Έρχονται πρόσθετα μέτρα 2 δισ. ευρώ

Το δεύτερο μεγαλύτερο έλλειμμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχε η Ελλάδα το 2009, βάσει των στοιχείων της Eurostat το οποίο διαμορφώθηκε στο 13,6% του ΑΕΠ, με το χρέος της χώρας να φθάνει στο 115,1% του ΑΕΠ.
Ανατρέπονται, έτσι,  τα δεδομένα με τα οποία συντάχθηκε το Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο  η κυβέρνηση δηλώνει πως θα εφαρμόσει "ευλαβικά" με μοναδικό στόχο να περιοριστεί το δημόσιο έλλειμμα στο 8,7% του ΑΕΠ εφέτος.

Έτσι, η "απόσταση" που υποχρεούται να καλύψει η χώρα μας δεν θα είναι 4% του ΑΕΠ αλλά 4,5%-4,8%. Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει φέτος το δημόσιο να εξοικονομήσει (από επιπλέον έσοδα και περικοπές δαπανών) 11,5 δισ. ευρώ και όχι 10 δισ. ευρώ που αρχικά υπολόγιζε η κυβέρνηση.

Από πλευράς  του ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχει εγκαίρως εξαγγείλει πρόσθετα μέτρα μείωσης του ελλείμματος, το δημοσιονομικό όφελος των οποίων ανέρχεται σε 6,4% του ΑΕΠ ή 15 δισ. ευρώ. Θεωρεί έτσι πως έχει ένα "μαξιλαράκι" 3,5 δισ. ευρώ που υπερκαλύπτει το στόχο που έχει θέσει η χώρα στο Πρόγραμμα Σταθερότητος.

Ωστόσο οι υπολογισμοί  του αυτοί έχουν γίνει με πρόβλεψη για οριακή μόνο μείωση του ΑΕΠ  κατά 0,3% (ή 0,9% στο "κακό σενάριο" που περιέλαβε στο ΠΣΑ).

Οι οιωνοί είναι όμως κατά πολύ χειρότεροι, αφού η Eurostat αναμένεται να αναθεωρήσει το ποσοστό συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ για το 2010 περί το 2,5%. Αντίστοιχα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, του οποίου η εκτίμηση βαρύνει ιδιαιτέρως πλέον, προσδιορίζει την μείωση του ΑΕΠ σε 2% για εφέτος (όσο και η ΤτΕ).

Αυτό πρακτικά σημαίνει δύο πράγματα:

 α) μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος που δυσκολεύει την είσπραξη των φόρων που προϋπολογίζει η κυβέρνηση,

β)  μικραίνει  ο παρανομαστής (και άρα αυξάνεται ο λόγος) στη σχέση ελλείμματος προς το ΑΕΠ.  

Με άλλα λόγια, επειδή ο στόχος μείωσης του ελλείμματος τίθεται ως ποσοστό του ΑΕΠ, με ύφεση 2,5%, το έλλειμμα της τάξεως των 21 δισ. ευρώ (όπως υπολόγιζε) δεν αντιστοιχεί σε 8,7% του ΑΕΠ (που είναι ο στόχος του ΠΣΑ για εφέτος) αλλά σε 9%.

Απαιτείται δηλαδή να εξοικονομηθούν επιπλέον 700 εκατ. ευρώ, για να διατηρηθεί η σχέση ελλείμματος προς το ΑΕΠ σε 8,7%, όπως απαιτείται. Αν μάλιστα η ύφεση είναι τελικώς μεγαλύτερη, τα πράγματα γίνονται ακόμα δυσκολότερα.  

Με άλλα λόγια, για το ίδιο οικονομικό αποτέλεσμα (έλλειμμα 8,7% του ΑΕΠ) απαιτείται μεγαλύτερη δημοσιονομική προσπάθεια (τουλάχιστον 2,2 δισ. ευρώ) συρρικνώνοντας δραστικά το "μαξιλαράκι" με το οποίο ως τώρα ο έλληνας υπουργός Οικονομικών  μπορούσε να πείσει τους ευρωπαίους ομολόγους του ότι μπορεί να επιτύχει ταχεία δημοσιονομική προσαρμογή.

Επιπλέον, η νέα αναθεώρηση και οι «αστερίσκοι», ενδέχεται να τροφοδοτήσουν και νέο κύκλο αρνητικών σχολίων για την αναξιοπιστία των ελληνικών στατιστικών στοιχείων.

Δεν αλλάζει ο στόχος”…

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η ανακοίνωση αυτή της Eurostat δεν αλλάζει τον στόχο για τη μείωση του ελλείμματος το 2010 κατά τουλάχιστον 4% του ΑΕΠ όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ελλάδας. “Η Κυβέρνηση”, αναφέρεται χαρακτηριστικά, “έχει ήδη υιοθετήσει όλα τα αναγκαία και πρόσθετα μέτρα, που συνολικά ξεπερνούν το 6% του ΑΕΠ, για την εξασφάλιση αυτού του στόχου και προχωρά με ταχύτατους ρυθμούς στην εξειδίκευση και υλοποίηση όλων των πολιτικών και διαρθρωτικών αλλαγών που προβλέπονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης για τη μείωση του ελλείμματος και του χρέους, την ανάταξη της οικονομίας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία μιας νέας πορείας βιώσιμης ανάπτυξης.”
To υπουργείο επισημαίνει ότι η νέα εκτίμηση του ελλείμματος από τη Eurostat βασίζεται στην κοινοποίηση, που έστειλε η Ελλάδα στη Eurostat την 1η Απριλίου 2010. Η κοινοποίηση των στοιχείων του ελλείμματος (EDP Notification) προς τη Eurostat, που αποτελεί υποχρέωση όλων των χωρών της Ευρωζώνης, έγινε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) και έλαβε υπόψη τις συστάσεις που προέκυψαν από την τριήμερη τεχνική επίσκεψη κλιμακίου της Eurostat στην Ελλάδα.
Η αναθεώρηση της εκτίμησης του ελλείμματος σε 13,6% του ΑΕΠ έναντι 12,7% που προβλέπεται στο Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης οφείλεται κατά ένα μέρος στην αναθεώρηση της εκτίμησης για το ΑΕΠ του 2009 και κατά κύριο λόγο στη νέα εκτίμηση των αποτελεσμάτων των Ταμείων Κοινωνικής Ασφάλισης με βάση τα δεδομένα που προκύπτουν από τις έρευνες της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και τα ταμειακά στοιχεία που διαθέτει η Τράπεζα της Ελλάδος.
Στην ανακοίνωση της Eurostat εξακολουθούν να εκφράζονται επιμέρους επιφυλάξεις σχετικά με τα στοιχεία, σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, την κατάταξη κάποιων δημόσιων οργανισμών και την καταγραφή των swaps. Ειδικότερα, τα off-market swaps σύμφωνα με την αλλαγή των κανόνων της Eurostat το 2008, έπρεπε να είχαν ανακοινωθεί και καταγραφεί στο χρέος to 2008. Στους κανόνες αυτούς επέλεξε να μη συμμορφωθεί η προηγούμενη κυβέρνηση μεταθέτοντας το πρόβλημα.
Με βάση τις επιφυλάξεις αυτές, η Eurostat εκτιμά ενδεχόμενη περαιτέρω αναθεώρηση των στοιχείων του ελλείμματος του 2009 κατά 0,3 έως 0,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ και του δημόσιου χρέους κατά 5 έως 7 μονάδες του ΑΕΠ.
Το Υπουργείο Οικονομικών τονίζει ότι “είναι υποχρέωσή μας απέναντι στους πολίτες, κεντρική δέσμευση και απόλυτη προτεραιότητα της Κυβέρνησης η αποκατάσταση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας των Ελληνικών στατιστικών. Είναι μονόδρομος να στηρίξουμε τη διάσωση της οικονομίας μας πάνω σε καθαρούς λογαριασμούς και στη χρηστή διαχείριση του δημόσιου χρήματος.”

Τα νέα στοιχεία είναι προϊόν της προσπάθειας για την βελτίωση της ποιότητας των δημοσιονομικών στατιστικών της χώρας και του έργου που επιτελεί πλέον η ΕΛ.ΣΤΑΤ. σε καθεστώς απόλυτης ανεξαρτησίας και στενής συνεργασίας με τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή δημοσιονομικών στατιστικών φορείς και τη Eurostat.
Τα νέα στοιχεία αποδεικνύουν το μέγεθος της οικονομικής κατάρρευσης στον προϋπολογισμό, στον δημόσιο τομέα συνολικά και στα ασφαλιστικά ταμεία ειδικότερα, που οδήγησαν οι πολιτικές και οι πρακτικές της προηγούμενης κυβέρνησης. Καταρρίπτουν δε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τις αιτιάσεις της Νέας Δημοκρατίας περί υποτιθέμενου «φουσκώματος» του ελλείμματος το 2009. Δυστυχώς, η δημοσιονομική κατάσταση την οποία παρέλαβε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ήταν ακόμα χειρότερη και το έργο ανάταξης ακόμα μεγαλύτερο.
Στόχος αυτής της Κυβέρνησης είναι να λύσει τα προβλήματα και όχι να επιχειρεί να τα καλύψει. Εγγυηθήκαμε την ανεξαρτησία των αριθμών και της παραγωγής των στατιστικών της χώρας με νέους θεσμούς και μια ανεξάρτητη στατιστική αρχή και προχωρούμε με ταχύτατους ρυθμούς στη διόρθωση των πραγματικών προβλημάτων στην οικονομία και στα δημόσια οικονομικά.