Προσπάθεια για modus vivendi κυβέρνησης - τραπεζιτών

Για πρώτη φορά τους τελευταίους μήνες, ψήγματα  αισιοδοξίας αρχίζουν να εμφανίζονται στους τραπεζικούς κύκλους μετά το χθεσινοβραδινό διάγγελμα του πρωθυπουργού και την εξαγγελία συγκεκριμένων μέτρων αντιμετώπισης του δημοσιονομικού εκτροχιασμού. 

Είχε προηγηθεί  νωρίτερα το απόγευμα, η πρώτη συνάντηση  της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών με τον υπουργό και τον υφυπουργό  Οικονομικών κ. κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου και Φίλιππο Σαχινίδη, στην οποία ουσιαστικά τέθηκαν τα «θεμέλια» ενός modus vivendi μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζιτών σε μια περίοδο που η ισορροπία μεταξύ πολιτικής εξουσίας και τραπεζικού συστήματος είναι περισσότερο από αναγκαία και η μεταξύ τους συνεργασία επιτακτική ανάγκη. 

Μεσούσης μια  σοβαρότατης κρίσης και υπό την  τρομακτική πίεση των αγορών και  των κερδοσκοπικών επιθέσεων  που εκδηλωνόταν μέσω του τραπεζικού συστήματος, κυβέρνηση και τραπεζίτες βρίσκονταν σε μια ιδιότυπη διαμάχη και με παντελή έλλειψη συνεργασίας. Στη χθεσινή συνάντηση, οι επικεφαλής των τραπεζών κάθισαν για πρώτη φορά από τις εκλογές του Οκτωβρίου, στο ίδιο τραπέζι με το  οικονομικό επιτελείο για να συζητήσουν το κοινό πρόβλημα και να αναζητήσουν από κοινού λύσεις επωφελείς για όλους. 

Οι κίνδυνοι ρευστότητας για το τραπεζικό  σύστημα από το υπέρογκα υψηλό  κόστος αποτέλεσμα του επικίνδυνα αυξημένου  κόστους δανεισμού του δημοσίου και κυρίως οι επιπτώσεις για την  οικονομία από τη μετακύληση του κόστους αυτού στους καταναλωτές και τους δανειολήπτες, αυξάνει τον κίνδυνο περαιτέρω διόγκωσης των επισφαλειών και απαιτεί ολοένα μεγαλύτερες ανάγκες κεφαλαιακής επάρκειας για το τραπεζικό σύστημα. Αυτό περιορίζει τις δυνατότητες χρηματοδότησης της οικονομίας σε συνδυασμό δε με το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων μπορεί να δημιουργήσει εκρηκτικό μίγμα για το τραπεζικό σύστημα. 

Η ανακοίνωση της  δημιουργίας ειδικής επιτροπής  με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών η οποία θα επεξεργάζεται όλα τα κρίσιμα  ζητήματα που σημαίνει την ουσιαστική συμμετοχή των τραπεζών στη διαμόρφωση των κανόνων που θα διέπουν  την τραπεζική λειτουργία, επί της ουσίας προσπαθεί να «γεφυρώσει» το χάσμα που δημιουργήθηκε τους προηγούμενους μήνες από την έλλειψη συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Οικονομίας και των νομοθετικών προσπαθειών της αρμόδιας υπουργού κ. Λούκας Κατσέλη και των τραπεζών.

Λίγο  νωρίτερα ο οίκος Fitch rating δημοσιοποιούσε τις εξαιρετικά αρνητικές εκτιμήσεις του για τις συνέπειες στη σταθερότητα του συστήματος από το -υπό διαβούλευση- νέο νομοσχέδιο για την πτώχευση ιδιωτών και επιχειρήσεων που προωθεί το υπουργείο. Εκτιμήσεις που, πάντως, αντέκρουσε ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή, Δ. Σπυράκος του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας δηλώνοντας μεταξύ άλλων ότι το εν λόγω σχέδιο νόμου  εισάγει θεσμούς που υπάρχουν από χρόνια στην  πλειοψηφία των χωρών της ευρωζώνης, και όπως δείχνουν εμπειρικές μελέτες όχι μόνο δεν διατάραξε αλλά αντίθετα ενίσχυσε την ηθική των πληρωμών. Και αυτό γιατί η πληρωμή δεν παραμένει σε αυτές τις περιπτώσεις στη διαιώνιση του χρέους αλλά προσφέρει διέξοδο και προοπτική απεγκλωβισμού από την υπερχρέωση

Οι χθεσινές εξελίξεις κάνουν τους τραπεζίτες, από τους πρώτους που τόνιζαν  από το Νοέμβριο ακόμη, την ανάγκη άμεσων πρωτοβουλιών και λήψης συγκεκριμένων  μέτρων από την κυβέρνηση, να μιλούν για σοβαρή πιθανότητα ομαλοποίησης της κατάστασης, επισημαίνοντας πώς απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτό αποτελεί η αυστηρή και με συνέπεια υλοποίηση των μέτρων και του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης που όλα δείχνουν ότι σήμερα θα πάρει το πράσινο φώς από το κολέγιο των επιτρόπων, οδηγώντας πιθανότατα σε ομαλή πορεία και το  spread των ελληνικών ομολόγων σε επίπεδα ανάλογα με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά που κινούνται μεταξύ των 150 – 230 μονάδων κατά μέσο.