Το πολυνομοσχέδιο φέρνει μειώσεις σε επικουρικές, εφάπαξ και μερίσματα

Υπό την απειλή του συντελεστή βιωσιμότητας θα βρεθούν από την 1/1/2015 δύο ακόμα επικουρικά ταμεία, το Τ.Ε.Α.Π.Α.Σ.Α. και το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιδρυμάτων Εμπορικού Ναυτικού (T.E.A.Π.Ι.Ε.Ν.) τα οποία όπως προβλέπει το πολυνομοσχέδιο εντάσσονται  στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης ( ΕΤΕΑ). 

Αυτό σημαίνει ότι οι επικουρικές συντάξεις των ενστόλων που κυμαίνονται από 70 -135 ευρώ κινδυνεύουν εξίσου από τις οριζόντιες περικοπές που αποφασίζει ενδεχομένως και κάθε τρίμηνο το ΕΤΕΑ, αναπροσαρμόζοντας αναγκαστικά (βάσει της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος) το ύψος των παροχών του ανάλογα με την αποδοτικότητα των κεφαλαίων του  ώστε να μην δημιουργείται έλλειμμα.  

Υπενθυμίζουμε ότι ένα μήνα μετά την οριζόντια  μείωση των συντάξεων κατά 5,2% στο ΕΤΕΑ, μελετάται και πάλι το ενδεχόμενο να αποφασιστεί νέο οριζόντιο «μαχαίρι» 3% στις επικουρικές συντάξεις τον Οκτώβριο του 2014 για 1.062.000 συνταξιούχους  του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ).

Αν οι περικοπές συνεχιστούν κάθε τρίμηνο είναι σίγουρο ότι οι επικουρικές θα  αφανιστούν και τα ψίχουλα που θα απομείνουν θα προσαρτηθούν στις κύριες συντάξεις .  
Kάτω από το ίδιο καθεστώς θα υπαχθούν (χωρίς ωστόσο να ενταχθούν στο ΕΤΕΑ) και το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (Μ.Τ.Π.Υ.) καθώς και οι ειδικοί Κλάδοι  και οι Λογαριασμοί  των Μετοχικών Ταμείων Στρατού, Αεροπορίας και Ναυτικού (Μ.Τ.Σ., Μ.Τ.Α., Μ.Τ.Ν.) 

Με δεδομένη την δεινή οικονομική κατάσταση των ταμείων (κυρίως του ΜΤΠΥ), η εφαρμογή του συντελεστή βιωσιμότητας ώστε να μην δημιουργούνται ελλείμματα θα οδηγήσει στην άμεση μείωση των μερισμάτων των δημοσίων υπαλλήλων και των ενστόλων.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων, το οποίο μετά την απώλεια του εσόδου που διέθετε από κοινωνικούς πόρους (ποσοστό επί των τιμολογίων των δημοσίων δαπανών) έχει χρήματα για την καταβολή μερισμάτων στους συνταξιούχους μόνο έως το Δεκέμβριο!

Στο στόχαστρο και το εφάπαξ των υπαλλήλων της Βουλής 

Ωστόσο, οι ασφαλισμένοι στο ΤΕΑΠΑΣΑ κατάφεραν απειλώντας με μαζική φυγή από το σώμα, να διασώσουν τον κλάδο εφάπαξ τους ο οποίος δε θα υπαχθεί τελικά στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας.

Αν εντασσόταν θα εφαρμοζόταν υποχρεωτικά ο νέος μαθηματικός τύπος υπολογισμού του εφάπαξ, που θα οδηγούσε στην αυτόματη μείωσή του κατά 40% έως 50%.
 
Στο στόχαστρο, όμως, μπήκε ο λογαριασμός εφάπαξ των υπαλλήλων της Βουλής  ο οποίος σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο θα υπαχθεί από 1/1/2015 στις γενικότερες διατάξεις (εφαρμογή συντελεστή βιωσιμότητας και του νέου μαθηματικού τύπου υπολογισμού) που ισχύουν  και για τα υπόλοιπα ταμεία πρόνοιας που χορηγούν εφάπαξ. 

Όπως είναι γνωστό οι  1600 μόνιμοι υπάλληλοι στη Βουλή εξακολουθούν να  εισπράττουν δύο εφάπαξ. Από το ταμείο πρόνοιας του δημοσίου και από τον ειδικό λογαριασμό ( Οργανισμός του Ταμείου Αρωγής Υπαλλήλων της Βουλής). Το εφάπαξ των υπαλλήλων αν και  μειώθηκε το Μάρτιο κατά 20% θεωρείται «παχυλό» καθώς υπερβαίνει τα 80.000 ευρώ. Συγκεκριμένα  ένας υπάλληλος πτυχιούχος μετά από 35 χρόνια υπηρεσίας θα πάρει σήμερα 40.000 από το ταμείο πρόνοιας και 150.000 ευρώ από το λογαριασμό της Βουλής. Αντίθετα η πλειοψηφία των δημοσίων υπαλλήλων φοβάται ότι με την εφαρμογή του νέου μαθηματικού τύπου στο εφάπαξ, το ύψος της παροχής θα συρρικνωθεί δραματικά καθώς θα εξαρτάται όχι μόνο από τα έσοδα του ταμείου αλλά και από τον αριθμό.

Υπό την απειλή του συντελεστή βιωσιμότητας τίθενται και άλλα ταμεία αρωγής που έχουν γλιτώσει τις περικοπές. Πρόκειται για αυτόνομους λογαριασμούς που τηρούνται σε υπουργεία, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Τέτοιου είδους λογαριασμοί τηρούνται στον  ΟΑΕΕ, το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΔ και τον ΟΓΑ για την ενίσχυση του εφάπαξ βοηθήματος των υπαλλήλων τους.

Πάντως το πολυνομοσχέδιο ανοίγει ένα «παράθυρο» στους φορείς πρόνοιας που δέχονται το βαρύ πλήγμα. Δύνανται - όπως σημειώνει - μέχρι 31.12.2014 μετά από σύμφωνη γνώμη των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των κλάδων ασφαλισμένων και μετά από εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, να μετατρέπονται αυτοδίκαια σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) υποχρεωτικής ασφάλισης .
Δηλαδή να ακολουθήσουν το δρόμο των τεσσάρων ταμείων επικουρικής  ασφάλισης που αρνήθηκαν να ενσωματωθούν στο ΕΤΕΑ, παίρνοντας το ρίσκο της αυτόνομης πορείας χωρίς την κρατική ενίσχυση. 

Να θυμίσουμε όμως ότι αυτός ο δρόμος δεν είναι σπαρμένος ρόδα. Το πέμπτο ανεξάρτητο επικουρικό ταμείο της Alpha bank αποφάσισε να διαλυθεί, επιστρέφοντας τις εισφορές σε ασφαλισμένους και εργοδότες. Η διάλυση του ταμείου σήμανε συναγερμό στα άλλα τέσσερα ταμεία που προσπαθούν να διασωθούν με κοινές προτάσεις και συμπράξεις προκειμένου να μην κινδυνεύσει η επικουρική τους να συρρικνωθεί στα  40 ευρώ μετά την κατάργηση των κοινωνικών πόρων που ενίσχυαν τα έσοδά τους. 

Μίνι - πακέτο κατάργησης κοινωνικών πόρων υπέρ ΤΕΑΔΥ και ταμείου νομικών 

Από την 1.1.2015 καταργούνται και οι κοινωνικοί πόροι υπέρ φορέων - τομέων επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας και συγκεκριμένα υπέρ του Ε.Τ.Ε.Α. (τ.Τ.Ε.Α.Δ.Υ.) και του Ε.Τ.Α.Α.-Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών.

Πρόκειται για ένα μίνι-πακέτο φόρων υπέρ τρίτων που προστίθεται στη λίστα των φόρων που ήδη καταργήθηκαν για 23 ταμεία με σκοπό την εξάλειψη των επιβαρύνσεων σε υπηρεσίες και προϊόντα.  Όπως εκτιμούν ειδικοί της ασφάλισης η απώλεια των εσόδων των συγκεκριμένων ταμείων από την κατάργηση των πόρων δεν υπερβαίνει τα 40 εκατ. ευρώ. 

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το ταμείο νομικών εισέπραττε :

-δικαιώματα από δημοσιεύσεις καταστατικών εταιριών ή τροποποιήσεις (0,5% επί του κεφαλαίου κάθε εμπορικής εταιρίας, εκτός Α.Ε και ΕΠΕ)
- δικαιώματα στις εισπραττόμενες χρηματικές ποινές (4,5%)
-δικαστικό ένσημο (20%)
-δικαιώματα σε συμβολαιογραφικές πράξεις(1,3%,0,325%,065% κατά περίπτωση)

Οι κοινωνικοί πόροι - αποτέλεσμα της πίεσης που προφανώς ασκήθηκε από διάφορες επαγγελματικές ομάδες - δημιουργούσαν στρεβλώσεις και ανισότητες στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης αλλά η κατάργησή τους θα επιφέρει  βαρύ πλήγμα στον κλάδο κύριας σύνταξης του  ΟΑΕΕ, του ΤΣΜΕΔΕ, του ΤΣΑΥ και του ΝΑΤ  αλλά και σε δεκάδες κλάδους επικούρησης  και πρόνοιας.

Συνολικά η μαύρη τρύπα που θα δημιουργηθεί στα ταμεία από την κατάργηση των πόρων φθάνει τα 1,9 δισ. ευρώ ετησίως ενώ επιπλέον συρρίκνωση των εσόδων κατά 900 εκατ. ευρώ αναμένεται να προκαλέσει  η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9%. Είναι προφανές ότι τα ψαλιδισμένα έσοδα θα επηρεάσουν δραματικά το αποτέλεσμα των αναλογιστικών μελετών για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού. Τα μικρότερα ταμεία που χάνουν τα περισσότερα θα οδηγηθούν σε δραματική  περικοπή  των επικουρικών συντάξεων με δεδομένη και την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.