«Πάγος» από τον Κοστέλο για την καθαρή έξοδο από το Μνημόνιο: Η τρίτη αξιολόγηση δεν έχει κλείσει

Πάγο στα περί «clean exit» έβαλε ο επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών Ντέκλαν Κοστέλο. Εμφανίστηκε πολύ συντηρητικός στις προβλέψεις του και προανήγγειλε μειώσεις φόρων αλλά μεσοπρόθεσμα και αφού πρώτα θα κοπούν οι συντάξεις.

Συγκεκριμένα:

- Εμφανίστηκε ιδιαίτερα φειδωλός όσον αφορά τις προβλέψεις του για καθαρή έξοδο των Αύγουστο του 2018 από το μνημόνιο . Είπε ότι ο όρος «καθαρή έξοδος» δεν είναι ίσως η καταλληλότερη και πιο χρήσιμη ορολογία. Τόνισε ότι η τρίτη αξιολόγηση δεν έκλεισε ακόμα, αυτό που συμφωνήθηκε το περασμένο Σάββατο ήταν το τι χρειάζεται να γίνει για να κλείσει η αξιολόγηση. «Και αυτό απαιτεί πολλή δουλειά ακόμη» τόνισε. 

- Για το χρέος αποφάσεις θα ληφθούν μόνο αφού το πρόγραμμα θα έχει ολοκληρωθεί. Προς το παρόν δεν έχουν γίνει ακόμα ούτε καν συζητήσεις για το ποιες θα είναι οι καλύτερες λύσεις.

- Τόνισε ότι είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της στην ώρα τους για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση και ότι οι ελληνικές αρχές πρέπει να φέρουν ένα πρώτο νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα για ψήφιση στη Βουλή πριν τα Χριστούγεννα και ένα επόμενο στις αρχές Ιανουαρίου για να υπάρξει πολιτική συμφωνία πριν το Eurogroup της 24ης Ιανουαρίου 2018 , αλλά αυτό είναι προϋπόθεση όχι μόνο για να πάρει τη δόση αλλά και για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το χρέος στους μήνες Φεβρουάριο με Μάιο του 2018 .

- Υπογράμμισε ότι υπάρχει πρόοδος αλλά «η Ελλάδα ξεκίνησε από τον πάτο και ακόμα είναι κάπου εκεί κοντά» και τόνισε ότι αντί να βρίσκεται κάτω του μέσου ευρωπαϊκού μ.ο. πρέπει να έχει και τη φιλοδοξία να κινείται μεταξύ των καλύτερων στις επιδόσεις.

- Στα χρόνια του μνημονίου, όπως υποστήριξε, έχει γίνει σημαντική πρόοδος αλλά θα παραμείνουν και πολλά ακόμα θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και μετά τον Αύγουστο του 2018. Προέβλεψε μάλιστα ότι θα πάρει πάρα πολλά χρόνια η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της βεβαιότητας για το μέλλον της Ελλάδας μέχρι να φτάσει σε βιώσιμα επίπεδα καθώς δεν θα έχουν γίνει όλα όσα χρειάζονται μέχρι τον ερχόμενο Αύγουστο.

- Ανέφερε ότι οι απόπειρες εξόδου στις αγορές που έχουν γίνει βοηθούν στην αναδιάρθρωση και την επιμήκυνση της λήξης των υποχρεώσεων πληρωμής του χρέους, αλλά «θα πρέπει να δούμε αν θα συνεχίσουν να γίνονται».

- Τόνισε ότι η Ελλάδα έχει δεσμευτεί για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα αλλά για να είναι επιτεύξιμα θα πρέπει να συνδυαστούν και με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Υποστήριξε ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάκαμψης αλλά θα πρέπει να γίνουν και αλλαγές στη φορολογία τις οποίες πάντως δεν αποκλείουν, όπως υποστήριξε, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα αφού, όπως ανέφερε, με τη μείωση των συντάξεων, που προβλέπεται να γίνει, θα υπάρξουν μεγάλες εξοικονομήσεις για τον κρατικό προυπολογισμό και άρα θα δημιουργηθούν περιθώρια για να αλλάξει η σχέση μεταξύ φόρων και κρατικών δαπανών .

Όπως ανέφερε ο κύριος Ντέκλαν Κοστέλο για να τελειώσει η τρίτη αξιολόγηση απαιτούνται 110 προαπαιτούμενα συνολικά, εκ των οποίων έχει εκπληρωθεί προς το παρόν μόλις το 1/3 αλλά όπως διευκρίνισε πολλά από τα εκκρεμή ζητήματα αποτελούν τυπικές υποχρεώσεις που θα επιλυθούν εύκολα.

Για τη συνέχεια και μέχρι να κλείσει το τρίτο πρόγραμμα συνολικά θα πρέπει να γίνουν 82 βήματα ως τον Αύγουστο και την τέταρτη αξιολόγηση , «που ελπίζουμε να είναι και η τελευταία» όπως τόνισε ο Ντέκλαν Κοστέλο.

Ειδικά για τις τράπεζες ο κ. Κοστέλο τόνισε ότι το προαπαιτούμενα έχουν κατάβαση συμφωνηθεί από τις προηγούμενες αξιολογήσεις αλλά τώρα πλέον σημασία έχει η εφαρμογή τους. Όπως είπε, «θέλουμε να δούμε αποτελέσματα και με ικανοποίηση διαπιστώσαμε την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αλλά το ζητούμενο πλέον είναι να συνεχιστούν και να επεκταθούν σε όλη την Ελλάδα».

Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο ο υφυπουργός Οικονομίας Στέργιος Πιτσιόρλας παραδέχθηκε ότι παρά την αισιοδοξία, «πολύ απέχουμε ακόμα» για να δούμε την επόμενη μέρα, επειδή πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά και υπάρχουν «βαθιά ριζωμένες αδυναμίες και παθογένειες».

Ευρωπαίος αξιωματούχος: Τα μέτρα για συντάξεις-αφορολόγητο θα προχωρήσουν και χωρίς το ΔΝΤ

Μόλις το 30% των 110 προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης έχουν ολοκληρωθεί δήλωνε νωρίτερα άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος στην Αθήνα, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι αυτό ίσως να είναι και λίγο παραπλανητικό καθώς πολλά έχουν προχωρήσει αρκετά.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ακολουθούν μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας που αναμένεται στο Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου (εκταμίευση τον Φεβρουάριο) 82 key deliverables (βασικά παραδοτέα) για την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης τον Μάιο ή τον Ιούνιο.

Για τη δόση που πρέπει να περιμένει η Ελλάδα είπε ότι δεν έχει αποφασιστεί ακόμα αλλά σημείωσε ότι ο αρχικός σχεδιασμός στο κλείσιμο της β΄ αξιολόγησης ήταν 5 δισ. ευρώ και θα μπορούσε να είναι το ποσό μεγαλύτερο ή μικρότερο.

Ο αξιωματούχος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων: 

- Για να ολοκληρωθεί το προαπαιτούμενο για τους πλειστηριασμούς θα πρέπει να συνεχιστούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αλλά και οι πλειστηριασμοί με φυσική παρουσία σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στην Αθήνα. Επίσης πρόσθεσε ότι αποτελεί προαπαιτούμενο να ενεργοποιηθούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και για τα χρέη προς το Δημόσιο. 

- Για το Ελληνικό: «Θέλουμε να δούμε μπουλντόζες να μπαίνουν στο Ελληνικό, να αρχίσουν να κατασκευάζουν πράγματα και να δημιουργούν θέσεις εργασίας».

- Για τα καυτά θέματα που αφορούν το ΦΠΑ στα νησιά, τα μέτρα της διετίας 2019-2020 και το πλαίσιο μετά το τέλος του Μνημονίου τον Αύγουστο του 2018 ανέφερε τα εξής:

1. Για το ΦΠΑ στα νησιά είπε ότι το θέμα συζητείται ακόμη, δεν εμφανίστηκε ωστόσο ιδιαίτερα ευέλικτος για τη διατήρηση του χαμηλού συντελεστή επικαλούμενος γραφειοκρατικά προβλήματα που δημιουργεί μια τέτοια διαφοροποίηση. Είπε ωστόσο ότι «υπάρχει καλή θέληση από όλες τις πλευρές για λύση που θα υποστηρίξει τα νησιά».

2. Για το αν θα εφαρμοστούν τα μέτρα μείωσης των συντάξεων το 2019 και του αφορολόγητου το 2020 σημείωσε τα εξής: καταρχάς είπε ότι τον Μάιο θα συζητήσουν οι Ευρωπαίοι με το ΔΝΤ για το αν προβλέπεται η επίτευξη του στόχου το 2018 και «εκεί είναι θέμα του ΔΝΤ να αποφασίσει» αν θα είναι μέρος του προγράμματος. «Δεν θέλω να κάνω υποθέσεις» πρόσθεσε. Ερωτηθείς, ωστόσο, αν σε περίπτωση που η Ελλάδα πετύχει την «καθαρή» έξοδο από το Μνημόνιο μπορεί να επαναδιαπραγματευτεί ή να ακυρώσει τα μέτρα της διετίας 2019-2020 είπε: Το προνομοθετημένο πακέτο δεν υπάρχει μόνο στο πρόγραμμα του ΔΝΤ, υπάρχει και στο πρόγραμμα του ESM. Είναι πολύ σημαντικό για όλες τις πλευρές να τηρήσουμε ό,τι έχει συμφωνηθεί. Σε άλλο σημείο των ερωτήσεων είπε «we need people to stick to what has been agreed» εννοώντας δηλαδή ότι όλες οι πλευρές πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους.

3. Για την επόμενη ημέρα μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος ο Ευρωπαίος αξιωματούχος είπε ότι η κουβέντα για το χρέος θα αρχίσει από το Φεβρουάριο και ότι το Μάιο κατά την ολοκλήρωση της δ΄ αξιολόγησης θα εκτιμηθεί το κατά πόσο η Ελλάδα θα χρειαστεί νέα χρηματοδότηση με βάση τις συνθήκες στην αγορά και τις χρηματοδοτικές ανάγκες.

Ερωτηθείς, δε, για το ενδεχόμενο clean exit είπε ότι η πορεία αυτή τη στιγμή είναι θετική.  

Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά του αξιωματούχου ότι υποεκτελέστηκε το 2017 ο κοινωνικός προϋπολογισμός. Τόνισε χαρακτηριστικά ότι ενώ θα μπορούσαν 700.000  άτομα να επωφεληθούν από το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, οι δικαιούχοι έχουν φτάσει τις 500.000 χωρίς ωστόσο να επικρίνει την κυβέρνηση λέγοντας ότι η διαδικασία προχωράει.

Καλά λόγια για τα δημοσιονομικά

Ο αξιωματούχος επαίνεσε την ελληνική πλευρά για την ταχεία ολοκλήρωση της τεχνικής συμφωνίας και είπε ότι αναμένει πως στο Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου θα υπάρξει συμφωνία για τη δόση η οποία μετά τις διαδικασίες του ESM μπορεί να εκταμιευθεί στις αρχές Φεβρουαρίου. Πρόσθεσε πως οι αρχικοί σχεδιασμοί έκαναν λόγο για ένα ποσό γύρω στα 5 δισ ευρώ καθώς απομένει ένα υπόλοιπο ποσό ύψους 18,4 δισ ευρώ στα ταμεία του ESM για την Ελλάδα. 

Ερωτηθείς για τα αποτελέσματα του ΑΕΠ γ' τριμήνου είπε ότι αυτά δεν αποκλίνει με τη φθινοπωρινή εκτίμηση της Κομισιόν για ανάπτυξη 1,6% του ΑΕΠ για φέτος και ότι δεν υπάρχει ανάγκη για μία σημαντική αλλαγή σε αυτή τη φάση. 

Για τα δημοσιονομικά είπε ότι η Ελλάδα έφθασε σε πρωτογενές πλεόνασμα 3% φέτος, το οποίο μετά τη χορήγηση του μερίσματος διαμορφώνεται σε 2,5% και τόνισε ότι δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα για την επίτευξη του στόχου ύψους 3,5% του ΑΕΠ για το 2018. 

Μίλησε επίσης με πολύ θερμά λόγια για τον ΟΔΔΗΧ λέγοντας ότι η ανταλλαγή των ομολόγων είναι «μία πολύ-πολύ σημαντική συναλλαγή» και μεγάλη σε όγκο καθώς ήταν σχεδόν 29 δισ ευρώ.