Αυξήσεις-σοκ σε φόρους, συντελεστές, κλίμακες: Ποιοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο»

Καταιγίδα νέων φορολογικών μέτρων προανήγγειλε η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Το σοκ για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις θα είναι τεράστιο, καθώς η απαρίθμηση και μόνον των μέτρων προκαλεί ίλιγγο σε όποιον θελήσει να ψάξει τι τον περιμένει.
 
Πρώτες στην ατζέντα των αλλαγών της νέας κυβέρνησης είναι οι ανατροπές  στη φορολογία εισοδήματος. Από τις πρώτες δηλώσεις Τσακαλώτου-Χουλιαράκη φάνηκε ότι στο υπουργείο Οικονομικών έχουν έτοιμο σχέδιο αλλαγών. Τα πράγματα όμως είναι πιο δύσκολα από όσο πολλοί νόμιζαν αφού, όπως διαπιστώνουν τώρα στο οικονομικό επιτελείο, ακόμα και με την ενσωμάτωση της έκτακτης εισφοράς στον φόρο εισοδήματος, δεν βγαίνουν οι στόχοι είσπραξης.

Για παράδειγμα, κάποιοι που έχουν εισόδημα πχ 500.000 ευρώ και άνω και πληρώνουν σήμερα φόρο εσοδήματος 42% και έκτακτη εισφορα  8% από το πρώτο ευρώ χωρίς αφορολόγητο, μπορεί να πληρώνουν λιγότερα σε σχέση με σήμερα αν φορολογηθούν με 50% και για αυτό θα πρέπει να προβλεφθούν κλίμακες με συντελεστές που θα αγγίζουν... το 60%!
 
Αντ’ αυτού όμως στο οικονομικό επιτελείο σκέφτονται τώρα άλλου τύπου παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, εξετάζουν να μην θεσπιστεί τελικώς μία ενιαία κλίμακα για όλα τα εισοδήματα όπως ήταν αρχικός στόχος, αλλά να διατηρηθεί μία κλίμακα για μσθωτούς, άλλη για επαγγελματίες και αγρότες και άλλη για εισοδήματα από ενοίκια κλπ.
 
Σε κάθε περίπτωση, όποιο και αν είναι το μείγμα που θα επιλεγεί, θα χρειαστεί να περάσουν από «χειρουργείο» οι διάφορες κλίμακες, ώστε να υπάρχουν τουλάχισοτν 8-10 σκαλοπάτια και κάθε εισόδημα να έχει δικό του συντελεστή φόρου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα χαμηλά εισοδήματα θα πληρώνουν τα ίδια ή ελαφρώς λιγότερα, ενώ τα μεσαία (από 25.000 ή 30.000 ευρώ και άνω) θα πληρώνουν παραπάνω από όσα πλήρωναν.
 
Το άλλο πρόβλημα βέβαια είναι ότι οι μισθοί το 2015 διαρκώς μειώνονται και έτσι το βάρος των φόρων ίσως χρειαστεί να πέσει και σε εισοδήματα χαμηλότερα από τα 25.000 ευρώ.
 

Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, λίγες ώρες μετά την ορκωμοσία της ενώπιον του προέδρου της Δημοκρατίας και αμέσως μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά της, προανήγγειλε ριζικές αλλαγές σε όλο το φορολογικό σύστημα.Ο νέος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης περιέγραψε ένα καθεστώς της φορολόγησης για κάθε πηγή εισοδήματος με διαφορετική κλίμακα συντελεστών και πιο «προοδευτικό» τρόπο υπολογισμού του φόρου εισοδήματος.
 
Την ίδια ώρα όμως, στο οικονομικό πρόγραμμα που παρουσίασε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την προεκλογική περίοδο περιλαμβάνεται δέσμευση για «εξίσωση των συντελεστών φορολόγησης κάθε πηγής εισοδήματος και έντονη προοδευτικότητα ώστε να μεταφερθεί το βάρος από τα χαμηλότερα εισοδήματα προς τα υψηλότερα».
 
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προανήγγειλε επίσης το «ψαλίδισμα» των 700 φοροαπαλλαγών που ισχύουν ακόμη στην ελληνική νομοθεσία.
 
Με τα νέα εναλλακτικά σενάρια αλλαγών που επεξεργάζεται η κυβέρνηση προβλέπεται:
 
α) είτε η φορολόγηση του αθροίσματος όλων των εισοδημάτων από όλες τις παραπάνω πηγές με μία ενιαία και «προοδευτική» φορολογική κλίμακα στην οποία ενδεχομένως θα υπάρχει και ένα αφορολόγητο όριο, το οποίο θα χορηγείται εφόσον στα φορολογούμενα εισοδήματα περιλαμβάνονται μισθοί ή συντάξεις σε ποσοστό πάνω από το 50% του συνολικού εισοδήματος,

β) είτε η φορολόγηση κάθε πηγής εισοδήματος και πάλι με ξεχωριστή κλίμακα αλλά με συντελεστές ίδιους για όλες τις πηγές. Π.χ. αν για κάθε πηγή εισοδήματος ισχύσει κλίμακα στην οποία τα πρώτα 10.000 ευρώ φορολογούνται με 20% και τα επόμενα 10.000 ευρώ με 22%, τότε εισόδημα 8.000 ευρώ από επιχειρηματική δραστηριότητα θα φορολογείται με 20% και εισόδημα 10.000 ευρώ από ενοίκια θα φορολογείται πάλι με 20% (δεν θα αθροίζονται για να φορολογηθούν μαζί σε ενιαία κλίμακα).

Ουσιαστικά, η εξίσωση των συντελεστών θα γίνει προς τα πάνω τουλάχιστον για τα εισοδήματα από γεωργικές δραστηριότητες και από ακίνητα, για τα οποία σήμερα οι φορολογικοί συντελεστές ξεκινούν από χαμηλά επίπεδα της τάξεως του 11% και του 13%, αντίστοιχα.
 
Στη νέα ενιαία φορολογική κλίμακα ή στις ίδιες αυτοτελείς κλίμακες φορολόγησης που σχεδιάζονται θα ενσωματωθεί και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-8%, στην οποία όμως ισχύει αφορολόγητο όριο 12.000 ευρώ, το οποίο είτε θα διατηρηθεί και κατά την ενσωμάτωση, είτε θα μειωθεί ή θα καταργηθεί πλήρως.
 
Στο μέτωπο των φοροαπαλλαγών αναμένονται σημαντικές περικοπές:

- στα αφορολόγητα όρια για μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιές, δωρεές και γονικές παροχές,

- στις απαλλαγές και τις εξαιρέσεις που ισχύουν στα τεκμήρια διαβίωσης (π.χ. θα καταργηθεί η εφαρμογή τεκμηρίων μειωμένων κατά 30% για τους συνταξιούχους άνω των 65 ετών),

- στις απαλλαγές από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τα τέλη ταξινόμησης και τα τέλη κυκλοφορίας (απαλλαγές για πολύτεκνους και τρίτεκνους κ.λπ.).