ΕΚΤΑ : 6ο φθηνότερο το Χ.Α. στον κόσμο ή, απλά, 6ο πιο αδύναμο; (1ο μέρος)

Σε αναλύσεις  μου του περασμένου Οκτωβρίου  είχα προβεί στην εξής αναγνώριση και  πρόβλεψη της χρηματιστηριακής πραγματικότητας: μετά από ένα εντυπωσιακό ράλι το οποίο ήταν το μεγαλύτερο σε απόδοση από το 1935, το έξυπνο χρήμα είχε πετύχει να προκαλέσει αναθέρμανση της αμερικανικής και της παγκόσμιας οικονομίας και να παρουσιάσει μία βελτιωμένη, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν εικόνα, παρέχοντας ελπίδα και για μία περαιτέρω βελτίωση. Για να το πετύχει αυτό είχε συντρίψει τα επιτόκια στο χαμηλότερο επίπεδο στην ιστορία τους, είχε παρέμβει αρνητικά στο δολάριο προκαλώντας πολύ μεγάλη πτώση του και είχε οδηγήσει κεφάλαια από την υπερτιμημένη, στα τέλη του 2008, αγορά ομολόγων, προς τις μετοχές.  

Με το δολάριο  να πέφτει δυνατά,  η αγορά εμπορευμάτων ξεκίνησε μία δυναμική άνοδο, πληθωρίζοντας την παγκόσμια οικονομία σε μία φάση που αυτή υπέφερε από δυσβάσταχτες αντιπληθωριστικές πιέσεις. Το πτωτικό δολάριο οδήγησε σε άνοδο το πετρέλαιο, το χρυσό, την πλατίνα, το χαλκό και άλλα εμπορεύματα, με σημαντικό τμήμα από τα κέρδη του πετρελαίου να τοποθετούνται σε τραπεζικές μετοχές σε όλα τα μεγάλα χρηματιστήρια του κόσμου, προκαλώντας μία μεγάλη ανοδική αντίδραση στο διεθνή χρηματιστηριακό κλάδο των τραπεζών.

 Στο μεσοδιάστημα  η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ  προέβη σε έναν, άνευ προηγουμένου  σε περίοδο ειρήνης, δανεισμό  στην αμερικανική κυβέρνηση, μέσω  της έκδοσης ομολόγων τα οποία αγοράζονταν με χρήμα που τυπώνοντας χωρίς κανένα αντίκρισμα, βοηθώντας και πάλι στην καταπολέμηση του αντιπληθωρισμού, αυτή τη φορά, εντός των ΗΠΑ. Μέχρι τον Ιούνιο του 2009 ο μηχανισμός του έξυπνου χρήματος που οδηγούσε σε αύξηση της ρευστότητας στο σύστημα, μέσω της πτώσης του δολαρίου, της απόσυρσης κεφαλαίων από την αγορά ομολόγων και της ανόδου των εμπορευμάτων και των μετοχών, βρισκόταν σε πλήρη λειτουργία.

Από τον Ιούνιο και μετά, όμως, το έξυπνο χρήμα άρχισε να παίρνει το πόδι από το γκάζι του παγκόσμιου οχήματος παραγωγής ρευστότητας, σε μία προσπάθεια να αποτρέψει τη δημιουργία φουσκών, οι οποίες θα αποτελούσαν ωρολογιακές βόμβες που όταν θα έσκαγαν, θα έριχναν την οικονομία σε μία διπλή ύφεση, κάνοντας τους εκπροσώπους του έξυπνου χρήματος και τους πολιτικούς που παραδόθηκαν σε αυτούς άνευ όρων, να φανούν ανίκανοι να χειριστούν την κρίση. Το έξυπνο χρήμα έβαλε φρένο στην άνοδο του πετρελαίου και στην πτώση των ομολόγων, με το πρώτο να περνά σε μία πλάγια τάση και τα δεύτερα σε μία ελαφρά ανοδική.

Στο μεταξύ, η 1η  φάση αύξησης της ρευστότητας  και πληθωρισμού της οικονομίας είχε, ήδη, αποτυπωθεί στους αριθμούς, με το ΑΕΠ των ΗΠΑ να επιστρέφει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, τη βιομηχανία να παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης, την πτώση των τιμών κατοικίας να υπαναχωρεί και τελικά τον Μπερνάνκι να ανακοινώνει το, ανεπίσημο, τέλος της ύφεσης στις ΗΠΑ. Η επόμενη φάση της μείωσης της ρευστότητας ήρθε με το κραχ του ευρώ και την απογείωση του δολαρίου, σε ένα σενάριο στο οποίο έπαιξε το δικό της ρόλο και η Ελλάδα, η οποία χρησιμοποιήθηκε δεόντως από το έξυπνο χρήμα και τους συνεργάτες του.

Με τα εμπορεύματα  να έχουν περάσει σε πλάγια τάση, τα ομόλογα να ενισχύονται ελαφρά και το δολάριο να απογειώνεται, η ρευστότητα στο σύστημα μειώθηκε εξυπηρετώντας το στόχο του έξυπνου χρήματος, χωρίς να προκληθεί αντιστροφή της θετικής επενδυτικής ψυχολογίας, η οποία με τόσο κόπο είχε επιστρέψει σε θετικά επίπεδα μετά τα ακραία αρνητικά, στα οποία είχε βρεθεί στις αρχές του 2009. Καταλύτης στη διατήρηση της θετικής επενδυτικής ψυχολογίας ήταν η μη πτώση της αγοράς μετοχών.

Στα τέλη Οκτωβρίου  με αρχές Νοεμβρίου και ενώ  η διεθνής αγορά κατέγραφε  δυνατή πτώση, είχα προβλέψει πως  το ΧΑ θα συνέχιζε πτωτικά με τις  τράπεζες του να καταρρέουν αλλά οι διεθνείς δείκτες θα ενισχύονταν ελαφρά, με τον Dow να αναλαμβάνει το ρόλο του πρωταγωνιστή. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτυγχάνονταν η διατήρηση της θετικής ψυχολογίας αλλά και θα δημιουργούνταν μία ακόμη κρίση η οποία θα παρείχε ένα επιπλέον επιχείρημα στο έξυπνο χρήμα, για τη δημιουργία μηχανισμών μεγαλύτερου ελέγχου της αγοράς, ενώ, παράλληλα, θα οδηγούσε και σε διεθνή αύξηση του ρίσκου πτώχευσης και επομένως και των επιτοκίων δανεισμού, υπό το φόβο μίας ενδεχόμενης πτώχευσης της Ελλάδας, με αποτέλεσμα την εξασφάλιση μεγάλων κερδών για το έξυπνο χρήμα, μέσω του εμπορίου χρέους.

Στη συμπλήρωση 5 μηνών από την κορυφή της 22ας Οκτωβρίου, η αγορά μετοχών έχει να επιδείξει μικρά κέρδη, τα οποία  κυμαίνονται από το +2,74% της Γαλλίας  μέχρι το +9,66% του Nasdaq. Στο ίδιο διάστημα το πετρέλαιο καταγράφει οριακές απώλειες της τάξης του 0,21%, με το δολάριο καταγράφει μεγάλα κέρδη κατά 7,6% και το ΓΔ του ΧΑ να έχει καταρρεύσει, χάνοντας, στο κλείσιμο της Δευτέρας, 28,49%.

Η μείωση της ταχύτητας της χρηματιστηριακής ανόδου γίνεται εμφανής αν θυμηθούμε τις αποδόσεις του 5αμήνου που ολοκληρώθηκε στις 22 Οκτωβρίου του 2009, καθώς, τότε, τα κέρδη κυμαίνονταν από +13,06% μέχρι +22,26% στην αγορά μετοχών, με το πετρέλαιο να έχει ενισχυθεί κατά 19,64%, το δολάριο να έχει χάσει 6,51% και το ΓΔ του ΧΑ να έχει αυξηθεί κατά 19,64%.

Καμία περίοδος , ωστόσο, δε μπορεί να συγκριθεί με αυτήν της 1ης φάσης της πληθωριοποίησης  της οικονομίας, στο εξάμηνο από  τις αρχές Μαρτίου μέχρι τις  αρχές Σεπτεμβρίου, όταν το πετρέλαιο ενισχύθηκε κατά 51,79%, το δολάρια έχασε το 13,22% της αξίας του, οι διεθνείς δείκτες έφτασαν να καταγράφουν κέρδη από 37,94% μέχρι 68,32% και ο ΓΔ κατέγραψε άνοδο 63,29%.

Όλα τα παραπάνω είχαν, ήδη, αναφερθεί σε αναλύσεις μέχρι το Νοέμβριο του 2009. Ειδικά για το ΧΑ, η πτώση του ΓΔ από τις 22 Οκτωβρίου μέχρι το κλείσιμο της Δευτέρας, έφτασε στο 28,49%, με την ΕΤΕ να αποτελεί τον οδηγό της πτώσης από την αρχή της, πιεζόμενη από οργανωμένα κεφάλαια σε τέτοιο βαθμό, που στο χαμηλό της του Φεβρουαρίου έφτασε να χάνει το 50% της αξίας της. Σε όλο αυτό το διάστημα η θετική της συσχέτιση με το ΓΔ διατηρήθηκε πάνω από το 90%, ένδειξη της απόλυτης επιρροής της ΕΤΕ στην πορεία του ΓΔ και του ΧΑ συνολικά.

Η κατάρρευση της  ΕΤΕ μέσω της αρνητικής παρέμβασης οργανωμένων κεφαλαίων, αποτέλεσε τμήμα της χρηματοπιστωτικής επίθεσης εναντίον της Ελλάδας, καθώς, όσο η ΕΤΕ βούλιαζε τα ελληνικά CDS απογειώνονταν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τιμών οδηγώντας το επιτόκιο του ελληνικού 10ετούς ομολόγου πάνω από το 7%, όταν στις αρχές του Οκτωβρίου βρισκόταν κοντά στο 4%.

Το αποτέλεσμα ήταν οι χρηματοπιστωτικοί και χρηματιστηριακοί δείκτες της Ελλάδας να εμφανίσουν τεράστιες αποκλίσεις από τους αντίστοιχους διεθνείς και την ώρα που, για  παράδειγμα, οι διεθνείς δείκτες μετοχών επιχειρούσαν να προσεγγίσουν τα επίπεδα τιμών τους προ της πτώχευσης της Lehman, ο ΓΔ απομακρύνονταν από τα αντίστοιχα δικά του περισσότερο από 40%.

Φτάνοντας στο  σήμερα, ο Dow Jones απέχει, μόλις, 6,21% από την τιμή που είχε στις 30 Δεκεμβρίου του 1999, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το ΓΔ είναι –62,08%. Με τον DAX να απέχει από την αντίστοιχη αυτή τιμή κατά 14,02%, τον S&P 500 –20,8% και το Nasdaq –41,18%, ο ΓΔ είναι, με βάση αυτήν την ένδειξη, από τους πλέον υποτιμημένους δείκτες στον κόσμο.

Μελετώντας το κλάσμα της κίνησης του S&P 500 και  του ΓΔ από το 2000 μέχρι σήμερα, διαπιστώνουμε ότι η τρέχουσα απόκλιση του ΓΔ είναι η μεγαλύτερη σε αυτό το διάστημα, πίσω από την  απόκλιση που είχε στο χαμηλό του 2003 και στο χαμηλό του 2009. Αυτή η ένδειξη αποτελεί ακόμη μία επιβεβαίωση του ότι ο ΓΔ είναι κάθε άλλο παρά υπερτιμημένος, σε σχέση με τους διεθνείς δείκτες μετοχών.  

Όμως, εξετάζοντας  και τα p/e 62 σημαντικών χρηματιστηρίων του κόσμου, διαπιστώνουμε πως  αυτό του ΧΑ είναι το 6ο χαμηλότερο με τιμή 10,9 μονάδων, όταν του αμερικανικού χρηματιστηρίου είναι 20,6, όσο και του Γερμανικού. Και υπό αυτήν την οπτική γωνία, λοιπόν, το ΧΑ είναι από τα φθηνότερα χρηματιστήρια του κόσμου σήμερα.

Στρεφόμενοι στη  μηχανική τεχνική ανάλυση του 3F για μία αναγνώριση των επενδυτικών κύκλων και τη χάραξη επενδυτικής στρατηγικής με βάση τη θεωρία της επιστημονικής τεχνικής ανάλυσης, διαπιστώνουμε πως από το Νοέμβριο μέχρι και σήμερα η μακροπρόθεσμη βαθμολογία του ΓΔ παραμένει αρνητική, γεγονός που συνεπάγεται ότι, θεωρητικά, δε θα έπρεπε κανείς να έχει διακρατήσει μακροπρόθεσμες θέσεις στο ΧΑ.

Στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα η εικόνα ήταν λίαν αρνητική μέχρι την 1η Μαρτίου, όταν και  αναγνωρίστηκε ένας σημαντικός ανοδικός κύκλος, ενώ η τρέχουσα τιμή είναι οριακά αρνητική, γεγονός που υποδηλώνει μεσοπρόθεσμη πλάγια τάση. Στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα ο πτωτικός κύκλος συνεχίστηκε και τη Δευτέρα, μετά από ένα εξαιρετικά δυνατό ράλι από τις αρχές του μήνα.

Παρά τη μέχρι  στιγμής πτώση στο ΧΑ, ο ΓΔ εξακολουθεί  να ενισχύεται κατά 11,28% από το τελευταίο χαμηλό του, ενώ μεγάλα είναι και αντίστοιχα κέρδη των περισσότερων τραπεζών.

Μελετώντας τους βραχυπρόθεσμους πτωτικούς κύκλους  του ΓΔ από τον περασμένο Φεβρουάριο μέχρι σήμερα, διαπιστώνουμε πως  υπάρχουν περιθώρια επιπλέον πτώση κατά 1,5% περίπου, πριν ‘χαλάσει’ η θετική του συμπεριφορά στις διορθωτικές του κινήσεις, την οποία έχει επιδείξει από το Φεβρουάριο και μετά. Στην αυριανή ανάλυση θα ολοκληρώσουμε με τις επενδυτικές στρατηγικές για το ΧΑ και τις διεθνείς αγορές αλλά και με την πρόβλεψη για τη στρατηγική που αναμένεται να ακολουθήσει το έξυπνο χρήμα στη συνέχεια.  

*** η ΕΚΤΑ είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία τεχνικών αναλύσεων στο Λονδίνο που διευθύνεται από τον κ. Π. Παναγιώτου