Τι αποκαλύπτει το πόρισμα-φωτιά για την Τράπεζα Αττικής

Σε θρίλερ, που κορυφώθηκε την προηγούμενη Πέμπτη με την έφοδο της οικονομικής αστυνομίας στο γραφείο της συζύγου του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, παραπέμπει η πολιτικοοικονομική μάχη, που διεξάγεται μήνες τώρα, για τον έλεγχο της Τράπεζας Αττικής. 
Η υπόθεση αναμένεται να έχει και συνέχεια, καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος τις επόμενες ημέρες θα παραδώσει στις εισαγγελικές αρχές το πόρισμα ελέγχου στην Attica Bank. Τον έλεγχο στην Τράπεζα Αττικής διενήργησαν από κοινού η Τράπεζα της Ελλάδος με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM). 

Στο πόρισμα, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει η «Καθημερινή» έχουν εντοπιστεί δάνεια ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ που έχουν διατεθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη τραπεζικά κριτήρια.

Τα δάνεια αφορούν κυρίως κατασκευαστικές εταιρείες, καθώς και τη χρηματοδότηση πολλών έργων υποδομής (οδικά, λιμενικά και άλλα) τα οποία κατά κανόνα δεν εξυπηρετούνται.
Στις λίστες της Τράπεζας της Ελλάδος περιλαμβάνονται και χρηματοδοτήσεις της τράπεζας σε γνωστά επιχειρημματικά ονόματα, ενώ εντύπωση προκαλούν ασυνήθιστα υψηλές χρηματοδοτικές γραμμές που κατά πληροφορίες έχουν δοθεί σε συγκεκριμένους ομίλους. 

Σύμφωνα με την «Καθημερινή» αποτελεί γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα έγινε μια μεγάλη προσπάθεια από κυβερνητικούς -αι όχι μόνο- κύκλους, να μη θιγούν οι ισορροπίες στην τράπεζα σε επίπεδο διοίκησης, διαδικασία που κορυφώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Παραδοσιακά οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα χρησιμοποιούσαν εντελώς καταχρηστικά μέος του τραπεζικού συστήματος ως εργαλείο εξυπηρέτησης φίλιων επιχειρηματικών δυνάμεων, συνδικαλιστών, κομματικών φίλων και εδραίωσης πελατειακών σχέσεων, μοιράζοντας «δανεικά κι αγύριστα». 

Τα κόμματα πριν από την κρίση χρησιμοποίησαν κατά κόρον το τραπεζικό σύστημα ως εργαλείο πολιτικής, ασκώντας άμεσα και έμμεσα, έλεγχο της ροής του χρήματος. Τον Ιανουάριο του 2015, με την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, η νέα κυβέρνηση επιδίωξε την ανάκτηση του ελέγχου των μεγάλων τραπεζών. Και μπορεί η κρίση να μην το επέτρεπε, αλλά η συγκυρία προσέφερε μια άλλου τύππου ευκαιρία: Τα «κόκκινα» δάνεια και ότι αυτά συνεπάγονται, δηλαδή αποπληρωμές, ρυθμίσεις, πλειστηριασμούς.

Ωστόσο, η προσπάθεια είχε άδοξο τέλος, καθώς η τραπεζική ενοποίηση μετέφερε τον εποπτικό έλεγχο στον SSM, δίχως την έγκριση του οποίου δεν μπορούσαν να γίνουν πολλά πράγματα...

Αργότερα, η... σκληρή διαπραγμάτευση του 2015 οδήγησε στον εκμηδενισμό της αξίας των μετοχών του Δημοσ΄΄ιου, στην επιβολή κεφαλαιακών περιορισμών, σε νέα ανακεφαλαιοποίηση και εν τέλει, η κυβέρνηση συμφώνησε και ψήφισε έναν νόμο με τον οποίο έχασε κάθε δυνατότητα παρέμβασης. 

Έτσι έμεινε η Attica Bank, η οποία μάλιστα ως μη συστημική τράπεζα βρίσκεται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και όχι του SSM. Πρόκειται για μια ταλαιπωρημένη τράπεζα που έχει μετατραπεί σε μια ιδιότυπη «θυγατρική» του ΤΣΜΕΔΕ. Το ΤΣΜΕΔΕ έβαζε διαρκώς λεφτά στην τράπεζα, με αποτέλεσμα κάποιοι μηχανικοί να κάνουν διαρκώς τους τραπεζίτες και κάποιοι άλλοι τους επιχειρηματίες με τα λεφτά των ασφαλισμένων. 

Στο τέλος Μαρτίου του 2016, η Τράπεζα Αττικής εμφάνιζε «κόκκινα» δάνεια 57%, όταν ο μέσος όρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όλες τις άλλες τράπεζες διαμορφωνόταν στο 45%. Σήμερα, τα «κόκκινα» δάνεια στην Τράπεζα Αττικής φτάνουν το 60%!

Μετά τον εποπτικό έλεγχο του SSM και της Τράπεζας της Ελλάδος, η Attica Bank βρέθηηκε ένα βήμα πριν την τοποθέτηση επιτρόπου και την ενεργοποίηση των διαδικασιών εκκαθάρισης. Αυτό απετράπη έπειτα από συμφωνία του ΤΣΜΕΔΕ με την Τράπεζα της Ελλάδος, τον περασμένο Ιούλιο, για την άμεση αντιικατάσταση της διοίκησης με έμπειρα τραπεζικά στελέχη και τη συμμόρφωση με τις υποδείξεις των ελεγκτών.  Ωστόσο, αυτό δεν έγινε. Μάλιστα στις αρχές Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε - δίχως καν να έχει ενημερωθεί η Τράπεζα της Ελλάδος- η τοποθέτηση του Παναγιώτη Ρουμελιώτη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και του Γεράσιμου Σαπουντζόγλου στη θέση του προέδρου.

Πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος από την πρώτη στιγμή είχαν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για την καταλληλότητα των δύο προσώπων για τις συγκεκριμένες θέσεις για τις οποίες προορίζονταν, ενώ την περασμένη Δευτέρα η κυβέρνηση και οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι ενημερώθηκαν ότι αυτό το ΔΣ της Τράπεζας Αττικής δεν μπορεί να εγκριθεί από την ΤτΕ. Παράλληλα, συνεδρίαση της διεύθυνσης Εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδος για την Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, παρά την αντίθετη γνώμη της Τράπεζας της Ελλάδος, το ΤΣΜΕΔΕ, με τη στήριξη της κυβέρνησης, επέμεινε και μάλιστα διατυπώθηκαν εκτιμήσεις ότι η απόρριψη των δύο προσώπων θα προκαλούσε νέα σύγκρουση ΤτΕ-κυβέρνησης.

Έτσι, η έφοδος των εισαγγελέων διαφθοράς και της οικονομικής αστυνομίας στα γραφεία της συζύγου του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, λίγες ώρες πριν την προγραμματισμένη συνεδρίαση της διεύθυνσης Εποπτείας της ΤτΕ, δεν μπορούσε παρά να συνδεθεί με την απορριπτική στάση της κεντρικής τράπεζας στο νέο ΔΣ της Τράπεζας Αττικής που είχε αποφασίσει η κυβέρνηση.

Αργά το βράδυ της προηγούμενης Πέμπτης η σύγκρουση κυβέρνησης-Τράπεζας της Ελλάδος κινδύνευσε να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, αφού κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν ότι η απόρριψη της προτεινόμενης διοίκησης στην Attica Bank είναι μια αντίδραση του Γιάννη Στουυρνάρα στον έλεγχο της εταιρείας της συζύγου του. Μάλιστα, το πρωί της προχθεσινής Παρασκευής η εφημερίδα «Αυγή» με το κεντρικό πρωτοσέλιδο θέμα της κατηγόρησε ευθέως τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ότι θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος.

Ωστόσο γρήγορα οι τόνοι έπεσαν, έπειτα και από παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου. Το θέμα του ΔΣ της Τράπεζας Αττικής άρχισε να ομαλοποιείται όταν νωρίς το πρωί της Παρασκευής ανακοινώθηκε συμφωνία για το νέο ηγετικό δίδυμο της Attica Bank με τον Θόδωρο Πανταλάκη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη (που ήθελε η κυβέρνηση ως διευθύνοντα σύμβουλο) στη... διακοσμητική θέση του μη εκτελεστικού προέδρου.