Στο σφυρί τα ασημικά της MIG με εντολή SSM και διαδικασίες εξπρές

Το μεγάλο παζάρι για την πώληση των εταιρειών της ΜΙG έχει ξεκινήσει με παρέλαση funds και επιχειρηματιών στα γραφεία της αλλά και σε εκείνα της Τράπεζας Πειραιώς. Ο επιχειρηματικός όμιλος, η αποτίμηση του οποίου φτάνει το €1,13 δισ. και ο οποίος κατατάσσεται στις δέκα μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας από πλευράς πωλήσεων (€1,08 δισ.) και στις πέντε μεγαλύτερες όσον αφορά στους εργαζομένους (περίπου 15.000), βρίσκεται προ σημαντικών επιχειρηματικών εξελίξεων.

Η ΜΙG, που ελέγχει εταιρείες όπως οι Βlue Star Ferries, Superfast Ferries, ΔΕΛΤΑ, Μπάρμπα Στάθης, Goody's, Everest, Υγεία, Μητέρα, SingularLogic και άλλες, βαρύνεται με δανεισμό 1,62 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Πειραιώς, ως ο μεγαλύτερος μέτοχος (31,2%) και πιστωτής της, κρατά τα κλειδιά για το μέλλον των θυγατρικών του ομίλου που ίδρυσε ο Ανδρέας Βγενόπουλος και πολιορκούν σήμερα με επιθετικές διαθέσεις funds και ανταγωνιστικές εταιρείες.

Η αντίστροφη μέτρηση για την πώληση των σημαντικών εταιρειών της ΜIG ξεκίνησε μετά τα stress tests των τραπεζών. Και οι τέσσερις τράπεζες πέρασαν με επιτυχία τη δοκιμασία, με την Πειραιώς να έρχεται τελευταία, καθώς ο δείκτης των βασικών κεφαλαίων υποχώρησε στο δυσμενές σενάριο του 5,9%. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι έβαλε σε σκέψεις τις εποπτικές αρχές.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, οι τραπεζικές εποπτικές αρχές επικοινώνησαν με τον Τζον Πόλσον, ισχυρό άνδρα του hedge fund Paulson and Co., ο οποίος ελέγχει το 10% της Τράπεζας Πειραιώς, και βολιδοσκόπησαν τις διαθέσεις του απέναντι σε ένα ενδεχόμενο αύξησης κεφαλαίου. Ο κ. Πόλσον, σύμφωνα με τις ίδιες έγκυρες πηγές, δεν έδειξε διατεθειμένος να διευρύνει τις επενδύσεις του στην Ελλάδα.

Σημειώνεται ότι ο Νεοϋορκέζος επιχειρηματίας, που έγινε διάσημος στην κρίση του 2007-2008 καθώς κέρδισε τα περισσότερα χρήματα στην ιστορία που αποκόμισε μέσα σε ένα έτος hedge fund, δεν βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της καριέρας του. Τα κεφάλαια που διαχειριζόταν το 2011 ήταν 38 δισ., ενώ τον περασμένο Μάρτιο είχαν υποχωρήσει στα 9 δισ. και από αυτά το 70%-90% ανήκουν στον ίδιο και τους υπαλλήλους του.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, SSM και Τράπεζα της Ελλάδος μετά την επαφή με τον κ. Πόλσον μετέφεραν στη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς τη στάση του μεγαλύτερου μετόχου της και επεσήμαναν στον κ. Χρήστο Μεγάλου ότι πρέπει να επιταχύνει τις προσπάθειες και μέχρι τις 31/12/2018 να ολοκληρώσει την απομόχλευση των χαρτοφυλακίων, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά προς την κατεύθυνση της ΜΙG.

Τα δάνεια της ΜIG ανέρχονται σε 1,62 δισ., είναι ενήμερα και ρυθμισμένα, ενώ τα ενοποιημένα αποτελέσματα μετά από φόρους και μη ελέγχουσες συμμετοχές του ομίλου το 2017 ήταν ζημίες 74,8 εκατ., έναντι ζημιών 84,9 εκατ. το 2016. Ταυτόχρονα η Πειραιώς έχει το μεγαλύτερο μέρος των δανείων της μητρικής, τα οποία ανέρχονται σε 700 εκατ., ενώ έχει και τμήμα στα υπόλοιπα 900 εκατ. των θυγατρικών εταιρειών.

Οι παρεμβάσεις των εποπτικών αρχών με τόσο σαφείς εντολές πάγια δεν δημοσιοποιούνται, ούτε ποτέ πρόκειται να παραδεχθεί η εποπτεία ή η τράπεζα ό,τι συνέβη. Ωστόσο, η Αθήνα είναι μικρή και στον κλειστό επιχειρηματικό κύκλο των funds που αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες τα νέα μαθαίνονται γρήγορα, με αποτέλεσμα να ανοίξουν τον χορό της διεκδίκησης. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ιστορικές ελληνικές εταιρείες όπως το Υγεία, η Δέλτα κ.ά.


Ο όμιλος που δημιούργησε ο Ανδρέας Βγενόπουλος σπάει σε κομμάτια και βγαίνει στο σφυρί

Πολιτικές παρενέργειες

Εκτός όμως από τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές, η πώληση των εταιρειών της ΜΙG προκαλεί και πολιτικές παρενέργειες. Η κυβέρνηση βλέπει με συμπάθεια τον όμιλο. Χωρίς κανείς φυσικά να μπορεί να το επιβεβαιώσει, στην αγορά λέγεται ότι το Μέγαρο Μαξίμου είχε παρέμβει παρασκηνιακά για να υποστηρίξει συγκεκριμένο πρόσωπο στην ανάδειξη κορυφαίας διοικητικής θέσης.

Κανείς επίσης δεν γνωρίζει αν πράγματι οι σχέσεις του διευθύνοντος συμβούλου Θανάση Παπανικολάου με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι τόσο καλές όσο φημολογείται στην αγορά. Πολλά όμως λέγονται στο παρασκήνιο. Πάντως είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση δεν βλέπει με καλό μάτι ενδεχόμενη πώληση της SingularLogic, της εταιρείας που το λογότυπό της βλέπουμε στις τηλεοπτικές οθόνες κάθε βράδυ εκλογών.

Οι διαδικασίες πώλησης των εταιρειών -και μάλιστα υπό τη χρονική πίεση των προθεσμιών που δόθηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς- μπορεί να καθορίσουν και τον αγοραστή. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πλέγμα των νομικών και τεχνικών λεπτομερειών που συνοδεύουν τη διαδικασία πώλησης μπορεί να δίνει προβάδισμα σε κάποιον επενδυτή ή και να αποκλείει έντεχνα κάποιον άλλο. Η δυνατότητα μέσω του τρόπου πώλησης που θα επιλεγεί να δοθεί πρόκριμα σε κάποιο fund ή επιχειρηματία συζητείται, καθώς στο τραπέζι έχει πέσει και το σενάριο να γίνουν πωλήσεις με αποφάσεις γενικών συνελεύσεων, όπου η Πειραιώς έχει τον βαρύνοντα λόγο.

Ούτως ή άλλως, η πώληση ενός από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας έχει προκαλέσει -εκτός από το κυβερνητικό ενδιαφέρον- και την προσοχή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Διακριτικά αλλά στενά η Ν.Δ. παρακολουθεί τις διεργασίες που είναι σε εξέλιξη, περιμένοντας τις αποφάσεις τόσο της ΜΙG όσο και της Τράπεζας Πειραιώς. Πόσο μάλλον όταν στη Ν.Δ. υποπτεύονται ότι υπάρχουν υπόγεια ρεύματα μέσω συγκεκριμένων προσώπων που συνδέουν τη ΜIG με την Τράπεζα Πειραιώς και το Μέγαρο Μαξίμου.


Ο Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς. Η Πειραιώς, ως ο μεγαλύτερος μέτοχος (31,2%) και πιστωτής της MIG, κρατά τα κλειδιά για το μέλλον των θυγατρικών εταιρειών του ομίλου, τις οποίες πολιορκούν σήμερα με επιθετικές διαθέσεις funds και ανταγωνιστικές εταιρείες

Ποιοι ενδιαφέρονται

Εντός συνόρων, άλλοτε στα γραφεία της Πειραιώς και άλλοτε σε εκείνα της ΜIG, αλλά και εκτός συνόρων, οι ενδιαφερόμενοι κάνουν παρέλαση. Η τύχη του Attica Group φαίνεται πως ήδη έχει δρομολογηθεί, ενώ στο παρασκήνιο παίζεται τώρα η τύχη της Vivartia.

Στο μέτωπο της Αttica Group η κατάσταση είναι ξεκαθαρισμένη, με ένα άλλο μεγάλο fund, το Fortress, να έχει πάρει έγκαιρα θέση. Από τα 700 εκατ. δανεισμό της μητρικής ΜΙG, τα 150 είναι ομολογιακά δάνεια με εγγύηση μετοχές του ομίλου Αttica, του «Υγεία» και της Vivartia, τα οποία το αμερικανικό fund αγόρασε σε ανύποπτο χρόνο από τη Εurobank. Εκτός από τις Blue Star Ferries, Superfast Ferries, Africa Morocco Link, o όμιλος Αttica πρόσφατα απέκτησε από την Πειραιώς και την Ηellenic Sea ways (HSW). H Eπιτροπή Ανταγωνισμού ενέκρινε πρόσφατα τη συμφωνία και τώρα διεξάγεται από την Αttica νομικός και οικονομικός έλεγχος στην HSW.

Αυτός εκτιμάται ότι θα τελειώσει μέσα στις επόμενες 15 ημέρες και θα παραδοθεί στο Fortress. Θεωρείται ζήτημα χρόνου το Fortress να υποβάλει δημόσια πρόταση για την απόκτηση του Αttica Group, εξέλιξη που εκτός απροόπτου πρέπει να αναμένεται μέχρι τις 15 Ιουνίου. Τα χρήματα που θα εισπραχθούν από το Fortress θα μειώσουν τα δανειακά βάρη της μητρικής ΜΙG.

Οι εξελίξεις για το Αttica Group είναι ήδη σε μεγάλο βαθμό δρομολογημένες και όλα δείχνουν πως θα αλλάξει χέρια μέσα στο επόμενο δίμηνο με δημόσιες προτάσεις επειδή είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Για τις υπόλοιπες εταιρείες του ομίλου που δεν είναι εισηγμένες έχει ξεκινήσει το μεγάλο παζάρι με τις προτάσεις να πέφτουν βροχή. Εκτός του διευθύνοντος συμβούλου της MIG Θανάση Παπανικολάου, ο έτερος ισχυρός άνδρας του ομίλου, είναι ο πρόεδρος και εκτελεστικό μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής Παναγιώτης Θρουβάλας.

Ο κ. Θρουβάλας είναι πρόσωπο που συγκεντρώνει την εκτίμηση της αγοράς, διακρίνεται για τη σοβαρότητά του και σε ιδιωτικές συνομιλίες του με παράγοντές της φέρεται να υποστηρίζει με πάθος ότι δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει τη φήμη του με τις πωλήσεις εταιρειών. Το μοντέλο που λέγεται ότι έχει επιλεγεί για τις πωλήσεις των μη εισηγμένων εταιρειών είναι η αποτίμησή τους, η ανάθεση σε investment banker της συγκέντρωσης των προσφορών και η έγκριση της πώλησης από τη γενική συνέλευση των μετόχων. Δεδομένου ότι η Πειραιώς έχει το 31,2% των μετοχών, αλλά και πολυπρόσωπη εκπροσώπηση στο διοικητικό συμβούλιο της MIG, εκ των πραγμάτων έχει τον αποφασιστικό λόγο για τις πωλήσεις.

Η δρομολογημένη πώληση των «Υγεία» και Attica μειώνει τα δανειακά βάρη του ομίλου και η διοίκηση της εταιρείας δεν φέρεται διατεθειμένη να πουλήσει σε αυτή τη φάση τη Vivartia, τον όμιλο που κάτω από την ομπρέλα του συγκεντρώνει τη Δέλτα, τον Μπάρμπα Στάθη, τα Goody's, τα Εverest, τα Pasteria και τα Flocafe. Το management έχει επιδοθεί σε μια επιτυχή προσπάθεια να αναδιαρθρώσει τα δάνεια ώστε να δώσει σταθερότητα στις εταιρείες του ομίλου, ενώ η Vivartia το 2017 επέστρεψε στην κερδοφορία για πρώτη φορά από το 2009, παρουσιάζοντας κέρδη προ φόρων 300.000 ευρώ.

Η Τράπεζα Πειραιώς δείχνει ευθυγραμμισμένη με τη διοίκηση της MIG, καθώς οι δύο διευθύνοντες σύμβουλοι φαίνεται ότι έχουν στενές σχέσεις μεταξύ τους και ακόμη στενότερες με το Μέγαρο Μαξίμου. Πηγές της Πειραιώς δηλώνουν ότι στόχος είναι να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε να ενισχυθεί ο όμιλος και να πάρει πίσω η τράπεζα τα κεφάλαια που έδωσε. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν κατηγορηματικά ότι η Πειραιώς δεν συναινεί στον τεμαχισμό και την πώληση της MIG. Προφανώς όμως αυτό ισχύει κυρίως για τη Vivartia και τις άλλες εταιρείες, καθώς την ίδια στιγμή οι διαδικασίες είναι ώριμες για την πώληση των «Υγεία» και Attica.

Αντίθετα όμως από τις προθέσεις για τη Vivartia και το μέλλον της, στην αγορά φημολογείται ότι υπάρχει έντονο παρασκήνιο. Συναντήσεις και προτάσεις λέγεται ότι πάνε κι έρχονται. Αλλοι λέγεται ότι ενδιαφέρονται για τη Vivartia συνολικά ως όμιλο. Αλλοι μόνο για τη Δέλτα, άλλοι για τον Μπάρμπα Στάθη και άλλοι για την εστίαση. Την ίδια στιγμή και όλοι για τον ίδιο λόγο, άλλοι επιλέγουν να προσεγγίσουν τη ΜΙG, κι άλλοι την Πειραιώς. Στην αγορά ισχυρίζονται ότι ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος της Chipita περιμένει στη γωνία και υπό προϋποθέσεις θα ανοίξει τα χαρτιά του.

Η Δέλτα λέγεται επίσης ότι έχει τραβήξει την προσοχή του ανταγωνισμού και συγκεκριμένα της Ολυμπος. Πιθανόν επειδή οι αδελφοί Σαράντη, ιδιοκτήτες της γαλακτοκομικής εταιρείας, είχαν προσεγγίσει τη ΜΙG με πρόταση να την αγοράσουν, έχοντας μάλιστα εξασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση. Ο ένας από τους Τσέχους που συμμετέχει στην επένδυση του ΟΠΑΠ φημολογείται πως έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να αγοράσει τη Vivartia. Ενα αγγλικό fund χτύπησε την πόρτα της ΜΙG ζητώντας τον Μπάρμπα Στάθη, ενώ μια εισηγμένη πολωνική εταιρεία πλησίασε την Πειραιώς ζητώντας να αγοράσει όλο τον κλάδο εστίασης (Goody's, Εverest κ.λπ.) προκειμένου να αναπτύξει στο δίκτυο τα δικά της καταστήματα. Tην ίδια στιγμή ένα άλλο αμερικανικό fund χτύπησε την πόρτα της Πειραιώς και εκδήλωσε ενδιαφέρον για όλη τη ΜIG.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα κουβάρι που δεν είναι εύκολο να ξετυλιχτεί. Για παράδειγμα, τα δάνεια του κλάδου εστίασης (240 εκατ.) έχουν ως εγγύηση μετοχές της Δέλτα. Για να ξεπεραστεί ο νομικός κυκεώνας φαίνεται ευκολότερο να πουληθεί όλη η Vivartia μαζί, η οποία έχει δάνεια περίπου 400 εκατ. ενώ διαθέτει ταμείο περίπου 40 εκατ. ευρώ. Στον λαβύρινθο των εταιρικών σχημάτων και των νομικών υποχρεώσεων έχουν ιδιαίτερη σημασία οι επιχειρηματικές επιλογές που θα κάνουν Πειραιώς και ΜΙG το επόμενο διάστημα, ώστε να αντιμετωπιστούν με ίσους όρους όλοι οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές και να μη δημιουργηθούν δυσάρεστες εντυπώσεις για διαδικασίες προσαρμοσμένες σε συγκεκριμένα επιχειρηματικά μέτρα.

Κινητικότητα για τα περιουσιακά στοιχεία της MIG καταγράφεται και για τις άλλες θυγατρικές. Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη νομικός και οικονομικός έλεγχος για την πώληση του 75% που κατέχει ο όμιλος στο «Χίλτον» της Κύπρου. Για τη SingularLogic φέρεται στην Πειραιώς να εξετάζουν ενδεχόμενο σπάσιμο της εταιρείας και ξεχωριστή αξιοποίηση κάθε δραστηριότητας. Για την εταιρεία έδειξε ενδιαφέρον και ο όμιλος Κόκκαλη, αλλά γρήγορα αποσύρθηκε. Το σενάριο του σπασίματος της εταιρείας λέγεται ότι έλκει την προσοχή της οικογένειας Μανωλόπουλου που έχει την Space Hellas, αλλά και του Θεόδωρου Φέσσα της Quest. H κυβέρνηση πάντως δεν επιθυμεί να αλλάξει χέρια το κομμάτι της εταιρείας που κάνει τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, η ενιαία πώληση της SingularLogic φαίνεται αρκετά δύσκολη καθώς έχει καθαρό δανεισμό 53 εκατ. και αρνητικά ΕΒΙΤDA.



O Θανάσης Παπανικολάου, διευθύνων σύμβουλος της MIG. Από τα γραφεία του ομίλου, όπως και από τα γραφεία της Πειραιώς, οι ενδιαφερόμενοι κάνουν παρέλαση. Η τύχη του «Υγεία» αλλά και του Attica Group φαίνεται πως ήδη έχει δρομολογηθεί, ενώ στο παρασκήνιο παίζεται τώρα η τύχη της Vivartia

ATTICA GROUP: Σε ρότα πώλησης ο κυρίαρχος του Αιγαίου
*του Μηνά Τσαμόπουλου

Από τα αλεύρια στην κυριαρχία του Αιγαίου. Η ιστορία του ομίλου Attica αρχίζει το 1918, όταν ιδρύθηκε με την επωνυμία Γενική Εταιρεία Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ελλάδος, περίοδος κατά την οποία ο Ελευθέριος Βενιζέλος κυβερνούσε την Ελλάδα.

Το 1924 εισέρχεται στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Είχε έδρα τον Πειραιά και αντικείμενο εργασιών την παραγωγή και εμπορία αλεύρων για αρκετές δεκαετίες υπό τη νέα επωνυμία Κυλινδρόμυλοι Αττικής Α.Ε. Την 10ετία πριν από το millennium, και πιο συγκεκριμένα το 1992, αλλάζει ιδιοκτησιακό καθεστώς αλλά και επωνυμία: Επιχειρήσεις Αττικής Α.Ε. και αργότερα Επιχειρήσεις Αττικής Α.Ε. Συμμετοχών. Είναι η χρονιά οπου ανατέλλει το επιχειρηματικό άστρο του κ. Περικλή Παναγόπουλου στην επιβατηγό ναυτιλία, την οποία αναγέννησε περνώντας την στον 21ο αιώνα. Το 1989 ο Ελληνας εφοπλιστής αιφνιδίασε τους πάντες όταν αποφάσισε να πουλήσει την εταιρεία κρουαζιέρας που είχε, τη Royal Cruise Line, στη νορβηγική Norwegian Cruise Line της οικογένειας Κλόστερ. Αμέσως μετά στράφηκε στην ποντοπόρο ναυτιλία και δημιούργησε το 1989 τη Magna Marine με πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου. Το 1992 δέχεται πρόταση να εξαγοράσει την εισηγμένη στο Χρηματιστήριο εταιρεία Κυλινδρόμυλοι Αττικής Α.Ε. Δεν είχε αντικείμενο, αλλά μπορούσε να αποτελέσει όχημα για την εισαγωγή των Επιχειρήσεων Παναγόπουλου στο Χ.Α. Εναν χρόνο αργότερα τη μετονομάζει σε Επιχειρήσεις Αττικής Α.Ε., ενώ στη συνέχεια ιδρύει τη Superfast Ferries Ναυτιλιακή Α.Ε. «Οι γνώσεις μου για το Χρηματιστήριο, για να μην πω ότι ήταν ανύπαρκτες, θα πω ότι ήτανε πολύ-πολύ περιορισμένες. Οδηγήθηκα λοιπόν στην αγορά μίας ουσιαστικά ανύπαρκτης εταιρείας, η οποία όμως ήταν εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Σκοπός μου ήταν με τα χρήματα τα οποία μου απέδωσε η πώληση της Royal Cruise Line να ασχοληθώ και πάλι με παραπλήσιο τομέα της κρουαζιέρας, δηλαδή με τη μεταφορά επιβατών και τροχοφόρων», είχε διηγηθεί ο κ. Παναγόπουλος.

Το 1993 δίνει παραγγελία ναυπήγησης των δύο πρώτων Superfast -«Superfast I» και «Superfast II»- στη Γερμανία. Είναι το έναυσμα για να κυριαρχήσουν οι Ελληνες στην Αδριατική προτού εμφανιστεί μετά από δύο δεκαετίες ο Εμανουέλε Γκριμάλντι και τη μετατρέψει σε «mare nostrum» για τους Ιταλούς. Τον Απρίλιο του 1995 δρομολογείται το «Superfast I» και δύο μήνες μετά το «Superfast II» στη γραμμή Πάτρα - Ανκόνα - Πάτρα. Tα δύο πλοία μειώνουν τον χρόνο του ταξιδιού κατά 40%. Το δαιμόνιο επιχειρηματικό μυαλό του κ. Παναγόπουλου έκανε το άλμα στον χρόνο αιφνιδιάζοντας τους ανταγωνιστές του, που ήταν βολεμένοι στην καθημερινότητά τους. Η Attica βρισκόταν σε αντεπίθεση διαρκείας. Τον Ιούλιο του 1996 παραγγέλνει τη ναυπήγηση των «Superfast III» και «Superfast IV» στα ναυπηγεία Kvaerner Masa της Φινλανδίας.

Ο κ. Παναγόπουλος είχε αποφασίσει να ανοίξει νέες γραμμές μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Τον Απρίλιο του 1998 τα «Superfast III» και «Superfast IV» δρομολογούνται στη γραμμή Πάτρα - Ανκόνα - Πάτρα, ενώ τα «Superfast I» και «Superfast II» εγκαινιάζουν μια νέα σύνδεση μεταξύ Πάτρας - Ηγουμενίτσας και Μπάρι στη νότιο Ιταλία.Ακολούθησε τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς η υπογραφή συμβολαίων ναυπήγησης τεσσάρων νέων Superfast, στα ναυπηγεία Howaldtswerke-Deutsche Werft AG στο Κίελο, με δικαίωμα που ενεργοποιήθηκε τον Μάρτιο 1999 για ακόμα δύο πλοία. Το πρώτο ζευγάρι, «Superfast V» και «Superfast VI», προοριζόταν για τις γραμμές Ελλάδος - Ιταλίας, ενώ τα άλλα τέσσερα Superfast (VII, VIII, IX και X) θα δρομολογούνταν στη Βαλτική.

Η γιγάντωση της εταιρείας

Η Attica είχε αρχίσει να γιγαντώνεται διεθνώς. Σε αναζήτηση ζωτικού χώρου ο Περικλής Παναγόπουλος στρέφει το βλέμμα στο Αιγαίο. Το ημερολόγιο έγραφε «Αύγουστος 1999» όταν πετυχαίνει να έρθει σε συμφωνία με μετόχους της εταιρείας Γραμμές Στρίντζη Ναυτιλιακή Α.Ε. για την αγορά ποσοστού ελέγχου 38,8% της τελευταίας, το οποίο αργότερα έφτασε το 48,8%. Ο Γεράσιμος Στρίντζης παραμένει στο νέο σχήμα. Η εταιρεία αλλάζει το εμπορικό της σήμα και όνομα σε Blue Star Ferries. Με την ανατολή το 21ου αιώνα, τον Μάρτιο του 2000, η Attica παραγγέλνει στα ναυπηγεία Flender Werft AG δύο νέα Superfast, τα οποία θα παραδοθούν τον Μάρτιο και Μάιο του 2002. Ο κ. Παναγόπουλος συνεχίζει να σφυροκοπεί τους ανταγωνιστές του. Τον Μάιο της ίδιας χρονιάς παραλαμβάνει το πρώτο πλοίο νέας γενιάς για την Blue Star Ferries, το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Blue Star Ithaki» από τα ναυπηγεία Daewoo Heavy Industries Ltd. της Νότιας Κορέας. Το υπερσύγχρονο νεότευκτο «Blue Star Ithaki» δρομολογείται στις γραμμές των Κυκλάδων κερδίζοντας την προτίμηση του επιβατικού κοινού. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο παραλαμβάνει τα επιβατηγά-οχηματαγωγά «Blue Star 1» και «Blue Star 2» από τα ναυπηγεία Van der Giessen-de Noord N.V. της Ολλανδίας και τα δρομολογεί στις γραμμές της Αδριατικής Θάλασσας.

Aκολουθεί νέος καταιγισμός παραλαβής νεότευκτων πλοίων. Τον Μάιο του 2001 δρομολογείται το «Superfast VIΙ» στη γραμμή Ροστόκ (Γερμανία) - Χάνκο (Φινλανδία) εγκαινιάζοντας τις δραστηριότητες της Superfast Ferries στη Βαλτική. Το ακολουθεί στην ίδια γραμμή το «Superfast VIΙΙ» τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς. Τον Ιούνιο επιλέγεται το λιμάνι του Ζεεμπρούγκε στο Βέλγιο για την καθημερινή σύνδεση μεταξύ Σκοτίας και ηπειρωτικής Ευρώπης, που ξεκίνησε τον Μάιο του 2002.

Τον Νοέμβριο του 2001 οι Επιχειρήσεις Αττικής υπογράφουν μνημόνιο προθέσεως συνεργασίας με την ιταλική εταιρεία κρουαζιέρων Costa Crociere, μέλος του ομίλου Carnival Corporation, για τη δημιουργία δύο νέων ναυτιλιακών εταιρειών που θα δραστηριοποιηθούν στις κρουαζιέρες και στη μεταφορά επιβατών και οχημάτων με επιβατηγά-οχηματαγωγά πλοία. Το 2002 συνεχίζονται οι παραλαβές πλοίων από τα ναυπηγεία. Πρόκειται για τα «Superfast ΙΧ» και «Superfast Χ». Συνεχίζονται οι προσθήκες στον στόλο νεότευκτων πλοίων αλλά και πωλήσεις στη λογική της ανανέωσης. Το 2005 είναι ακόμη μία κομβική χρονιά για τον όμιλο και τον κ. Παναγόπουλο. Πιο συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο η Attica αποκτά ποσοστό 12,33% στη Hellas Flying Dolphins, νυν Hellenic Seaways. Τον Φεβρουάριο αποκτά ποσοστό συμμετοχής 10,23% στο μετοχικό κεφάλαιο των Μινωικών Γραμμών, που αργότερα φτάνει το 11,61%. Τον Φεβρουάριο του 2006 η Attica προβαίνει στην πώληση του ποσοστού 12,33% στη Hellenic Seaways, που είχε αποκτήσει έναν χρόνο νωρίτερα. Τον Ιούλιο η θυγατρική της Attica Blue Star αποκτά, μέσω πλειστηριασμού, το σύνολο του ενεργητικού της ΔΑΝΕ που περιλαμβάνει το ε/γ-ο/γ πλοίο «Διαγόρας», για το συνολικό τίμημα των 19,9 εκατ. ευρώ.



Η πώληση στον Βγενόπουλο

Τον Φεβρουάριο του 2007 η Attica αυξάνει τη συμμετοχή της στις Μινωικές Γραμμές σε 22,25%. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο, ο κ. Παναγόπουλος αποφασίζει να πουλήσει το σύνολο της συμμετοχής που είχε η Αttica στις Μινωικές Γραμμές στον φίλο του και πλοιοκτήτη Πάνο Λασκαρίδη.

Είχε ήδη αρχίσει να δρομολογεί την αποχώρησή του από την επιβατηγό ναυτιλία, λίγο προτού ξεσπάσει η παγκόσμια οικονομική κρίση, το 2008, με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Τον Οκτώβριο ανακοινώνεται ότι ο Περικλής Παναγόπουλος πουλά στον Ανδρέα Βγενόπουλο.
Ο τελευταίος ίσως παραδοσιακός παίκτης της ακτοπλοΐας είχε μείνει πια δίχως πλοία. «Καθόλου τυχαία απόφαση», είχαν πει στελέχη της ναυτιλίας που τον γνώριζαν καλά. Κράτησε όμως τη θέση του προέδρου στον όμιλο Attica, με τον Ανδρέα Βγενόπουλο να ελέγχει πλέον το 51,3%. Το 2014 ο όμιλος πρωτοπορεί για μία ακόμη φορά, αφού καταφέρνει να προσελκύσει ξένα κεφάλαια. Ερχεται σε συμφωνία με το Fortress Investment Group για επένδυση ύψους 75 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο αναχρηματοδότησης. Τότε ο διευθύνων σύμβουλος του Attica Group είχε αναφερθεί για πρώτη φορά στις προοπτικές που υπήρχαν: «Η υποστήριξη των στρατηγικών μας συμμάχων θα μας επιτρέψει να εκκινήσουμε μια νέα πορεία στην ελληνική και στη διεθνή αγορά, να αναπτύξουμε νέες πρωτοβουλίες και να διεκδικήσουμε δυναμικά, σημαντικά μερίδια αγοράς σε νέες εμπορικές γραμμές, εδραιώνοντας ταυτόχρονα την ισχυρή παρουσία μας στις υφιστάμενες».

Ακολουθεί η δραστηριοποίηση της Attica σε γραμμή που συνδέει την Ισπανία με το Μαρόκο στη δυτική Μεσόγειο. Ηταν η εποχή που ο Γκριμάλντι εκθείαζε την Attica χαρακτηρίζοντάς τη «μία από τις καλύτερες εταιρείες του κλάδου, μαζί με την P&O και τη Stena». Οπως είχε δηλώσει, «οι τρεις αυτές εταιρείες μαζί με τον ιταλικό όμιλο μπορούν μέσω εξαγορών να αναπτυχθούν περαιτέρω στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας. Είναι προς το συμφέρον όλων να υπάρχουν δύο με τρεις παίκτες στην αγορά».

Τον Αύγουστο του 2017 η Attica ανακοίνωσε ότι ήρθε σε καταρχήν συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς και άλλους μετόχους μειοψηφίας για την απόκτηση του 50,30% της HSW. Τον Οκτώβριο αγόρασε και το ποσοστό 48,53% που είχε ο όμιλος Γκριμάλντι μέσω των Μινωικών στην HSW. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού με την απόφαση της 25ης Απριλίου 2108 ενέκρινε την απόκτηση αποκλειστικού ελέγχου επί της HSW από την Attica. Το 2017 το συνολικό μεταφορικό έργο του ομίλου ενισχύθηκε σε όλες τις κατηγορίες, με αύξηση κατά 2,2% στους επιβάτες, 5,7% στα Ι.Χ. και 3,5% στα φορτηγά αυτοκίνητα. Τα συνολικά δρομολόγια των πλοίων αυξήθηκαν κατά 3,3% σε σχέση με το 2016. Στην Αδριατική, και ειδικότερα στις γραμμές Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Ανκόνα και Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Μπάρι, σε κοινοπραξία με την ΑΝΕΚ, το μεταφορικό έργο των πλοίων του ομίλου αυξήθηκε κατά 17,3% στους επιβάτες, κατά 17% στα Ι.Χ. και κατά 8% στα φορτηγά. Τα δρομολόγια των πλοίων στην Αδριατική αυξήθηκαν κατά 2,6% σε σχέση με το 2016. Στην ελληνική ακτοπλοΐα, και ειδικότερα στις γραμμές Πειραιάς - Κυκλάδες, Πειραιάς - Δωδεκάνησα, Πειραιάς - Ηράκλειο, Πειραιάς - Χανιά και Πειραιάς - Νησιά Βορειοανατολικού Αιγαίου, εκτελώντας συνολικά 3,4% περισσότερα δρομολόγια από το 2016, το μεταφορικό έργο του ομίλου αυξήθηκε κατά 0,8% στους επιβάτες, κατά 4% στα Ι.Χ. και κατά 1,5% στα φορτηγά αυτοκίνητα. Στις γραμμές Ηρακλείου και Χανίων τα πλοία του ομίλου λειτουργούν κοινοπρακτικά με την ΑΝΕΚ.

Η επόμενη ημέρα για Vivartia και SingularLogic
*του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Η Vivartia είναι η ιστορία τριών διαφορετικών επιχειρηματιών που συναντήθηκαν, συνεργάστηκαν, αλλά τελικά ο καθένας πήρε τον δικό του δρόμο. Ο μεγαλύτερος ελληνικός όμιλος τροφίμων, μία από τις κορυφαίες πανευρωπαϊκά βιομηχανίες του κλάδου τροφίμων (35η στην κατάταξη), υπήρξε το αποτέλεσμα της συγχώνευσης της ΔΕΛΤΑ Holding, η οποία περιλάμβανε τη γαλακτοβιομηχανία ΔΕΛΤΑ, την Μπάρμπα Στάθης, την Goody’s, τα Everest και τα Flocafe, με τον όμιλο Chipita, με δεκάδες σήματα και εταιρείες στα σνακ, στα τρόφιμα και την εν γένει διατροφή.

Μετά από μια δυναμική πορεία στη βιομηχανία, ο μετέπειτα πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκα­λόπουλος αποφάσισε να συνεργαστεί τον Σεπτέμβριο του 2006 με τον κ. Σπύρο Θεοδωρόπουλο. Φίλοι από παλιά, οι δυο τους μοιράζονταν κοινές απόψεις όχι μόνο για τη βιομηχανία αλλά και για το μέλλον της χώρας. Τον Ιούλιο του 2007, όμως, η κατάσταση θα ανατραπεί, καθώς ο επιχειρηματικός τυφώνας Ανδρέας Βγενόπουλος, σε μια περίοδο μεγάλης ισχύος και ακμής, θα θελήσει να τοποθετηθεί στο γκρουπ επενδύοντας κεφάλαια. H Marfin Investment Group (MIG) αποκτά αρχικά το 34%, φτάνοντας μέσα σε λίγα χρόνια σε ποσοστό 86%, ενώ σήμερα έχει άνω του 91%. Θιασώτης ενός καπιταλισμού των αγορών και όχι τόσο της παραγωγής, ο Ανδρέας Βγενόπουλος θα εισέλθει σε ένα σχήμα το οποίο αποτελούνταν από παραδοσιακούς και μπαρουτοκαπνισμένους βιομηχάνους. Ανθρώπους της παραγωγής όπως ο κ. Δασκαλόπουλος και ο κ. Θεοδωρόπουλος, του οποίου το σχήμα είχε συγχωνευθεί.

Ξεκάθαρα, η παρουσία Βγενόπουλου θα αλλάξει κατά πολύ όχι μόνο τη μετοχική σύνθεση του εγχειρήματος, αλλά και τις διαπροσωπικές σχέσεις των αρχικών μετόχων. Μάλιστα το γεγονός πως ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, αποφασίζει -αυτοβούλως- να πουλήσει την αυτοκρατορία της Vivartia στον Ανδρέα Βγενόπουλο με έναν απρόθυμο Σπύρο Θεοδωρόπουλο (φήμες της εποχής έλεγαν πως το deal κλείστηκε εντός μόλις 48 ωρών) θα οδηγήσει σε ρήξη τις σχέσεις των άλλοτε δύο φίλων και συνεταίρων. Από το deal η οικογένεια Δασκαλόπουλου αποκομίζει 403 εκατ. ευρώ και η αντίστοιχη Θεοδωρόπουλου 147 εκατ. ευρώ. Η κοινή παρουσία Δασκαλόπουλου - Βγενόπουλου στο γκρουπ θα κρατήσει πάντως μόλις τρεις μήνες. Ο πρώτος θα αποχωρήσει με πρόσχημα την ανάληψη της προεδρίας του ΣΕΒ, παρά τις πιέσεις του μεγαλομετόχου να παραμείνει ως διευθύνων σύμβουλος. Κάπως έτσι και όντας σε αδιέξοδο, ο Ανδρέας Βγενόπουλος, αναγνωρίζοντας την επιχειρηματική ικανότητα του κ. Θεοδωρόπουλου, του δίνει τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στον όμιλο. Ο τελευταίος φέρεται να μην είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένος για τον νέο του ρόλο, ούτε να εγκρίνει ως προσωπικότητα τον business tycoon Βγενόπουλο, με την ισχυρή αλλά και συχνά αλλοπρόσαλλη προσωπικότητα. Λίγους μήνες μετά πουλά τη συμμετοχή του στη Vivartia, με τον διακαή πόθο να μπορέσει να αποκτήσει ξανά την Chipita. H ευκαιρία του δίνεται το 2010 και ενώ η χώρα εισερχόταν σε περιδίνηση.

Ο κ. Θεοδωρόπουλος μαζί µε τον σαουδαραβικό όµιλο Olayan και ομάδα επενδυτών και φίλων πήρε ίσως το µεγαλύτερο ρίσκο της ζωής του: επανεξαγόρασε την Chipita από τον όμιλο της Vivartia, καταβάλλοντας 400 εκατ. ευρώ και αναλαµβάνοντας χρέη 327 εκατ. ευρώ. Από εκεί και έπειτα ο Ανδρέας Βγενόπουλος αναλαμβάνει ενεργότερο ρόλο στα πράγματα της Vivartia και όλου του ομίλου, δεχόμενος όμως πολύ μεγάλες πιέσεις. Μέσα από ένα πλαίσιο εξαγορών, όπως της κυπριακής Nonni’s στις ΗΠΑ, της Christis Dairies, της Ελληνικής Ζύμης, της Everest, μεριδίων της ΜΕΒΓΑΛ κ.ά., θα επιχειρηθεί ο όμιλος να περάσει στη νέα εποχή. Αυτή τη στιγμή οι ενοποιημένες πωλήσεις του ομίλου Vivartia για το 2017 ανήλθαν στα 565,2 εκατ. ευρώ έναντι 572 εκατ. ευρώ το 2016, με το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων να προέρχεται από τα γαλακτοκομικά. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα EBITDA του ομίλου διαμορφώθηκαν σε κέρδη 56,4 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 22%, έναντι κερδών 46,2 εκατ. ευρώ το 2016. Αυτή τη στιγμή όλος ο όμιλος απασχολεί 5.500 εργαζομένους, έχοντας την ευθύνη για μερικά από τα πιο γνωστά εμπορικά σήματα της χώρας, όπως τα ΔΕΛΤΑ, Goody’s, Everest, Flocafe, Papagalino, La Pasteria, Olympic Catering, Μπάρμπα Στάθης, Βίγλα κ.ά.

Θύμα της κρίσης στην πληροφορική

Η SingularLogic αποτελεί τη Νο 1 ελληνική εταιρεία παραγωγής επιχειρηματικού λογισμικού και μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες υπηρεσιών και λύσεων πληροφορικής στην Ελλάδα. Πολλοί τη θεωρούν την εταιρεία που βρίσκεται πίσω από τη διεκπεραίωση των εθνικών εκλογών λόγω της γνωστής εμπλοκής του εκ των δημιουργών της Ανδρέα Δρυμιώτη. Η εταιρεία απασχόλησε προ ολίγου καιρού τα ΜΜΕ λόγω της αυτοκτονίας του Μιχάλη Καριώτογλου, του προέδρου και συνδημιουργού της εξαιτίας προβλήματος υγείας που είχε. Πρόκειται για εταιρεία που ξεκίνησε ως το κοινό όραμα μιας σειράς έμπειρων στελεχών του κλάδου της πληροφορικής στη δεκαετία του ’80, έφθασε στο σημείο να εξελιχθεί στον σημαντικότερο εργολάβο έργων πληροφορικής στη χώρα μας με μεγάλη εμπειρία στο σύστημα τεχνολογίας της χώρας και η οποία εξαγοράστηκε στα χρόνια ισχύος του Ανδρέα Βγενόπουλου. Οι δραστηριότητές της περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και διάθεση καινοτόμων προϊόντων επιχειρηματικού λογισμικού, τη μελέτη, σχεδίαση και υλοποίηση ολοκληρωμένων έργων πληροφορικής για τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, καθώς και τη διάθεση και υποστήριξη προϊόντων καταξιωμένων διεθνών οίκων πληροφορικής. Η SingularLogic, μέλος της MIG, αριθμεί 40.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 700 μεγάλες επιχειρήσεις ως πελάτες, ισχυρό πανελλαδικό δίκτυο συνεργατών και περισσότερα από 400 σημαντικά υλοποιημένα έργα πληροφορικής στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Τα τελευταία χρόνια είχε, πάντως, οικονομικά προβλήματα και συχνές εναλλαγές στην ηγεσία της, καθώς δεν εξυπηρετούσε τα δάνειά της, τα οποία υπερέβαιναν τα 50 εκατ. ευρώ.