Πώς προκύπτουν έως και... τρία διαφορετικά πρωτογενή πλεονάσματα για το 2013

«Σε τριπλό ταμπλώ» είναι αναγκασμένη να κινείται η κυβέρνηση, ανάλογα με το ποιους γενικούς κανόνες εφαρμόζει, ποιους ειδικούς κανόνες έχει συμφωνήσει και …με ποιους.

Έτσι αναγκάζεται να  ανακοινώνει δύο διαφορετικά πλεονάσματα για το 2013, ανάλογα με το αν τα στοιχεία που δίνει προορίζονται για τη Eurostat ή την Τρόικα, ενώ σε ξεχωριστές «γραμμές» καταγράφει και τις δαπάνες για στήριξη των τραπεζών που για άλλες χώρες θα επιβάρυναν το έλλειμμα! Καθώς όμως το πρωτογενές πλεόνασμα είναι προϋπόθεση για τους ευρωπαίους εταίρους προκειμένου να αποφασίσουν νέα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, οι δανειστές εξετάζουν το πρωτογενές πλεόνασμα και «κατά Eurostat» και «κατά Τρόικα».

Μετά και τις δηλώσεις  όμως του προέδρου της Eurostat σχετικά με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013, με τις οποίες τόνιζε πως «αλλιώς μετράει η κυβέρνηση τα νούμερα», ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κύριος Χρήστος Σταϊκούρας έδωσε διευκρινίσεις για τον τρόπο με τον οποίο αυτό υπολογίζεται στη χώρα μας.

Για το πρωτογενές πλεόνασμα που ανακοινώνει για όλες τις χώρες της ευρωζώνης η Eurostat, η κυβέρνηση προϋπολογίζει πρωτογενές πλεόνασμα 3,9 δισ. ευρώ. Αλλά όπως το μετράει η Τρόικα, μειώνεται σε 812 εκατ. ευρώ, επειδή δεν υπολογίζονται τα «έκτακτα έσοδα» 3,1 δισ. από μέτρα στήριξης και βοήθειας  προς τη χώρα μας από τους ίδιους τους δανειστές (μείωση επιτοκίων, επιστροφές ελληνικών ομολόγων κλπ) τα οποία συμφωνήθηκαν μετά την κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που εφαρμόζει η Ελλάδα.

Αν όμως συνυπολογίζονταν και τα μέτρα κρατικής στήριξης προς τις τράπεζες (που όμως η Eurostat δέχεται το κόστος τους να αναγραφεί σε ξεχωριστή «γραμμή» γιατί καλύπτεται από  τα δάνεια της ΕΕ) το 2013 θα προέκυπτε πρωτογενές έλλειμμα 8,3%!

Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο κύριος Σταϊκούρας, όταν μία χώρα όπως η Ελλάδα βρίσκεται σε Πρόγραμμα Προσαρμογής (Μνημόνιο) εφαρμόζει τα εξής:

1ον. Ο υπολογισμός των επιδόσεων γίνεται σε επίπεδο αποτελέσματος του ισοζυγίου Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομική βάση, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών από τη Eurostat. Έτσι στην περίπτωση της Ελλάδας το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται για το 2013 πως θα ανέλθει σε 3,918 δισ. ευρώ, αφού υπολογίζεται σε δημοσιονομική βάση, δηλαδή χωρίς να μετράνε οι πληρωμές για τόκους δανείων, στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης (μαζί δηλαδή με των φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα όπως τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ΟΤΑ).

2ον. Η αξιολόγηση της Ελλάδας, επειδή βρίσκεται στο Μηχανισμό Στήριξης, γίνεται με βάση τους όρους που έχουν συμφωνηθεί με την Τρόικα στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής.

Σύμφωνα με αυτό, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης δεν περιλαμβάνει:
-  την αναδρομική μείωση του επιτοκίου για δάνεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το δημοσιονομικό όφελος από το μέτρο αυτό ανέρχεται σε 286 εκατ. ευρώ που το δέχεται η Eurostat αλλά δεν το μετράει η Τρόικα.

-  τη μεταφορά των αποδόσεων των Ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (ANFAs και SMPs) και

-  την επίπτωση από τη στήριξη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (εφάπαξ επίπτωση). Το δημοσιονομικό όφελος από τα δύο αυτά μέτρα ανέρχεται σε 2,820 δισ. ευρώ, που το δέχεται η Eurostat αλλά δεν το μετράει η Τρόικα.

Τι συνέβη το 2012

Έτσι, για το 2012, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, το οποίο αξιολογεί η Τρόικα, το πρωτογενές έλλειμμα ήταν 2,8 δισ. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα όμως με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών, που παρουσίασε η Eurostat, το πρωτογενές έλλειμμα ήταν 2,2 δισ. ευρώ ή 1,1% του ΑΕΠ, δηλαδή 600 εκατ. ευρώ μικρότερο.
Αν μετρούσαν και οι επιπτώσεις των μέτρων στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, το πρωτογενές έλλειμμα έφτανε στο 4% του ΑΕΠ.

Τι ισχύει φέτος

Σε ό,τι αφορά το 2013, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, που αξιολογεί η Τρόικα, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερο από τα 812 εκατ. ευρώ ή το 0,4% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών, όπως παρουσιάζεται στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερο, στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ.

Έτσι η χώρα, για δεύτερη συνεχόμενη φορά, όχι μόνο επιτυγχάνει αλλά υπερκαλύπτει τους δημοσιονομικούς στόχους του Προγράμματος.

Αν συνυπολογίζονταν όμως οι επιπτώσεις της στήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, προκύπτει εκτιμώμενο πρωτογενές έλλειμμα 8,3% του ΑΕΠ.

Δεν κρύβονται τα χρέη

Επιπλέον τα παραπάνω δημοσιονομικά δεδομένα δεν επηρεάζονται από τη πορεία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς η αξιολόγηση των δημοσιονομικών επιπέδων της χώρας γίνεται σε δημοσιονομική, βάση και όχι σε ταμειακή βάση.

Συγκεκριμένα, με βάση την Τρόικα, το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομική βάση καταγράφει τα χρέη σε ιδιώτες, είτε έχουν πληρωθεί είτε όχι.

Συνεπώς, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε ταμειακή βάση, που επηρεάζεται από τις εξοφλήσεις ή μη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, διορθώνεται από τις αντίστοιχες μεταβολές του αποθέματος των απλήρωτων υποχρεώσεων, προκειμένου να διαμορφωθεί το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομική βάση.

Έτσι, το πρόγραμμα αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων είναι ουδέτερο, από δημοσιονομική άποψη σε ετήσια βάση, και δεν επηρεάζει το πρωτογενές αποτέλεσμα.
Πάντως, σύμφωνα με τον κύριο Σταϊκούρα,  και σε ταμειακή βάση το πρωτογενές αποτέλεσμα του 2013 ήταν περίπου 900 εκατ. ευρώ καλύτερο από τους στόχους.

Πηγή: newmoney.gr