Ποιους και πότε συμφέρει η νέα ρύθμιση χρεών

Γρίφος φαντάζει για 2.000.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν απλήρωτα χρέη στο Δημόσιο το να καταλάβουν και να αποφασίσουν αν τους συμφέρει να πάνε στην Εφορία να ζητήσουν ρύθμιση οφειλών με έως και 100 δόσεις, αφού οι ρυθμίσεις μοιάζουν κομμένες και ραμμένες κυρίως για όσους δηλώσουν μηνιαίο εισόδημα 1.000-1.500 ευρώ τον μήνα το πολύ. Ακόμα όμως κι αν περάσουν από την... τρύπα της βελόνας -με όλες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται- για να ζητήσουν τη ρύθμιση, παίρνουν το ρίσκο να μπλέξουν στα γρανάζια του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Αν φανούν ασυνεπείς σε όσα δηλώσουν, αν αφήσουν απλήρωτες οποτεδήποτε δύο δόσεις ή άλλα χρέη στο μέλλον, χάνουν τη ρύθμιση και πρέπει να πληρώσουν άμεσα ολόκληρο το χρέος ή θα τους γίνει κατάσχεση. Αλλά κι αν τηρούν τη ρύθμιση, η Εφορία μπορεί να βάλει χέρι στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν δηλώσει... με χαρτί και καλαμάρι πως διαθέτουν στην Ελλάδα (καταθέσεις, ακίνητα κ.λπ.) ώστε να επισπεύσει την εξόφληση του χρέους.

Ποιοι παίρνουν έως 48 ή και 100 δόσεις

Από τον Ιούλιο οι ενδιαφερόμενοι θα υποβάλλουν αιτήσεις για δύο τύπων διακανονισμούς:

Ρυθμίσεις για όσους έχουν παλιά χρέη στην Εφορία από το 2012 και ρυθμίσεις για όσους έχουν νέα χρέη και τα οποία έμειναν απλήρωτα από 1/1/2013 και μετά.

Τη δυνατότητα να πληρώσουν με έως 100 ισόποσες δόσεις και από μόλις 15 ευρώ τον μήνα έχουν μόνον όσοι είχαν απλήρωτα παλαιά χρέη (από φόρους, πρόστιμα κ.λπ.) πριν από το 2013.

Στη ρύθμιση αυτή εντάσσονται και χρέη που δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα, αρκεί να βεβαιώθηκαν στην Εφορία έως 31/12/2012. Ετσι, εμμέσως, στη ρύθμιση με τις πολλές δόσεις μπορούν να ενταχθούν και χρέη που έπρεπε να πληρωθούν στις αρχές του 2013 - αρκεί να μην έχουν καταστεί και αυτά ληξιπρόθεσμα.

Από τη συγκεκριμένη ρύθμιση εξαιρούνται όσοι έχουν ήδη σε ρύθμιση τα χρέη τους. Αν όμως έχουν κάνει διακανονισμό για ένα μέρος των οφειλών τους (π.χ. για φόρους ακινήτων) αλλά δεν έχουν ακόμα κάνει ρύθμιση για άλλες οφειλές τους (π.χ. δόσεις του φόρου εισοδήματος του 2012), τότε εντάσσονται όλα μαζί, αν θέλουν, στη μεγάλη ρύθμιση με τις πολλές δόσεις.

Η ρύθμιση γι’ αυτά τα χρέη προσφέρει 48 δόσεις το πολύ, αλλά προβλέπει ακόμα και 100 για μισθοσυντήρητους ή επιτηδευματίες (γιατροί, δικηγόροι κ.ά.) που δήλωσαν διακοπή στην Εφορία - εφόσον επικαλεστούν οικονομική αδυναμία. Για μικροποσά έως 5.000 ευρώ αρκεί μια αίτηση. Για όλους τους υπόλοιπους και για μεγάλες οφειλές απαιτούνται πλήρη περιουσιακά στοιχεία, ακόμη και πιστοποίηση λογιστή ή δικηγόρου.

Ποιοι παίρνουν 12 ή έως και 24 δόσεις

Οσοι έχουν ή δημιουργούν χρέη από 1/1/2013 και μετά, αλλά και όσοι αποκλειστούν από τη ρύθμιση με τις πολλές δόσεις (π.χ. λόγω παλαιότερης ρύθμισης που ακόμα τηρούν) μπορούν να καταφύγουν στη νέα «πάγια» ρύθμιση που καθιερώνεται για όλους τους οφειλέτες, που προσφέρει έως 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Αν και φαντάζουν λίγες, για κάποιες κατηγορίες χρεών οι δόσεις διπλασιάζονται! Μέχρι 24 ισόποσες δόσεις μπορούν να ζητήσουν όσοι έχουν οφειλές από «έκτακτη αιτία» (π.χ. φόρο κληρονομιάς, δωρεάς κ.λπ.), αλλά μόνον γι’ αυτά τα χρέη και όχι για τα υπόλοιπα από φόρους εισοδήματος, πρόστιμα κ.ά.

Πόσα και μέχρι πότε θα πληρώνουν

Οι δόσεις υπολογίζονται με βάση το χρέος, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις ανάλογα και με το διαθέσιμο εισόδημα:
Για παράδειγμα:

■ Παλαιό χρέος 480 ευρώ δεν μπορεί να ρυθμιστεί σε 48 δόσεις, γιατί η ελάχιστη δόση δεν μπορεί να είναι επ’ ουδενί κάτω από 15 ευρώ τον μήνα. Η εξόφληση πρέπει να γίνει σε 32 δόσεις το πολύ.

■ Παλαιό χρέος 4.800 ευρώ θα κανονιστεί με 48 δόσεις των 100 ευρώ (συν τόκους και προσαυξήσεις). Η τελευταία δόση πρέπει να πληρωθεί τον Ιούνιο του 2017.

■ Νέο χρέος 4.800 ευρώ θα ρυθμιστεί με 12 δόσεις των 400 ευρώ τον μήνα.

Ωστόσο, αυτός ο κανόνας υπολογισμού των δόσεων δεν ισχύει πάντα. Οσοι κάνουν ρύθμιση για παλαιά χρέη μπορούν να ζητήσουν και παραπάνω δόσεις, που θα φτάνουν και τις 100. Δεν αρκεί όμως να επικαλεστεί κάποιος αδυναμία να ανταποκριθεί στις «τυπικές» δόσεις για να ζητήσει περισσότερες, αφού πρέπει να αποδείξει στην Εφορία και ότι μπορεί να πληρώνει με συνέπεια τις χαμηλές δόσεις που θα έχει τα επόμενα χρόνια. Αν πάρουν πάνω από 48 δόσεις, τότε η μηνιαία που θα πληρώνουν θα εξαρτάται και από το μηνιαίο εισόδημα (με βάση όσα δηλώσουν φέτος πως έβγαλαν το 2012). Η ελάχιστη δόση θα υπολογίζεται σε 5%-30% του μηνιαίου εισοδήματός τους ως εξής:

■ Για δηλωθέν εισόδημα (2012) έως 500 ευρώ τον μήνα, ελάχιστη δόση 5% ή τουλάχιστον 15-25 ευρώ.
■ Για 500-1.000 ευρώ τον μήνα, ελάχιστη δόση 6% ή 30-60 ευρώ.
■ Για 1.000-1.500 ευρώ τον μήνα, η ελάχιστη δόση θα είναι 7% ή 70-100 ευρώ.
■ Για εισόδημα 1.501-2.000 ευρώ, δόση 10% ή 150-200 ευρώ τον μήνα.
■ Για 2.001-5.000 ευρώ, η ελάχιστη δόση ορίζεται σε 20% ή 400-1.000 ευρώ.
■ Για 5.000 ευρώ και άνω, η δόση δεν θα είναι μικρότερη από 30% ή 1.500 ευρώ τον μήνα.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ 

1.   Σε 100 μηνιαίες δόσεις των 100 ευρώ τον μήνα (συν κάτι «ψιλά» για τόκους) θα εξοφλήσει ένα νοικοκυριό την Εφορία αν έχει χρέη 10.000 ευρώ, με την προϋπόθεση να έχει μηνιαίο εισόδημα 1.500 ευρώ τον μήνα (18.000 ευρώ τον χρόνο). 2.   Για χρέος 4.500 ευρώ δεν γίνονται δόσεις των 15 ευρώ γιατί το χρέος θα εξοφλείτο σε... 300 μήνες. Για τις 100 δόσεις απαιτείται εισόδημα 750 ευρώ τον μήνα (Χ 6% = 45 ευρώ η ελάχιστη δόση). Αν δεν κατα- φέρουν όμως να πείσουν τον έφορο για την οικονομική αδυναμία τους, θα περιοριστούν σε 48 δόσεις, δηλαδή θα πληρώνουν 94 ευρώ τον μήνα. 3.   Μέχρι 3.000 ευρώ χρωστάνε 1.763.506 νοικοκυριά. Τα 116.884 είναι ήδη σε ρύθμιση, άρα εξαιρούνται από την καινούρια με τις 48 ή 100 δόσεις. Το μέσο χρέος που έχουν είναι 652 ευρώ. Για το χρέος αυτό, με εισόδημα κάτω από 300 ευρώ τον μήνα θα πάρουν 45 δόσεις των 15 ευρώ. Για μηνιαίο εισόδημα 500 ευρώ θα πληρώσουν 26 δόσεις των 25 ευρώ. Για εισόδημα 785 ευρώ η ελάχιστη δόση είναι 47 ευρώ (6% του εισοδήματος), άρα πρέπει να εξοφλήσουν σε 14 μήνες. Αν βγάζουν 1.010 ευρώ τον μήνα, η ελάχιστη δόση είναι 70 ευρώ (7% του εισοδήματος) και θα εξοφλήσουν σε 11 μήνες. 4.   Η μέση οφειλή 111.315 οφειλετών με χρέη 3.000-5.000 ευρώ είναι 3.847 ευρώ. Το μέσο μηνιαίο εισόδημα που δήλωσαν πέρυσι ήταν 1.228 ευρώ τον μήνα. Σε αυτή την περίπτωση η ελάχιστη δόση είναι 86 ευρώ, δηλαδή θα εξοφλήσουν σε 45 μήνες. 5.   Από 5.001-10.000 ευρώ χρωστάνε περίπου 95.000 νοικοκυριά, αλλά τα 29.709 μένουν απέξω επειδή έκαναν ήδη ρύθμιση. Τα 65.000 καλούνται να πληρώσουν «κατά κεφαλήν» χρέος 6.952 ευρώ. Με μέσο δηλωθέν εισόδημα περίπου 1.200 ευρώ, η ελάχιστη δόση που θα έπρεπε να πληρώνουν θα ήταν 85 ευρώ. Ετσι θα εξοφλούσαν σε περίπου 82-84 μήνες, δηλαδή σε 7 χρόνια, με 85 ευρώ τον μήνα. 6.   Αν κάποιος «έχασε» φέτος -πριν από την 26η Απριλίου 2013- ρύθμιση που είχε από το 2012, μπορεί θεωρητικά να ζητήσει να μπει στη νέα ρύθμιση με πολλές δόσεις. Αν είχε εισόδημα 3.000 τον μήνα και χρέη από φόρους και πρόστιμα 30.000 ευρώ, δεν θα μπορεί να ζητήσει ούτε ρύθμιση με 48 δόσεις των 416 ευρώ, αφού η ελάχιστη γι’ αυτόν ορίζεται σε 20%, και πρέπει να πληρώσει σε 33 δόσεις από 600 ευρώ τον μήνα (συν τόκους). Αν έχει και τηρεί δύο ή παραπάνω ρυθμίσεις μπορεί να τις μεταφέρει όλες στη νέα, αλλά δεν τον συμφέρει γιατί δεν κερδίζει 48 δόσεις, αλλά όσες του απέμεναν με το παλαιό σύστημα.