Οι ζωές μας καθημερινά προς τα κάτω...

Το γνωστό club της παραλιακής, μας είχε συνηθίσει στην «σκληρή», μέχρι παρεξηγήσεως πολλές φορές, πόρτα. Πριν από ένα χρόνο, μόνο ένα καλό αυτοκίνητο  τουλάχιστον 2.000 κυβικών εξασφάλιζε την πρόσβαση στον «παράδεισο». Αν ήσουν πιτσιρικάς ή δεν ήσουν «ευπρεπώς ενδεδυμένος» (δηλαδή με τα γνωστά αλά Τσαλίκης κοστούμια που παραπέμπουν σε μόδα - Φλωρινιώτη των late 70s), δύσκολα τα κατάφερνες.  

Η επίσκεψη όμως της  περασμένης εβδομάδας ήταν αποκαλυπτική. Στο ίδιο ακριβώς μαγαζί, ακόμα  κι αν φορούσες …φουστανέλα, η πρόσβαση θα ήταν πανεύκολη. «Έχει πέσει η δουλειά. Ποιος να μιλήσει τώρα για styling όταν είμαστε στο –30% συγκριτικά με το 2009» μας είπε ο μετρ.  

Κι αν η κρίση  έχει πολλά αρνητικά, είναι σαφές  πως επέφερε μια μεγάλη σφαλιάρα στον κακώς εννοούμενο επιχειρηματικό εγωισμό κάποιων. Όμως μέχρις εδώ με τις νουθεσίες. Κι αυτό διότι η σύγχρονη, τραγική πραγματικότητα που διαμορφώνεται από την έλευση του ΔΝΤ στη χώρα μας, θέτει τέρμα για πάντα στο μεταπολιτευτικό μοντέλο κατανάλωσης του Έλληνα. Θέτει τέρμα σε όλα όσα ξέραμε, καταναλώναμε ή υπερεκτιμούσαμε μέχρι και πολύ πρόσφατα. Κι αυτό διότι η «large» περίοδος δεν συμβαδίζει με τα φτωχά δημόσια οικονομικά μας.  

Το «protothema.gr», έχοντας ως ερέθισμα την γενικευμένη δυσπραγία αλλά και την γκρίνια χιλιάδων πολιτών πως «δεν τα βγάζουν πέρα», μιλώντας με ανθρώπους που διαχειρίζονται τους κλάδους – status symbols της ελληνικής οικονομίας, πραγματοποίησε μια πρωτότυπη έρευνα.  

Ζητήσαμε δηλαδή στοιχεία για την πτώση των πωλήσεων από τον Ιανουάριο και μετά ώστε να μετρήσουμε το πόσο η κρίση άλλαξε τον τρόπο που ζούμε.  

Η κατάσταση που  διαμορφώνεται δίνει σαφή εικόνα για τον τρόπο με τον οποίο  οι Έλληνες προσάρμοσαν, προς τα κάτω, τις ζωές τους. Όχι. Δεν πρόκειται  για το γνωστό «πήραμε τις ζωές μας λάθος κι αλλάξαμε ζωή». Κι αυτό διότι είναι περισσότερο από ποτέ ξεκάθαρο πως η προσαρμογή μας αυτή είναι βίαιη, δεν έχει να κάνει με αλλαγή ποιότητας αλλά με περικοπή ακόμα και κεκτημένων συνηθειών που μας τοποθέτησαν τα προηγούμενα χρόνια στον δυτικό τρόπο κατανάλωσης, ενώ τα συμπεράσματα κρύβουν κι άλλα μηνύματα κυρίως προς το σκέλος της απασχόλησης.  

Και πώς είναι δυνατό εξάλλου σε κλάδους ή αγορές που  οι τζίροι μειώνονται έως και κατά 50% να μην υπάρξουν ανάλογες απώλειες στο ανθρώπινο δυναμικό;

Τα  μέτρα «πονάνε» και  κάνουν ντόμινο...
 
Σημαντικό, στοιχείο της έρευνας που κάναμε είναι και η αντανάκλαση που υπάρχει από μια σειρά μέτρα τα οποία η κυβέρνηση υπό την πίεση των «εγκεφάλων» του ΔΝΤ και της Ε.Ε. αναγκάστηκε να πάρει. Όταν για παράδειγμα πιεστήκαμε να πληρώσουμε πρόσθετους φόρους στα καύσιμα, κανείς δεν είχε υπολογίσει πως η πτώση έως και κατά 15% της κατανάλωσης της βενζίνης θα επηρέαζε όχι μόνο το κύκλωμα των βενζινοπωλών, αλλά κατ’ επέκταση τους μηχανικούς αυτοκινήτων που μέσω του ντόμινο βλέπουν τις δουλειές τους να μειώνονται ακριβώς στο ίδιο ποσοστό ή καταληκτικά τις επιχειρήσεις στάθμευσης οχημάτων των οποίων οι διελεύσεις και οι φιλοξενίες παρουσιάζουν κάμψη κατά 18%-20%.  

«Μόνο σε μια εβδομάδα είχαμε απώλειες 100 μόνιμων θέσεων πάρκινγκ»  μας είπε ο υπεύθυνος μεγάλου  σταθμού αυτοκινήτων στο κέντρο του Πειραιά. Κι αυτό διότι οι πελάτες δεν άντεχαν πλέον να πληρώνουν περί τα 150 ευρώ μηνιαίως. Μια επίσης αγορά που έχει επίδραση από τα νέα φορολογικά μέτρα είναι και αυτή των αλκοολούχων ποτών των οποίων οι πωλήσεις έπεσαν κατά 10%-15% και κατ’ επέκταση η νυχτερινή διασκέδαση.

Ακόμα και οι γυναίκες έβαλαν «φρένο» στην ομορφιά  τους

Κορυφαίος επιχειρηματίας του κλάδου των καλλυντικών με τρία πολυκαταστήματα στην πρωτεύουσα και μακρά παράδοση, είπε στο «protothema.gr» πως ακόμα και το παραδοσιακό προπύργιο της αγοράς της ομορφιάς που βασίζεται στην γυναικεία αυταρέσκεια, αντιμετωπίζει μείωση πωλήσεων 20%.

 Χαρακτηριστικό  της κρίσης που διέρχεται η  αγορά είναι το λουκέτο που  ο Νίκος Χόντος έβαλε στο  κατάστημα του επί της οδού  Σίνα, ενώ κι άλλα μαγαζιά της γνωστής οικογένειας όπως για παράδειγμα αυτά στον Πειραιά ή στο Κολωνάκι παρουσιάζουν προβλήματα λόγω μείωσης των τζίρων.  

Όμως και άλλοι  κλάδοι που πατούν στη γυναίκα, η  οποία παραδοσιακά δαπανά σημαντικά  ποσά, έχουν φθορές. Για παράδειγμα τα κομμωτήρια, κινούνται στο –20% ενώ ήδη πολλές αλυσίδες του κλάδου ξεκίνησαν προσφορές όπως με 75 ευρώ οι γυναίκες να κάνουν απεριόριστο αριθμό χτενισμάτων ανά μήνα. «Η κρίση είναι τεράστια. Ακόμα και τα κομμωτήρια που σπάνια έκλειναν έχουν βάλει λουκέτα» μας είπε ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιά κ. Γιώργος Ζησιμάτος.  

Προβλήματα όμως αντιμετωπίζουν και παραδοσιακές δυνάμεις της αγοράς όπως ο ισχυρός όμιλος Λεμονή με τα γνωστά σήματα Todd’s, All about shoes, Καλογήρου και Χαραλάς. Η εταιρεία σύμφωνα με πηγές βλέπει πως η συνολική πτώση των αγορών μέχρι και κατά 40% την επηρεάζει άμεσα, ενώ εκατοντάδες καταστήματα του κλάδου υπόδησης έχουν πτωχεύσει.  

Πτώση σε συγκεκριμένες  περιπτώσεις μέχρι και 60% παρουσιάζεται  και στον κλάδο της ένδυσης  σύμφωνα με πληροφορίες από τον  Σύνδεσμο Λιανικής Πώλησης Ελλάδος  συμπληρώνοντας το παζλ των αρνητικών  εξελίξεων της αγοράς.  

Μάλιστα, προβληματισμός επικρατεί από την κατάσταση σε γνωστές επιχειρήσεις της συγκεκριμένης αγοράς όπως ο όμιλος Καρούζος, η εταιρεία Γλου κ.ά.  

Ο διευθύνων σύμβουλος  της εταιρείας – βαρόμετρο  στον κλάδο της εστίασης McCain Hellas (αποτελεί τον βασικό προμηθευτή πατάτας) κ. Γιώργος Γκόνος μιλά για μια άλλη παράλληλη απώλεια από τις αλλαγές των καταναλωτικών συνηθειών. «Ο Έλληνας σταμάτησε μέχρι και το φαγητό εκτός σπιτιού που παραδοσιακά αποτελούσε μια αδιαπραγμάτευτή του απόλαυση. Η πτώση κινείται στο –15%» τονίζει.  

«Εκλογή» τροφίμων με λίστα – Κόψαμε ακόμα και το κρέας  

Θυμάστε τα περίφημα Σαββατιάτικα ψώνια στα σούπερ μάρκετ και τις ουρές που κάθε εβδομάδα υπήρχαν; Ε λοιπόν ξεχάστε τα. Όχι  φυσικά πως οι αλυσίδες τροφίμων υστερούν σε κίνηση, όμως ο πιεσμένος από  το κραχ καταναλωτής άλλαξε πολλές από τις αγαπημένες του συνήθειες.  

Αλυσίδες όπως οι Carrefour, ΑΒ Βασιλόπουλος, Βερόπουλος και My Market βλέπουν πως οι πελάτες τους επιλέγουν να μην αγοράζουν μια κι έξω όλα τα είδη που τους ενδιαφέρουν, αλλά να κινούνται σε μια πιο «μπακάλικη» λογική. Κοινώς δηλαδή έχοντας μαζί λίστες με τα τρόφιμα και τα αγαθά που θέλουν να αγοράσουν επιλέγουν να πηγαίνουν κατά μέσο όρο τρεις με δύο φορές την εβδομάδα και να αγοράζουν στοχευμένα.  

«Οι αυθόρμητες αγορές αποτελούν παρελθόν, όπως παρελθόν είναι και οι αγορές του Σαββάτου με τη χαλαρή καταναλωτική διάθεση και τις πρόσθετες ανεξέλεγκτες αγορές. Κανένας πλέον δεν ψωνίζει μόνο επειδή βρήκε κάτι τυχαία στο δρόμο του. Επίσης το μέσο καλάθι αγορών έχει παρουσιάσει μείωση της τάξης του 15%» μας είπε ο διευθύνων σύμβουλος μεγάλης αλυσίδας στην Ελλάδα.  

Από εκεί και πέρα όμως ξεκινά και η «ακτινογραφία» των δραστικών περικοπών που  οι Έλληνες κάνουν με στόχο να επιβιώσουν κάτω από τις δυσχερείς συνθήκες. Σύμφωνα με μετρήσεις των σούπερ μάρκετ, πτώση 12% παρατηρείται στην κατανάλωση κρέατος, με τις μεγαλύτερες απώλειες να καταγράφονται στο χοιρινό (-15%) και να ακολουθεί το μοσχαρίσιο (-12,5%). Αντιθέτως αυξητική είναι η τάση στα κοτόπουλα (+2%)τα οποία είναι πιο φθηνά.  

Μεγάλη είναι η  πτώση των πωλήσεων στα ιδιαίτερα ακριβά βιολογικά τρόφιμα που διατίθενται στα ράφια και η οποία φθάνει στο -19% ενώ Βατερλό σημειώνεται στα χαρτικά με τις μεγάλες βιομηχανίες να μετρούν απώλειες κατά 13-16%. Και στα απορρυπαντικά η μείωση της δαπάνης αγγίζει το 10-12%. Άλλες κατηγορίες με πτώση είναι τα σνακ (-8%), οι σάλτσες (-6 έως -7%), τα γλυκά (-5%), το γάλα (-3 έως –5%) ακόμα και τα φρέσκα λαχανικά (-3% έως - 4%).

Αντιθέτως οι Έλληνες  στρέφονται  προς τα προϊόντα ιδιωτικής  ετικέτας, τα οποία λόγω του χαμηλού τους κόστους φέτος αναμένεται να αυξήσουν τα μερίδια τους από το 10% στο 13% - 14%.  

Θα πρέπει να σημειώσουμε  πως οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ μπροστά  στο απρόσμενα μεγάλο αυτό κύμα μείωσης  των καταναλωτικών δαπανών, προσπάθησαν  να συγκρατήσουν τις τιμές φθάνοντας το περιθώριο κέρδους τους στο 0,65% - 1%.  

Παρά ταύτα ήδη  οι πρώτες απώλειες είναι ορατές, για  έναν κλάδο που μας είχε συνηθίσει  σε ανάπτυξη. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως κορυφαία επιχείρηση της αγοράς, με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στο α΄τρίμηνο του 2010, στις αρχές του β΄τριμήνου (Απρίλιος  - Μάης) παρουσιάζει μείωση τζίρων κατά 15%! Και φυσικά έπεται συνέχεια.

Η ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ  ΦΤΩΧΕΙΑΣ (ΑΠΟ 1/1/2010 – 10/5/2010)  

Κατανάλωση  κρέατος: - 12%

Χοιρινό: -15

Μοσχαρίσιο: -12,5%

Βιολογικά τρόφιμα: -19%

Χαρτικά: - 13 έως -16%

Απορρυπαντικά: - 10 έως -12%

Σνακ: -8%

Σάλτσες: -6 έως -7%

Γλυκά: -5%

Γάλα: -3 έως –5%

Φρέσκα  λαχανικά: -3% έως - 4%

Φαγητού εκτός σπιτιού: -15%

Κομμωτήρια: -20%

Επιδιορθώσεις αυτοκινήτων: -15%

Στάθμευση: -18 έως -20%

Βενζινάδικα: -15%

Υπόδηση: έως και –40%

Ρουχισμός: έως και –60%

Καλλυντικά: -20%

Διασκέδαση: -30%