Στη Βουλή το νομοσχέδιο για την Εργασία - Αναλυτικά όσα περιλαμβάνει

Τρεις «θεραπευτικές» παρεμβάσεις εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες που δίνουν μια μικρή ανάσα στην επιβάρυνση από τις εισφορές προς τον ΕΦΚΑ.

Ταυτόχρονα εφαρμόζει για πρώτη φορά πλαίσιο προστασίας για τους απλήρωτους εργαζόμενους και αυστηροποιεί τις ποινές για τους εργοδότες παραβάτες.

1. Άτοκη επιστροφή εισφορών: Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους προβλέπεται η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, αφού προηγηθεί συμψηφισμός με οφειλές σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Δηλαδή, επαγγελματίες που κατέβαλλαν υψηλότερες εισφορές το 2017 με βάσει τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2015 αναμένουν συμψηφισμό μετά την εκκαθέριση των δηλώσεων του 2016 στις περιπτώσεις που το δηλωθέν εισόδημα είναι χαμηλότερο. Με την προωθούμενη διάταξη τους παρέχονται δύο δυνατότητες. Να εισπράξουν τα  επιστρεφόμενα ποσά ή να αφήσουν τα χρήματα στον λογαριασμό τους ως «πιστωτικό υπόλοιπο» το οποίο θα χρησιμοποιείται για την πληρωμή μελλοντικών εισφορών.

2. Πληρώνετε περισσότερα, παίρνετε περισσότερα: Το σχέδιο νόμου δίνει τη δυνατότητα καταβολής αυξημένων εισφορών με αντίστοιχη αύξηση της σύνταξης στους ελεύθερους επαγγελματίες που το επιθυμούν. Αξίζει να σχολιάσουμε σε αυτό το σημείο ότι οι δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού Τάσου Πετρόπουλου ότι οι έμποροι του ζητούν να αυξήσει τα ασφάλιστρα παρά τις επικρίσεις που δέχτηκαν αποτύπωναν μέρος της πραγματικότητας. Δηλαδή όντως η ΓΣΕΒΕΕ ζήτησε από τον κ.Πετρόπουλο να δοθεί η δυνατότητα σε μια μερίδα ασφαλισμένων που πλήρωναν για 25 χρόνια υψηλές εισφορές (6η και 7η κλάση) και βρίσκονται κοντά στη σύνταξη , να καταβάλλουν υψηλότερες εισφορές στον ΕΦΚΑ ώστε να «περισώσουν» τις συντάξεις τους οι οποίες με το νόμο Κατρούγκαλου θα «κατρακυλήσουν» στα τάρταρα. Σύμφωνα με στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, το ίδιο το αίτημα των επαγγελματιών αποκαλύπτει ότι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών έφερε χαμηλότερες επιβαρύνσεις και ταυτόχρονα επιβεβαιώνει ότι καταβάλλοντας μεγαλύτερη εισφορά (δηλαδή μη αποκρύπτοντας το εισόδημα) ο ασφαλισμένος - ελεύθερος επαγγελματίας λαμβάνει μεγαλύτερη σύνταξη.

3. Αποδεσμεύεται επίσης η ασφάλιση από την ιδιότητα στους κλάδους μηχανικών και νομικών, ώστε να καταβάλλουν εισφορές μόνο κατά την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας. Δηλαδή οι συγκεκριμένοι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες δε θα καταβάλλουν εισφορές στον ΕΦΚΑ αν δεν έχουν εισόδημα.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό κοινωνικών ασφαλίσεων κ. Τάσο Πετρόπουλο με τον νέο τρόπο υπολογισμού των εισφορών -στο πραγματικό εισόδημα και όχι επί αυθαίρετων, εξωπραγματικών ασφαλιστικών κλάσεων- το 80% των ελευθέρων επαγγελματιών και το 90% των αγροτών καταβάλλει την κατώτατη εισφορά των 158 ευρώ και των 86 ευρώ αντίστοιχα. Αυτό σημαίνει ότι τα ποσοστά αυτών που πληρώνουν λιγότερο σε σχέση με το παρελθόν είναι ακόμα μεγαλύτερα αν σκεφτούμε  ότι η χαμηλότερη εισφορά για τον ασφαλισμένο στο πρώην ΟΑΕΕ ήταν 210 ευρώ.

Επιπλέον ο κ. Πετρόπουλος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι αν βοηθήσει η καλή πορεία των εσόδων θα εξεταστεί η ελάφρυνση εκείνων των ασφαλισμένων των οποίων το καθαρό εισόδημα κυμαίνεται μέχρι και 70.000 ευρώ. (αφορά πληθυσμό μικρότερο του 10% των ασφαλισμένων).

4. Λύνονται προβλήματα που μπλόκαραν την έκδοση των συντάξεων. Ειδικότερα ,ο υπολογισμός των συντάξεων με το νόμο Κατρούγκαλου γίνεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές μετά το 2002. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως είχαν παρουσιαστεί προβλήματα καθώς οι ασφαλισμένοι είχαν διακόψει τη δραστηριότητά τους , κυρίως λόγω της ανεργίας πριν από 2002 και είχαν μείνει στον «αέρα» χωρίς σύνταξη μετά από 25 χρόνια ασφάλισης Με την προωθούμενη διάταξη σε περιπτώσεις ανεργίας θα αναζητούνται αποδοχές τουλάχιστον 5 ετών. Αν αυτές δεν συμπληρώνονται από το 2002 και μετά, τότε η 5ετία θα μπορεί να συμπληρώνεται και με αποδοχές πριν από το 2002. Από το 2021 και μετά θα αναζητούνται έως και 10 έτη.

5. Νομοθετείται επίσης ενιαίος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, με ενιαίο συντελεστή 0,45 ανεξάρτητα από το έτος κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης. Έτσι, ξεμπλοκάρεται η έκδοση συντάξεων ( αναμένεται μέσα στον Σεπτέμβριο να εκδοθούν οι πρώτες επικουρικές συντάξεις μετά από ενάμισι έτος στην ουρά) μετά το πρόβλημα που είχε με τον δημιουργηθεί με τον ανύπαρκτο» δείκτη της ΕΛΣΤΑΤ που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου.

6. Θα εφαρμόζεται και στους ασφαλισμένους του Δημοσίου διάταξη που ισχύει για τον ιδιωτικό τομέα και ορίζει ότι το ποσοστό μείωσης της σύνταξης δεν δύναται να υπερβαίνει το 30%, ακόμα και στην περίπτωση που η πρόωρη αποχώρηση υπερβαίνει τα 5 έτη. Έτσι, ενώ δημόσιος υπάλληλος που θα ελάμβανε πλήρη σύνταξη σε ηλικία 65 και 6 μηνών (και με βάση  τις μεταβατικές διατάξεις δικαιούται να συνταξιοδοτηθεί πρόωρα στα 58, δηλαδή νωρίτερα κατά 7 έτη και 6 μήνες) θα είχε μείωση του ποσού της σύνταξης 45% και επιπλέον ποινή μείωσης 10% επί του μειωμένου ποσού μέχρι τη συμπλήρωση της ηλικίας των 65 ετών, με τη νέα διάταξη, το ανώτατο ποσοστό περικοπής περιορίζεται στο 30%. Επίσης καταργείται η παραγραφή του δικαιώματος σύνταξης για υπαλλήλους του Δημοσίου, εφόσον δεν έχει εκδοθεί η συνταξιοδοτική απόφαση εντός τριετίας.

7. Δίνεται ακόμη η δυνατότητα αναγνώρισης έως και 7 πλασματικών ετών στους αγρότες με χαμηλό αντίτιμο. Δηλαδή η εξαγορά θα γίνεται στο 20% επί του κατώτατου ασφαλισταίου εισοδήματος, ήτοι το 70% του κατώτατου μισθού. Υπολογίζεται ότι η εξαγορά των πλασματικών ετών θα στοιχίζει στους αγρότες περίπου 83 ευρώ μηνιαίως.

8. Προβλέπεται δυνατότητα να αθροίζεται στους αιρετούς και το εισόδημα από άλλες δραστηριότητες για τον υπολογισμό της σύνταξης.

9. Καταργείται η αναστολή της σύνταξης για όσους φυλακίζονται.

10. Απαλλάσσονται όσοι λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη λόγω ψυχικών νοσημάτων από την υποχρέωση μείωσης της σύνταξής τους, όταν αναλάβουν κάποιο είδος εργασίας.

11. Παρατείνεται για 6 μήνες η χορήγηση αναπηρικής σύνταξης, αν εκκρεμεί εξέταση από τα ΚΕΠΑ.
 

Εργασιακά

-Θα προβλέπονται ευνοϊκότεροι όροι και οι προϋποθέσεις για την καταβολή επιδόματος ανεργίας προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Το επίδομα θεωρητικά χορηγείται και σήμερα αλλά στην πράξη ελάχιστοι έχουν τη δυνατότητα να το λάβουν εξαιτίας των αυστηρών προϋποθέσεων.

-Δίνεται το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής σε ποινικές δίκες των εργαζομένων για μη καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών από τον εργοδότη τους, που σήμερα αποκλείονται 

-Προβλέπεται σύντομη δικάσιμος για την εκδίκαση των διαφορών αυτών και

- Ο εργαζόμενος απαλλάσσεται από την καταβολή δικαστικού ενσήμου όταν ζητείται η έκδοση διαταγής πληρωμής για την καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών. Η απαλλαγή θα ισχύει για ποσά έως 20.000 ευρώ και προβλέπει την  καταβολή μειωμένου δικαστικού ενσήμου, 4 τοις χιλίοις, για το ποσό που υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ.

-Οι εργοδότες θα υποχρεώνονται να δηλώνουν ηλεκτρονικά και εκ των προτέρων, τις υπερωρίες στο σύστημα Εργάνη το οποίο αναβαθμίζεται. Γίνεται υποχρεωτική η ηλεκτρονική αναγγελία, στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ», της οικειοθελούς αποχώρησης εργαζομένου και της καταγγελίας ή λήξης της σύμβασης εργασίας το αργότερο δύο εργάσιμες ημέρες από την ημέρα αποχώρησης του μισθωτού ή καταγγελίας ή λήξης της σύμβασης. Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του μισθωτού θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά είτε από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο και από τον εργαζόμενο είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, με την οποία τον ενημερώνει ότι έχει λάβει χώρα οικειοθελής αποχώρησή του και ότι αυτή θα αναγγελθεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».

-Κατοχυρώνονται τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των γυναικών που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας είτε ως φέρουσες είτε ως παραγγέλλουσες μητέρες.

Η προστασία τους αφορά τις άδειες και τα πάσης φύσεως επιδόματα, τα οποία δικαιούνται πλέον με τον ίδιο τρόπο, όπως και οι φυσικές μητέρες.

-Θεσπίζεται η χορήγηση ειδικής άδειας και για γονείς τέκνων με βαριά νοητική στέρηση, σύνδρομο Down και αυτισμό.

-Επεκτείνεται η προστασία από την απόλυση, που παρέχεται λόγω μητρότητας στις φυσικές μητέρες, στις εργαζόμενες που βρίσκονται στη διαδικασία υιοθεσίας καθώς και στις εργαζόμενες, τεκμαιρόμενες και κυοφόρους μητέρες, που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.

-Ενισχύεται το πλαίσιο ενημέρωσης και υπεύθυνης διαβούλευσης εργαζομένων και εργοδοτών, εξασφαλίζεται η πληρότητα της διαδικασίας και η διαφάνεια των διαβουλεύσεων.
-Προβλέπεται το κλείσιμο για τρεις ημέρες επιχείρησης που παραβιάζει επανειλημμένως την εργατική νομοθεσία.

-Δημιουργείται ηλεκτρονικό ποινολόγιο, ώστε να επιβάλλονται αντικειμενικά τα πρόστιμα και ποινές στις επιχειρήσεις.

-Οι επιχειρηματίες που παρανομούν θα αποκλείονται  για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, από κοινοτικά κονδύλια (ευρωπαϊκά προγράμματα, ΕΣΠΑ) και από τις συμβάσεις με φορείς του Δημοσίου κ.λπ.

-Προβλέπεται η μετεξέλιξη του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), με στόχο τη συνολικότερη αναβάθμιση του ρόλου των κοινωνικών λειτουργών στην υλοποίηση των δράσεων Κοινωνικής Πολιτικής αναπηρίας  ενώ θα αυστηροποιεί το πλαίσιο των εργασιακών διατάξεων για την απλήρωτη και αδήλωτη εργασία.