Το παρασκήνιο του Eurogroup: Ήθελαν το ΔΝΤ χωρίς λεφτά μέχρι το τέλος του προγράμματος

Νέα δεδομένα στην διαπραγμάτευση δημιουργεί η «τριπλή» χθεσινή αποκάλυψη (από το protothema.gr  το πρωί και, εν συνεχεία, από  τους Financial Times και την γερμανική Handelsblatt το απόγευμα) για την πρόταση που έπεσε την τελευταία στιγμή στο τραπέζι του Eurogroup και οδήγησε σε «εκτροχιασμό» την πολυαναμενόμενη συμφωνία για το χρέος.
 
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του protothema.gr, η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα αρνήθηκε να αποδεχθεί το τελικό σχέδιο συμφωνίας που κατατέθηκε και όριζε ότι το ΔΝΤ

θα μπει σαν χρηματοδότης στο ελληνικό πρόγραμμα μόνον όταν θα ενεργοποιηθούν τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους από τους Ευρωπαίους, δηλαδή το 2018 που θα λήγει το πρόγραμμα. Η λύση αυτή προτάθηκε προφανώς για να σταματήσει να πιέζει το ΔΝΤ για ελάφρυνση του χρέους από τώρα. Η ελληνική πλευρά όμως δεν θα μπορούσε να κάνει δεκτό τέτοιο συμβιβασμό, γιατί ουσιαστικά θα σήμαινε ότι θα λαμβάνει ως τότε το σύνολο των μέτρων λιτότητας που ζητάνε το Ταμείο και οι Ευρωπαίοι πιστωτές, χωρίς να είναι σίγουρη όμως ούτε η ελάφρυνση, ούτε και η χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ.

Ενδεικτική της δραματικής τροπής των πραγμάτων είναι η πληροφορία που μετέδωσε η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt σύμφωνα με την οποία γύρω στις 11 το βράδυ της Δευτέρας ο Αλέξης Τσίπρας τηλεφώνησε στον Ευκλείδη Τσακαλώτο και του «έδωσε εντολή» να μη δεχθεί τις προτάσεις των Ευρωπαίων. Αμέσως μετά, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, προχώρησε σε λήξη της συνεδρίασης.

Ουδέν κακόν, αμιγές καλού

Κυβερνητικές πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων έλεγαν μάλιστα πως ήταν καλύτερο που αναβλήθηκε η απόφαση για εκταμίευση της δόσης, ώστε να διατηρούνται ζωντανές οι παράλληλες συζητήσεις και για το χρέος και για τα πλεονάσματα και για τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα. Δεν δείχνουν να ανησυχούν καθόλου πως μπορεί η Αθήνα να μείνει χωρίς την δόση που αναμένει (περί τα 7,2 δισ. ευρώ) ως τον Ιούλιο για να αποπληρώσει τα δάνεια στην ΕΚΤ, την δόση για το ΔΝΤ και το ομόλογο Σαμαρά που θα λήγει τότε. Αντιθέτως, πραγματική ανησυχία θα προκαλούσε αν εκταμιευόταν τώρα η δόση και έμενε στον αέρα (και μετά τις γερμανικές εκλογές ενδεχομένως) το υπόλοιπο πλέγμα των συζητήσεων.
 
Από την πρόταση που κατατέθηκε όμως και μόνον, διαφαίνεται η δυστοκία των Ευρωπαίων να δώσουν άμεσα την λύση που ζητεί το ΔΝΤ για το χρέος. Αντιθέτως, στο Eurogroup επιβεβαιώθηκε η απαίτηση για συνεχή δημοσιονομικά πλεονάσματα ως το 2060, για να μειωθεί σταδιακά το δημόσιο χρέος κοντά στο 60% του ΑΕΠ. Και εκεί όμως η Αθήνα προσβλέπει στην υποστήριξη του ΔΝΤ που, σύμφωνα με πληροφορίες, προβλέπει ότι οι δυνατότητες της χώρας για συνεχή πλεονάσματα περιορίζονται σε περίπου 1,5% του ΑΕΠ (περίπου 3 δισ. ευρώ το χρόνο με τα σημερινά δεδομένα) αντί 3,5% ως το 2022 και 2%-2,6% για τα επόμενα πολλά χρόνια που ζητούν το Βερολίνο και οι Ευρωπαίοι δανειστές.
 
Οι πληροφορίες για την συμβιβαστική πρόταση ΔΝΤ και Ευρωζώνης, σύμφωνα με τους Financial Times, αναφέρουν επίσης ότι η Ελλάδα θα λάβει μεν τη δόση των 7,2 δισ. ευρώ πριν τις 20 Ιουλίου, αλλά το ΔΝΤ θα αποφύγει να δώσει το νέο δάνειο στην Ελλάδα μέχρι να υπάρξει περισσότερη σαφήνεια για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Μια τέτοια εξέλιξη, θα καταστήσει το ΔΝΤ «παντεπόπτη» των μέτρων που θα λαμβάνει η Ελλάδα, αλλά θα αναβάλλει επ’ αόριστον τόσο τις αποφάσεις για το χρέος, όσο και την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
 
Οι πληροφορίες συγκλίνουν και με εκείνες της Γερμανικής Handelsblatt, η οποία αναφέρει πως Γερμανία και ΔΝΤ συμφώνησαν να μην εκταμιεύσει δάνειο πριν να διευκρινιστούν τα μέτρα για το χρέος. Το ανησυχητικό είναι ότι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ που απηχεί τις απόψεις του Γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, το ΔΝΤ εμφανίζεται να αποδέχεται να συζητήσει μια τέτοια προσέγγιση.
 
Την αβεβαιότητα επιτείνουν πληροφορίες που δημοσιεύει το ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg το οποίο, επικαλούμενο πηγές με γνώση των συζητήσεων, τονίζει πως παραμένει μεγάλη απόσταση για συμφωνία για το ελληνικό χρέος, καθώς το Ταμείο απέρριψε ως ανεπαρκή την επιμήκυνση κατά 15 χρόνια των αποπληρωμών των δόσεων από τη χώρα μας.
 
Δραματικό τόνο δίνουν όμως και δηλώσεις της Κομισιόν, που διαβεβαιώνει μεν ότι τα απαραίτητα κεφάλαια για τις δανειακές υποχρεώσεις της Ελλάδας θα διατεθούν έγκαιρα, αλλά ταυτόχρονα  ο εκπρόσωπός της, κύριος Μαργαρίτης Σχοινάς, έσπευσε να καλέσει όλες τις πλευρές «να δείξουν υπευθυνότητα και να τιμήσουν τις προσπάθειες της Ελλάδας και του ελληνικού λαού τους τελευταίους μήνες».