Κρίσιμες ώρες για την Ευρωζώνη

Κρίσιμο ραντεβού ξανά! Για το σημερινό Εκοφίν ο λόγος που εν πολλοίς θα κρίνει την πορεία της Ευρωζώνης, ίσως όχι σε βάθος χρόνου – αφού οι διαφορές μοιάζουν πλέον αγεφύρωτες – αλλά σίγουρα για τις επόμενες εβδομάδες.

Και πάλι την ... ατζέντα «γράφει» η Γερμανία. Αφού οι «πρωτοβουλίες» της βάζουν στο τραπέζι δύο φλέγοντα θέματα: την αλλαγή – σε θεσμικό επίπεδο – του καθεστώτος επιτήρησης των δημόσιων οικονομικών και την αναθεώρηση της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. 

Στο Εκοφίν, υπό τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Βαν Ρομπέι, θα συζητηθούν τελικώς οι γερμανικές προτάσεις για αυστηρότερη εποπτεία των δημόσιων οικονομικών των χωρών –μελών. 

Το κλίμα είναι ήδη όχι απλώς βαρύ αλλά τεταμένο, λόγω του ότι η Γερμανία προσέρχεται στη συνάντηση αυτή με μία σειρά προτάσεων, με ένα σχέδιο 9 σημείων, για περισσότερο σκληρούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. 

Τα κομβικά σημεία του περί ου ο λόγος σχεδίου είναι η επικύρωση της «κοινοτικής εποπτείας» επί των εθνικών προϋπολογισμών των χωρών – μελών της Ευρωζώνης και η επιβολή κυρώσεων σε όσες χώρες αδυνατούν ή αμελούν να τιθασεύσουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα. 

Η Γερμανία θέλει να ελέγχονται τα προγράμματα σταθερότητας κάθε χώρας από την Ευρωπαϊκη Κεντρική Τράπεζα ή από ανεξάρτητα ερευνητικά ινστιτούτα. Και ως «ποινές» για τις χώρες δεν τηρούν τους κανόνες που αφορούν στη μείωση των ελλειμμάτων τους προτείνει οι «παραβάτες» να μην λαμβάνουν για ορισμένο χρονικό διάστημα κονδύλια από τα διαρθρωτικά ταμεία. Επίσης, όποιος παραβιάζει τους κανόνες θα χάνει για τουλάχιστον έναν χρόνο το δικαίωμα ψήφου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. 

Η ουσία του προβλήματος τώρα έγκειται σ' αυτήν ακριβώς τη στάση που έχει επιλέξει να ακολουθεί η Γερμανία. Εκείνο που πέτυχε με την προχθεσινή απόφασή της να απαγορεύσει τις ανοιχτές πωλήσεις για τα γερμανικά ομόλογα και μετοχές ήταν να διχάσει εκ νέου την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και να δώσει κάποιες ανάσες στο ευρώ! 

Μόνη της η Μέρκελ;

Η γερμανική κίνηση προκάλεσε την οργή πολλών εταίρων της, με πρώτη τη Γαλλία που τόνισε ότι όχι μόνο δεν προτίθεται να λάβει ανάλογες αποφάσεις, αλλά επιπρόσθετα κατήγγειλε τη στάση της Γερμανίας και δήλωσε ότι θα θέσει στο αυριανό Ecofin θέμα συνεργασίας εντός της Ευρωζώνης για κινήσεις, όπως αυτή της Γερμανίας, που έχουν ευρύτερες επιπτώσεις στις αγορές. 

Στο πλευρό της Γαλλίας συντάσσονται αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Σουηδία και η Ολλανδία, ενώ μπροστά στην απειλή μιας ... ρήξης στους κόλπους της Ένωσης ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο έσπευσε να ρίξει τους τόνους και να ... παρακαλέσει όλες τις πλευρές να "επιδείξουν συναίνεση και να αναλάβουν συντονισμένες ρυθμιστικές δράσεις"! 

Στον ίδιο τόνο και ο πρόεδρος της Ε. Ε Χέρμαν Βαν Ρομπέι, ο οποίος ζητά ομοίως συναίνεση. 

Η Γερμανία πάντως δεν δείχνει διατεθειμένη να βάλει νερό στο κρασί της, ιδίως γιατί οι αναλυτές εκτιμούν πως η γερμανική κυβέρνηση πιέζεται από τα εσωτερικά της προβλήματα, να επιδείξει "σκληρή στάση" έναντι των εταίρων της. 

Απλά οι Γερμανοί πολίτες πιστεύουν πως μόνοι αυτοί πληρώνουν τις αμαρτίες των "ανεύθυνων" εταίρων τους και η κυβέρνηση Μέρκελ, με νωπή ακόμα την βαριά της ήττα στις εκλογές της Ρηνανίας-Βεστφαλίας, δεν τολμά να πάει κόντρα στο κοινό αίσθημα! Πολιτικοί αναλυτές χαρακτήριζαν την απόφαση της κυρίας Μέρκελ «πολιτική απελπισία» ! 

Από την άλλη όμως υπάρχουν και οι κερδισμένοι στην όλη ιστορία. Η απαγόρευση των ανοικτών πωλήσεων έφερε αποκλιμάκωση των spreads των γερμανικών ομολόγων κάτι που συμπαρέσυρε και τις τιμές των πορτογαλικών και των ισπανικών εκδόσεων. Άμεσα έσπευσε λοιπόν η Ισπανία να δηλώσει ότι στηρίζει θερμά την γερμανική κίνηση, από κοντά και η Πορτογαλία! 

Άγνωστο το τι θα συμβεί πίσω από τις κλειστές πόρτες στο Εκοφίν. Το σίγουρο πάντως είναι ότι όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, ασχέτως τι λένε προς τα έξω οι πολιτικοί. 

Για του λόγου το αληθές ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, δήλωνε ότι είναι μεν ανησυχητικός ο ρυθμός με τον οποίο υποχωρεί το ευρώ, αλλά όχι τέτοιος που να καθιστά επιτακτική μια συντονισμένη παρέμβαση στήριξής του. Και λίγες ώρες νωρίτερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγόραζε συστηματικά ευρώ για να τιθασεύσει την κατακρήμνιση του νομίσματος...