ΟΟΣΑ: Φρέσκο γάλα μίας ημέρας, ψωμί με το ζύγι, φάρμακα στα σούπερ μάρκετ

Προβλέψεις, συστάσεις και διαπιστώσεις για την ελληνική οικονομία στο σύνολό της περιλαμβάνει η έκθεση του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονομία.

Στο επίπεδο των προβλέψεων γίνεται λόγος για δημόσιο χρέος της τάξης του 157% το 2020 αντί στόχου 124% του ΑΕΠ ενώ οι οικονομολόγοι του οργανισμού σημειώνουν ότι εάν τελικά η πορεία του ΑΕΠ αποδειχτεί χειρότερη από την προβλεπόμενη τότε θα πρέπει να ληφθεί «σοβαρά υπόψη» το ενδεχόμενο «περαιτέρω βοήθειας για να επιτευχθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους». 

Την ίδια ώρα, όμως, αποφεύγουν επιμελώς να αναφέρουν σε οποιοδήποτε σημείο της έκθεσης τη λέξη «κούρεμα».

Όπως εξήγησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, Άνχελ Γκουρία, το 2013 θα υπάρξει ανάκαμψη αλλά «θετικός ρυθμός ανάπτυξης από το 2015». Παραδέχτηκε ότι η μεταρρυθμιστική πρόοδος θα είναι δύσκολη και οδυνηρή, αλλά ήδη έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα θετικά σημάδια και σε αυτήν την προσπάθεια η δουλειά του ΟΟΣΑ είναι η αρχή.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι το 2014 θα συνεχιστεί η ύφεση σε ποσοστό 0,4% σε αντίθεση με τις προβλέψεις για ανάπτυξη 0,6%.

Στο επίπεδο των συμβουλών η έκθεση περιλαμβάνει 23 σημεία για την ελληνική οικονομία που αφορούν τις μεταρρυθμίσεις, το τραπεζικό σύστημα, τη λειτουργία των αγορών, την κοινωνική πρόνοια, τη δημόσια υγεία και την αγορά εργασίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η χορήγηση γευμάτων στα σχολεία, η εφαρμογή των δημοσιονομικών μέτρων όπως έχουν σχεδιαστεί, επιτάχυνση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και ιδίως στους τομείς της ενέργειας, των σιδηροδρόμων, των περιφερειακών αεροδρομίων και λιμανιών και των ακινήτων, και ο στενότερος έλεγχος των επιπτώσεων της κρίσης στην δημόσια υγεία

Τα σημεία ανά κλάδο έχουν ως εξής:

Δημοσιονομική πολιτική και μεταρρυθμίσεις του δημόσιου τομέα

1. Επιτάχυνση και διεύρυνση των μεταρρυθμίσεων που είναι απαραίτητες για την βιώσιμη ανάκαμψη. Θα πρέπει να είναι ενεργοποιηθούν περισσότερα τα βασικά υπουργεία, να υπάρξει καλύτερος συντονισμός στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και να ενισχυθεί ο έλεγχος και η αποτίμηση των αλλαγών που γίνονται, τα αποτελέσματα των οποίων θα πρέπει να γίνονται ευρέως γνωστά.

2. Εφαρμογή των δημοσιονομικών μέτρων όπως έχουν σχεδιαστεί.

3. Εάν επαληθευτούν τα ρίσκα για την πορεία του ΑΕΠ και η ανάπτυξη αποδειχτεί «αδύναμη» (ακόμα και με την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων) θα πρέπει να εξετασθεί σοβαρά το ενδεχόμενο περαιτέρω βοήθειας για την διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

4. Επιτάχυνση των προσπαθειών καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, μέσω της κατάργησης της φορολογικής αμνηστίας, τον εντοπισμό και τιμωρία των φοροφυγάδων και την βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων. Θα πρέπει επίσης να βελτιωθεί το δικαστικό σύστημα με την αναμόρφωση και τον εξορθολογισμό του κώδικα και την περισσότερη χρήση του εξωδικαστικού συστήματος συμβιβασμών.

5. Περαιτέρω ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, μέσω της ανάπτυξης της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και την αξιολόγηση της αποδοτικότητας των υπαλλήλων με «καθαρά» και «αντικειμενικά» κριτήρια.

6. Την ενεργότερη συμμετοχή της κυβέρνησης στον εξορθολογισμό της νομοθεσίας σε 13 τομείς της οικονομίας που θα βοηθήσει στην μείωση του διοικητικού κόστους.

Τραπεζικός τομέας

1. Ενίσχυση της διαχείρισης των προβληματικών δανείων.

2. Προώθηση του σχεδίου για τον πτωχευτικό κώδικα των επιχειρήσεων.

Λειτουργία αγορών

1. Περαιτέρω μείωση των διοικητικών βαρών για την προώθηση των επενδύσεων. Να συνεχιστεί ο εξορθολογισμός των διοικητικών διαδικασιών για τις εξαγωγές και τις εισαγωγές και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων.

2. Επιτάχυνση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και ιδίως στους τομείς της ενέργειας, των σιδηροδρόμων, των περιφερειακών αεροδρομίων και λιμανιών και των ακινήτων. Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων θα πρέπει να συνδυαστεί με την άμεση πρόοδο στην απελευθέρωση των αγορών για να αποφευχθούν περιπτώσεις δημιουργίας μονοπωλίων.

3. Να υπάρχουν ανοικτοί δίαυλοι με τα ταμεία της ΕΕ για την βελτίωση του δικτύου μεταφορών.

4. Περαιτέρω βελτίωση του ανταγωνισμού στον κλάδο της ενέργειας.

Σύστημα κοινωνικής πρόνοιας

1. Ενίσχυση της διαχείρισης των κοινωνικών προγραμμάτων με την επιτάχυνση της ενοποίησης της διοίκησης των ασφαλιστικών ταμείων και την επιτάχυνση της εναρμόνισης των βάσεων δεδομένων των ταμείων. Κάτι που είναι απαραίτητο για να υπάρξουν στοχευμένες παρεμβάσεις προστασίας των περισσότερο ευάλωτων.

2. Επιλογή στοχευμένων κοινωνικών επιδομάτων που θα είναι πιο αποδοτικά και εισαγωγή ενός σχήματος στοχευμένου κατώτατου εισοδήματος.

3. Εντατικοποίηση των ελέγχων στους δικαιούχους των επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας και ειδικά στα επιδόματα αναπηρίας, μέσω της αύξησης της συχνότητας των επανελέγχων.

4. Εισαγωγή ενός εθνικού προγράμματος επιχορηγήσεων που θα εξαρτώνται από το εισόδημα (γεύματα στα σχολεία).

5. Αναλόγως με την δημοσιονομική κατάσταση, να αυξηθεί κατά ένα χρόνο το επίδομα ανεργίας, αλλά με την μείωσή του κατά την πάροδο του χρόνου.

6. Εναρμόνιση των εισφορών των συνταξιοδοτικών και των ασφαλιστικών ταμείων.

Παροχές υγείας

1. Εφόσον είναι δημοσιονομικά επιτρεπτό, να συνεχιστεί η εφαρμογή των μέτρων που διασφαλίζουν την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

2. Στενότερος έλεγχος των επιπτώσεων της κρίσης στην δημόσια υγεία και λήψη περαιτέρω μέτρων προς αυτή την κατεύθυνση, εάν κριθεί απαραίτητο.

3. Επικέντρωση των περικοπών στις αναποτελεσματικές δαπάνες.

Αγοράς εργασίας

1. Αντιμετώπιση της υψηλή ανεργίας και ειδικά στους νέους. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να ενισχυθούν οι έλεγχοι για τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής της εργασιακής νομοθεσίας με επιτάχυνση των ελέγχων και της επιβολής των κυρώσεων.

2. Επιβολή αυστηρότερων όρων για συμμετοχή σε προγράμματα εκπαίδευσης όσων λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας.

Στο επίπεδο, τέλος, των διαπιστώσεων, οι συντάκτες της έκθεσης κατέγραψαν 329 εμπόδια που, όπως υποστηρίζουν, διατηρούν υψηλές τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών χρησιμοποιώντας παραδείγματα όπως η κατά 34% ακριβότερη τιμή του φρέσκου γάλακτος ή η πώληση της φραντζόλας μισού κιλού που όμως ζυγίζει 359 γραμμάρια.

Γι' αυτό και προτείνουν την άρση του περιορισμού των πέντε ημερών που υπάρχει στη διατηρησιμότητα του φρέσκου γάλακτος, την πώληση του ψωμιού με το ζύγι, τη διάθεση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και σε άλλα σημεία πώλησης εκτός των φαρμακείων αλλά και το άνοιγμα των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου. Κατά τους οικονομολόγους του οργανισμού το τελευταίο, ειδικά, μέτρο, θα δημιουργήσει από 18 έως και 30.000 θέσεις εργασίας, καθώς και θα τονώσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών κατά 2,5 δισ ετησίως.

Στην Ελλάδα για να χαρακτηριστεί φρέσκο το γάλα η διάρκεια ζωής του δεν μπορεί να ξεπερνά τις 5 ημέρες, ενώ σε άλλες χώρες της ΕΕ η κάθε εταιρεία μπορεί να βάλει στο ράφι φρέσκο γάλα 1 ημέρας, 3 ημερών ή και 6 ημερών, ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης που ακολουθεί. Έτσι, οι επιλογές των καταναλωτών θα είναι περισσότερες και οι τιμές θα μειωθούν.

Επίσης, παρεμβάσεις προτείνονται στους τομείς της αγοράς του τσιμέντου, των μαρινών, των ξενοδοχείων και της κρουαζιέρας. Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης:

- στο τσιμέντο οι απαιτούμενες από τον νόμο, ακριβές υποδομές, ανεβάζουν τις τιμές. Συγκεκριμένα τα σιλό που αποθηκεύεται το τσιμέντο πρέπει να έχουν χωρητικότητα τουλάχιστον 500 τόνων.

- Στο εμπόριο ρούχων και παπουτσιών υπάρχουν περιορισμοί, που κατά την Έκθεση καταλήγουν σε βάρος του καταναλωτή, όπως η απαγόρευση εκπτώσεων σε καταστήματα stock και outlet, αλλά και η απαγόρευση διαφήμισης προσφορών.

- Νέες ξενοδοχειακές μονάδες, συχνά δεν μπορούν να δημιουργηθούν λόγω περιορισμών από τις χωροταξικές διατάξεις.

Για την πτώση των τιμών στα απορρυπαντικά, ο ΟΟΣΑ προτείνει να καταργηθεί η υποχρεωτική έγκριση από το Γενικό Χημείο του Κράτους που απαιτείται σήμερα για κάθε νέο προϊόν που μπαίνει στην ελληνική αγορά. Έτσι, τα super market θα μπορούν να προμηθεύονται σε καλύτερες τιμές αυτά τα προϊόντα από άλλες χώρες της ΕΕ -όπου ήδη κυκλοφορούν- για να φτάνουν φθηνότερα και στον καταναλωτή.

Επιπρόσθετα, ο Οργανισμός συστήνει την πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και βιταμινών στα καταστήματα λιανικής και όχι μόνο στα φαρμακεία. Οδηγός, μάλιστα, θα είναι σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης το βρεφικό γάλα, η τιμή του οποίου μόλις άρχισε να πωλείται και εκτός φαρμακείων έπεσε κατά 20%.

Η έκθεση, η οποία κόστισε 900.000 ευρω, προτείνει επίσης την κατάργηση των εισφορών υπέρ τρίτων στους κλάδους οπου αυτές ισχύουν. 

Παράλληλα η έκθεση αναφέρεται στην ανάγκη άρσης της απαγόρευσης που υπάρχει για εκπτώσεις πάνω απο 10% στην αγορά βιβλίων. 

Όπως ανέφερε ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ, στη συνέντευξη Τύπου, το οικονομικό όφελος από την υιοθέτηση των 66 προτάσεων από τις συνολικά 329 συστάσεις, θα αγγίξει τα 5,2 δισ. ευρώ ετησίως.

Από την πλευρά του ο υπουργός ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα υιοθετήσει το 80% των παρεμβάσεων εντός δυο μηνών ενώ δεν αποκλείεται να εκπονήσει αντίστοιχη έκθεση και για άλλους τομείς οικονομίας.