Στοιχεία σοκ: Πάνω από 15 δισ. ευρώ τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία - «Μπαταχτσής» και το Δημόσιο

Στο δυσθεώρητο  ύψος των 15 δισ. ευρώ ανέρχονται σήμερα οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών ενώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2015 το τρέχον υπόλοιπο ανερχόταν στο ποσό των 14.891.161.014 ευρώ.
 
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαβίβασε στη Βουλή ο υφυπουργός κοινωνικών ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος απαντώντας σε ερώτηση:

Πάνω από 1 εκατ. ευρώ οφείλουν 1468 οφειλέτες   που προέρχονται από τον ιδιωτικό, το δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Αποθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι από τις 1468 εταιρίες μόνο 381 βρίσκονται εν λειτουργία, άρα  το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών είναι αμφίβολο αν και πότε θα εισπραχθεί. 

Οφειλέτες με συνολική οφειλή άνω του 1.000.000 ευρώ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στο ΚΕΑΟ που ανήκουν στο δημόσιο τομέα είναι 9, με συνολικό ποσό οφειλής 53.355.161 ευρώ και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα 66 με συνολικό ποσό οφειλής 799.151.193.

Αντίστοιχα οφειλέτες με συνολική οφειλή άνω του 1.000.000 ευρώ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στο ΚΕΑΟ που ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα είναι 1393, με συνολικό ποσό οφειλής 4.957.804.012 ευρω.

ΙΚΑ και ΚΕΑΟ προχωρούν στη λήψη αναγκαστικών μέτρων (από 1/11/2015) για οποιοδήποτε ύψος οφειλής, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη το προφίλ του οφειλέτη και τα ποσά που χορηγεί κάθε μήνα ανάλογα με την οικονομική του δυνατότητα.

Επίσης ποινική δίωξη ασκείται για οφειλές άνω των 30.000 ευρώ ενώ τα ηλεκτρονικά κατασχετήρια ενεργοποιούνται ανάλογα με το πόσο «επιβαρυμένο» είναι το προφίλ του οφειλέτη.

Οι διαδικασίες που ακολουθεί το ΚΕΑΟ προβλέπουν:

- Αποστολή ατομικής ειδοποίησης στον οφειλέτη στην οποία αναγράφονται αναλυτικά το είδος και το ποσό της οφειλής ανά Πράξη Βεβαίωσης Οφειλής, με τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη, προσαυξήσεις ή άλλες τυχόν επιβαρύνσεις, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί κατά την ημερομηνία έκδοσης της Ατομικής Ειδοποίησης.

- Παρέχεται αποκλειστική προθεσμία είκοσι ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της Ατομικής Ειδοποίησης, προκειμένου να εξοφλήσει ή να ρυθμίσει την οφειλή του. Μετά τη λήξη της προθεσμίας των είκοσι ημερών που τίθεται στην Ατομική Ειδοποίηση αν ο οφειλέτης δεν εξοφλήσει ή ρυθμίσει την οφειλή του, οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, προβαίνουν στη λήψη μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ - Ν.Δ.356/1974).  Οι διαδικασίες που αναπτύσσονται στο ΚΕΑΟ επικεντρώνουν τα εισπρακτικά μέτρα στις οφειλές που πρέπει να επιδιωχθεί η είσπραξή τους κατά προτεραιότητα με στόχο την ενίσχυση των εισπράξεων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της κεντρικής παρακολούθησης των οφειλετών, που επιτρέπει τον έλεγχο αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες Κ.Ε.Α.Ο., αλλά και τον εντοπισμό περιπτώσεων οργανωμένης εισφοροδιαφυγής και συστηματικής δημιουργίας οφειλών.

- Η επιδίωξη της αναγκαστικής είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλώγ, οι οποίες διαβιβάζονται από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης για διαχείριση στο Κ.Ε.Α.Ο. (αρ. 101, Ν.4172/2013), διενεργείται από τις αρμόδιες αποκεντρωμένες υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο., συντονίζεται δε και παρακολουθείται από την Κεντρική Υπηρεσία Κ.Ε.Α.Ο., με σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας που διέπει το Διοικητικό Δίκαιο, τόσο πρωτύτερα της 21ης Ιουλίου 2015, ημερομηνία κατά την οποία εκίνησε η αναστολή των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης με την υπ' αρ. 49214/21.7.2015 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ τ.Β' αρ.1525/21-07-2015), όσο και μεταγενέστερα της 31 Οκτωβρίου 2015, ημερομηνία κατά την οποία έληξε η πολλαπλά παραταθείσας προαναφερόμενης αναστολής.

Κατά συνέπεια, από 1 Νοεμβρίου 2015 λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα κατά οιουδήποτε οφειλέτη Κ.Ε.Α.Ο. με ανεξόφλητες ληξιπρόθεσμες βεβαιωμένες οφειλές μη υπαχθείσες σε καθεστώς ρύθμισης κατά την ισχύουσα Νομοθεσία (Ν.Δ. 356/1974 ΚΕΔΕ  και άλλες διατάξεις), ανεξαρτήτως ύψους οφειλής μεν, εμφατικά και κατά προτεραιότητα δε, για τις σημαντικού ύψους μη διασφαλισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι οι καταβολές ποσών έναντι των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών από τους οφειλέτες Κ.Ε.Α.Ο., οι οποίες δεν βρίσκονται υπό καθεστώς ενεργής ρύθμισης, αξιολογείται θετικά από την υπηρεσία, ενισχύοντας το προφίλ του οφειλέτη, και καθυστερώντας (όχι αναστέλλοντας), κατά συνέπεια, την εκκίνηση της διαδικασίας αναγκαστικής είσπραξης, εφόσον οι εν λόγω καταβολές α) πραγματοποιούνται τακτικά, π.χ. μηνιαίως, β) αφορούν ποσά, μικρότερα μεν από την προκύπτουσα σε περίπτωση ρύθμισης μηνιαία δόση, ικανού μεγέθους δε, αναλογικά με το ύψος της συνολικής ληξιπρόθεσμης οφειλής, και γ) συνδυάζονται με την ταυτόχρονη εμπρόθεσμη καταβολή των τρεχουσών μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών.

Τέλος, η Ποινική Δίωξη κατ' Α.Ν. 86/1967 για το αδίκημα της παρακράτησης των εργοδοτικών εισφορών και την υπεξαίρεση των εργατικών εισφορών, οι οποίες δεν αποδίδονται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ασκείται κατά των εργοδοτών/οφειλετών του από τις αρμόδιες κατά τόπους εισαγγελικές αρχές, για κάθε πράξη εισφορών, η οποία υπερβαίνει σε κύρια εισφορά το ποσό των 30.000 €.

Δ. Για το ζήτημα εάν τα ηλεκτρονικά κατασχετήρια θα αφορούν και άτομα με μικρές οφειλές της τάξης των 5.000 € σας αναφέρουμε ότι για τον καθορισμό της προτεραιότητας για τη λήψη αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της ΓΓΠΣ, τα στοιχεία του ΓΕΜΗ κλπ.

Το Κ.Ε.Α.Ο. κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του εφαρμόζει όχι μόνο την αρχή της νομιμότητας, αλλά και την αρχή της χρηστής διοίκησης. Έτσι, όταν κάποιος οφειλέτης δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να υπαχθεί σε ρύθμιση, αλλά καταβάλλει τρέχουσες εισφορές, με παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού «έναντι» της οφειλής του, για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή δεν υπόκειται σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Τέλος, επειδή στο κείμενο της ερώτησης αναφέρεται πιθανόν κατά παρερμηνεία των στοιχείων που δημοσιεύθηκαν με την 3η τριμηνιαία έκθεση του ΚΕΑΟ ότι «μέσα σε 20 μέρες, από τις 10 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, τα χρέη προς τα ταμεία αυξήθηκαν κατά περίπου 2 δις ευρώ» σας αναφέρουμε ότι αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και διευκρινίζουμε τα εξής:

Από το Σεπτέμβριο 2013 μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2015 εντάχθηκαν σταδιακά στο ΚΕΑΟ 275.857 οφειλέτες με συνολικές οφειλές 12.912.510.936,21 €. Το ποσό αυτό αφορά τις οφειλές όπως ήταν διαμορφωμένες κατά την χρονική στιγμή της ένταξης κάθε οφειλέτη στο ΚΕΑΟ.

Με την πάροδο του χρόνου οι οφειλές που αντιστοιχούν σε κάθε οφειλέτη μεταβάλλονται, καθώς άλλες επιβαρύνονται με πρόσθετα τέλη, άλλες μειώνονται από τμηματικές καταβολές και άλλες εξοφλούνται. Με τον τρόπο αυτό διαμορφώνεται το τρέχον υπόλοιπο το οποίο μεταβάλλεται καθημερινά.

Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2015 το τρέχον υπόλοιπο ανερχόταν στο ποσό των 14.891.161.014 €. Η διαφορά μεταξύ του ποσού των περίπου 12.912.510.936,21 €. και του τρέχοντος υπολοίπου των 14.891.161.014 € δεν συνιστά αύξηση του ποσού οφειλής που πραγματοποιήθηκε από 10 - 30 Σεπτεμβρίου, αλλά οφείλεται στις μεταβολές που έχουν συντελεστεί σε κάθε οφειλή από την ένταξή της στο ΚΕΑΟ μέχρι 30/9/2015.


Οφειλέτες ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ
Κατηγορία Πλήθος ΣΥΝΟΛΟ ΟΦΕΙΛΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΟ 9 53.355.161
ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΔΗΜΟΣΙΟ 44 699.350.703
ΙΔΙΩΤΙΚΑ 952 2.631.950.790
ΣΥΝΟΛΟ 1.005 3.384.656.654

ΟΦΕΙΛΕΤΕΣ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ΜΗ ΕΝΤΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΚΕΑΟ
Κατηγορία Πλήθος ΣΥΝΟΛΟ ΟΦΕΙΛΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΟ 0 0
ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΔΗΜΟΣΙΟ 22 99.800.490
ΙΔΙΩΤΙΚΑ 441 2.325.853.222
ΣΥΝΟΛΟ 463 2.425.653.712

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
Κατηγορία Πλήθος ΣΥΝΟΛΟ ΟΦΕΙΛΗΣ
ΔΗΜΟΣΙΟ 9 53.355.161
ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΔΗΜΟΣΙΟ 66 799.151.193
ΙΔΙΩΤΙΚΑ 1.393 4.957.804.012
ΣΥΝΟΛΟ 1.468 5.810.310.365