Οδηγός: Πώς θα συμπληρώσετε χωρίς λάθη την φορολογική δήλωση του 2015

                      Πλησιάζει η ώρα να συμπληρώσουμε και να υποβάλουμε την φορολογική μας δήλωση. Ο νόμος ορίζει ότι η καταληκτική ημερομηνία είναι η 30ή Ιουνίου 2015. Οπως έχει ειπωθεί και ακούγεται καθημερινά, το πιθανότερο είναι να δοθεί παράταση. Το σημαντικότερο για φέτος είναι ότι άλλαξε ο βασικός φορολογικός νόμος. Ο προηγούμενος νόμος στη βασική του φιλοσοφία εφαρμοζόταν από το 1955, δηλαδή για 60 χρόνια.

                      Ο νέος νόμος που ψηφίστηκε το 2013 είναι δημιούργημα των τροϊκανών και της παρέας τους και παρότι έχει τροποποιηθεί (μπαλωθεί) σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό με 22 επόμενους νόμους έχει ακόμη πολλά προβλήματα στην εφαρμογή του. Αυτός είναι και ο λόγος που καθυστέρησε τόσο πολύ να ανοίξει στο κοινό η εφαρμογή του υπουργείου για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων και όχι η ολιγωρία των υπαλλήλων του υπουργείου. Ο νόμος ορίζει ως ημερομηνία έναρξης υποβολής των δηλώσεων την 1η Φεβρουαρίου. Ωστόσο η εφαρμογή άνοιξε στις 14 Μαΐου 2015. Ας γίνουμε, όμως, πρακτικοί και χρήσιμοι για τους αναγνώστες, απαντώντας σε κάποια βασικά ερωτήματα και απορίες που ενδεχομένως έχουν.

Ποιοι θα υποβάλλουν
                  Υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση είναι όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και έχουν οποιαδήποτε εισοδήματα το 2014, μικρά ή μεγάλα, ανεξάρτητα αν φορολογούνται ή απαλλάσσονται από τον φόρο.

                  Η υποχρέωση υποβολής δήλωσης υπάρχει ανεξάρτητα αν κάποιος είναι ή δεν είναι προστατευόμενο (εξαρτώμενο) μέλος.
Οταν κάποιος υποβάλει φορολογική δήλωση και έχει χαμηλά εισοδήματα δεν σταματάει να είναι προστατευόμενο μέλος.

                  Για παράδειγμα, ένας φοιτητής 20 ετών που έχει εισόδημα από ενοίκια (πραγματικό εισόδημα) ή επειδή έχει αυτοκίνητο στο όνομά του υπολογίζεται ως εισόδημα (τεκμαρτό) και υποχρεώνεται και στις δύο περιπτώσεις να υποβάλει δήλωση.

                 Γενικά, πάντως, μπορούν τα παιδιά (έως 18 ή 25 χρονών) να είναι προστατευόμενα μέλη όταν το εισόδημά τους είναι έως και 3.000 ευρώ ή μέχρι και 6.000 ευρώ όταν υπάρχει αναπηρία.
                Για τα παιδιά που είναι προστατευόμενα μέλη το αφορολόγητο ποσό που υπήρχε παλαιότερα έχει καταργηθεί. Οσον αφορά τη φορολογική δήλωση, δεν υπάρχει πλέον φορολογική ελάφρυνση κάποιου ποσού για τα προστατευόμενα μέλη, κι αυτό που πρέπει να αλλάξει με την πρώτη ευκαιρία. Είμαστε η μοναδική χώρα -και μάλιστα χώρα με υπογεννητικότητα- που δεν υπάρχει αφορολόγητο ποσό για τα παιδιά.

Ανεργα παιδιά

               Εξαρτώμενα (προστατευόμενα) μέλη θεωρούνται τα ανύπαντρα παιδιά που έχουν γεννηθεί από 1-1-1989 και μετά και είναι άνεργα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι τα άνεργα παιδιά να είναι γραμμένα στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ. Παράλληλα, πρέπει να συντρέχουν και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις, δηλαδή να συγκατοικούν με τον φορολογούμενο και το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημά τους να μην είναι πάνω από 3.000 ευρώ ή πάνω από 6.000 ευρώ αν παρουσιάζουν αναπηρία πάνω από 67%.

Παιδιά που υποβάλλουν δήλωση

                   Τα ανήλικα παιδιά έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δική τους (ξεχωριστή) φορολογική δήλωση:

- Οταν αποκτούν εισόδημα από εργασία (εργασιακή σχέση).
- Οταν αποκτούν εισόδημα από συντάξεις λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας τους (άρθρο 11 ν. 4172/2013).
- Οταν τα ανήλικα παιδιά, που είναι προστατευόμενα μέλη, έχουν άλλα εισοδήματα, εκτός από τις δύο περιπτώσεις που αναφέρονται πιο πάνω (π.χ. από ενοίκια), δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δική τους ξεχωριστή δήλωση. Τα εισοδήματα των ανήλικων παιδιών θα προστεθούν σε εκείνα του πατέρα. Αν έχει τη γονική μέριμνα η μητέρα, θα προστεθούν στα εισοδήματα της μητέρας. Ολες οι δηλώσεις θα υποβληθούν ηλεκτρονικά με ελάχιστες εξαιρέσεις (π.χ., από τους κληρονόμους των εκλιπόντων).

Αναδρομικά μισθωτών - συνταξιούχων

               Τα αναδρομικά που καταβάλλονται σε μισθωτούς φορολογούνται όχι στο έτος που εισπράττονται αλλά στο έτος που αφορούν (που ανάγονται). Για να φορολογηθούν τα αναδρομικά πρέπει να υποβληθούν συμπληρωματικές χειρόγραφες δηλώσεις στην εφορία.
Σημειώνεται ότι από τον νέο νόμο 4172/2013 -που ισχύει από 1-1-2014- και μετά δεν προβλέπεται μείωση  των αναδρομικών κατά 20%, που προβλεπόταν σε ορισμένες περιπτώσεις με τον νόμο που ίσχυε προηγουμένως. Το ίδιο ισχύει και για τους συνταξιούχους, ανεξάρτητα αν πρόκειται για αναδρομικά από κύριες ή επικουρικές συντάξεις ή από μέρισμα ασφαλιστικών εισφορών.

              Ισχύει και για τα αναδρομικά του ΕΚΑΣ, τα οποία δηλώνονται με συμπληρωματικές δηλώσεις στο έτος που αφορούν (ΠΟΛ 1051/2015).

Ανείσπρακτοι μισθοί του 2014

              Αν ο εργαζόμενος δεν εισπράξει τις αποδοχές της χρήσης 2014 μέσα στον ίδιο χρόνο ενώ τις έχει δουλέψει αλλά αργότερα σε άλλο έτος, χρόνος απόκτησης και φορολογίας τους είναι το έτος μέσα στο οποίο θα τις εισπράξει και όχι ο χρόνος που τις δούλεψε. Οι αποδοχές που δεν εισπράχτηκαν πρέπει να γράφονται ξεχωριστά, σε διαφορετική σειρά, από τις αποδοχές που έχουν εισπραχθεί πάνω στη βεβαίωση αποδοχών της χρήσης 2014 (άρθρο 8 ν. 4172/2013).

Επαγγελματίες που φορολογούνται ως μισθωτοί

                   Το εισόδημα των επαγγελματιών φυσικών προσώπων που προσφέρουν υπηρεσίες (αμείβονται με μπλοκάκι, τώρα ΤΠΥ) θεωρείται ότι είναι εισόδημα από μισθωτή εργασία και φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών όταν υπάρχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:

- Εχουν γραπτές συμβάσεις με αυτούς που παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
- Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα στα οποία παρέχουν τις υπηρεσίες τους δεν ξεπερνούν τα τρία. Αν είναι πάνω από τρία, το 75% των ακαθαρίστων εσόδων τους πρέπει να προέρχεται από ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
- Δεν έχουν την εμπορική ιδιότητα.
- Δεν έχουν επαγγελματική εγκατάσταση που να είναι διαφορετική από την κατοικία τους. Το ίδιο ισχύει και για τους φιλοξενούμενους στους οποίους έχει παραχωρηθεί μέρος του ακινήτου για την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, από την οποία προκύπτει τεκμαρτό μίσθωμα για τον παραχωρητή (ΠΟΛ 1047/2015).
- Δεν έχουν εισόδημα από μισθωτή εργασία.
                   Από τα ακαθάριστα έσοδα των επαγγελματιών αυτών αφαιρούνται μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν πληρωθεί μέσα στο έτος και όχι τα υπόλοιπα έξοδά τους. Σημειώνεται ότι όλα τα παραπάνω δεν ισχύουν στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά και εισόδημα από μισθωτή εργασία.

Αγροτικό εισόδημα

                    Για τους αγρότες καταργήθηκε ο τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματός τους. Από την 1-1-2014 και μετά όλοι οι αγρότες, είτε τηρούν βιβλία είτε όχι και υπάγονται είτε στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ είτε σε ειδικό, υποχρεώνονται να προσδιορίζουν το καθαρό τους εισόδημα με λογιστικό τρόπο. Το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο ανεξάρτητα από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων ή όχι. Δηλαδή από τα συνολικά ετήσια έσοδά τους αφαιρούν τα έξοδα και αυτό που μένει είναι το καθαρό τους εισόδημα με βάση το οποίο θα φορολογηθούν (ΠΟΛ 1088/2015).

Υποχρεωτικά έντυπο Ε3
                 Για να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2014 είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3. Το έντυπο Ε3 συμπληρώνεται σε όλες τις περιπτώσεις. Είναι αδιάφορο αν πρόκειται για επαγγελματία αγρότη ή για πρόσωπο που κάνει άλλη δουλειά (υπάλληλος, εισοδηματίας, συνταξιούχος κ.λπ.) και έχει και κάποια αγροτικά εισοδήματα. Τα αγροτικά εισοδήματα δηλώνονταν τα προηγούμενα χρόνια χωρίς τη συμπλήρωση του Ε3.

ΑΜΚΑ από όλους

                  Πάνω στη φετινή φορολογική δήλωση πρέπει να συμπληρωθεί υποχρεωτικά και ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Η συμπλήρωση θα γίνεται από τον ίδιο τον φορολογούμενο κατά την ηλεκτρονική επιβεβαίωση των στοιχείων του. Αν δεν συμπληρωθεί ο ΑΜΚΑ, δεν μπορεί να προχωρήσει η υποβολή της φορολογικής δήλωσης. Η απόδοση του ΑΜΚΑ γίνεται σε όλα τα ΚΕΠ και τα γραφεία ΑΜΚΑ που λειτουργούν σε ασφαλιστικά ταμεία.

                  Ο Χρήστος Δ. Μελάς είναι συγγραφέας και φοροτεχνικός. Έχει κάνει 75 εκδόσεις κυρίως οικονομικού και φορολογικού περιεχομένου. Είναι συγγραφέας του περιοδικού "Δηλώστε Έξυπνα". (Εκδόσεις Σταμούλη τηλ. 210 5238305)
email: melasx@otenet.gr
Facebook: Δηλώστε Έξυπνα