Ευστρατία Ζαφειρίου, η Θεσσαλονικιά «Κυρία» της Audi

Στην  πατρίδα της δεν  έβρισκε καν δουλειά, στη Γερμανία έγινε  διευθύνουσα σύμβουλος  ενός πολυεθνικού κολοσσού σε θέση-κλειδί: την αγορά της Ασίας. Στο ταξίδι της ζωής της από τη Νέα Τρίγλια Χαλκιδικής έως τη Γερμανία και το Πεκίνο την ακολουθεί ένα παράπονο: η Ελλάδα-Κρόνος που τρώει τα παιδιά της. Πώς μία Ελληνίδα μηχανικός-ταλέντο βγήκε από τον «κάλαθο των αχρήστων» της χώρας μας και έγινε υπεύθυνη της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας για την Κίνα 

Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

 «Ενα κατσαβίδι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο», έλεγαν παλιά στα εργοστάσια της Ανατολικής Γερμανίας. Η επένδυση στον επονομαζόμενο σταχανοφισμό (σ.σ.: λέξη που χαρακτήριζε την υπερεργασία κατά το πρότυπο του ακάματου Ρώσου εργάτη Σταχάνοφ) των Γερμανών μπορεί να μην πολυβοήθησε στην τελική σωτηρία του ανατολικού μπλοκ, αλλά να που ζει μέχρι και στις ημέρες μας.

 Πιστή ακόλουθος του δόγματος είναι και μια Ελληνίδα μάνατζερ, μια γυναίκα που με τη διεθνή της παρουσία βοηθά κάπως στο να αλλάξει η εικόνα της χώρας μας, ιδιαίτερα στην αγορά της Κίνας.

 Ο λόγος για τη Θεσσαλονικιά κυρία Ευστρατία Ζαφειρίου, την 41χρονη μηχανικό που βρίσκεται πίσω από την επιτυχία και την ανάπτυξη της αυτοκινητοβιομηχανίας «Audi» στην Ασία.

Η πρόσφατη επίσκεψή της στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, δυστυχώς, δεν έλαβε τη δημοσιότητα που θα έπρεπε. Υπήρξαν μόνο μικρές αναφορές στον Τύπο, σε μια περίοδο που μια απλή παρουσία ενός ποπ τραγουδιστή σε κάποιο νυχτερινό κέντρο ενδεχομένως να γινόταν θέμα πρώτης σελίδας. Ας είναι. Η κυρία Ζαφειρίου ξέρει να περιμένει. Αυτό έκανε, άλλωστε, μια ολόκληρη ζωή, από τη στιγμή που γεννήθηκε στην άσημη Νέα Τρίγλια Χαλκιδικής. Ποιος θα περίμενε ότι από ένα μικρό χωριουδάκι του ελληνικού Βορρά η μάνατζερ θα κατόρθωνε να γίνει το «μάτι» της γερμανικής πολυεθνικής στην πιο σημαντική αγορά του κόσμου;

Τα  δύσκολα χρόνια στο  Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης

Η Ευστρατία  Ζαφειρίου γεννήθηκε το 1968 και από νωρίς συνειδητοποίησε την αξία της μάθησης. Αν και δεν καταγόταν από εύπορη οικογένεια, οι δικοί της διέθεσαν όλα τα μέσα ώστε να κατορθώσει να πάει μπροστά. Η προσπάθεια αυτή, φυσικά, δεν ήταν εύκολη.

Η κατάσταση  της χώρας μας στη δεκαετία του ’80 και η παντελής απουσία των εκπαιδευτικών μηχανισμών που προωθούν μαθητές-ταλέντα δυσκόλεψαν αρκετά τη ζωή της. Ωστόσο, σε πείσμα των κακουχιών και μιας χώρας που σαν σύγχρονος Κρόνος τρώει τα παιδιά της, η κυρία Ζαφειρίου πήγε μπροστά.

Η εισαγωγή της στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης ήταν το πρώτο σκαλοπάτι προς την επιτυχία. Στη συμπρωτεύουσα θα θέσει τις βάσεις για της μόρφωσή της, γι’ αυτό και δεν θα κόψει ποτέ τους δεσμούς της με την καθηγητική και φοιτητική κοινότητα της πόλης, δημιουργώντας μια σχέση ζωής μαζί τους. Είναι αυτή η αδιόρατη κλωστή που δένει όλους τους επιτυχημένους ανθρώπους που πέρασαν από τη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που καταφέρνει να μένει αξέχαστη, αλλά -σε ένα παιχνίδι της κακής της τύχης και της κρατικής αδιαφορίας- ουδέποτε καταφέρνει να συγκρατήσει τα μεγάλα της μυαλά.

Η κυρία Ζαφειρίου  παρακολούθησε τα πιο «ανδρικά»  μαθήματα του Εργαστηρίου Μετάδοσης  Θερμότητας και Περιβαλλοντικής  Μηχανικής και αυτή της η επιλογή  έθεσε τις βάσεις για να ασχοληθεί με την αυτοκινητοβιομηχανία.

Πήγε  στη Γερμανία για  έξι μήνες με το Erasmus και… έμεινε

 Οπως πολλοί Βορειοελλαδίτες, έτσι και η νεαρή  μηχανικός, είχε οικογενειακές ρίζες  στη Γερμανία. Η χώρα στην οποία  μετανάστευσαν χιλιάδες συμπατριώτες μας υποδέχτηκε στα τέλη του ’80 την κυρία Ζαφειρίου για τις μεταπτυχιακές τις σπουδές. Επρόκειτο για ένα απλό πρόγραμμα Erasmus, από αυτά που οι Ελληνες φοιτητές συνηθίζουν να παρακολουθούν περισσότερο για την εμπειρία τού να ζήσουν σε ξένες χώρες παρά για να εξασφαλίσουν περισσότερες γνώσεις. Ωστόσο, στην προκείμενη περίπτωση τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν με τον ίδιο τρόπο.

 Πιάνοντας την  ευκαιρία από τα μαλλιά, η Βορειοελλαδίτισσα  μηχανικός εντάχθηκε στην ομάδα  έρευνας και τεχνολογίας της  «Volkswagen». Το γεγονός αυτό αποτέλεσε μια σανίδα σωτηρίας για την ίδια, καθώς η προηγούμενή της επιλογή να επιστρέψει στην πατρίδα στέφτηκε από παταγώδη αποτυχία. Κι αυτό διότι οι προσφορές εργασίας που δέχτηκε ήταν κατώτερες των αναμενομένων.

  Ή, πιο  σωστά, δεν υπήρξαν καν προσφορές, γιατί η Ελλάδα έχει αναπτύξει μια μακρά παράδοση απόρριψης των ταλέντων της και επίδειξης αδιαφορίας για τους κόπους που αυτά έχουν καταβάλει. Μια κοινωνία που υιοθετεί το εύκολο, το άρπα-κόλλα, δεν θα μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες σε έναν άνθρωπο που σπούδασε, ξεχώρισε και ήρθε να προσφέρει.

 Εκπρόσωπος  της «Volkswagen» στις Βρυξέλλες

Η εργασία στην πρότυπη αυτοκινητοβιομηχανία «Volkswagen» αποδείχθηκε για την ίδια μεγάλο σχολείο. Πολύ σύντομα της ανατέθηκε η εκπροσώπηση του ομίλου στις Βρυξέλλες με αντικείμενο τα περιβαλλοντικά θέματα. Επρόκειτο για ένα πόστο ευθύνης, καθώς όλοι γνωρίζουν τις αυστηρές ντιρεκτίβες της Κομισιόν για τους ρύπους. Με τη σκέψη ότι η αυτοβελτίωση είναι μονόδρομος, δεν έμεινε στις αρχικές της δάφνες. Επέλεξε να σπουδάσει, εκτός των άλλων, και Μάρκετινγκ, ώστε να μπορεί να εργαστεί στη συνέχεια με αντικείμενο το Trend Research, δηλαδή «την έρευνα των μελλοντικών τάσεων στην αυτοκινητοβιομηχανία στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες επηρεάζονται κυρίως από την οικονομία και την πολιτισμική διαφορετικότητα».

Οι ικανότητές της για άλλη μία φορά αναγνωρίζονται και της ανατίθεται μια ακόμα  πιο υπεύθυνη δουλειά: αναλαμβάνει χρέη προσωπικής βοηθού του διευθύνοντος συμβούλου της «Audi» στη μητρική χώρα του ομίλου, τη Γερμανία.

Η συνέντευξη που της  άλλαξε τη ζωή

Η Ελληνίδα μάνατζερ εξελίσσεται, έτσι, σε έναν σημαντικό  παίκτη στη Μέκκα των αυτοκινήτων. Εχει την ευκαιρία να έχει πληροφόρηση από πρώτο χέρι για όλα τα θέματα του κολοσσού και να βελτιώσει τον ίδιο της τον εαυτό.

Οπως τόνισε σε πρόσφατη ημερίδα όπου παρέστη, ο  τρόπος με τον οποίο προσελήφθη στη  θέση αυτή ήταν άκρως επεισοδιακός διότι επικαλέστηκε ένα χαρακτηριστικό της φυλής μας. Τι είχε συμβεί; Οταν αποδέχτηκε την πρόσκληση του διευθύνοντος συμβούλου της «Audi» να περάσει από συνέντευξη, δέχτηκε καταιγισμό ερωτήσεων.

Ενώ όλα εξελίσσονταν ομαλά, στην τελευταία και πιο  καίρια ερώτηση ήρθε η στιγμή της  αλήθειας. Ο Γερμανός μάνατζερ επικεντρώθηκε στην ώρα προσέλευσής της στο γραφείο. Κι αυτό διότι ο ίδιος βρισκόταν εκεί από τις 6:30 το πρωί και απαιτούσε το ίδιο και από τους συνεργάτες του.

Τότε η κυρία  Ζαφειρίου τού απάντησε ευθέως πως  δεν μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο λόγω της ελληνικής της καταγωγής. Βέβαια, απάντησε διπλωματικά ότι θα το έκανε, «αλλά χωρίς ευχαρίστηση». Αυτή η απάντηση, σύμφωνα με την ίδια, κέντρισε το ενδιαφέρον του συνομιλητή της και βοήθησε στην πρόσληψή της. Να λοιπόν που η αλήθεια σώζει και -γιατί όχι;- δίνει και ευκαιρίες.

Υπεύθυνη  της πολυεθνικής  στη Σανγκάη και  στο Πεκίνο

Η επόμενη θέση ευθύνης της υπήρξε η διεύθυνση  της στρατηγικής ανάπτυξης της  αυτοκινητοβιομηχανίας «Audi» στην Κίνα. Γνωρίζοντας οι Γερμανοί τις  μακραίωνες σχέσεις και τη συμπάθεια μεταξύ Κινέζων και Ελλήνων, επέλεξαν τη συμπατριώτισσα μας για τη θέση ευθύνης στη Σανγκάη και στο Πεκίνο. Κάπως έτσι ξεκίνησε ένα πολύ ενδιαφέρον ταξίδι στην Ασία, το οποίο δεν εμποδίστηκε από το γεγονός ότι είναι ταυτόχρονα και μητέρα τριών παιδιών. Στα επιτεύγματά της από την πανεπιστημιακή της έρευνα συγκαταλέγεται και η αριθμητική προσομοίωση που εφαρμόζεται σε εργοστάσιο παραγωγής λιγνίτη στο Μανχάιμ της Γερμανίας και επιτυγχάνει την εκτόξευση των ρύπων στην ατμόσφαιρα σε τέτοιο ύψος ώστε να μη μολύνουν τη γύρω περιοχή. 

Με αυτόν τον τρόπο σημειώθηκε μείωση των ρύπων κατά 15%, με ένα μοντέλο που προτάθηκε να εφαρμοστεί με μηδαμινό κόστος και στο εργοστάσιο της Πτολεμαΐδας. Παρά ταύτα τίποτα δεν έχει προχωρήσει μέχρι στιγμής, αφού οι Ελληνες αρέσκονται στην αναβολή. Μεγάλος της καημός, πάντως, είναι αυτό που εξομολογήθηκε στην πρόσφατη επίσκεψή της στη Θεσσαλονίκη: ότι η Ελλάδα δεν επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό και γι’ αυτό οι Ελληνες θεωρούν μόνη διέξοδο την εργασία στο Δημόσιο.

«Audi» σημαίνει άκου

Ιδρυτής της  «Audi» υπήρξε ο Γερμανός επιχειρηματίας Αύγουστος Χορκ. Ο ίδιος δημιούργησε δύο αυτοκινητοβιομηχανίες που έφεραν το όνομά του. Το πρώτο του αμάξι το έφτιαξε το 1903 και είχε τη δυνατότητα να αναπτύσσει ταχύτητα 32 χλμ./ώρα. Μεγάλοι του ανταγωνιστές υπήρξαν ο Μπενζ και ο Ντάιμλερ.

Το 1909 η εταιρεία περνάει σε άλλους μετόχους, με τους οποίους ο ίδιος συγκρούεται  και αποχωρεί. Κάπως έτσι αναγκάζεται  να δημιουργήσει νέο σχήμα, με άλλο όμως όνομα. Κι ενώ ο επιχειρηματίας με τους μεγαλύτερους γιους του σπάνε το κεφάλι τους για να βρουν ένα καλό όνομα, ο 10χρονος γιος του, προς γενική έκπληξη όλων, προτείνει το όνομα Audi, που στα λατινικά σημαίνει άκου. Το όνομα αυτό υπήρξε μια παράφραση του ονόματος Χορκ, καθώς στα γερμανικά horchen σημαίνει ακούω.

Στον Α’ Παγκόσμιο  Πόλεμο η εταιρεία επιτάσσεται και  κατασκευάζει οχήματα για τον  Στρατό. Η οικονομική καταστροφή αναγκάζει  τον Αύγουστο Χορκ να πουλήσει τον  όμιλο και να αποσυρθεί.

• Το 1932 η εταιρεία αποφασίζει να συγχωνευτεί με άλλες τρεις επιχειρήσεις προκειμένου να επιβιώσει: τις «Horch», «Wanderer» και DKW. Κάπως έτσι θα προκύψει και το γνωστό σήμα με τους τέσσερις κύκλους της φίρμας που υπάρχει μέχρι και σήμερα.

• Η «Audi» σήμερα αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας. Απασχολεί περί τους 60.000 εργαζομένους και δίνει έμφαση στα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού.