ΕΝΦΙΑ:«Διόρθωση» στα χωριά,χαράτσι στις πόλεις

Νέο αλαλούμ εν όψει με τα λάθη στα εκκαθαριστικά του νέου φόρου ακινήτων. Μπορεί η κυβέρνηση να έχει εξαγγείλει παράταση πληρωμής κατά έναν μήνα, αλλά τα προβλήματα συνεχίζονται. Και να κατακάτσει όμως η σκόνη που σήκωσαν τα εκκαθαριστικά-έκτρωμα του ΕΝΦΙΑ μετά τις διορθωτικές κινήσεις και τη νέα εκκαθάριση που θα γίνει για περίπου 100.000 ιδιοκτήτες, στο υπουργείο Οικονομικών φοβούνται ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου θα αρχίσουν να αποκαλύπτονται τα μικρά ή μεγάλα λάθη που έχουν γίνει στον σχεδιασμό του φόρου, αλλά και στη συμπλήρωση των δηλώσεων Ε9. 

Η λύση που ετοιμάζουν στο πόδι στο υπουργείο Οικονομικών για τα «τρελά» εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ για τους 4.000 οικισμούς της χώρας αφήνει μετέωρα πολλά ζητήματα ή δημιουργεί και νέα προβλήματα. Ετσι:
■ Αν ισχύσουν εκεί οι τιμές της Εφορίας του 2013, στην επαρχία θα υπάρξουν μειώσεις φόρων 90%-100%, αλλά θα αυξηθούν υπέρογκα στην Αττική (Αθήνα, Μαραθώνας κ.α.). Στο οικονομικό επιτελείο θέλουν να ισχύουν κατά περίπτωση οι τιμές του 2013 ώστε να βγαίνει πιο χαμηλός φόρος.
■ Η παράταση πληρωμής της α’ δόσης που θα δοθεί ως τέλος Σεπτεμβρίου (αντί 29 Αυγούστου) θα αφορά τους πάντες, αλλά δεν έχει αποφασιστεί ακόμα αν θα πληρωθεί «διπλή» δόση (που θα ήταν καταστροφικό γιατί θα έπρεπε να πληρωθεί μαζί με τη δόση του φόρου εισοδήματος), ούτε αν θα επεκταθούν σε πέντε, έξι ή επτά οι δόσεις αποπληρωμής του φόρου (πιθανότερο θεωρείται σε 6 δόσεις μέχρι τον Φεβρουάριο).
■ Εφόσον ήδη βεβαιώθηκε ο «φουσκωμένος» ΕΝΦΙΑ, μέχρι να πληρωθεί (με μείωση ή χωρίς) οι εφορίες μπλοκάρουν τις επιστροφές φόρου εισοδήματος ή και τη φορολογική ενημερότητα των ιδιοκτητών.
Τα προβλήματα αυτά δεν θα έχουν λυθεί πριν από τις 26 Αυγούστου ή και τις 15 Σεπτεμβρίου, όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι αλλαγές και θα γίνει η νέα εκκαθάριση φόρου για τις 4.000 περιοχές της χώρας.

«Αγριεύουν» τα πράγματα
 
Από τα μέσα Σεπτεμβρίου και μετά όμως αναμένεται νέο κύμα ταλαιπωρίας για τους φορολογούμενους. Υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου εκτιμούν ότι σχεδόν οι μισές δηλώσεις Ε9 (δηλαδή περίπου 2.500.000 από τους σχεδόν 6.000.000 ιδιοκτήτες) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα που δεν έχουν ακόμα επιλυθεί, επειδή επισκιάστηκαν από τον σάλο που ξέσπασε με τις εξωπραγματικά υψηλές αντικειμενικές αξίες ακινήτων με βάση τις οποίες υπολογίστηκαν και εκδόθηκαν τα εκκαθαριστικά στην επαρχία.

Στη βάση δεδομένων του Περιουσιολογίου στο Taxisnet έχουν εγγραφεί πάνω από 40.000.000 ιδιοκτησιακά δικαιώματα (σχεδόν 7 δικαιώματα σε ακίνητα για κάθε ιδιοκτήτη), αλλά τα προηγούμενα χρόνια ελάχιστοι είχαν σοβαρούς λόγους να τα διορθώσουν, αφού μόλις 570.000 ιδιοκτήτες (ένας στους 10) είχε περιουσία αξίας πάνω από 200.000 ευρώ και πλήρωνε φόρο. 
Φέτος όμως περισσότεροι από το 90% των ιδιοκτητών χρεώνονται με φόρο ακινήτων, οπότε αναμένεται να αναζητήσουν όλοι τα λάθη προκειμένου να τα διορθώσουν. Τα πράγματα έτσι «αγριεύουν» πολύ για τον πρόσθετο λόγο ότι στα ηλεκτρονικά «ραβασάκια» του ΕΝΦΙΑ δεν αναγράφεται αναλυτικά ο τρόπος υπολογισμού του φόρου. Εστω και αν αποτυπώνονται σωστά τα στοιχεία των δηλώσεων Ε9 που υπέβαλαν οι φορολογούμενοι, ελάχιστοι γνωρίζουν και πολλοί αμφισβητούν τον τρόπο που προέκυψε το εκκαθαριστικό φόρου με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωποι. 
 
Δεν ξέρουν τι πληρώνουν
 
Ηδη στις ΔΟΥ και στις κεντρικές υπηρεσίες του υπουρ-γείου στην Καραγεώργη Σερβίας 8 προσέρχονται μαζικά οι φορολογούμενοι που ζητούν να μάθουν με ποια τιμή ζώνης εκτιμήθηκε το ακίνητό τους και με ποιους συντελεστές πολλαπλασιάζεται, αφού δεν προκύπτει σαφώς από το εκκαθαριστικό. Οι πολίτες διαμαρτύρονται γιατί ενώ ακόμη και στους λογαριασμούς της ΔΕΗ αναγραφόταν ανάλυση υπολογισμού του ΕΕΤΗΔΕ όταν πλήρωναν το χαράτσι, τώρα τα στοιχεία αυτά λείπουν από το εκκαθαριστικό που εκδίδει η Εφορία. Μπροστά στο ενδεχόμενο μάλιστα να αναγκαστούν να προστρέξουν στις εφορίες πάνω από 2.000.000 πολίτες ζητώντας εξηγήσεις, στο υπουργείο Οικονομικών διατυπώνονται πιεστικά εισηγήσεις για να δημιουργηθεί έγκαιρα μία ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή που θα ενημερώνει κάθε ιδιοκτήτη για το πώς υπολογίστηκε το ποσό φόρου που καλείται να πληρώσει. 
Επιπλέον επιχειρείται να στηθεί και εφαρμογή υποβολής αίτησης έκπτωσης ή απαλλαγής για όσους τις δικαιούνται, ώστε να μη σχηματίσουν ουρές στις ΔΟΥ περίπου μισό εκατομμύριο άνεργοι και πολύτεκνοι, αν και τα περισσότερα στοιχεία εξ αυτών μπορούσε να τα αναζητήσει εκ των προτέρων μόνη της αυτεπάγγελτα η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, ώστε να μην εκδώσει και τα εκκαθαριστικά σε τέτοιες περιπτώσεις.
  
 Αδικίες του νόμου

Την ίδια ώρα όμως που ο ΕΝΦΙΑ φέρνει περισσότερους φόρους για φορολογούμενους με μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία, ωφελημένοι από το νέο χαράτσι βγαίνουν μεγαλοϊδιοκτήτες με βίλες ή άλλου είδους ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα σε περιοχές εντός σχεδίου πόλης, καθώς και γλιτώνουν το χαράτσι της ΔΕΗ και πληρώνουν λιγότερο φόρο από πέρυσι!
Σε περιοχές όπως η Εκάλη, η Βουλιαγμένη, η Μύκονος κ.α. η μεγάλη ακίνητη περιουσία θα έχει μεγάλες ελαφρύνσεις. Στα πολύ ακριβά ακίνητα, δε, οι φορολογικές επιβαρύνσεις αναμένεται να μειωθούν μέχρι και 68%!
Αντιθέτως, το νέο χαράτσι οδηγεί σε αυξήσεις φορολογικών επιβαρύνσεων για όσους έχουν διαμέρισμα ή μονοκατοικία, ένα ή περισσότερα αδόμητα οικόπεδα και ένα ή περισσότερα καλλιεργούμενα αγροτεμάχια, καθώς και γενικότερα για όσους κατέχουν καλλιεργούμενες αρδευόμενες εκτάσεις γης σε περιοχές εκτός σχεδίου, μη ηλεκτροδοτούμενα και ξενοίκιαστα ή ημιτελή κτίσματα.
 
ΕΝΦΙΑ σε σπίτια που δεν υπάρχουν

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι πολίτες με πολύ μικρή περιουσία φορολογούνται σαν να είχαν πολυκατοικίες ή βίλες στη Μύκονο! Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
■ Λάθος αντικειμενικές αξίες: Παρά το γεγονός ότι ο ΕΝΦΙΑ ψηφίστηκε στο τέλος του περασμένου έτους, δεν έγιναν σε αυτούς τους πρώτους οκτώ μήνες του 2014 οι απαραίτητοι έλεγχοι από το υπουργείο Οικονομικών για να διαπιστωθούν τα προβλήματα εφαρμογής του. Αν και η αρχική πρόβλεψη ήταν να δοθούν τα εκκαθαριστικά έως τις 18 Ιουνίου, υπήρξε καθυστέρηση για ενάμιση μήνα, αλλά ούτε τότε έγιναν οι απαραίτητες προβολές σε ακίνητη περιουσία, σε διάφορες περιοχές της χώρας. Ετσι διαπιστώνεται ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ σχεδόν σε όλα τα νησιά - και ειδικότερα στην Εύβοια, στη Ζάκυνθο, στην Κέρκυρα, αλλά και στην Αχαϊα, στην Ηλεία, στη Φωκίδα, στα Τρίκαλα και στην Αιτωλοακαρνανία.
■ Ημιτελή: Ξεχωριστή περίπτωση αποτελούν τα ημιτελή κτίρια. Υπολογίστηκαν ως κανονικά ακίνητα κτίρια τα οποία είναι κυριολεκτικά στα μπετά. Αποτέλεσμα ήταν να επιβληθεί στους ιδιοκτήτες πολύ μεγαλύτερος φόρος από αυτόν που θα έπρεπε. 
Για παράδειγμα, σε ημιτελές κτίριο στην Ιτέα της Φωκίδας επιβλήθηκε ΕΝΦΙΑ 970 ευρώ χωρίς να ληφθεί υπόψη η έκπτωση 60% που προβλέπει ο νόμος. Δίπλα ακριβώς από το συγκεκριμένο -υπό ανέγερση- κτίριο βρίσκεται ακίνητο 150 τ.μ. στον 1ο όροφο πολυκατοικίας, για το οποίο ο ΕΝΦΙΑ που βεβαιώθηκε είναι μικρότερος, δηλαδή στα 650 ευρώ.
■ Μονοκατοικίες: Επίσης, πολύ μεγάλη επιβάρυνση έχουν οι μονοκατοικίες που πλήρωναν κανονικά το χαράτσι της ΔΕΗ, καθώς τώρα με τον ΕΝΦΙΑ φορολογείται και το οικόπεδο στο οποίο έχουν χτιστεί, με αποτέλεσμα να είναι υψηλότερος ο τελικός φόρος - έως και διπλάσιος σε αρκετές περιπτώσεις.
■ ΕΝΦΙΑ: ΕΝΦΙΑ επιβλήθηκε όμως και στον «αέρα»! Δηλαδή, εάν π.χ. χτίστηκε μονοκατοικία, ενώ η πολεοδομική νομοθεσία θα επέτρεπε να χτιστούν και άλλοι όροφοι αλλά δεν έχει εξαντληθεί όλος ο συντελεστής, τότε ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται στο σύνολο του κτιρίου (δηλαδή στο υπόλοιπο του συντελεστή του οικοπέδου). Μόνο που το κτίριο αυτό στην πραγματικότητα  δεν υπάρχει. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, ενώ ο συντελεστής δόμησης είναι υψηλός, για άλλους λόγους απαγορεύεται στους ιδιοκτήτες να χτίσουν επιπλέον ορόφους, αλλά φορολογούνται γι’ αυτούς! 
■ Ψιλή κυριότητα: Ανάλογο πρόβλημα βιώνουν και όσοι έχουν την ψιλή κυριότητα και πληρώνουν έως και 80% του φόρου (ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή), για ακίνητο όμως που δεν ορίζουν, αφού τα ενοίκια και οι αποφάσεις για τη διαχείρισή του ανήκουν σε αυτόν που έχει την επικαρπία. 

Ποιοι πληρώνουν περισσότερο φόρο
Με τις αλλαγές στον φόρο ακινήτων πολλοί πιστεύουν ότι έγινε λάθος στην εκκαθάρισή τους επειδή πληρώνουν παραπάνω φόρο απ’ ό,τι με το ΕΕΤΗΔΕ. Το εκκαθαριστικό τους όμως είναι σωστό με βάση τον νόμο, ειδικά στις παρακάτω περιπτώσεις φορολογουμένων:

■ ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΟ
Οσοι κατέχουν μονοκατοικίες και η συνολική αντικειμενική αξία όλων των κτισμάτων και εντός σχεδίου οικοπέδων που περιλαμβάνονται στην περιουσία τους δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί πληρώνουν σήμερα μόνο το «χαράτσι» για τις ηλεκτροδοτούμενες μονοκατοικίες τους, ενώ τα οικόπεδα στα οποία βρίσκονται οι κατοικίες αυτές απαλλάσσονται από τη φορολογία. Επιπλέον, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι απαλλάσσονται από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας για τις κατοικίες και τα οικόπεδά τους. Με τον Ενιαίο Φόρο θα πληρώνουν και για τις μονοκατοικίες και για τα οικόπεδα.
■ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΑΝΩ ΤΩΝ 200.000 ΕΥΡΩ
Οσοι κατέχουν κτίσματα και εντός σχεδίου οικόπεδα μεσαίας συνολικής αντικειμενικής αξίας, δηλαδή άνω των 200.000 και μέχρι 400.000 ευρώ, οι οποίοι σήμερα πληρώνουν πολύ μικρά ποσά ΦΑΠ.
■ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΑ
Οσοι κατέχουν μόνο αγροτεμάχια, αγρούς, βοσκοτόπους και λοιπές εκτάσεις γης εκτός σχεδίου πόλεως. Τα ακίνητα αυτά θα υπαχθούν για πρώτη φορά σε φόρο.
■ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ
Oσοι κατέχουν αυθαίρετα κτίσματα σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεων ή οικισμών, καθώς θα πληρώνουν φόρο όχι μόνο για τα κτίσματα, αλλά και για τις εκτάσεις στις οποίες αυτά έχουν ανεγερθεί.
■ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
Οσοι φορολογούμενοι κατέχουν κτίσματα και οικόπεδα σε περιοχές εντός σχεδίου πόλης και ταυτόχρονα εκτάσεις γης σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλης, όπως αγροτεμάχια, αγρούς, βοσκότοπους, δάση κ.λπ.
■ ΞΕΝΟΙΚΙΑΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ
Χιλιάδες ιδιοκτήτες κτισμάτων (διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και καταστημάτων) τα οποία έχουν μείνει ανεκμετάλλευτα επειδή έχουν ξενοικιαστεί και έχουν πάψει να ηλεκτροδοτούνται, οπότε δεν επιβαρύνονται σήμερα με το «χαράτσι». Τα ακίνητα αυτά, τα οποία είναι κενά, θα φορολογούνται με τον Ενιαίο Φόρο!