Να ποιοι πλούτισαν από την πτώχευση της Lehman Brothers!

«Μαζική καταστροφή του παγκόσμιου πλούτου», «επιπτώσεις για όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα» και «απαξίωση των στοιχείων ενεργητικού των μικροεπενδυτών»... Νιώθοντας ένα ρίγος στη ραχοκοκαλιά του ο τότε υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας Alistair Darling πέρασε αυτές τις σκέψεις από το μυαλό του, όταν συνομιλώντας με τον διευθυντή της Royal Bank of Scotland άκουσε από την άλλη πλευρά του ακουστικού «Αιμορραγούμε από μετρητά... Τι κάνουμε;» Το τηλεφώνημα έγινε στις 7 Οκτωβρίου του 2008. Η κατάρρευση των μεγαλύτερων βρετανικών τραπεζών ήδη είχε αρχίσει...

Και όντως κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα...

Όταν η εταιρεία holding της Lehman κατέθεσε αίτηση για υπαγωγή στο Άρθρο 11, τις πρώτες ώρες της 15ης Σεπτεμβρίου του 2008, πυροδότησε ένα κύμα πτωχευτικών διαδικασιών στις θυγατρικές της και πολύπλοκες διασυνοριακές αντιδικίες.

Επρόκειτο για τη σημαντικότερη πτώχευση που καταγράφηκε ποτέ.

Η ιστορική επενδυτική τράπεζα (είχε ιδρυθεί το 1850) κατέρρευσε κάτω από το βάρος ζημιών 60 δισ. δολαρίων, κυρίως από "τοξικά" προϊόντα.

Προηγουμένως, είχαν ανακοινωθεί από την εταιρεία απώλειες της τάξης των 3,9 δις δολαρίων. Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2008, η αξία των μετοχών της εταιρείας μειώθηκε κατά 7%. Στη συνέχεια, με συνοπτικές διαδικασίες, έχασαν τη δουλειά τους πολλές χιλιάδες εργαζόμενοι. Τράπεζες και άλλες επιχειρήσεις κατέρρευσαν παγκοσμίως.

Όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers πριν από πέντε χρόνια, πυροδότησε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση αλλά και μία φλέβα χρυσού 3 δισ. δολ. για δικηγόρους και λογιστές.

Οι επιπτώσεις της κατάρρευσης της Lehman ήταν άμεσες, βαθιές, σε παγκόσμιο επίπεδο και μακράς διαρκείας και οι συνέπειες είναι ακόμη αισθητές.

Αμέσως μετά την είδηση τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κατέγραψαν απώλειες, με πρώτο του Λονδίνου που έκλεισε με ποσοστιαία μεταβολή προς τα κάτω της τάξης του 4,08%.

Επιπτώσεις υπήρξαν και στην τιμή του πετρελαίου, που σημείωσε πτώση καθώς προκλήθηκαν ανησυχίες ότι τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα σε παγκόσμιο επίπεδο θα προκαλέσουν περαιτέρω μείωση στη ζήτηση ενέργειας, στρέφοντας τους επενδυτές σε άλλους τομείς.

Άμεσα απάντησε και η  Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία διοχέτευε 30 δισεκατομμύρια ευρώ στη διατραπεζική αγορά της ευρωζώνης για να στηρίξει τις αγορές.

Παράλληλα,  δέκα μεγάλες τράπεζες δημιούργησαν ένα ταμείο 70 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το οποίο θα μπορούσαν να αντλήσουν αν κινδύνευαν από προβλήματα ρευστότητας. Σ’ αυτό το ταμείο "αντι-πτώχευσης" συμμετέχουν οι αμερικανικές τράπεζες Bank of America, Citibank, Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Merrill Lynch, Morgan Stanley, η βρετανική Barclays, η γερμανική Deutsche Bank και οι ελβετικές Credit Suisse και UBS.


Κι όμως κάποιοι πλούτισαν

Ωστόσο, από τότε που έσκασε σαν βόμβα το ζήτημα ούτε ένα υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος της Wall Street δεν έχει διωχθεί ή καταδικαστεί για την ευθύνη και το ρόλο που διαδραμάτισε σε μία πλανητικού βεληνεκούς κρίση, της οποίας οι επιπτώσεις επεκτείνονται και βιώνονται μέχρι σήμερα.

Όπως γράφει και ο αρθρογράφος της Washington Post και οικονομικός αναλυτής του Wonkblog, Neil Irwin, «σοκάρει το γεγονός ότι – για τα δεδομένα και τον όγκο μιας κρίσης που έσπρωξε την παγκόσμια οικονομία στον γκρεμό, που είχε ως συνέπεια εκατομμύρια άνθρωποι να χάσουν τα σπίτια τους και έφερε τη μαζική εξαθλίωση σε κάθε γωνιά της γης – κανείς ακόμα δεν έχει προσαχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης και καταδικαστεί. Κανένα από τα διευθυντικά στελέχη των μεγάλων φιρμών που φέρουν άμεσα την ευθύνη της παρούσας κατάστασης δεν βρίσκεται πίσω από τα σίδερα της φυλακής... Τόσο καλοί είναι οι δικηγόροι της Wall Street».

Πώς όμως η πτώχευση της Lehman, είχε ως αποτέλεσμα τον πλουτισμό μιας ολόκληρης στρατιάς «εντεταλμένων»;

Η εν λόγω πτώχευση αποδείχθηκε μία αληθινή φλέβα χρυσού 3 δισ. δολαρίων για όλους εκείνους που ανέλαβαν τη διαχείριση των πτωχευτικών διαδικασιών: μόνο τα νομικά έξοδα της Lehman στη Νέα Υόρκη αγγίζουν τα $2 δισ. Η θυγατρική στο Λονδίνο έχει ήδη καταβάλει $1 δισ. και ο λογαριασμός συνεχίζει να μεγαλώνει, γράφει η Tracy Alloway σε σχετικό δημοσίευμά της στους Financial Times.

Ειδικότερα, στη Νέα Υόρκη, η Lehman Brothers Holdings έχει πληρώσει περισσότερα από 2 δισ. δολ. σε νομικά έξοδα και άλλες δαπάνες όπου συμπεριλαμβάνονται οι αμοιβές των συμβούλων Weil, Gotshal & Manges και των ειδικών επί θεμάτων αναδιάρθρωσης Alvarez & Marsal, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.

Αν και ειδικοί σε θέματα πτωχεύσεων αναφέρουν ότι οι αμοιβές είναι εντός των φυσιολογικών ορίων για ένα τόσο μεγάλο οργανισμό, το ποσό εξακολουθεί να αυξάνεται. Στη Βρετανία, οι αμοιβές για περιπτώσεις μεγάλων οργανισμών είναι της τάξεως του 4% - 9% της πληρωμής προς τους πιστωτές.

Οι πιστωτές της Lehman εκτιμάται ότι θα λάβουν υψηλότερες πληρωμές από ότι προβλέπουν οι δικηγόροι της. Οι συνολικές επιστροφές της LBHI μπορεί να αγγίξουν τα 26 σεντ στο δολάριο. Οι μη εξασφαλισμένοι πιστωτές πιθανότατα θα πάρουν όλα τα χρήματά τους πίσω, ίσως και με τόκο.

Η Lehman, κατά τη διάρκεια της 158ετούς ιστορίας της, κατάφερε να επιζήσει από μεγάλες κρίσεις, όπως οι χρεωκοπίες των εταιρειών σιδηροδρόμων το 1800, η Μεγάλη Ύφεση του 1930 και η κατάρρευση του hedge fund Long-Term Capital Management πριν από μία δεκαετία.

Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εκείνες τις μέρες έχουν περάσει στην ιστορία, ωστόσο ακόμα μας επηρεάζουν. Μέσα σε δέκα εβδομάδες απολύθηκαν σχεδόν δυο χιλιάδες στελέχη μόνο στο Λονδίνο. Από 2500 χιλιάδες έφτασαν να μείνουν 500 άτομα.

Σήμερα η Lehman Brothers International απασχολεί 500 άτομα και εξακολουθεί να είναι μια τράπεζα , που ρυθμίζεται από την Αρχή Χρηματοπιστωτικών συμπεριφοράς.