θυμίζουμε εδώ ότι τα σχέδια για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στην ευρύτερη «γειτονιά» μας …ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια, αφού σχεδιασμοί υπάρχουν στην Βουλγαρία, στην Τουρκία, στην Αίγυπτο αλλά και στην Αλβανία.