«Το ασφαλιστικό διώχνει τις επενδύσεις», προειδοποιεί η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

Καταπέλτης  κατά του ασφαλιστικού νομοσχεδίου είναι η γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής  (ΟΚΕ) η οποία επισημαίνει  ότι με την εφαρμογή των διατάξεων οι επιχειρήσεις έχουν επιπλέον λόγους  να εγκαταλείψουν την Ελλάδα.

Η ΟΚΕ επικρίνει κυρίως τον συνδυασμό διατάξεων ασφαλιστικής και φορολογικής φύσης που εάν εφαρμοσθούν θα οδηγήσουν σε μια μεγάλη επιβάρυνση των ασφαλισμένων και φορολογουμένων, επιβάρυνση η οποία αθροιστικά θα ανέλθει σε 55-56% του ακαθάριστου εισοδήματος.

 Η επιβάρυνση  αυτή  -επισημαίνεται- θα λάβει καθολικό χαρακτήρα, εάν  οι φορολογικές διατάξεις συμπληρωθούν με νέα αύξηση των έμμεσων φόρων που αποτελούν την πλέον άδικη μορφή φορολογίας όπως κατ’ επανάληψη έχει τονίσει η ΟΚΕ.

Και όλες αυτές οι εξελίξεις έρχονται σε συνέχεια αλλεπάλληλων επιβαρύνσεων που υπέστησαν οι πολίτες τα τελευταία χρόνια, κάτι που καθιστά τις κοινωνικές και υφεσιακές συνέπειες των μέτρων ακόμη οξύτερες.

Είναι δε εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα επιτευχθούν και τα εισπρακτικά αποτελέσματα που προσδοκώνται από το νομοθέτη αφού η όλη αυτή εξέλιξη θα εντείνει την τάση αναζήτησης εναλλακτικών λύσεων προς αποφυγή των επιβαρύνσεων, όπως η μεταφορά της επαγγελματικής δραστηριότητας (πραγματική ή όχι) εκτός Ελλάδος.

Το γεγονός ότι σε αυτή τη φάση είναι μικρό το ποσοστό των επαγγελματιών που δηλώνει σχετικά υψηλά εισοδήματα δεν αποτελεί λόγο εφησυχασμού για το δημευτικό αποτέλεσμα του συνδυασμού εισφορών και φόρων. Αν μη τι άλλο, το μεγάλο ύψος εισφορών και φόρων θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για κάθε επαγγελματία να επιχειρήσει αύξηση της δραστηριότητάς του όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν.
Στο αρνητικό αυτό κλίμα αξίζει να επισημανθεί πως οι καταθέσεις των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης έχουν αρχίσει από τον Φεβρουάριο του 2016 να μειώνονται και πάλι μετά από μία προσωρινή ανάκαμψη που σημειώθηκε την περίοδο Οκτωβρίου 2015-Ιανουαρίου 2016.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, οι καταθέσεις των Ασφαλιστικών Οργανισμών έπεσαν από τα 2,546 δις. ευρώ τον Ιανουάριο του 2016 στα 2,443 δισ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2016.

Πώς διαμορφώνονται οι εισφορές στις άλλες χώρες 

Το θέμα των εισφορών τονίζει η ΟΚΕ θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με πολλούς τρόπους, όπως τη δημιουργία άλλων ασφαλιστικών κατηγοριών με βάση τόσο τα έτη ασφάλισης όσο και το εισόδημα προηγούμενων χρήσεων, όπως ισχύει στην Τσεχία , με δυνατότητα ακόμα και αμφισβήτησης της ένταξης σε συγκεκριμένη ασφαλιστική κατηγορία (ως μαχητό τεκμήριο) όπως ισχύει στην Κύπρο.  Μάλιστα από τη σύγκριση των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών σε όλη την Ευρώπη προκύπτει ότι:

- στις χώρες που έχουν υψηλά ποσοστά εισφορών (Αυστρία: περίπου 30%, Λετονία: 31,06% και Πορτογαλία: 34,75%) υπολογίζονται επί ασφαλιστικών κατηγοριών (πλην της Λιθουανίας που έχει ποσοστό εισφορών 26,3% που υπολογίζονται επί του 50% του φορολογητέου εισοδήματος)
- όπου οι εισφορές υπολογίζονται επί υψηλής βάσης υπολογισμού είναι χαμηλό το ποσοστό εισφοράς (από 23% στην Ιταλία έως 4% στην Ιρλανδία). 

-Σε κάθε χώρα όμως το ποσοστό της εισφοράς εξαρτάται πράγματι από το ποσοστό της παροχής, δηλαδή σε χώρες όπου οι παροχές χρηματοδοτούνται από τους φόρους (π.χ. Νορβηγία) ή σε χώρες που έχουν πέραν της δημόσιας σύνταξης και επαγγελματική (π.χ. η Μεγάλη Βρετανία) οι εισφορές για την σύνταξη είναι πολύ χαμηλότερες (π.χ. 11,4% στη Νορβηγία, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία τα εισοδήματα έως 7106 ευρώ εξαιρούνται από την ασφάλιση, από 7106 ευρώ έως 9606 ευρώ με εισφορά 172,64 ευρώ το έτος και από το 9606 έως 50549 ευρώ με ποσοστό 9%, ενώ πάνω από το ποσό 50549 ευρώ και άνω με ποσοστό 2%) .

Στην γνωμοδότησή της η επιτροπή  επικρίνει  το νομοσχέδιο γιατί ενώ προβλέπει εκπτώσεις εισφορών για τους νέους επαγγελματίες , τις  χαρακτηρίζει «ασφαλιστική οφειλή η οποία πρέπει να εξοφληθεί έως και το έτος συνταξιοδότησης του ασφαλισμένου…». Επομένως, δεν πρόκειται για εκπτώσεις, αλλά για αναβολή της πληρωμής των εισφορών της πρώτης πενταετίας άσκησης του ελευθέριου επαγγέλματος. 

Η Ο.Κ.Ε. επισημαίνει ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της κοινωνικής πολιτικής στη χώρα μας που μια εύλογη ευνοϊκή ρύθμιση για μια ευάλωτη κατηγορία πληθυσμού, όπως οι νέοι επαγγελματίες, δίδεται ουσιαστικά υπό τη μορφή οιονεί δανείου και όχι με τη μορφή μιας πάγιας ρύθμισης.     Η αρνητική σημασία της διάταξης αυτής ενδεχομένως ξεπερνάει τα όρια των πληττομένων, δηλαδή των νέων επαγγελματιών,  αφού ουσιαστικά ανοίγει ένα νέο τρόπο σκέψης που εάν διευρυνθεί θα υπονομεύσει την κοινωνική πολιτική στη χώρα μας. 
Επισημαίνει επίσης άλλο έναν λόγο αποφυγής των επενδύσεων  στη χώρα.

Όπως προβλέπει η διάταξη του άρθρου 46 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με την οποία με ΠΔ, κατόπιν πρότασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μπορεί να θεσπίζεται αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού ημερομισθίων και ποσού εισφορών για κατηγορίες ή κλάδους επιχειρήσεων κατά μήνα λειτουργίας της επιχείρησης ή άλλο χρονικό διάστημα και ανάλογα με τις εκτελούμενες εργασίες.

 Η προσδιοριζόμενη κατά το σύστημα αυτό δαπάνη αποτελεί το ελάχιστο οφειλόμενο ποσό για ασφαλιστικές εισφορές κατά μαχητό τεκμήριο. Παρά το ότι το τεκμήριο είναι μαχητό, είναι φανερό ότι οι επιχειρήσεις δεν θα αποφασίζουν να επενδύουν στη χώρα, γνωρίζοντας ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να οδηγηθούν σε εξωπραγματικές ασφαλιστικές επιβαρύνσεις και σε αντιδικίες με τους ασφαλιστικούς οργανισμούς και το ελληνικό Δημόσιο.

Η ΟΚΕ τονίζει  ότι « θα μπορούσε ενδεχομένως κανείς να αντιτάξει ότι η επιβάρυνση αυτή μπορεί να είναι το αναγκαίο τίμημα για να προστατευθούν οι απόμαχοι της ζωής, δηλαδή οι συνταξιούχοι. Κάτι τέτοιο, όμως, είναι, κατ’ αρχήν, σφάλμα ως προσέγγιση, αφού η πραγματική προστασία των συνταξιούχων μπορεί να προέλθει σε μια υγιή οικονομία και αυτό προϋποθέτει ένα ενεργό που δε θα ασφυκτιά από τους φόρους και τις εισφορές. Επιπλέον δε, ούτε η προστασία των συνταξιούχων επέρχεται αφού μειώνονται σημαντικά οι συντάξεις όσων  συνταξιοδοτηθούν μελλοντικά ενώ και σε ό,τι αφορά τους ήδη συνταξιούχους περικόπτονται οι επικουρικές συντάξεις ενώ καταργείται σταδιακά και το ΕΚΑΣ.

T ην ίδια ώρα ο καθηγητής κ. Αλέξης Μητρόπουλος  επισημαίνει σε ανακοίνωση ότι η κυβέρνηση αποκρύπτει η  αγνοεί ότι  τα μέτρα ύψους 3 δις € περίπου (1,5-2% του ΑΕΠ), που δήθεν τώρα εισηγείται ο κ.Τόμσεν, έχουν ήδη ψηφιστεί με τον νόμο του γ’ Μνημονίου 4336/2015 (ΦΕΚ Α 94/14-8-2015), άλλα ρητά (1,8 δις €) και άλλα προληπτικά (0,5-1% του ΑΕΠ)! 

«Οι αρχές δεσμεύονται να λάβουν περαιτέρω διαρθρωτικά μέτρα τον Οκτώβριο του 2016, αν κριθούν αναγκαία για να διασφαλιστούν οι στόχοι του 2017 και του 2018. »