Τα «ναι» και τα «όχι» της κυβέρνησης για τη συμφωνία με την Τρόικα

Κρίσιμη για την συνέχεια των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης Τρόικας είναι η σημερινή ημέρα καθώς αναμένεται να δoθεί η απάντηση για την επιστροφή τους στην Αθήνα.

Η κυβέρνηση απέστειλε τις απαντήσεις στα αιτήματα που είχε βάλει η Τρόικα μετά από τηλεδιασκέψεις και ανταλλαγές e-mail. Ενδεικτικό των προσπαθειών που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι μέχρι αργά χθες το βράδυ βρισκόταν στο Μέγαρο Μαξίμου ο υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης για τα θέματα του υπουργείου του. Από τις μέχρι στιγμής πληροφορίες διαφωνία υπήρχε μέχρι το τέλος στο δημοσιονομικό παρότι η Τρόικα μείωσε την εκτίμησή της για το κενό σε 1,7 δισ. ευρώ. Πάντως ο προυπολογισμός έχει ολοκληρωθεί και θα κατατεθεί την Παρασκευή. Η κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα της Τρόικας για αλλαγές στη ρύθμιση για τις 100 δόσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες επέμεινε στις θέσεις της να περιοριστούν οι αλλαγές στο ασφαλιστικό στην ενοποίηση των ταμείων χωρίς να θιγούν το ύψος και τα όρια των συντάξεων ενώ από τις αλλαγές στο εργασιακό γινόταν μάχη για να αποφευχθούν οι ομαδικές απολύσεις και το λοκ άουτ. Η κυβέρνηση απέρριψε τις αυξήσεις στον ΦΠΑ ενώ συζητούσε τις απολύσεις και το μισθολόγιο στο δημόσιο.

Κυβερνητικά στελέχη εμφανίζονταν αισιόδοξα ότι εφόσον σήμερα αποφασιστεί η επιστροφή της Τρόικας τότε οι εξελίξεις μπορούν να τρέξουν μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου. Υπενθυμίζεται ότι οι δανειστές έχουν δηλώσει ότι η ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης είναι προυπόθεση για να ανοίξει η συζήτηση για την επόμενη ημέρα και για την διευθέτηση του χρέους. Η κυβέρνηση επιθυμεί η όλη συζήτηση και η συμφωνία να κλείσει μέσα στο 2014 κάτι όμως που φαίνεται πια εξαιρετικά απίθανο. Αντίθετα είναι πολύ πιο πιθανό η συζήτηση να συνεχιστεί στο 2015 και η όποια συμφωνία να συμπέσει με την έναρξη της διαδιακασίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.

Σε κάθε περίπτωση όμως η εξέλιξη της διαπραγμάτευσης με την Τρόικα επηρεάζει το πολιτικό κλίμα στο εσωτερικό της χώρας αλλά και τις παρασκηνιακές διεργασίες για την διαμόρφωση της προεδρικής πλειοψηφίας. Εάν μέχρι το τέλος η κυβέρνηση περάσει τις θέσεις της και διατηρηθούν οι κόκκινες γραμμές που έχει βάλλει τότε θα βγει ενισχυμένη και θα έχει περισσότερες πιθανότητες να διαμορφώσει κατά το δοκούν τις εξελίξεις για την εκλογή Προέδρου σε συνάρτηση βέβαια και με το νέο μνημόνιο που θα διαδεχθεί την λήξη του υπάρχοντος προγράμματος. Γι' αυτό άλλωστε και τις προηγούμενες ημέρες τόσο από το Μέγαρο Μαξίμου όσο και από την Χαριλάου Τρικούπη διαβεβαίωναν ότι η διαπραγμάτευση δεν θα κλείσει όπως όπως. Κάτι τέτοιο θα ήταν πολιτική αυτοκτονία ενώ από την άλλη επεσήμαιναν πως ούτε οι δανειστές θέλουν να παραταθεί η αξιολόγηση για το επόμενο έτος. 

Τα «ναι» και τα «όχι» της κυβέρνησης για τη συμφωνία με την Τρόικα

Να εξαντλήσει κάθε περιθώριο χρόνου πριν «ανοίξει τα χαρτιά της» επιχειρεί η κυβέρνηση, ώστε να αναγκάσει την Τρόικα «να δείξει τα φύλλα της» όταν έρθει η σειρά της να παίξει, στην σκληρή παρτίδα πόκερ στην οποία έχει στηθεί γύρω από την επιστροφή των ελεγκτών στην Αθήνα. Η κυβέρνηση «πάτησε φρένο» και δεν αποκάλυψε ως εχθές που έληγε το άτυπο «τελεσίγραφο» των δανειστών τις τελικές θέσεις της, ούτε έδωσε στην δημοσιότητα την εγκύκλιο για την τελική ρύθμιση με τις 100 δόσεις στην εφορία, αφήνοντας «ες αύριον τα σπουδαία» -ή και …μεθαύριον ενδεχομένως, αν τελικώς αφήσει τις τελικές ανακοινώσεις για την Παρασκευή ταυτόχρονα με την κατάθεση του νέου προϋπολογισμού στη Βουλή.

 
Επί της ουσίας, δεν φαίνεται να αλλάζει κάτι ούτε στις θέσεις της κυβέρνησης, ούτε στη ρύθμιση χρεών, σε σχέση με όσα ήταν ήδη γνωστά   έως πριν μία εβδομάδα. Αντί όμως να δώσει ως εχθές μια σαφή απάντηση (με νέες υποχωρήσεις ή μη) που ενείχε τον κίνδυνο να απορριφθεί και να βρεθεί ξανά η συζήτηση στο μηδέν, η Αθήνα πάει «να κάνει  πάσα» στην Τρόικα την ευθύνη για να αποφασίσει αυτή μέσα το σαββατοκύριακο που πλησιάζει, εάν θα επιστρέψει τελικώς από Δευτέρα στην Αθήνα, ή αν θα ρισκάρει να καθυστερήσει και άλλο -βάζοντας όμως έτσι και σε πραγματικά μεγάλες περιπέτειες την τύχη των διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, ειδάλλως το σκηνικό των συζητήσεων θα ανατραπεί και οι εξελίξεις μπορεί να είναι απρόοπτες.
 
Οι δανειστές ως τώρα «παίζουν» με την χώρα μας όπως «η γάτα με το ποντίκι», καραδοκώντας πότε η κυβέρνηση θα κάνει την λάθος κίνηση από πίεση χρόνου. Η  ελληνική διαπραγματευτική ομάδα προσπαθεί όμως να φέρει το παιχνίδι στα μέτρα της. Επιχειρεί να εξαντλήσει τον χρόνο της δικής της «επίθεσης» και να κρατήσει και λίγο την «μπάλα» στην κατοχή της, για να «ροκανίσει» τον χρόνο που θα είχε η Τρόικα για να αντιδράσει στις ελληνικές θέσεις, πετώντας σε νεκρό χρόνο στους δανειστές «το μπαλάκι» των προτάσεων και αντιπροτάσεων, για να φανεί μέχρι πού θα τραβήξουν το σχοινί και αν επιθυμούν να φτάσουν το παιχνίδι «στην παράταση» (δηλαδή μετά και την 31η Δεκεμβρίου) ή θα βάλουν επιτέλους τέλος στην αναβλητική τακτική τους.θα ξεκαθαρίσει δηλαδήαν τελικά η Τρόικα δεν έρχεται γιατί δεν πείθεται ή γιατί δεν θέλει να δεσμευτεί για την ελληνικη υπόθεση πριν ξεκαθαρίσει το θεμα των πρόωρων εκλογών και ποιος θα εφαρμόσει όσα τυχό συμφωνηθούν.
 
Όπως έλεγε παράγοντας της κυβερνησης που μετέχει ενεργά στο «παζάρι» που διεξάγεται εξ αποστάσεως με τις Βρυξέλες, «στη διαπραγμάτευση αφήνεις πάντα ένα περιθώριο και στον άλλον για να έρθει πιο κοντά στις θέσεις σου. Είναι η σειρά της Τρόικα να κάνει τις υποχωρήσεις της, για να ξεκινήσει ο τελικός γύρος των επαφών εκ του σύνεγγυς και να κριθεί τότε τι κρατά και τι αφήνει η κάθε πλευρά».
 
Αυτό σημαίνει ότι η Αθήνα δεν φαίνεται διατεθειμένη να υποκύψει πλέον σε εξ αποστάσεως πιέσεις, αλλά κρατά δυνάμεις (ή και υποχωρήσεις τακτικής) για την σκληρή τελική διαπραγμάτευση του Δεκεμβρίου, που θα παιχτεί «εντός έδρας». Αν όμως η Τρόικα δείξει το σαββατοκύριακο ότι «χοντραίνει το παιχνίδι» και δεν επιστρέφει, τότε μοιραία θα μπει στο τραπέζι και το ενναλακτικό σχέδιο για μια παράταση των διαπραγματεύσεων και μέσα στο 2015 –ενδεχόμενο για το οποίο στην κυβέρνηση προετοιμάζονται ήδη παρότι δεν το ομολογούν δημοσίως.
 
Στην κυβέρνηση αντιλαμβάνονται ότι και «ναι σε όλα» να έλεγε μέχρι και χθες η Αθήνα, οι δανειστές θα έπαιζαν πάλι «καθυστέρηση», για να πιέσουν ακόμα περισσότερο. Περισσότερη σημασία φαίνεται έτσι να έχει ο χρόνος που κυλά και χάνεται, όσο τα περιθώρια μέχρι τέλος του έτους στενεύουν, παρά αυτές καθ’αυτές οι διαφορές που χωριζουν τις δύο πλευρές προκειμένου να επιστρέψουν οι επικεφαλής στην Αθήνα.
 
Ήδη τα χρονικά περιθώρια για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη συμφωνίας μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου έχουν σχεδόν εξαντληθεί, αλλά η κυβέρνηση εμμένει στη θέση της ότι θα δώσει το «τυπωθείτω» για το νέο προϋπολογισμό «κενό» χωρίς να λογαριάσει τις ενστάσεις του ΔΝΤ για το δημοσιονομικό κενό. Οι δανειστές από πλευράς τους ανάγουν τα πάντα σε δημοσιονομικό κενό και προειδοποιούν ότι για κάθε μέτρο που δεν δεχθεί η κυβέρνηση, πρέπει να παρουσιάσει και κάποια ισοδύναμα για την κάλυψη του «κενού» το 2015.
 
Συγκεκριμένα:
 
- Παραμένει το χάσμα ως προς το δημοσιονομικό κενό του 2015. Οι δανειστές μπορεί να αναθεώρησαν την αρχική εκτίμησή τους για κενό άνω των 3 δισ. ευρώ, ωστόσο και η νέα πρόβλεψη για «τρύπα» 1,8-2 δισ. ευρώ απέχει από αυτήν της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία επιμένει ότι δεν υπάρχει κενό.

- Σύμφωνα με πληροφορίες, στα τελευταία ηλεκτρονικά μηνύματά της προς την τρόικα η κυβέρνηση αποδέχεται το ριζικό «ψαλίδισμα» του μη μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο, περικόπτοντας υπερωρίες, οδοιπορικά, εκτός έδρας  κ.λπ.

- Πιο δύσκολη είναι όμως η συζήτηση για το θεμα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και τον περιορισμό της απεργίας. Μετά τις συναντήσεις του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση με τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά αλλά και τις αλλεπάλληλες συσκέψεις του οικονομικού και του κυβερνητικού επιτελείου για τα στοιχεία που πρέπει να αποσταλούν στην τρόικα, υπήρξαν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η Αθήνα αποδέχεται το 50% + 1 για τη λήψη απόφασης απεργίας από τα πρωτοβάθμια σωματεία. Στη θέση αυτή όμως φαίνεται πως διαφωνεί τα ΠΑΣΟΚ.

- Στο θέμα των 100 δόσεων η Τρόικα δείχνει να κατανοεί ότι στην παρούσα φάση θα ήταν αδύνατο να αλλάξει η ρύθμιση των 100 δόσεων. Την αποδέχεται «μέχρι νεοτέρας» με την επιφύλαξη πως αν φανεί υστέρηση εσόδων τον επόμενο μήνα, τότε θα πρέπει να ληφθούν συμπληρωματικά μέτρα κάλυψης του κενού.

- Εργασιακά:  στην κυβέρνηση θεωρούν πως δεν πρέπει να έρθει στη Βουλή διάταξη για την επαναφορά του lock out (ανταπεργία). Ωστόσο  υπάρχει διάσταση απόψεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για τις προϋποθέσεις κήρυξης απεργίας, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι η Χαριλάου Τρικούπη ούτε καν συζητά για τη λήψη αποφάσεων από την απόλυτη πλειοψηφία των εργαζομένων.

Από την άλλη, στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη ξεκαθάριζαν ότι δεν αποδέχονται επ’ ουδενί τέτοιου είδους παρέμβαση, τονίζοντας, μάλιστα, χαρακτηριστικά ότι «δεν πρόκειται να γίνουμε Βουλγαρία».

- Όσον αφορά το ασφαλιστικό αντί για αλλαγές που θα προκαλέσουν μείωση συντάξεων ή αύξηση ορίων ηλικίας η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνει πάγωμα των συντάξεων για δύο χρόνια. Στο τραπέζι, επίσης, η παράταση της διάταξης για τον ΟΑΕΕ που επιτρέπει στους ασφαλισμένους να υπάγονται σε χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση, αλλά με αντίστοιχη μείωση και των παροχών. 
 
Η παρατεταμένη αβεβαιότητα γύρω από τις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης - τρόικας έκανε την απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου να παραμείνει χθες πάνω από το 8,22%.