Τι αλλάζει στο φορολογικό και στη ζωή μας με τις τροπολογίες Στουρνάρα

Μπορεί οι Έλληνες φορολογούμενοι να μην έχουν λεφτά να βγουν να ψωνίσουν στα μαγαζιά που κλείνουν το ένα μετά το άλλο, υποχρεούνται όμως και το 2013 να συλλέγουν αποδείξεις για να μην πληρώσουν «πρόστιμο» 22% στην εφορία. Ωστόσο μπορούν να αισθάνονται περισσότερο … ευρωπαίοι, αφού εκτός από τις αποδείξεις που εκδίδονται με το ελληνικό σύστημα, η εφορία θα κάνει δεκτές και τις αποδείξεις αγορών από καταστήματα άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδίδονται με το ισχύον στις χώρες αυτές καθεστώς.
 
Οι τροπολογίες που καταθέτει σήμερα ή αύριο ο κ. Γιάννης  Στουρνάρας στο φορολογικό νομοσχέδιο που αναμένεται να ψηφιστεί την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου, επιφέρει σωρεία αλλαγών στον αρχικό σχεδιασμό του υπουργείου, αλλά και στη ζωή εκατομμυρίων φορολογουμένων.
 
Με τις τροπολογίες που κατετέθησαν, η έκπτωση φόρου που υποκαθιστά εν μέρει την κατάργηση των φοροαπαλλαγών και των αφορολογήτων ορίων, δεν θα παρέχεται τελικά «άνευ όρων» τους μισθωτούς και συνταξιούχους. Συγκεκριμένα:
 
- Ως προϋπόθεση για να τύχουν της έκπτωσης φόρου, που κυμαίνεται από 100 έως τα 2.100 ευρώ για όσους έχουν εισόδημα έως 42.000 ευρώ, τίθεται η συλλογή και υποβολή στην εφορία αποδείξεων δαπανών που καλύπτουν το 25% του δηλωθέντος εισοδήματός τους.

- Γίνονται δεκτές από την εφορία οι αποδείξεις που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των Κανόνων Απεικόνισης Συναλλαγών (του ΚΒΣ δηλαδή) «ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δαπάνες αγοράς αγαθών και υπηρεσιών τις οποίες πραγματοποιεί ο ίδιος, η σύζυγος ή τα τέκνα που τον βαρύνουν».

- Ελεύθεροι επαγγελματίες δεν υποχρεούνται στην προσκόμιση αποδείξεων, επειδή δεν ωφελούνται από έκπτωση φόρου. Ωστόσο υποχρεούνται οι μισθωτοί και συνταξιούχοι, εφόσον δηλώνουν πάνω από 42.000 ευρώ, παρότι χάνουν την έκπτωση. Αυτοί όμως δεν απαιτείται να συλλέξουν το 25% του εισοδήματός τους, αλλά μόνο μέχρι 10.500 ευρώ (δηλαδή όσο το 25% για εισόδημα 42.000 ευρώ).
 

Έτσι, για παράδειγμα, ένας μισθοσυντήρητος που του 2013 θα εχει εισόδημα 20.000 ευρώ, θα του αναλογεί φόρος 4.400 ευρώ (επειδή θα ισχύει συντελεστής φόρου 22% έως τις 25.000 ευρώ) θα δικαιούται έκπτωση φόρου 2.100 και θα πληρώσει 2.300 ευρώ, μόνο στην περίπτωση που συγκεντρώσει αποδείξεις 5.000 ευρώ (δηλαδή 25% των 20.000 που δηλώνει).
 
Αν συλλέξει αποδείξεις 4.000 ευρώ αντί 5.000 ευρώ, θα επιβαρυνθεί με ποινή φόρου 220 ευρώ, δηλαδή 22% για τα 1.000 ευρώ που του λείπουν. Έτσι στην τελική εκκαθάριση φόρου το 2014 θα πρέπει να πληρώσει 2.300+220=2520 ευρώ.
 
Αν παραλείψει να τις δηλώσει (από αφηρημάδα) στην εμπρόθεσμη αρχική δήλωση, τότε αυτές απορρίπτονται στο σύνολό τους, σαν να μην έχει συλλέξει καθόλου αποδείξεις. Τότε η ποινή υπολογίζεται σε 22% επί των 5.000 ευρώ που όφειλε να προσκομίσει και η επιβάρυνση λόγω αποδείξεων φτάνει στα 1.100 ευρώ! Μέχρι το 2012 η «ποινή» φόρου ήταν 10%, αλλά τώρα διπλασιάζεται.
 
Αντίστοιχα ένας μισθωτός των 42.000 ευρώ, που δικαιούται έκπτωση φόρου μόλις 100 ευρώ, πρέπει να συλλέξει αποδείξεις 10.500 ευρώ. Αν δεν τις προσκομίσει, θα επιβαρυνθεί με ποινή 2.310 ευρώ!
 
Αντιθέτως κάποιος με εισόδημα 60.000 ευρώ, δεν έχει μεν έκπτωση φόρου αλλά υποχρεούται να συγκεντρώσει 10.500 ευρώ σε αποδείξεις δαπανών, και όχι 15.000 ευρώ που απαιτούντο ως σήμερα ή και με το νέο σύστημα για τους χαμηλόμισθους.
 
Στις δαπάνες που αναγνωρίζονται από την εφορία περιλαμβάνονται οι εξής ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
 
1. είδη διατροφής και μη αλκοολούχα ποτά
2. αλκοολούχα ποτά και καπνός
3. είδη ένδυσης και υπόδησης
4. δαπάνες στέγασης, αλλά μόνο υπηρεσίες και είδη επισκευής και συντήρησης κατοικίας.
5. διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες
6. μεταφορές και συγκεκριμένα: μόνο μεταφορές πραγμάτων και όχι ατόμων, συντήρηση και επισκευή αυτοκινήτου ή μοτοσυκλέτας, ανταλλακτικά αυτοκινήτου, λιπαντικά-αντιψυκτικό, μίσθωση ταξί, καύσιμα οχήματος.
7. υπηρεσίες αναψυχή και πολιτιστικές δραστηριότητες, εκτός από εισφορές ΕΡΤ και συνδρομητικής τηλεόρασης.
8. Εκπαίδευση, αλλά μόνο τα δίδακτρα φροντιστηρίων και ξένων γλωσσών
9. Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια
10. Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, αλλά κανενός είδους ασφάλιση.
 
Σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, η καταβαλλόμενη διατροφή, οι δωρεές και οι δαπάνες για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων (σπίτι, αυτοκίνητο κλπ).
 
Όπως προκύπτει από τις τροπολογίες, εκτός από τις μετακινήσεις δεν υπολογίζονται και οι δαπάνες για τηλεπικοινωνίες.
 

Ακίνητα 

Με τις τροπολογίες της τελευταίας στιγμής «γλίτωσαν» τελικά κι δεν θα φορολογηθούν αναδρομικά με φόρο υπεραξίας οι σημερινοί ιδιοκτήτες ακινήτων που θα το πουλήσουν από το 2013 και μετά. Κάθε ακίνητο που αποκτήθηκε πριν το 2013 θα υπόκειται σε φόρο μεταβίβασης που πληρώνει ο αγοραστής. Με διάταξη που προστέθηκε, ο φόρος υπεραξίας θα επιβάλλεται μόνο σε ακίνητα που αγοράστηκαν ή αποκτήθηκαν μετά την 1.1.2013. Στις περιπτώσεις αυτές, ο πωλητής θα πληρώνει φόρο 20% επί της υπεραξίας που απέκτησε το ακίνητο στα χρόνια που το είχε στην κατοχή του.
 
Ωστόσο στις τροπολογίες που παρουσίασε χθες ο Γιάννης Στουρνάρας, δεν περιλαμβάνεται η έκπτωση 5% στο φορολογητέο εισόδημα όσων εισπράττουν ενοίκια και η οποία ο υπουργός Οικονομικών είχε προαναγγείλει πως θα τους προσφερθεί σαν «αντικειμενική δαπάνη συντήρησης» των ακινήτων τους.