Η ανάλυση των μέτρων: Έμμεση μείωση 6% στις συντάξεις και 1,5% στους μισθούς

Με εναλλακτικούς τρόπους, μέσω της αύξησης των εισφορών και του ΦΠΑ, επέρχεται μείωση στο καθαρό εισόδημα μισθωτών και συνταξιούχων βάσει των ελληνικών που συζητούνται στις Βρυξέλες.

Αν υιοθετηθεί το κείμενο, η αύξηση της εισφοράς Υγείας των συνταξιούχων από το 4% στο 5% και η  καθιέρωση εισφοράς 5% στις επικουρικές συντάξεις θα οδηγήσουν σε μείωση των καθαρών αποδοχών του συνταξιούχου κατά 6%. Aυτό σημαίνει ότι η επικουρική μπορεί εμμέσως να μειωθεί από 6 έως 26 ευρώ ενώ η κύρια από 4 έως 23 ευρώ το μήνα.

Για παράδειγμα ο συνταξιούχος που εισπράττει 800 ευρώ κύρια σύνταξη και 200 ευρώ επικουρική θα χάσει συνολικά 18 ευρώ. Ειδικοί εκτιμούν ότι η αύξηση των χαμηλών συντελεστών του ΦΠΑ θα οδηγήσει σε  απώλεια του πραγματικού εισοδήματος του συνταξιούχου η οποία μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη από την απώλεια που θα έχει λόγω της εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές.

Αντίστοιχα, η  αύξηση της εισφοράς προς το ΙΚΑ κατά 3,9% (το 1% αναλογεί στον εργαζόμενο) καθώς και η αύξηση της εισφορά των εργαζομένων στα επικουρικά ταμεία από 3% σε 3,5%  θα μειώσει το καθαρό εισόδημα των μισθωτών κατά 1,5% το μήνα.

Για την κατάργηση της συνταξιοδότησης πριν από τα 62 έτη είναι βέβαιο ότι κλείδωσε η εφαρμογή του μέτρου να αρχίσει από το 2015 με εκτιμώμενη απόδοση έως το τέλος του χρόνου  60 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση συμφώνησε να ξεκινήσει από το καλοκαίρι  η αύξηση των ορίων ηλικίας με στόχο την καθυστέρηση για ένα εξάμηνο της συνταξιοδότησης 10.000 ασφαλισμένων. Η αύξηση των ορίων ηλικίας  θα ολοκληρωθεί σε 3-4 χρόνια. Δεν αποκλείεται όμως το 2015 να επιβληθεί και το ενισχυμένο πέναλτι (μείωση σύνταξης 16%) για όσους επιλέξουν την αποχώρηση πριν από τα 62.

Η εξοικονόμηση δαπανών από τον περιορισμό των  πρόωρων  συνταξιοδοτήσεων το 2016 υπολογίζεται στα 300 εκατ. ευρώ  ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων που θα παραμείνουν στο σύστημα αντί  για  71 εκατ. που υπολόγισαν  οι δανειστές. Αν παραμείνουν 30.000 εργαζόμενοι, η απόδοση μπορεί να φτάσει και τα 300 εκατ. ευρώ, συνεκτιμώντας όχι μόνο τη μείωση της δαπάνης για συντάξεις αλλά και τα έσοδα από εισφορές καθώς και τον επιπλέον φόρο που θα καταβάλει ο μισθωτός.

Στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου υπερασπίζονται τις προτάσεις, επισημαίνοντας ότι το ΕΚΑΣ δεν θα καταργηθεί αλλά θα αντικατασταθεί από το 2020 από ένα νέο πλαίσιο προστασίας των χαμηλοσυνταξιούχων με μεταφορά πόρων από την πρόνοια, στους συνταξιούχους που πραγματικά το έχουν ανάγκη, δεν θα εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που θα μείωνε τις συντάξεις κατά  500 εκατ. ευρώ και θα παραμένουν οι φόροι υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα. Το πρωί, ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης έκανε λόγο για συμφωνία  η οποία επιδιώκει μία δίκαιη κοινωνικά κατανομή βαρών και μπορεί να περάσει από τη Βουλή γιατί είναι  πολιτικά υπερασπίσιμη.

Η κυβέρνηση επίσης δεσμεύεται να προχωρήσει σε παρεμβάσεις που θα οδηγούν σε μεγαλύτερη διασύνδεση των εισφορών με τις παροχές, διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης για τους αυτοαπασχολούμενους, αλλαγές στην πληρωμή των εισφορών, με βάση το πραγματικό εισόδημα,  ενοποιήσεις ταμείων  καθώς και στην εναρμόνιση των όρων για τις συντάξεις που ισχύουν στον ΟΓΑ με τους όρους που ισχύουν στα άλλα ταμεία.

Στο κείμενο αναφέρεται και η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές στις συντάξεις και επισημαίνεται ότι θα ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, που θα αντισταθμίσουν το δημοσιονομικό κόστος εφαρμογής της.
 
Οι ελληνικές θέσεις δεν αναφέρουν το παραμικρό για την επαναφορά του κατώτατου μισθού. Σύμφωνα με πληροφορίες τα σχέδια για αλλαγές στην αγορά εργασίας θα παραμείνουν παγωμένα έως το τέλος του χρόνου. Ισχύει ωστόσο δέσμευση για αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις λαμβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές στην Ε.Ε, σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς όπως το ILO.  Την δυσαρέσκεια του για τη στάση των Ευρωπαίων εξέφρασε πρόσφατα σε ομιλία του ο κ. Σκουρλέτης τονίζοντας: «Δεν εξηγείται γιατί  οι σημερινοί Ευρωπαίοι ηγέτες κρύβονται πίσω από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βάζοντας ως προϋπόθεση -για να αποδεχτούν ως μέρος μιας συμφωνίας την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων-  να συμφωνήσει και αυτό. Αλλά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι γνωστό ότι υπερασπίζεται απόψεις ακραία νεοφιλελεύθερες. Και  οι ακραία νεοφιλελεύθερες απόψεις  δεν ταιριάζουν με τις ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις. Είναι έννοιες ασύμβατες,  είναι κάτι σαν το νερό και τη φωτιά».