Μειώνουν τα επιτόκια, αλλά …δεν δίνουν δάνεια

Με ταχύτατους ρυθμούς μειώνονται το τελευταίο διάστημα τα διατραπεζικά επιτόκια ακολουθώντας και στην αποκλιμάκωση πορεία αντιστρόφως ανάλογη από την αντίστοιχη της προ τετραμήνου ανόδου.

Το διατραπεζικό επιτόκιο euribor, αφού έσπασε το φράγμα του 2% επίπεδο στο οποίο κινείται ακόμη το βασικό επιτόκιο παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έφθασε για την τρίμηνη διάρκεια στο 1,79% ενώ το euribor διάρκειας ενός μήνα κινείται στο 1,5%.

Αποκλιμάκωση όμως έχει αρχίσει να παρατηρείται και στα spreads των τραπεζικών δανείων αρχής γενομένης από τα στεγαστικά δάνεια τα τελικά επιτόκια των οποίων επιστρέφουν σε ομαλότερα επίπεδα κοντινά με τα προ της κρίσης επιτόκια.

Υπό την πίεση της αγοράς και της κυβέρνησης που αυξάνεται λόγω της εντονότατης κριτικής που δέχονται οι τράπεζες πως δεν χορηγούν δάνεια παρά την ενεργοποίηση του πακέτου των 28 δισ. ευρώ, αρχίζει να διαφαίνεται η επάνοδος του ανταγωνισμού που αποτυπώνεται στην αποκλιμάκωση των spreads.

Ετσι σήμερα τα spreads στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, από 2,5% - 3% που ήταν τους προηγούμενους μήνες, κινούνται μεταξύ 1,5% το χαμηλότερο έως 2,5% το υψηλότερο το οποίο όμως τελεί υπό διαπραγμάτευση και επιδέχεται σημαντικής βελτίωσης προς τα κάτω.

Αποτέλεσμα της επανεμφάνισης του ανταγωνισμού είναι, το τελικό κυμαινόμενο επιτόκιο στεγαστικού δανείου βασιζόμενου στο euribor 3μήνου να διαμορφώνεται σε 3,40 % - 3,80% και η δόση για ένα στεγαστικό δάνειο 15ετούς διάρκειας ύψους π.χ. 120.000 ευρώ διαμορφώνεται μεταξύ 830 – 870 ευρώ το μήνα.

Η αποκλιμάκωση επιτοκίων και spread διευκολύνει όσους σχεδιάζουν τώρα να πάρουν στεγαστικό δάνειο και ακόμη περισσότερο όσους έχουν παλαιότερο δάνειο με ακόμη χαμηλότερο spread.

Λίγα και κουτσουρεμένα…

Τα προβλήματα ωστόσο παραμένουν στην αγορά, καθώς ενώ τα επιτόκια μειώνονται τα δάνεια χορηγούνται με το σταγονόμετρο και μετά από εξαντλητική ανάλυση του οικονομικού προφίλ του πελάτη και της πιστοληπτικής του ικανότητας, ενώ παράλληλα τα νέα δάνεια δεν χρηματοδοτούν περισσότερο από το 70% της αξίας του ακινήτου.

Οι τράπεζες από την εποχή του σχεδόν ανεξέλεγκτου δανεισμού έχουν περάσει στο αντίθετο άκρο, εγκρίνοντας πολύ λιγότερα δάνεια σε μια εποχή που και οι αιτήσεις δανεισμού έχουν μειωθεί κατά 60% - 70% περίπου.

Η δυνατότητα των τραπεζών να εφαρμόζουν τιμολόγηση στα δάνεια βάσει των τιμών του euribor και του βασικού επιτοκίου ΕΚΤ ταυτόχρονα με την αποκλιμάκωση των δικών τους spreads είναι αποτέλεσμα της χρήσης του πακέτου που τους επιτρέπει να προμηθεύονται με άφθονη φθηνή ρευστότητα απευθείας από τη ΕΚΤ η οποία υπολογίζεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος σε 35 δισ. ευρώ.

Εάν η στρόφιγγα της ΕΚΤ κλείσει, οι εξελίξεις θα είναι δραματικές για την ελληνική αγορά. Η επιδείνωση της κρίσης που αποτυπώνεται πλέον εμφανώς στην πραγματική οικονομία και αρχίζει να αγγίζει ακόμη και τον κλάδο των τροφίμων, σε συνδυασμό με την περαιτέρω επιδείνωση των δημοσιονομικών και των δυσμενών προβλέψεων, έχει εκτινάξει και πάλι το spread των ελληνικών 10ετων ομολόγων κοντά στις 300 μονάδες βάσης, ενώ οι πιο αρνητικές προβλέψεις αναμένουν περαιτέρω άνοδο των spread μέχρι και τις 400 μονάδες βάσης.

Μια τέτοια εξέλιξη εφόσον επιβεβαιωθεί θα καθιστούσε απαγορευτικό το δανεισμό των τραπεζών από τις αγορές, ενώ επιβαρύνει ήδη σημαντικά και το ελληνικό δημόσιο, το οποίο χθες προχώρησε στην πρώτη έκδοση 10ετών ομολόγων για το 2009.

Οι προσφορές που δέχθηκε προσέγγιζαν χθες το βράδυ τα 8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων αναμένεται να αντληθούν από το δημόσιο τα 5 δισ. ευρώ με κόστος γύρω στο 6% υπερβολικά υψηλό αν και αναμενόμενο.