Κόβουν τις μισές αιτήσεις για δάνεια και κάρτες

Μία στις δύο αιτήσεις για έκδοση πιστωτικής κάρτας ή χορήγηση καταναλωτικού δανείου απορρίπτεται από τις τράπεζες οι οποίες από τα μέσα του 2007 άρχισαν να κλείουν τις στρόφιγγες χρηματοδότησης, σύμφωνα με τα  επίσημα πλέον στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αν και … στρογγυλεμένα δια της τεχνοκρατικής γλώσσας που χρησιμοποιεί, η έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική της Τράπεζας της Ελλάδος, προαναγγέλλει έμμεσα  το ενδεχόμενο σοβαρών προβλημάτων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα και ειδικότερα στην αγορά στεγαστικής πίστης υπογραμμίζει οτι τα προβλήματα δεν έχουν ακόμη εκδηλωθεί. Από τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, επιβεβαιώνεται οτι οι τράπεζες είναι πιο φειδωλές στη χορήγηση των δανείων με αποτέλεσμα την επιβράδυνση του ρυθμού χορηγήσεων προς τα νοικοκυριά (δ’ τρίμηνο 2007: 23,2%, δ’ τρίμηνο 2006: 26,7%). Οπως προκύπτει από όλες τις κατηγορίες δανείων, οι χορηγήσεις στεγαστικών δανείων εμφανίζουν τη μεγαλύτερη υποχώρηση αποτέλεσμα των αυστηρότερων κριτηρίων χρηματοδότησης που εφαρμόζουν οι τράπεζες, ενώ μικρότερη είναι η μείωση στις χορηγήσεις καταναλωτικών δανείων.

Ενδεικτικό είναι οτι τον Ιούνιο του 2007 από το σύνολο των αιτήσεων για την έκδοση πιστωτικών καρτών,  οι τράπεζες ικανοποίησαν λίγο περισσότερες από τις μισές, ήτοι μόλις το 55,9%, (από 61% το 2006) ενώ το αντίστοιχο ποσοστό έγκρισης καταναλωτικών δανείων χωρίς εγγυήσεις ήταν 56,3% τον Ιούνιο του 2007 έναντι ποσοστού 59,4% το 2006.

Στο σύνολο της τραπεζικής αγοράς, τα δάνεια σε καθυστέρηση εμφανίζουν μείωση από το 5,4% του συνόλου των δανείωνστο 5,1%, αν και στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων ο δείκτης αυτός αυξήθηκε οριακά και προσεγγίζει το 4%.

Πέφτει η ποιότητα

Κατά την ΤτΕ η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένδειξη επιδείνωσης της ποιότητας του χαρτοφυλακίου στεγαστικών δανείων των τραπεζών, γεγονός που αποδεικνύεται από την –μικρή- αύξηση των δανείων σε καθυστέρηση,. Το σημαντικότερο όμως είναι  οτι η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά πως ακόμα δεν έχει εμφανισθεί ολόκληρο το πρόβλημα και προειδοποιεί για αναμενόμενες ζημίες στο χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων των τραπεζών και τις καλεί να μην εφησυχάζουν και να προβαίονυ όπου αυτό απαιτείται σε περαιτέρω προβλέψεις για την κάλυψη των επισφαλών δανείων καθώς και σε διαγραφές δανείων.

Η ραγδαία αύξηση των χορηγήσεων στεγαστικών δανειων τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων και την σταδιακή αποκλιμάκωση των τιμών των ακινήτων, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των κινδύνων που θα εμφανισθούν με μια χρονική υστέρηση, σημειώνει η ΤτΕ. Στο σημείο αυτό η κεντρική τραέπζα χτυπάει καμπανάκι λέγοντας στις υποσημειώσεις της οτι οι επιπτώσεις αυτές θα είναι πιο σημαντικές στο βαθμό που έχουν εφαρμοσθεί λιγότερο αυστηρά κριτήρια κατά την αρχική χορήγηση των δανείων (κάτι που κατά κόρον συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν του μεγάλου ανταγωνισμού επιτοκίων και προσφορών στο τραπεζικό σύστημα) και έχει αυξηθεί η δανειακή επιβάρρυνση των νοικοκυριών, ιδίως εκείνων που κατατάσσονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια.

Παράλληλα επισημαίνει τη σημαντική αύξηση των δανείων σε ελβετικό φράγκο τα οποία τετραπλασιάσθηκαν μέσα σ’ ένα χρόνο και αποτελούσαν στο τέλος του 2007 το 6,6% του συνόλου των στεγαστικών δανείων (από 1,7% τον Δεκέμβριο του 2006). Ως προς τα δάνεια αυτά αναφέρει η έκθεση  οι τράπεζες οφείλουν πέραν της διαχείρισης κινδύνων να ενημερώνουν αναλυτικά τους πελάτες τους για τον συναλλαγματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν με το δανεισμό τους σε ξένο νόμισμα.

Τέλος, ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην έκθεση, για τους κινδύνους αγοράς και ρευστότητας που συνδέονται με την διεθνή κρίση, συστήνει στις τράπεζες να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση του κινδύνουν ρευστότητας και να λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση ακόμη και ακραίων καταστάσεων, ενώ υπενθυμίζει τόσο στις τράπεζες όσοκαι στους επενδυτές να μην επ[ηρεάζονται ως προς τις επενδυτικές τους επιλογές ειδικά όταν αφορούν σύνθετα προϊόντα (π.χ. subprime ) με αποκλειστικό κριτήριο δημοσιευμένες συστάσεις και αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας.