«Ο ΕΝΦΙΑ ήρθε γραμμένος στα αγγλικά»

Εντονες αντιδράσεις στους κόλπους των εφοριακών έχει προκαλέσει η κυβερνητική προσπάθεια να αποδοθούν ευθύνες σε συγκεκριμένα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Κι αυτό διότι, όπως υποστηρίζουν σήμερα στο «ΘΕΜΑ», ο ΕΝΦΙΑ υπήρξε αποτέλεσμα εργασίας όχι υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών, αλλά συνεννόησης του συμβούλου του τέως υπουργού Γιάννη Στουρνάρα, Νίκου Καραβίτη, με δικηγορικά γραφεία του εξωτερικού και της Ελλάδας.

«Είναι γνωστό στους κύκλους του υπουργείου πως τα κείμενα όχι μόνο του ΕΝΦΙΑ αλλά και πολλών άλλων φορολογικών νομοσχεδίων έρχονται έτοιμα - και μάλιστα στην αγγλική γλώσσα. Το μόνο που γίνεται εδώ είναι μια απλή μετάφραση, ενώ τέτοια είναι η βιασύνη να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της τρόικας ώστε δεν γίνονται καν προσομειώσεις των φόρων στην ελληνική πραγματικότητα», καταγγέλλει ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Εφοριακών Υπαλλήλων κ. Τρύφωνας Αλεξιάδης.

Σύμφωνα με πηγές της εφημερίδας μας, μάλιστα, ως προς τον ΕΝΦΙΑ δεν έχει υπάρξει η αναγκαία εισήγηση που οι διαδικασίες του υπουργείου προβλέπουν από τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες και για τον λόγο αυτό υπάρχει μια σειρά πολύ σοβαρών παραλείψεων.

Πιο συγκεκριμένα, όπως τονίζουν στελέχη του υπουργείου, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι πουθενά δεν υπήρξε εξειδίκευση των περιπτώσεων εξαιρέσεων από τον νόμο, δεν τέθηκαν προδιαγραφές ως είθισται να γίνεται για αναξιοπαθούντες, έχοντες προβλήματα υγείας ή χαμηλά εισοδήματα, ενώ υπήρξε το επίσης τραγικό να μην εξαιρούνται του νόμου ή να τυγχάνουν εκπτώσεων άνθρωποι ευρισκόμενοι σε αδυναμία με ληξιπρόθεσμες οφειλές. «Αποκλείεται υπηρεσιακοί παράγοντες με γνώση της ελληνικής πραγματικότητας να προσέθεσαν την τελευταία παράγραφο στον νόμο, η οποία ξεκαθάριζε ότι για να υπάρξει απαλλαγή και έκπτωση από τον ΕΝΦΙΑ ο φορολογούμενος, η σύζυγος και τα τέκνα του θα πρέπει να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Γνωρίζουμε την εμμονή των τροϊκανών και όσων τους εξυπηρετούν στην Ελλάδα ως προς αυτό το ζήτημα, το οποίο είναι πολύ μακριά από την ελληνική φορολογική κουλτούρα», τονίζει ο κ. Αλεξιάδης.

Θα πρέπει να σημειώσουμε πως εδώ και αρκετό καιρό οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών διαμαρτύρονται καθώς τους έρχονται κείμενα και προτάσεις νόμων είτε στα αγγλικά είτε σε πολύ κακής ποιότητας μεταφράσεις. Νόμοι όμως που δεν δείχνουν γνώση της αντικειμένων, με αποτέλεσμα οι γκάφες να είναι διαρκείς, ενώ το ανάθεμα κατόπιν λόγω πολιτικού αδιεξόδου πέφτει σε αυτούς. «Επιχειρούν να καταδείξουν ως κακούς της υπόθεσης τις κεντρικές υπηρεσίες ή το ΚΕΠΥΟ για σφάλματα δικηγόρων ή ξένων συμβούλων», καταγγέλλουν εκπρόσωποι των εφοριακών. Γνωστό είναι εξάλλου πως ανάλογη δράση είχε υπάρξει κατά το παρελθόν και στο υπουργείο Ανάπτυξης από βρετανική δικηγορική εταιρεία, η οποία επιδίωξε να περάσει νόμο για τις εμπορικές μισθώσεις βασισμένο στο αγγλικό δίκαιο. Εναν νόμο όμως που καμία σχέση δεν είχε με την πραγματικότητα της χώρας μας και έτσι υπήρξε αντίδραση ακόμα και από την τότε πολιτική ηγεσία.

Το γεγονός όμως ότι ο ΕΝΦΙΑ υπήρξε αποτέλεσμα ξένης παρέμβασης φαίνεται και από ένα άλλο γεγονός, το οποίο αποκάλυψε την περασμένη Δευτέρα το protothema.gr. Ενώ η κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη λοιπόν διαβεβαίωνε για τις άμεσες ενισχύσεις προς τους πληγέντες από το ρωσικό εμπάργκο ροδακινοπαραγωγούς, η ΠΟΛ 1022/24-1-2012 ξεκαθάριζε ότι «δεν μπορούν να υπάρξουν αποζημιώσεις ή άλλου τύπου ενισχύσεις σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο». Αρα, εάν δεν λήξει το θέμα της νέας εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ, κανένας παραγωγός δεν μπορεί να πάρει τα χρήματά του λόγω του απίστευτου μπάχαλου που έχει δημιουργήσει ο ασυνάρτητος αυτός φόρος.

Η εμπλοκή πάντως ξένων και ντόπιων δικηγορικών φιρμών στη νομοθεσία της χώρας μας -και δη στο υπουργείο Οικονομικών- δεν είναι η πρώτη φορά που επισημαίνεται. Το ζήτημα του «outsourcing» στη φορολογική νομοθεσία είχε θέσει στις αρχές του χρόνου στη Βουλή ο ανεξάρτητος βουλευτής Μίμης Ανδρουλάκης προς τον υφυπουργό Γιώργο Μαυραγάνη, ο οποίος ουδέποτε έδωσε πλήρεις εξηγήσεις.

Ο κ. Ανδρουλάκης είχε μιλήσει μέχρι και για δικηγόρους που εμφανίζονται εκ μέρους των εταιρειών τους στη Βουλή ως σύμβουλοι των υπουργών και υφυπουργών και οι οποίοι δίνουν έτοιμους προς ψήφιση φορολογικούς νόμους. Μάλιστα είχε αναφερθεί στην παρουσία δύο γυναικών δικηγόρων, εκπροσώπων γνωστής αθηναϊκής δικηγορικής φίρμας με σχέσεις στο εξωτερικό, οι οποίες κατά τη συζήτηση για τη φορολόγηση των αποθεματικών που προέβλεπε ο ΚΦΕ 4172/2013 παραβρίσκονταν εντός των εδράνων της κυβέρνησης συμβουλεύοντας τον αρμόδιο υφυπουργό. Τις ίδιες καταγγελίες είχε κάνει στις αρχές του 2013 και ο ευρωβουλευτής τότε του ΠΑΣΟΚ Κρίτων Αρσένης, καταγγέλλοντας αδιαφανείς σχέσεις της τρόικας με εταιρείες συμβούλων και δικηγορικά γραφεία. Σε κατεπείγουσα κοινοβουλευτική ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ζητήσει να δοθεί στη δημοσιότητα η λίστα επαφών της τρόικας με ιδιωτικούς φορείς από τον Μάιο του 2010 έως τότε.

Πέφτουν κεφάλια για τα λάθη

Καρατομήσεις δύο κορυφαίων υπηρεσιακών στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, που θεωρούνται αρχιτέκτονες του ΕΝΦΙΑ

του Γιάννη Μακρυγιάννη

Με αγωνιώδεις όσο και σπασμωδικές κινήσεις αμφίβολης ουσίας και τελικού αποτελέσματος προσπαθεί να διαχειριστεί η κυβέρνηση την άκρως προβληματική από πολιτική, επικοινωνιακή και οικονομική άποψη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με επίκεντρο τον περιβόητο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).

Ωστόσο τα περιθώρια ελιγμών είναι περιορισμένα και ο χρόνος ελάχιστος, ενώ η επιχείρηση απέκδυσης των ευθυνών θυμίζουν... κολοκυθιά: το Μέγαρο Μαξίμου φωτογραφίζει το οικονομικό επιτελείο, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών τα ρίχνει στους κορυφαίους υπηρεσιακούς παράγοντες και οι τελευταίοι με τη σειρά τους δείχνουν τον συνήθη ύποπτο, την... τρόικα, η οποία όμως έχει μείνει με τη σειρά της ενεή μπροστά στο αλαλούμ.

Μετά την πρώτη γραμμή άμυνας, που ήταν η αναστολή της καταβολής της πρώτης δόσης του φόρου, την οποία επέβαλε και ανακοίνωσε ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, δεν φαίνεται να έχουν μείνει πολύ ισχυρά τείχη για την κυβέρνηση απέναντι στη διογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια. Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει μεν σενάρια διόρθωσης των απίστευτων και αδιανόητων αρχικών προβλέψεων του ΕΝΦΙΑ και πιθανόν, για να προλάβει τον κατακλυσμό της αγανάκτησης, θα προωθήσει τις αλλαγές στη Βουλή με πράξη νομοθετικού περιεχομένου.

Στο μεταξύ και ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και η λοιπή αντιπολίτευση έχουν οξύνει την κριτική τους για το θέμα, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια απέλπιδα επικοινωνιακή και πολιτική προσπάθεια να αποδραματοποιήσει τα πράγματα και να κατευθύνει τη λαϊκή οργή σε άλλες κατευθύνσεις - μόνο τον… Χατζηπετρή δεν κατηγόρησαν ακόμα.

Από την περίφημη δήλωση της κυβερνητικής εκπροσώπου Σοφίας Βούλτεψη ότι «δεν το έκανε ο Σαμαράς, ο Παυλόπουλος ή ο Λαφαζάνης, το λάθος έγινε από μια αλυσίδα ανθρώπων, κάποιος έκανε το λάθος, κάποιος δεν επαλήθευσε, δεν κοίταξε το χαρτί πριν φύγει» (!) έως τους λεονταρισμούς του υφυπουργού Ανάπτυξης Μάκη Γιακουμάτου ότι «θα χαστουκίσω τον υπεύθυνο μόλις τον ανακαλύψω», όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση τα έχει περισσότερο χαμένα από ποτέ.

Το καμπανάκι του κινδύνου προς την κυβέρνηση χτυπούν και πολλοί βουλευτές της συμπολίτευσης, ιδίως του ΠΑΣΟΚ, που προειδοποιούν ότι με την επιστροφή του κόσμου από τις καλοκαιρινές διακοπές, και εάν δεν βρεθούν δίκαιες λύσεις, μπορεί να υπάρξει τσουνάμι κοινωνικών αντιδράσεων. Το δε σενάριο -που είναι και το επικρατέστερο- να μειωθούν τα φορολογικά βάρη στην επαρχία και να μετακινηθούν στα αστικά ακίνητα ώστε να διατηρηθεί ως έχει η συνολική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας στη χώρα μοιάζει εφιάλτης για τους βουλευτές των μεγάλων κέντρων, ειδικά του Λεκανοπεδίου, όπου ήδη τα κυβερνώντα κόμματα μετρούν αιματηρές πολιτικές απώλειες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η υπόθεση του ΕΝΦΙΑ προκαλεί τριγμούς στο υπουργείο Οικονομικών, όπου τη νύφη θα πληρώσουν καταρχάς οι δύο κορυφαίοι υπηρεσιακοί παράγοντες που θεωρούνται «αρχιτέκτονες» του ΕΝΦΙΑ. Πρόκειται για την κυρία Χαρίκλεια Μαυρίδου, γενική διευθύντρια Φορολογικής Διοίκησης, και τον συνάδελφό της στη Γενική Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού Γιώργο Χατζάκη.

Ουσιαστικά είναι οι δύο παράγοντες που όφειλαν να εξετάσουν αναλυτικά την υπόθεση με τον ΕΝΦΙΑ και να ενημερώσουν την πολιτική ηγεσία για τα τεράστια λάθη και τα τερατουργήματα που έχει το νέο σύστημα. Ανεξάρτητα από το γενικό πλαίσιο των πολιτικών οδηγιών, αλλά και τις πιέσεις της τρόικας, τα συγκεκριμένα δύο στελέχη του υπουργείου είχαν τον χρόνο -ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε στα τέλη του 2013- αλλά και την αρμοδιότητα να εξετάσουν όλες τις πτυχές και να ενημερώσουν γραπτά την πολιτική ηγεσία. Είναι άλλωστε ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην υπαλληλική ιεραρχία και την πολιτική ηγεσία.

«Ή αδιαφόρησαν ή δεν είχαν τις ικανότητες και τις γνώσεις για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας τόσο μεγάλης αλλαγής στη φορολογική πολιτική. Εκτός κι αν κατάλαβαν αλλά προτίμησαν να σιωπήσουν ώστε να είναι αρεστοί και όχι χρήσιμοι», λένε καλά πληροφορημένες πηγές για τα τεκταινόμενα στην Καραγεώργη Σερβίας. Και οι δύο αναμένεται να απαλλαγούν από τα καθήκοντά τους στις κρίσεις που γίνονται αυτές τις ημέρες για τους γενικούς διευθυντές στο υπουργείο Οικονομικών, με την κυρία Μαυρίδου πάντως να πιέζει ασφυκτικά για την παραμονή της -παρά την αρνητική στάση του αρμόδιου υφυπουργού  Γιώργου Μαυραγάνη- και τον κ. Χατζάκη να διεκδικεί θέση συμβούλου δίπλα στη νέα γενική γραμματέα Εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου.

Σημειωτέον ότι η κυρία Μαυρίδου υπήρξε στενή συνεργάτιδα των υπουργών Οικονομικών όλων των κυβερνήσεων την τελευταία δεκαετία -την περίοδο δηλαδή που συντελέστηκε η χρεοκοπία της χώρας- και διακρίθηκε για τη συμμετοχή της σε πλήθος αμειβόμενων επιτροπών του υπουργείου. Ο δε κ. Χατζάκης θεωρείται εκπρόσωπος ενός ξεπερασμένου συστήματος, καθώς συμπλήρωσε στο υπουργείο 38 χρόνια υπηρεσίας και δεν φαίνεται ικανός να ακολουθήσει τους νέους ρυθμούς.