Τρίπλο «τσεκούρι» στις συντάξεις και ο Κατρούγκαλος βλέπει... πρόοδο

Αποκλίσεις στο δημοσιονομικό κενό διαπιστώνουν οι δανειστές, ζητώντας μετρήσιμες αποδόσεις που προέρχονται από περικοπές συντάξεων την ώρα που το κυβερνητικό στρατόπεδο αισιοδοξεί ότι το μέτωπο του ασφαλιστικού μπορεί να κλείσει ακόμα και το Σάββατο. Το υπουργείο Εργασίας ζήτησε νέα συνάντηση για αύριο προκειμένου να δεσμεύσει τους θεσμούς να μην αποχωρίσουν από την Ελλάδα, όπως είχαν προγραμματίσει, για το Πάσχα των Καθολικών.

Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος υποστηρίζει ότι σημειώθηκε πρόοδος σε όλα τα θέματα με πρώτο στη λίστα το θέμα της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών για τον κλάδο επικούρησης. Οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ  που μέχρι σήμερα ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι είδαν με πιο θετική ματιά την ελληνική πρόταση.

Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως υπάρχουν ακόμα αγεφύρωτες διαφορές σε σχέση με τις «μετρήσιμες» προτάσεις του Υπουργείου Εργασίας. Για παράδειγμα, αμφισβητούν ότι η εξοικονόμηση της δαπάνης από τη μείωση του πλαφόν των υψηλών και πολλαπλών συντάξεων αποφέρει 200 εκατ. ευρώ όπως υποστηρίζει η ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με τους δικούς τους υπολογισμούς η απόδοση δεν υπερβαίνει τα 35 εκατ. ευρώ.

Στόχος των δανειστών παραμένει η «μετρήσιμη» εδώ και τώρα εξοικονόμηση δαπάνης από τη μείωση της εθνικής σύνταξης, των κύριων καθώς και των επικουρικών συντάξεων.  

Συγκεκριμένα σημεία τριβής διαπιστώνονται:

- Στο ύψος της  εθνικής σύνταξης. Η ελληνική πλευρά αποκρούει  το αίτημα των δανειστών για μείωση της σύνταξης των 384 ευρώ  στα 320 ευρώ έως 340 και καταβολή της με εισοδηματικά κριτήρια, δέχτηκε ωστόσο να χορηγείται μετά από 20 χρόνια ασφάλισης αντί μετά από 15.  Στη 15ετία η ελληνική πλευρά δέχεται να χορηγείται μειωμένη εθνική σύνταξη (όχι όμως κάτω από 360 ευρώ) η οποία θα αυξάνεται κλιμακωτά έως την 20ετία.

-Στην περικοπή των επικουρικών συντάξεων: Οι δανειστές μετά από τρεις συναντήσεις σκληρής διαπραγμάτευσης δείχνουν να αποδέχονται μερική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών (συζητείται αύξηση 0,5% έως 1%) με την προϋπόθεση ότι θα μειωθούν  δραστικά οι επικουρικές συντάξεις. Το  σενάριο που προωθεί η ελληνική πλευρά προβλέπει εξοικονόμηση 200 εκατ. ευρώ από την αύξηση των εισφορών και 200 εκατ. από την αξιοποίηση της περιουσίας του ενιαίου επικουρικού ταμείου. Τα 200 εκατ. που υπολείπονται για την κάλυψη του ελλείμματος του ΕΤΕΑ ύψους 600 εκατ. θα εξοικονομηθούν από τη μείωση των συντάξεων. Για να «βγαίνουν οι αριθμοί» οι μειώσεις εκτιμάται ότι πρέπει να ανέρχονται σε ποσοστό 7% μεσοσταθμικά. Αν μπουν στο στόχαστρο οι συντάξεις άνω των 150 ευρώ, οι μειώσεις θα κυμανθούν από 20% έως και 40% στις υψηλότερες συντάξεις. 

Ως «ασπίδα προστασίας» θα προσδιοριστεί σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας το εισόδημα ύψους 1400 ευρώ (άθροισμα κύριας και επικουρικής). Δηλαδή οι μειώσεις δε θα υπερβαίνουν το 40% και δε θα θίγουν συνταξιούχους με εισόδημα έως 1400 ευρώ.

- στα ποσοστά αναπλήρωσης: «Ισορροπία» όπως είπε χαρακτηριστικά  ο κ. Κατρούγκαλος θα αναζητηθεί στην ανακατανομή των ποσοστών αναπλήρωσης καθώς οι δανειστές επιμένουν στη δημιουργία ενός πιο ανταποδοτικού συστήματος, με πολύ χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης και κατά συνέπεια μικρότερες συντάξεις, οι οποίες όμως θα αντιστοιχούν στις εισφορές που έχουν καταβληθεί. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για σκληρό παζάρι ώστε να μην περάσουν οι ακραίες θέσεις του ΔΝΤ, που ζητά το ποσοστό αναπλήρωσης στην 15ετία από 0,8% που προβλέπει η πρόταση Κατρούγκαλου να συρρικνωθεί  ακόμα και στο 0,45%-0,50%. Αυτό σημαίνει ότι οι συντάξεις των χαμηλόμισθων κάτω των 800 ευρώ με 15- 25 έτη ασφάλισης, που σύμφωνα με τους πίνακες Κατρούγκαλου κυμαίνονται από 475- 560 ευρώ, θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο.
 
Η ελληνική πλευρά δέχεται να κάνει ένα βήμα πίσω - μείωση έως 0,77% - αλλά σε καμία περίπτωση δε θα δεχθεί την ελεύθερη πτώση των ποσοστών. Οι δανειστές ζητούν μειώσεις (εξορθολογισμό) και στα ποσοστά αναπλήρωσης με πολλά χρόνια ασφάλισης. Η ελληνική πλευρά έχει προτείνει να κλιμακώνονται  μέχρι 2,2% (αντί για 2%) στην 40ετία.

- Στην «προσωπική διαφορά» που θα προκύψει από την επανυπολογισμό των καταβαλλόμενων συντάξεων παραμένει σημείο τριβής. Η εμμονή των δανειστών για την εφαρμογή του μέτρου πριν από το 2018 δείχνει ότι το βλέμμα τους παραμένει στραμμένο στη μείωση των κύριων συντάξεων εδώ και τώρα. 

Πάντως στο προωθούμενο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται ρητά ο συγκεκριμένος μηχανισμός, καθώς και δέσμευση της ελληνικής πλευράς ότι θα εφαρμοστεί ως το 2018.

Σύμφωνα με υπολογισμούς στελεχών της ασφάλισης  η προσωπική διαφορά που προκύπτει στο σύνολο των συντάξεων ανέρχεται στο ποσό του 1 δισ. ευρώ. Το υπ΄αριθμόν ένα κριτήριο πάντως αν απαιτηθεί η μείωση των κύριων συντάξεων θα είναι η πρόωρη συνταξιοδότηση. Δηλαδή, στο στόχαστρο θα μπουν πρώτοι όσοι βγήκαν στη σύνταξη με λιγότερα από 30 έτη  ασφάλισης  και με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης
 
- Ήπια στάση χωρίς ενστάσεις κράτησαν αυτή τη φορά  οι δανειστές σε σχέση με τις εκπτώσεις που έχει προτείνει η Αθήνα για τις εισφορές αγροτών και ελευθέρων επαγγελματιών  με βάση το πραγματικό - φορολογητέο εισόδημα από την 1/1/2017.