Κομισιόν: Γιατί κάνει πίσω στη διαμάχη με τη Gazprom

Ως νίκη του Πούτιν και προσωρινή οπισθοχώρηση της Ευρώπης ερμηνεύεται από τους αναλυτές η χθεσινή κίνηση της Ευρώπης να αναβάλει, μέχρι νεωτέρας, τη διαμάχη μεταξύ της ρωσικής Gazprom και της Κομισιόν σχετικά με τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις παροχής αερίου στην Ένωση.

Εν όψει του χειμώνα, το τελευταίο που θα ήθελε η Ευρώπη είναι να προκαλέσει και η Ρωσία να «κλείσει» τις κάνουλες παροχής ρωσικού φυσικού αερίου, το οποίο διοχετεύεται από τον  ενεργειακό κολοσσό, μέσω της Ουκρανίας, ασχέτως με τις μεταξύ τους σχέσεις. 

Ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα ανταγωνιστικότητας Χοακίμ Αλμούνια στο περιθώριο συνεδρίου στη Φλωρεντία, τόνισε, παράλληλα, ότι η αναβολή στις συζητήσεις «δεν σημαίνει ότι η υπόθεση έχει κλείσει», αφήνοντας να εννοηθεί ότι έρευνα για τους όρους λειτουργίας της ρωσικής εταιρίας στην Ε.Ε. ενδέχεται να συνεχιστεί.

Το έργο αυτό έχει ξεκινήσει από τον Μάιο όταν ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο δηλώνει σε επιστολή προς τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν ότι ανήκει στην ευθύνη της Gazprom να διασφαλίσει την τροφοδοσία της Ευρώπης σε φυσικό αέριο στις ποσότητες που αναφέρονται στα συμβόλαια και να μην υπάρξει πρόβλημα, ασχέτως με την κατάσταση στην Ουκρανία.

Πάντως, η εταιρεία έχει και στο παρελθόν κινήσει την περιέργεια για το πως τιμολογεί τα συμβόλαια με τις χώρες της Ευρώπης, καθώς, όπως αναφέρουν ειδικοί της αγοράς, η διαμόρφωση των τιμών του φυσικού αερίου στην ΕΕ αλλάζει από χώρα σε χώρα και η εμπορική πολιτική της Gazprom είναι μυστική και οι όροι στα μακροχρόνια συμβόλαια που έχει υπογράψει με το κάθε κράτος και έτσι δεν υπάρχει κάποια φόρμουλα που να καθορίζει μία ενιαία τιμή για όλους τους καταναλωτές. 

Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το κατά πόσο ενεργειακή εξάρτηση παρουσιάζει κάθε χώρα. Το παρακάτω γράφημα δείχνει αναλυτικά τις χώρες που έχουν περισσότερο ανάγκη την Gazprom.  Σε μεγάλο βαθμό είναι εξαρτημένη η Νοτιοανατολική Ευρώπη, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας, της Eurostat κα της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών για την Ενέργεια. Τα κράτη της Βαλτικής, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Βουλγαρία, αλλά και η Φινλανδία, είναι κατά 100% εξαρτώμενες από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ακολουθούν η Ρουμανία (86,1%), η Πολωνία (79,8%), η Αυστρία (71%), η Ελλάδα (59,5%), η Σλοβενία (45,2%), η Ουγγαρία (43,7%) και η Γερμανία (35,7%). 

Όπως φαίνεται από τα παραπάνω στοιχεία, η Ρωσία έχει στο χέρι την Ευρώπη, προς το παρόν, διότι έχει εστιάσει τη στρατηγική της για μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια και απεξαρτητοποίηση από τρίτες χώρες.

Δημοσίευμα του ευρωπαϊκού εντύπου ενημέρωσης Europolitique σχολιάζει, επίσης, ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία έχουν καταστήσει αδύνατη τη συνέχιση των συνομιλιών. Κατά την Europolitique η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει βρεθεί σε «εξαιρετικά λεπτή θέση» γιατί αν προχωρήσει σε κοινοποίηση των αιτιάσεών της κατά της Gazprom, η Μόσχα θα ερμηνεύσει αμέσως την εξέλιξη αυτή ως επιβολή κυρώσεων και ως εκμετάλλευση της εν λόγω διαμάχης (περί δεσπόζουσας θέσης) μεταξύ Gazprom και Επιτροπής για πολιτικούς σκοπούς.

Σημειώνεται η Ε.Ε. δεν έχει αναφερθεί ευθέως στη Gazprom στο πλαίσιο των κυρώσεων κατά ρωσικών εταιρειών, καθώς μπορεί η εταιρεία να έχει  επηρεαστεί όσον αφορά τους τομείς του πετρελαίου και των τραπεζών, αλλά έχει ληφθεί πρόνοια ώστε να μην επηρεαστεί το ευαίσθητο θέμα της κύριας δραστηριότητάς της, της παροχής φυσικού αερίου.