Καταργούνται άμεσα οι πρόωρες συντάξεις - «Μαχαίρι» στις κατώτατες

Την  άμεση εφαρμογή της κατάργησης των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων - προφανώς μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου - προβλέπει η συμφωνία με τους δανειστές, χωρίς να προσδιορίζεται ο «βηματισμός» αύξησης των ορίων ηλικίας. Το κείμενο επιτρέπει στο Υπουργείο Εργασίας να λάβει την απόφαση για τον πιο «αργό» ή «ακαριαίο» θάνατο των 50αρηδων και των 55αρηδων.

Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει αύξηση των ορίων ηλικίας κατά 5 χρόνια για τους 50άρηδες που θα συνταξιοδοτηθούν φέτος αντί για 6,5 χρόνια που πρότειναν  οι δανειστές. 

Ειδικότερα:

- όσοι έβγαιναν στη σύνταξη σε ηλικία 50, 51και 52 ετών να βγουν στα 55 μετά νέα όρια. 
- όσοι έβγαιναν στη σύνταξη 53, θα βγουν στα 56, 
- όσοι έβγαιναν στα 54 θα πάνε στα 57 κλπ.   

Τα μεταβατικά όρια θα εφαρμοστούν σταδιακά έως το 2021, έτσι ώστε από το 2022 και μετά να μην υπάρχει καμία δυνατότητα συνταξιοδότησης πριν από τη συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας ή των 62 με 40 έτη ασφάλισης. Πάντως «κερδισμένη» θεωρείται η προστασία των θεμελιωμένων δικαιωμάτων με επιπλέον μπόνους το οποίο πρέπει να συμφωνήθηκε στη διάρκεια της τελευταίας διαπραγμάτευσης.  

Από τα μέτρα δεν θίγονται όσοι συμπληρώνουν  τα απαιτούμενα  έτη ασφάλισης και την απαιτούμενη ηλικία έως την ψήφιση το νόμου (και όχι έως 30 Ιουνίου) καθώς και οι εργαζόμενοι στα βαρέα και οι μητέρες ανάπηρων παιδιών. Στο κείμενο του μνημονίου επισημαίνεται ότι θα επιβαρυνθούν με πέναλτι 16% (μείωση σύνταξης) όσοι αποφασίσουν να βγουν πρόωρα στη σύνταξη (θέσπιση ισχυρών αντικινήτρων).

«Μαχαίρι» στις κατώτατες συντάξεις προβλέπει το μνημόνιο για όσους  συνταξιοδοτούνται μετά τις 30.6.2015 οι οποίοι θα λαμβάνουν σύνταξη που αναλογεί στις εισφορές που έχουν καταβάλει. Μετά την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους θα λαμβάνουν το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης, που χρηματοδοτεί ο κρατικός προϋπολογισμός.

Την ίδια ώρα  το μνημόνιο υπενθυμίζει ότι πρέπει να εκδοθούν άμεσα οι εγκύκλιοι για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με βάση την εγγυημένη σύνταξη των 360 ευρώ (ν.3863/2010- Ν. 4334/2015). Υπενθυμίζεται επίσης ότι εγκύκλιοι πρέπει να εκδοθούν και για τις συντάξεις του δημοσίου ενώ αναφέρεται και η αύξηση της παρακράτησης υπέρ ΕΟΠΠΥ στις συντάξεις που έχει ήδη εφαρμοστεί.

Ωστόσο το κείμενο του μνημονίου επισημαίνει ότι  ακόμα και αν εφαρμοστούν πλήρως οι νόμοι του 2010 και 2012 το ασφαλιστικό σύστημα θα παραμείνει κατακερματισμένο και δαπανηρό. Ως εκ τούτου απαιτούνται επιπλέον μέτρα με στόχο την εξοικονόμηση 1% συνταξιοδοτικής δαπάνης για το 2015 και 1% για το 2016.

Από  1η Σεπτεμβρίου όλα τα επικουρικά ταμεία (συμπεριλαμβανομένου και του ΤΕΑΠΑΣΑ) θα ενταχθούν στο ΕΤΕΑ το οποίο θα εξασφαλίζει από 1/1 2016 την επιβίωσή του ιδίοις πόροις.

Έως τον Οκτώβριο θα πρέπει να έχουν νομοθετηθεί οι εξής διατάξεις που θα εφαρμοστούν από  1/1/2016  και προβλέπουν: 

- Στενότερη σύνδεση μεταξύ εισφορών και παροχών 

- διεύρυνση και εκσυγχρονισμό της βάσης εισφορών και συντάξεων για όλα τα αυτοαπασχολούμενα άτομα. Οι εισφορές θα υπολογίζονται με βάση τον τζίρο υπό τον όρο ότι θα προσδιορίζεται το ύψος των ελάχιστων απαιτούμενων εισφορών. 

- αύξηση  εισφορών του ΟΓΑ 

Παράλληλα προβλέπεται: 

- Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ έως τον Δεκέμβριο του 2019 και περιορισμό κατά 20% των δικαιούχων ΕΚΑΣ από το Μάρτιο του 2016.  

- Παγώνουν στα επίπεδα της 31ης Ιουλίου 2015 τα κατώτατα όρια των συντάξεων που θα χορηγούνται έως το 2021. 

- Εναρμόνιση εισφορών και παροχών σε όλο το φάσμα των ταμείων.
 
- Κατάργηση εντός 3 ετών όλων των εξαιρέσεων που χρηματοδοτούνται με κρατικούς πόρους και  εναρμόνιση των κανονισμών στα πρότυπα του ΙΚΑ 

- Καταργούνται από 31 Οκτωβρίου οι φόροι υπέρ τρίτων. Η περικοπή αντισταθμίζεται με μείωση παροχών η αύξηση εισφορών 

- Εναρμονίζονται σταδιακά οι συνταξιοδοτικές παροχές που καταβάλλει ο ΟΓΑ ως προς το υπόλοιπο σύστημα κατά αναλογία (τριπλασιασμός του ύψους των εισφορών).
 
- Λειτουργική ενοποίηση ταμείων έως το τέλος του έτους. 

- Μέχρι το τέλος του 2016 προβλέπεται η λειτουργία κοινού «κουμπαρά» προκειμένου τα πιο εύρωστα ταμεία να χρηματοδοτούν τα αδύναμα . 

- Προβλέπεται επίσης η ενοποίηση των φορολογικών και ασφαλιστικών εισπρακτικών μηχανισμών έως το τέλος του 2017.

- Απαιτείται η αναπλήρωση των περικοπών των συντάξεων του 2012 (έως τον οκτώβριο του 2015) που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. 

- Στο μνημόνιο έχει συμφωνηθεί  ότι μπορεί κάποιο μέτρο (π.χ. η μη εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις) να αντικατασταθεί από «δημοσιονομικά ισοδύναμα» που θα προτείνει η κυβέρνηση. 

Τέλος αλλαγές, όπως, διετής αναστολή για την παροχή εγγυήσεων και αύξηση επιτοκίου προβλέπεται για όσους οφειλέτες εντάχθηκαν στη ρύθμιση των 100 δόσεων.