Συντάξεις: Πισώπλατη μαχαιριά Κατρούγκαλου στους ασφαλισμένους

Την ώρα που χιλιάδες συνταξιούχοι προσπαθούν σοκαρισμένοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι συντάξεις που θα πάρουν δε θα ξεπερνούν τα 600 ευρώ με όριο φτώχειας τα 665, ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος -πάντα με νηφάλιο ύφος- προσπαθεί να πείσει ότι οι δραματικές μειώσεις στις νέες συντάξεις αποτελούν «εφεύρημα» της αντιπολίτευσης. 

Μιλώντας χθες στο Mega, υποστήριξε ότι τα παραδείγματα που παραθέτουν τα sites και οι εφημερίδες είναι λάθος γιατί δεν παίρνουν ως μέτρο σύγκρισης τις μειώσεις που προέβλεπε ο νόμος Λοβέρδου - Κουτρουμάνη (3863/2010), οι οποίες είναι μεγαλύτερες από τις προτεινόμενες με τη μεταρρύθμιση. Σύμφωνα με τα παραδείγματα που παραθέτουν κύκλοι του οικονομικού επιτελείου, ένας ασφαλισμένος με 15 έτη και συντάξιμο μισθό 800 ευρώ, με το ν.3863 θα έπαιρνε σύνταξη 456 ευρώ, ενώ με τη μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου θα πάρει 486 ευρώ. Με είκοσι χρόνια ασφάλισης, θα έπαιρνε σύνταξη 507 ευρώ με τον 3863 και 519 ευρώ με τη νέα μεταρρύθμιση. Με συντάξιμο μισθό 1000 ευρώ, ο ασφαλισμένος με 15 χρόνια ένσημα, θα έπαιρνε σύνταξη με τον 3863 480 ευρώ ενώ με τη μεταρρύθμιση 504 ευρώ. Με ίδιο μισθό και 20 χρόνια ασφάλισης, με τον 3863 θα έπαιρνε σύνταξη 544 ευρώ και με το νέο νόμο 552 ευρώ. Με συντάξιμο μισθό 1500 ευρώ, με 15 χρόνια ασφάλισης με τον 3863 δικαιούται σύνταξη 540 ευρώ και με την πρόταση Κατρούγκαλου 564 ευρώ. Με 20 χρόνια, δικαιούται σύνταξη 636 ευρώ ενώ με την πρόταση Κατρούγκαλου 637 ευρώ.

Απαντώντας στον πόλεμο των «πινάκων με παραδείγματα» ο κ. Κουτρουμάνης υποστηρίζει ότι α) στον  ν. 3863  προβλέπονται μειώσεις σε βάθος χρόνου (μετά το 2023 είναι εμφανείς) καθώς ο νόμος θα βρισκόταν στην πλήρη εξέλιξή του το 2040. Αντίθετα στην πρόταση της κυβέρνησης οι μειώσεις είναι ακαριαίες, β)όντως δεν πριμοδοτεί τα λίγα χρόνια ασφάλισης, αμείβοντας όσους παραμένουν πάνω από 25-30 χρόνια συνδέοντας στενότερα εισφορές με παροχές και γ) δεν ξεκινά από τόσο χαμηλό συντελεστή 0,80 για 15 ολόκληρα χρόνια ενώ προβλέπει κατώτερη σύνταξη 495 ευρώ αντί 392 ευρώ. Τα παραδείγματα που παραθέτουν συνεργάτες του κ. Κουτρουμάνη δείχνουν μικρότερες μειώσεις μετά από τα 30 χρόνια ασφάλισης.

Αναλυτικά παραδείγματα

Το protothema.gr σημειώνει και τη σύνταξη που λαμβάνει σήμερα ο συνταξιούχος για να γίνει κατανοητό ότι και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν (μικρότερες ή μεγαλύτερες) μειώσεις.

Ετσι, ασφαλισμένος με συντάξιμο μισθό 800 ευρώ και 35 χρόνια ασφάλισης σήμερα λαμβάνει σύνταξη 781 ευρώ, με τον νόμο 3863 θα ελάμβανε 734 ευρώ και με την πρόταση Κατρούγκαλου 699 ευρώ. Με 30 χρόνια, σήμερα λαμβάνει 691 ευρώ, με τον 3863 θα έπαιρνε 649,5 ευρώ και με τη νέα πρόταση 619 ευρώ.

Στην 25ετία με τον ίδιο μισθό (800 ευρώ), σήμερα παίρνει 624 ευρώ, με τον νόμο 3863 θα έπαιρνε 586,5 ευρώ και με τη νέα πρόταση 585 ευρώ.

Με 35 χρόνια ασφάλισης και μισθό 1500 ευρώ, ο ασφαλισμένος σήμερα παίρνει σύνταξη 1130 ευρώ, με τον 3863 θα έπαιρνε 1062,2 ευρώ και με την πρόταση της κυβέρνησης θα εισπράξει 972 ευρώ.
 
Το σχέδιο νόμου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, εξακολουθεί να βασίζεται σε συντάξεις δύο ταχυτήτων, οδηγώντας σε βαριές απώλειες (μεσοσταθμικά 15%) τις νέες συντάξεις προκειμένου να διασώσει τις σημερινές.

Απώλειες και στις συντάξεις αναπηρίας

Την ίδια ώρα απώλειες θα υποστούν οι συντάξεις αναπηρίας, καθώς η εθνική σύνταξη θα δίνεται ολόκληρη μόνο στην περίπτωση αναπηρίας άνω του 80%. Για μικρότερα ποσοστά θα δίνεται το 70% ή και το 50%. Δηλαδή, αν κάποιος ατυχής, μείνει ανάπηρος μετά από 15 χρόνια δουλειάς, θα λάβει επίδομα αντί σύνταξης.

«Απαγορευτική» η πρόωρη σύνταξη

Απαγορευτική θα είναι εν γένει η έξοδος προς την πρόωρη σύνταξη, καθώς και σεαυτήν την περίπτωση θα χορηγείται μέρος της εθνικής σύνταξης, το 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το νέο όριο ηλικίας εξόδου. Δηλαδή μια γυναίκα με 25 χρόνια ασφάλισης που θέλει να βγει στα 57 έτη αντί στα 67 θα λάβει σύνταξη 595 ευρώ (230 εθνική σύνταξη + 365,4 αναλογική καθώς θα υποστεί και τη μείωση λόγω του ενισχυμένου πέναλτι).
 

Τι θα γίνει με τις σημερινές συντάξεις

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης επανυπολογισμό των καταβαλλόμενων συντάξεων με στόχο την απεμπλοκή της από την υποχρέωση να εφαρμόσει την απόφαση του ΣτΕ, που έκρινε τις περικοπές συντάξεων οι οποίες επιβλήθηκαν από το 2012 έως το 2014 αντισυνταγματικές. Η διαφορά που θα προκύψει θα παραμείνει ως προσωπική διαφορά για τον συνταξιούχο, ώστε όταν οι συντάξεις «ξεπαγώσουν» μετά το 2018 που θα ολοκληρωθεί το μνημονιακό πρόγραμμα, να χρησιμοποιηθεί ανάλογα. Σύμφωνα με τον κ. Κατρούγκαλο η διαφορά θα συμψηφίζεται με μελλοντικές αυξήσεις που θα προκύψουν λόγω της αύξησης του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, κύκλοι του υπουργείου εργασίας υποστηρίζουν ότι «οι  νέες συντάξεις των χαμηλόμισθων όχι απλώς δεν θα μειωθούν, αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, θα έχουν μικρή αύξηση. Για τις συντάξεις των μεσαίων και μεγάλων εισοδημάτων, προβλέπεται προσωπική διαφορά για διάστημα τριετίας. Μετά την τριετία, όταν το ΑΕΠ θα έχει ανεβεί, θα αρχίσει να λειτουργεί ως ρήτρα ανάπτυξης η εθνική σύνταξη, που θα καταλήγει σε αυτόματες αυξήσεις».
Στελέχη της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η διαφορά θα βαίνει μειούμενη μέχρι την εξάλειψη της και ότι η κυβέρνηση χρησιμοποιεί αυτό το τέχνασμα για να «βάλει στο χέρι» σε τρία χρόνια και τις καταβαλλόμενες συντάξεις.

Τι θα γίνει με τις εισφορές

Η κυβέρνηση επιδιώκει την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών προς τα επικουρικά ταμεία προκειμένου να εξοικονομήσει 550 εκατ. ευρώ ετησίως για τρία χρόνια και να κλείσει το δημοσιονομικό κενό χωρίς να απαιτηθεί μείωση των συντάξεων. Από το μέτρο όμως θα προκύψει μικρή ή μεγαλύτερη απώλεια στις καθαρές αποδοχές των μισθωτών. Σήμερα, για την κύρια σύνταξη παρακρατείται το 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών. 

Παράλληλα θα αυξηθεί η εισφορά προς τα επικουρικά ταμεία στο 3,50 % από 3% για τους εργαζόμενους και στο 4% από 3 % για τους εργοδότες. Δηλαδή, όποιος αμείβεται με μικτό μισθό 1000 ευρώ, θα παίρνει στο χέρι 900,7 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι λόγω της αύξησης της εισφοράς προς το επικουρικό, ακόμα και ο εργαζόμενος των 1000 ευρώ, θα χάνει 5 ευρώ το μήνα.

Επιπλέον, οι εισφορές στο εξής για αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους θα είναι ανάλογες με το εισόδημα και θα εναρμονιστούν με τις εισφορές του ΙΚΑ. Αυτό θα σημαίνει τριπλασιασμό για τις εισφορές των αγροτών, αυξήσεις για γιατρούς και δικηγόρους και μείωση για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ (υποχρεωτικό κατώτερο ασφάλιστρο 117 ευρώ), οι οποίοι όμως θα παίρνουν και αντιστοίχως μειωμένη σύνταξη.
 
Μεγάλοι χαμένοι θεωρούνται οι αγρότες, για τους οποίους προβλέπεται από 1/1/2017 η καταβολή εισφοράς στον κλάδο κύριας σύνταξης επί του εισοδήματός τους όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Σταδιακά, έως το 2019, το συνολικό ποσοστό αυξάνεται από 7% σήμερα, σε 20%. Αναλυτικά, έως 31.12.2016 το ύψος του ποσοστού υπολογισμού ασφαλίστρου κλάδου σύνταξης αυξάνεται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώνεται σε ποσοστό 10%. Κατά το έτος 2017 το ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήματος διαμορφώνεται σε 14%, από 1/1/2018 αυξάνεται σε 17% και από 1/1/2019 διαμορφώνεται στο τελικό 20%. Κατώτατο ασφαλιστέο εισόδημα για τους αγρότες ορίζονται τα 468 ευρώ τον μήνα. Αυτό σημαίνει ότι αγρότης που έδινε 65,5 ευρώ θα δίνει 91 ευρώ το μήνα.