Η ΔΕΠΑ στην Τουρκία και οι Τούρκοι στην ελληνοϊταλικό αγωγό

Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ των εταιρειών ΔΕΠΑ, Edison και Botas,  το οποίο ενισχύει τη σημασία του διασυνδετικού αγωγού Τουρκίας – Ελλάδας – Ιταλίας (ITGI) στην υλοποίηση της στρατηγικής του Νοτίου Διαδρόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογράφηκε την Πέμπτη στην Άγκυρα.

Στο Μνημόνιο προβλέπεται και η είσοδος της τουρκικής Botas στον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου IGI (Ποσειδών) καθώς και η δέσμευση, υπέρ του ITGI, στο Τουρκικό Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), της δυναμικότητας διαμετακόμισης που προαπαιτείται για την οικονομική βιωσιμότητα του αγωγού.           

Δίδεται επίσης η δυνατότητα να διασφαλισθεί φυσικό αέριο για την άμεση τροφοδοσία της ελληνικής αγοράς, μέσω του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού, πριν από την υπογραφή των τελικών συμφωνιών παροχής αερίου που απαιτούνται για να λειτουργήσει ο Ελληνο – Ιταλικός Αγωγός ΠΟΣΕΙΔΩΝ (IGI Poseidon).

Ανάλογη δυνατότητα διασφάλισης δίνεται και για τις εξαγωγές αζέρικου αερίου που θα κατευθυνθούν μετά το 2013 στις χώρες της Ν.Α. Ευρώπης μέσω του Ελληνο-Βουλγαρικού αγωγού (Interconnector Greece-Bulgaria/ IGB).

Επιπλέον, με το παρόν Μνημόνιο ενισχύεται η εμπορική συνεργασία μεταξύ των τριών εταιρειών. Δίνεται η δυνατότητα να εξεταστεί η δυνητική συμμετοχή της τουρκικής εταιρείας αερίου Botas στον ΠΟΣΕΙΔΩΝ και η αναλογική συμμετοχή της ΔΕΠΑ στην κοινοπραξία που αναβαθμίζει τη δυναμικότητα του Τουρκικού ΕΣΦΑ.

«Με τον τρόπο αυτό ισοσταθμίζεται το συγκριτικό πλεονέκτημα που διέθετε ο Nabucco έναντι του ITGI λόγω της συμμετοχής της Botas στο εν λόγω σχέδιο», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

«Η υπογραφή της συμφωνίας έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την πορεία υλοποίησης του έργου, καθώς η αζέρικη κυβέρνηση αναμένεται –μετά τις αζερο-τουρκικές συμφωνίες της περασμένης εβδομάδας (07/06/2010)- να αρχίσει εντός των προσεχών μηνών τον πλειοδοτικό διαγωνισμό για τις ποσότητες εξαγωγής από τη β’ φάση του πεδίου Shah Deniz»,  προσθέτει χαρακτηριστικά.

Η κοινή δήλωση

Σε κοινή τους δήλωση, τα αρμόδια υπουργεία των τριών χωρών αναφέρουν τα εξής:
«Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της Ελληνικής Δημοκρατίας, το Υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλικής Δημοκρατίας και το Υπουργείο Ενέργειας και φυσικών πόρων της Δημοκρατίας της Τουρκίας, υπογραμμίζουν τον κοινό τους στόχο να ενισχύσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια μέσω της διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων βάσει των αρχών της ελεύθερης αγοράς.

Τα Μέρη συνεργάζονται από το 2002 για να αναπτύξουν το Διασυνδετικό Αγωγό Τουρκίας – Ελλάδας – Ιταλίας (ITGI) και να συμβάλουν στη δημιουργία του Νοτίου Διαδρόμου, στο πλαίσιο του οποίου θα συνδεθούν οι Ευρωπαϊκές χώρες, Ελλάδα και Ιταλία, μέσω Τουρκίας με τις πηγές φυσικού αερίου της Κασπίας και της Μέσης Ανατολής.   
Τα Μέρη αναγνωρίζοντας ότι οι χώρες καταναλωτές, διαμετακομιστές και παραγωγείς ενέργειας είναι αλληλεξαρτώμενες, θα εργαστούν προκειμένου να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε να διασφαλίσουν την επαρκή και αδιάκοπη ροή φυσικού αερίου σε ανταγωνιστικές τιμές και συνθήκες για τους καταναλωτές τους.

Τα Μέρη υπογραμμίζουν τη δέσμευσή τους για την υλοποίηση του ITGI και θεωρούν ότι το Μνημόνιο που υπεγράφη σήμερα μεταξύ των εταιρειών ΔΕΠΑ, Edison και Botas, αποτελεί το έναυσμα για την περαιτέρω ενίσχυση της εμπορικής τους  συνεργασίας».

Οι τρεις εταιρείες

“Η σημερινή συμφωνία αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για τον αγωγό ITGI δεδομένου ότι ολοκληρώνει το πλαίσιο που αφορά στα δικαιώματα διέλευσης από την Τουρκία και μας επιτρέπει να επιταχύνουμε την οριστικοποίηση των συμβολαίων αγοράς αερίου με το Αζερμπαϊτζάν”, δήλωσε ο κ. Roberto Potì, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Edison. «Ο ITGI αποδεικνύεται ότι μπορεί μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να ανοίξει το Νότιο Διάδρομο, διασφαλίζοντας την εξαγωγή προς την Ευρώπη του αζέρικου αερίου. Πρόκειται για μία στρατηγικής σημασίας υποδομή η οποία θα επαυξήσει σημαντικά την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης καθώς θα αποτελέσει την πρώτη διασύνδεση με την περιοχή της Κασπίας η οποία διαθέτει περίπου το 20% των παγκόσμιων κοιτασμάτων αερίου».

«Η συμφωνία αυτή επεκτείνει και εμβαθύνει τις σχέσεις μας με τη Botas και την Edison, ενδυναμώνει περαιτέρω την υπάρχουσα διασύνδεση Τουρκίας-Ελλάδας και δημιουργεί μια άμεση ευκαιρία μεταφοράς αερίου από την περιοχή της Κασπίας και της Μέσης Ανατολής στην Ευρώπη, μέσω υφιστάμενων υποδομών καθώς και μέσω του υπό κατασκευή αγωγού ITGI, ενισχύοντας έτσι την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης», δήλωσε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Χάρης Σαχίνης.

«Με την σημερινή υπογραφή του Μνημονίου Κατανόησης, υπογραμμίζεται για άλλη μια φορά ο μοναδικός ρόλος της Τουρκίας για τη διασύνδεση των πλούσιων κοιτασμάτων αερίου της Ανατολής με την αυξανόμενη ευρωπαϊκή ζήτηση», δήλωσε ο Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Botas κ. Fazil Senel. «Με αυτό το Μνημόνιο, οι εταιρείες μας θα συνεχίσουν να αναπτύσσουν πιθανές επιλογές διέλευσης προς τη Νότια Ευρώπη μέσα στα πλαίσια της διακρατικής συμφωνίας Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας του Ιουνίου 2007. Αποδίδουμε ύψιστη σημασία σε όλα τα παρόμοια έργα, συμπεριλαμβανομένου του ITGI που σκοπό έχουν τη διέλευση αερίου από την Τουρκία με έμφαση πάντα στο γεγονός ότι η Ευρώπη θα έχει ανάγκη στο μέλλον όλου του αερίου που θα μεταφέρεται μέσω αυτών των αλληλοσυμπληρούμενων έργων».

Ο Νότιος Διάδρομος φυσικού αερίου

Ο αγωγός ITGI αποτελείται από τα παρακάτω τμήματα:

- το εθνικό τουρκικό δίκτυο αγωγών αερίου, που θα αναβαθμιστεί ώστε να επιτρέπει τη διέλευση των ποσοτήτων που προορίζονται για την Ελλάδα και την Ιταλία.
- τη διασύνδεση Τουρκίας-Ελλάδας (ITG) η οποία αποτελείται από ένα αγωγό 36 ιντσών και ολοκληρώθηκε το 2007.
- την υπό κατασκευή διασύνδεση Ελλάδας-Ιταλίας (IGI). Θα έχει δυναμικότητα μεταφοράς περίπου 8 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως και μήκος 800 χλμ. Ο αγωγός περιλαμβάνει δύο τμήματα: τον IGI Ποσειδών (200 χλμ. υποθαλάσσιου αγωγού μέσω του Ιονίου, υπό ανάπτυξη από την IGI Ποσειδών Α.Ε., κοινοπραξία μεταξύ Edison και ΔΕΠΑ) και τον IGI Onshore (600 χλμ. επί ελληνικού εδάφους, υπό ανάπτυξη από τον ΔΕΣΦΑ).

Ο ITGI αποτελεί μία νέα οδό εφοδιασμού του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος, ικανή να ενισχύσει την ασφάλεια και να ευνοήσει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στην αγορά φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο αγωγός αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ενωση ως έργο Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος και έχει συμπεριληφθεί στα έργα για την ανάπτυξη του Νοτίου Διαδρόμου του European Recovery Plan με πρόταση χρηματοδότησης 100 εκ. ευρώ.