Καταπέλτης ο Προβόπουλος για τα δάνεια του ΤΤ

Καταπέλτης για τον τρόπο που το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο χορηγούσε επιχειρηματικά δάνεια εμφανίστηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιώργος Προβόπουλος επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «το ποσοστό ζημιών για τα επιχειρηματικά δάνεια ήταν 33%, πολύ υψηλότερο από αυτό της αγοράς και άλλων συστημικών τραπεζών. Διαμορφώθηκε μάλιστα σε πολύ μικρή περίοδο καθώς άρχισε να τα δίνει από το τέλος του 2008 και άρα ήταν δάνεια που δεν είχαν ωριμάσει. Αν από το καλημέρα γίνεται «κόκκινο» ένα δάνειο κάτι ύποπτο συμβαίνει». Ανέφερε ότι η ΤτΕ επέβαλε περιοριστικούς όρους τους οποίους όμως το ΤΤ συνεχώς παραβίαζε ενώ πρόσθεσε ότι όταν εντοπίστηκαν «σκιές και ασυνήθεις κινήσεις» γύρω από συγκεκριμένα επιχειρηματικά δάνεια, τότε απευθύνθηκε στην Αρχή για την αντιμετώπιση του Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος.

Ο κεντρικός τραπεζίτης κράτησε αποστάσεις από τα δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες σημειώνοντας «η ΤτΕ δεν εμπλέκεται στις αποφάσεις χορήγησης δανείων. Δε γίνεται μια άτυπη διαδικασία που εγκρίνει τα δάνεια όπως πολλοί πιστεύουν» επεσήμανε όμως ότι «μεμονωμένες περιπτώσεις δανειοδοτήσεων που ελέγχονται από την Δικαιοσύνη δεν πρέπει να αποτελούν αφορμή για γενικευμένες κρίσεις και σχόλια για σαθρό τραπεζικό σύστημα που είναι αβάσιμα και επικίνδυνα καθώς υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και ακυρώνουν τις προσπάθειες χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας».

Αναλυτικά, ο κ. Προβόπουλος απαντώντας σε ερωτήσεις των μελών της επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής όπου ενημέρωσε για την ενδιάμεση έκθεση της νομισματικής πολιτικής του 2013, αναφέρθηκε και στο κρίσιμο ζήτημα του ΤΤ που έχει πάρει πλέον το δρόμο της Δικαιοσύνης.

Είπε ότι πως «έως το 2006 το ΤΤ λειτουργούσε ως δημόσια υπηρεσία και όχι τράπεζα, με περιορισμένους κινδύνους. Το εσωτερικό σύστημα δεν ήταν εξειδικευμένο σε κινδύνους και η συνολική οργάνωση δεν διαπνέονταν από μια χρηματοπιστωτική κουλτούρα. Το 2006 η ΤτΕ έκανε 2 ελέγχους και εντόπισε προβλήματα και αδυναμίες. Λόγω αυτών η ΤτΕ όρισε δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας υψηλότερο από τις άλλες τράπεζες. Το 2008 έγιναν και άλλοι επιτόπιοι έλεγχοι. Όταν ανέλαβα εγώ υποχρεώσαμε το ΤΤ να σταθμίζει τις επενδύσεις με υψηλότερο δείκτη κινδύνου. Ζητήσαμε και αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στις αρχές του 2009 διαπιστώσαμε την δραστηριότητα σε χρηματοδότηση επιχειρήσεων χωρίς να μας έχουν ενημερώσει. Στις 13.4.2009 απαγορεύσαμε να δώσει επιπλέον επιχειρηματικά δάνεια εάν προηγουμένως δεν εφάρμοζε συγκεκριμένα κριτήρια. Τον Ιούλιο μας ενημέρωσε για αλλαγές και την πρόθεση να επεκταθεί σε επιχειρηματικά δάνεια. Στις 21.10.2009 ζητήσαμε, η επέκταση να γίνει μετά από επιτόπιο έλεγχο της ΤτΕ και αφού βεβαίως διαπιστώναμε την επάρκεια και τις αλλαγές που μας είπαν. Όμως διαπιστώθηκαν ελλείψεις και αδυναμίες. Το 2010 επιβλήθηκε περιορισμός από εμένα με επιστολή μου 14.4.2010 που προέβλεπε ότι τα δάνεια μπορούν να δίνονται μόνο σε εταιρίες με υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση ή στο πλαίσιο κοινοπρακτικών δανείων. Το 2011 η Black Rock αξιολόγησε όλες τις τράπεζες για διαδικασίες παροχής δανείων και τα χαρτοφυλάκια. Το ΤΤ εμφάνισε 7% πιθανές ζημιές επί του συνολικού χαρτοφυλακίου. Σε πρώτη ανάγνωση χαμηλό ποσοστό. Όντως το ΤΤ είχε μεγάλο χαρτοφυλάκιο σε στεγαστικά προς δημόσιους υπαλλήλους και γινόταν αποπληρωμή κατευθείαν από τους λογαριασμούς μισθοδοσίας. Και αρκετά δάνεια ε με εγγύηση του Δημοσίου. Αυτό εξηγεί το χαμηλό ποσοστό. Όμως εάν επικεντρωθούμε στο ποσοστό ζημιών για τα επιχειρηματικά δάνεια εκεί ήταν στο 33% πολύ υψηλότερο από της αγοράς και άλλων συστημικών τραπεζών. Διαμορφώθηκε μάλιστα σε πολύ μικρή περίοδο καθώς άρχισε να τα δίνει από το τέλος του 2008 και άρα ήταν δάνεια που δεν είχαν ωριμάσει. Αν από το καλημέρα γίνετε κόκκινο ένα δάνειο κάτι ύποπτο συμβαίνει». Πρόσθεσε «η Black Rock τα εντόπισε και χαρακτήρισε την συγκεκριμένη πολιτική της ΤΤ επιθετική. Είναι δεδομένο ότι οι ζημιές θα μεγάλωναν εάν η ΤτΕ δεν είχε επιβάλλει περιορισμούς. Στα τέλη του 2012 πραγματοποιήθηκε νέος έλεγχος και προέκυψαν ερωτηματικά και σκιές για κάποιες δανειοδοτήσεις και ενημερώσαμε Αρχή για την αντιμετώπιση του Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος και αυτό πάγια κάνουμε.  Η Αρχή με αφορμή την αναφορά της ΤτΕ και με βάση άλλα στοιχεία που η ίδια συγκέντρωσε διαβίβασε τα πορίσματα της στην Δικαιοσύνη και ακολούθησαν οι γνωστές εξελίξεις. Η ΤτΕ έπραξε τα δέοντα έχοντας θέσει το ΤΤ υπό στενή παρακολούθηση όταν διαπίστωσε ασυνήθεις κινήσεις. Η αξιολόγηση ευρημάτων ανήκει στην Δικαιοσύνη».

Γιατί κρίθηκε μη βιώσιμο;

Αναφορικά με σχόλια βουλευτών που είπαν ότι το ΤΤ ήταν βιώσιμη τράπεζα και πως κακώς έσπασε σε καλή και κακή τράπεζα απάντησε «το ΤΤ δεν είχε αξιόλογη κερδοφορία στην χρυσή περίοδο για τις τράπεζες. Η κερδοφορία ήταν οριακά θετική κάτω από μέσο ποσοστό του κλάδου με το Δημόσιο να έχει ενισχύσει το ΤΤ. Οι επενδύσεις σε πολύπλοκα προϊόντα το οδήγησαν σε ζημιές το 2007 καθιστώντας αναγκαία την ενίσχυσή του από το Δημόσιο το 2009 γι’ αυτό και κρίθηκε μη βιώσιμο από εμάς. Κρίθηκε ότι δεν θα ήταν μακροχρόνια βιώσιμο καθώς εάν έπαιρνε νέα βοήθεια δεν θα μπορούσε να την αποπληρώσει. Όταν τις καλές ημέρες έχεις οριακή κερδοφορία τι θα κάνεις στις κακές περιόδους;»

«Τους είχαμε υπό στενή παρακολούθηση»

Υποστήριξε ότι η ΤτΕ «είχε σε στενή παρακολούθηση το ΤΤ και εξάντλησε θεσμικές δυνατότητες για να το στρέψει σε θετική πορεία. Υπάρχει πλήθος επιστολών και συναντήσεων σε τακτική βάση» ενώ πρόσθεσε ότι σημαντική ήταν και η βοήθεια προς την δικαιοσύνη.
Ξεκαθάρισε ότι η ΤτΕ δεν εμπλέκεται στις αποφάσεις χορήγησης δανείων ενώ τόνισε ότι «μεμονωμένες περιπτώσεις δανειοδοτήσεων που ελέγχονται από τη Δικαιοσύνη δεν πρέπει να αποτελούν αφορμή για γενικευμένες κρίσεις και σχόλια για σαθρό τραπεζικό σύστημα που είναι αβάσιμα και επικίνδυνα καθώς υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και ακυρώνουν τις προσπάθειες χρηματοδότησης πραγματικής οικονομίας… Θα ήταν έγκλημα να υπονομεύσουμε χρηματοπιστωτική σταθερότητα με αβάσιμες γενικεύσεις εντυπωσιασμού».
Επιπροσθέτως, είπε ότι η ΤτΕ έχει πραγματοποιήσει 160 επιτόπιους ελέγχους σε άλλες τράπεζες.

Σημείωσε ότι η Black Rock παρέδωσε την πρώτη της έκθεση στα τέλη Δεκεμβρίου εξήγησε όμως ότι από τα νούμερα της έκθεσης δεν προκύπτουν οι πιθανές νέες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Σημείωσε ότι αυτό θα έχει γίνει έως τέλος του μήνα και πως αυτή η καθυστέρηση αποτελεί και την αιτία που αναβλήθηκε η διαδικασία που αφορά την EurobanK «Εάν δεν ξέρουμε ποιες οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν μπορούμε να προχωρήσουμε και γι αυτό η καθυστέρηση και η αναβολή» είπε χαρακτηριστικά.

«Μαξιλάρι» το αποθεματικό του ΤΧΣ

Συμπλήρωσε όμως ότι «Η κεφαλαιακές ανάγκες που θα βγουν από τη διαδικασία στρες τεστ θα μπορούν να ικανοποιηθούν από το υπάρχον απόθεμα του ΤΧΣ που είναι 8-9 δις ευρώ. Είναι μαξιλάρι ικανοποιητικό. Η ΤτΕ έκανε πολύ προσεκτική διαχείριση των 50 δις ευρώ και με το ποσό που περίσσεψε θα πάμε έως τέλος του 2016».

«Δεν συνάδει κρατική τράπεζα να επενδύει σε CDS ποντάροντας στην κατάρρευση της χώρας»

Επιπροσθέτως ο κ. Προβόπουλος άσκησε κριτική στην επιλογή του ΤΤ να επενδύσει σε CDS καθώς όπως είπε «δεν συνάδει σε κρατική τράπεζα να ποντάρει στην κατάρρευση της χώρας».

«Το επόμενο διάστημα θα ελαφρυνθούν οι συνεπείς φορολογούμενοι»

Παραδέχθηκε ότι υπήρξαν λάθος προσεγγίσεις για την δημοσιονομική εξυγίανση καθώς «την πρώτη περίοδο έπεσε το βάρος στην αύξηση των φόρων. Είχαμε αστοχίες. Αλλά αντικειμενικά αυτά είναι δύσκολα πράγματα. Η φοροδιαφυγή είναι εθνικό σπορ». Εκτίμησε όμως ότι «το επόμενο διάστημα θα δούμε καλύτερα αποτελέσματα και πιστεύω θα ελαφρυνθούν οι συνεπείς πολίτες που έχουν εξουθενωθεί φορολογικά».

«Τεράστιο πρόβλημα. Ένα στα 3 δάνεια είναι «κόκκινο»»

Χαρακτήρισε τα κόκκινα δάνεια ως «τεράστιο πρόβλημα για την οικονομία» τόνισε όμως ότι αυτά «δεν οφείλονται σε περιπτώσεις όπως αυτές στο ΤΤ. Σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στο ότι η οικονομία βίωσε πρωτοφανή με ιστορικά δεδομένα ύφεση μειώνοντας κατά  25% το ΑΕΠ – στην μεγάλη κρίση Αμερικής που δεν έχει προηγούμενο παράδειγμα η μείωση ήταν μικρότερη – δεν έχει ξανασυμβεί αυτό που έγινε στην χώρα μας. Όπως και η τεράστια  αύξηση της ανεργίας. Άνθρωποι που είχαν πάρει δάνεια δεν μπορούσαν να τα εξυπηρετήσουν όπως και επιχειρήσεις που είδαν τα προϊόντα τους να πέφτουν και δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν δάνεια. Και η χρόνια που έκλεισε εμφάνισε πτώση ΑΕΠ της τάξης του 4». Είπε μάλιστα ότι «Οι τράπεζες κουβαλώντας το βάρος του 30% κόκκινων δανείων βρίσκονται σε αδυναμία να ανακυκλώσουν τα δάνεια – όταν δεν πληρώνει 1 στους 3 η τράπεζα δεν μπορεί να ανακυκλώσει τα προϊόντα»
 
«Από το 2009 έως και το 2012 έφυγαν 90 δισ. ευρώ καταθέσεις»

Τόνισε ότι χωρίς την βοήθεια από την ΕΚΤ η χώρα θα είχε καταρρεύσει καθώς «στο απόγειο της κρίσης στα μέσα 2012 τα ποσά που άντλησαν από το ευρωσύστημα ήταν 140 δις ευρώ εξωφρενικό νούμερο. Τώρα το ποσό έχει πέσει στο μισό. Αυτό είναι μεγάλη πρόοδος. Παρά ταύτα και τα 70 δις ευρώ εάν το δούμε με το ΑΕΠ χώρας και το ενεργητικό των τραπεζών που τα λαμβάνουν είναι πολύ υψηλό. Το ποσό αυτό δείχνει το σημαντικότατο ρόλο που έπαιξε η ΕΚΤ και η ΤτΕ να κρατήσουν το ελληνικό σύστημα όταν οι καταθέσεις έφευγαν. Οι καταθέσεις  από τα τέλη 2009 έως τον Ιούνιο 2012 ήταν της τάξης 90 δις ευρώ. Επίσης οι τράπεζες δεν έχασαν μόνο αυτά αλλά επιπλέον αποκόπηκαν από τις αγορές που τις δάνειζαν».

«Λάθος η αντίληψη ότι οι ιδιώτες τραπεζίτες χρέωσαν τις τράπεζες»

Υποστήριξε ότι η συμβολή της κυβέρνησης και της ΤτΕ ήταν σημαντική και πως όσοι την αμφισβητούν «να δουν τι έγινε στην Κύπρο. Στην Κύπρο έγινε το αδιανόητο και αυτό δεν έγινε στην Ελλάδα. Μπορέσαμε να δώσουμε από 50 δις ευρώ τα 24 στις 4 συστημικές τράπεζες και τα υπόλοιπα σε εκείνες που δεν μπόρεσαν να τα καλύψουν. Διαφυλάξαμε τη σταθερότητα και αν δεν το κάναμε το κόστος θα ήταν τραγικά επώδυνο με ντόμινο εξελίξεων. Αυτό αναγνωρίζεται διεθνώς όχι όμως και από εμάς». Πρόσθεσε πως είναι «Λάθος ότι ιδιώτες τραπεζίτες χρέωσαν τις τράπεζες. Είναι πασιφανές ότι η χώρα είναι η μοναδική που η δημοσιονομική κρίση δημιούργησε πρόβλημα στις τράπεζες και όχι το αντίθετο όπως Ιρλανδία Κύπρο Ισπανία που μεταφέρθηκαν στο Κράτος τα τραπεζικά προβλήματα».

«Οι χώρες του Νότου έχουν στερεύσει από ρευστότητα»

Αναφορικά με το νέο επιχειρηματικό πρότυπο που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα είπε πως «Τα καλά χρόνια τα 10 χρόνια προ κρίσης η χώρα έχανε σε ανταγωνιστικότητα και ως αποτέλεσμα συρρικνώνονταν ο τομέας εμπορευσίμων διεθνώς αγαθών και φούσκωνε ο τομέας μη εμπορεύσιμων. Αυτό δεν βοήθησε στην κρίση και έπρεπε να αλλάξει να αρχίσουμε να παράγουμε προϊόντα, όχι υπηρεσίες. Η αλήθεια είναι ότι αλλάζει με αργό όμως τρόπο. Θα ήθελα πιο γρήγορα. Είναι επίπονη διαδικασία καθώς έχει εμπόδια: κάποιες αγορές δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά όπως υπηρεσιών υπάρχουν καρτέλ, κόστος χρήματος εμπόδιο που δεν λύνεται εύκολα καθώς υπάρχουν συνθήκες κατακερματισμού στην Ευρώπη. Το φαινόμενο είναι ότι οι οικονομίες του Νότου έχουν στερέψει από ρευστότητα».

Βόμβα Προβόπουλου: Υπάρχουν κι άλλες υποθέσεις - Η ΤτΕ έχει συντάξει 160 πορίσματα

Την αποκάλυψη ότι η Τράπεζα της Ελλάδας έχει στείλει και άλλες υποθέσεις -πέραν αυτής του Τ.Τ.- στη Δικαιοσύνη έκανε ο κ. Γιώργος Προβόπουλος στη Βουλή.

Απαντώντας σε ερωτήσεις των μελών της επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων είπε ότι η ΤτΕ έχει πραγματοποιήσει επιτόπιους ελέγχους σε όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πως έχει συντάξει συνολικά 160 πορίσματα.

Πρόσθεσε δε ότι «από αυτά, ορισμένα έχουν σταλεί στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές και πλέον είναι θέμα της Δικαιοσύνης και όχι της Τράπεζας». Πάντως ο κεντρικός τραπεζίτης δεν αναφέρθηκε ονομαστικά στα ιδρύματα που αφορούν στις «ύποπτες» υποθέσεις ωστόσο νωρίτερα αρκετοί βουλευτές επέκριναν την τακτική της δανειοδότησης «χρεωμένων» - όπως είπαν επιχειρήσεων και ΜΜΕ.