H Κομισιόν καλεί Σουφλιά για τους ρύπους

Μέσα στην επόμενη εβδομάδα αναμένεται να καθορίσουν τη στάση τους οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ σχετικά με την ανυπακοή της Ελλάδας στο θέμα της καταγραφής και παρακολούθησης των ρύπων που εκπέμπουν οι τομείς της βιομηχανίας, των μεταφορών της γεωργίας, των απορριμμάτων  κ.α.

Η μη συμμόρφωση της Ελλάδας με τους κανόνες για τις κλιματικές αλλαγές που απορρέουν από το Πρωτόκολλο του Κιότο, κινδυνεύει να ανοίξει ένα νέο γύρο παραπομπών στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, ο οποίος θα καθοριστεί από το πόσο «σκληρή» θέλει να φανεί με τους παραβάτες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Εάν υιοθετηθούν οι εισηγήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών της Κομισιόν που ζητούν να κινηθούν οι διαδικασίες παραβίασης του κοινοτικού δικαίου για την Ελλάδα (κακή εφαρμογή του άρθρου 4 παράγραφος 4 της απόφασης 280/2004 σχετικά με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Πρωτόκολλο του Κιότο) λόγω ανυπαρξίας ενός μηχανισμού παρακολούθησης των αερίων που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές, ίσως να μας δείξουν και την έξοδο από το σύστημα αγοραπωλησίας ρύπων.

Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά ότι μια βιομηχανία όπως είναι για παράδειγμα η ΔΕΗ δεν θα μπορεί να συμμετέχει στο διεθνές χρηματιστήριο ρύπων και να αγοράζει δικαιώματα για εκπομπές CO₂. Άρα, θα πρέπει να περιορίσει τις δραστηριότητές της ώστε να μην υπερβεί το όριο εκπομπών που τις αναλογούν.

Σε καθεστώς επιτήρησης;
Ωστόσο, στο διήμερο 16-17 Απριλίου, η αρμόδια επιτροπή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που πρόσφατα μας κάλεσε σε απολογία, σχετικά με την περιβαλλοντική ανυπακοή μας, θα αποφασίσει οριστικά εάν θα μας δώσει άφεση αμαρτιών -έστω και υπό όρους- ή εάν θα μας τιμωρήσει με αποχή από το σύστημα εμπορίας ρύπων.  Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι μέσα στην εβδομάδα θα σταλούν από το ΥΠΕΧΩΔΕ, τεκμηριωμένα στοιχεία συμμόρφωσης της χώρα μας στην Επιτροπή προκειμένου η Ελλάδα να αποφύγει να κινηθεί εναντίον της διαδικασία παραβίασης του κοινοτικού δικαίου, εξέλιξη που δεν έχει αποκλείσει ούτε ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Σταύρος Δήμας. 

«Η ΕΕ θα επιδιώξει να αποφύγει το διεθνή διασυρμό για αυτό και πιστεύουμε ότι μπορεί να βρεθεί λύση που δεν θα αδρανοποιεί το σύστημα εμπορίας. Είναι πολύ πιθανό όμως η χώρα να μπει σε καθεστώς επιτήρησης, προκειμένου η Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τα βήματα προόδου της Ελλάδας για να δει πώς θα υλοποιηθούν οι στόχοι» λένε αρμόδιες πηγές των Βρυξελλών.

Η Ελλάδα είναι η μοναδική από τις 141 χώρες που έχουν υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο και η πρώτη από τις 41 αναπτυγμένες χώρες που έχουν υποχρέωση να τηρούν τις διαδικασίες απογραφής των ρύπων, που εγκαλείται από την Επιτροπή Συμμόρφωσης του ΟΗΕ.  Οι εξηγήσεις που έδωσε πριν από ένα μήνα στην αρμόδια Επιτροπή στην Βόννη, η ομάδα του ΥΠΕΧΩΔΕ με επικεφαλής τον υφυπουργό Περιβάλλοντος κ. Σταύρο Καλογιάννη, κρίθηκαν ανεπαρκής, καθώς η χώρα μας με βάση τη γνωμοδότηση του ΟΗΕ, δεν είναι σύννομη με το Πρωτόκολλο του Κιότο.

Το υπουργείο, από την πλευρά του ισχυρίζεται ότι το αναβαθμισμένο Εθνικό Σύστημα Απογραφών των αερίων του θερμοκηπίου, που έχει αναπτύξει πληροί όλες τις προδιαγραφές που προβλέπονται από την διεθνή σύμβαση για το Κιότο και ότι οι αντίστοιχες υπηρεσίες έχουν  ενισχυθεί με επιστημονική ομάδα από το ΕΜΠ.

Στόχος του συστήματος παρακολούθησης είναι να συγκεντρώνει κάθε χρόνο όλα τα στοιχεία που παίρνει από το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία  και άλλους επίσημους φορείς και να υπολογίζει με κάποιες μεθοδολογίες το σύνολο των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου για τη χώρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επεξεργασία διαρκεί περίπου 1,5 χρόνο και σύντομα θα κληθούμε να υποβάλλουμε το εθνικό σχέδιο απογραφής για το 2006.

Έρχεται η απογραφή του 2006
Δεν είναι τυχαίο, σύμφωνα με το καθηγητή του Πανεπιστημίου και πρώην επικεφαλή της ομάδας μέτρησης των ρύπων κ. Δημήτρη Λάλα ότι η Επιτροπή Συμμόρφωσης του ΟΗΕ, επιφυλάσσεται να δώσει το οριστικό της πόρισμα στις 17 Απριλίου προκειμένου να δει εάν η χώρα μας θα καταθέσει εγκαίρως φέτος την ετήσια απογραφή του 2006 που είναι προγραμματισμένη για να δοθεί στις 15 Απριλίου. Από τις αρχές Ιανουαρίου, τα συγκεκριμένα στοιχεία έπρεπε να κατατεθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πράγμα που σύμφωνα με τον καθηγητή δεν έχει γίνει ακόμα… 

Ο κ. Λάλας υποστηρίζει ότι τα στοιχεία αυτά δεν προσκομίστηκαν καθώς το υπουργείο επάνδρωσε με επιστημονικό προσωπικό την υπηρεσία παρακολούθησης ρύπων τον Φεβρουάριο, η δε σύμβαση με το τμήμα χημικών μηχανικών, η οποία πλασάρεται ως η διάδοχη κατάσταση για το νέο μηχανισμό ελέγχου  υπογράφτηκε τον ίδιο μήνα. Το υπουργείο είχε ξεκινήσει διαγωνισμό και είχε βγει σχετική προκήρυξη, η οποία όμως αποσύρθηκε, προφανώς γιατί οι χρόνοι ήταν πολύ πιεστικοί. Η σύμβαση με το ΕΜΠ θα μας κοστίσει για τα επόμενα πέντε χρόνια 700.000 ευρώ.