Στο χείλος του γκρεμού η ακτοπλοΐα

Μπορεί οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις να κάνουν εκπτώσεις  και να δίνουν πακέτα προσφορών όμως ο κόσμος διαμαρτύρεται και για αυτό έχει μειωθεί η κίνηση σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές.

Ο κλάδος της ακτοπλοϊας βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού πλέον. Οι αιτίες σημαντικές: Μείωση επιβατηγού κινήσεως επιβατών, οχημάτων και φορτίων από και προς το νησιωτικό σύμπλεγμα Αιγαίου και Ιονίου μείον τριάντα τοις εκατό (-30%). Αύξηση τιμών καυσίμων και λιπαντικών (+33%) το τελευταίο έτος, αύξηση ΦΠΑ έως 4%, αύξηση κόστους συντήρησης πλοίων 10% κλπ.

Αναζητώντας τρόπους να αντέξουν οι εταιρείες ζητούν την κατάργηση των κρατήσεων υπέρ τρίτων και δη των μη ανταποδοτικών που επιβαρύνουν μέχρι και 40% το κάθε εισιτήριο. Και αν προστεθεί ποσοστό 7-12% για πρακτορειακά δικαιώματα, τότε το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται  στο ποσοστό του 52%, το οποίο αποτελεί «παγκόσμιο φαινόμενο» όπως υποστηρίζουν κύκλοι της ακτοπλοϊας.

Η κίνηση αυτή θα δώσει περιθώρια από τη μία να αυξηθούν τα έσοδα των εταιρειών και από την άλλη να δοθούν μεγαλύτερες εκπτώσεις στο επιβατικό κοινό.

Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου έχει την ιδέα ότι τα λεφτά που δίνει ο κάθε επιβάτης πάνε στο ταμείο της εκάστοτε εταιρείας. Όμως η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Μπορεί οι ακτοπλοϊκές εταιρείες αν συγκεντρώνουν το «ανάθεμα» όμως από το συνολικό τίμημα του εισιτηρίου εισπράττουν το 40 με 50%.

«Η εξουσία  του κράτους, μόνη αυτή διαχρονικά  νομιμοποίησε τις συγκεκριμένες κρατήσεις υπέρ τρίτων. Όμως, πλην του ΦΠΑ σε ποσοστό 11%   για τους επιβάτες και 23%  για τα οχήματα, καθώς και του επιναύλου σε ποσοστό 3%, που συνιστούν πράγματι φορολογική επιβάρυνση, οι υπόλοιπες κρατήσεις υπέρ τρίτων δεν είναι φορολογική επιβάρυνση ούτε και υπό την ευρεία έννοια του όρου.

Οι σχετικές εισπράξεις όχι μόνο δεν καταλήγουν στον κρατικό προϋπολογισμό  κατατιθέμενες αποκλειστικά στα ταμεία των ενδιαφερομένων φορέων αλλά και ουδεμία ανταποδοτικότητα παρουσιάζουν,  η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να νομιμοποιήσει τις κρατήσεις αυτές υπέρ τρίτων» επισημαίνει ο διευθυντής της Ένωσης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας, Νίκος Καβαλιέρος ο οποίος στη συνέχεια μας παραθέτει την ανάλυση των κρατήσεων υπέρ τρίτων που έχει κάνει η Ένωση.

Πιο συγκεκριμένα:

«Οι κρατήσεις υπέρ του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου   σε ποσοστό 6,5% επί του ναύλου, κατά το μεν 75% αποτελούν αποκλειστικό πόρο υπέρ του ΝΑΤ, ενώ το υπόλοιπο 25% προορίζεται, θεωρητικά, για κάλυψη ζημιών των επιβατών σε περίπτωση ναυτικού ατυχήματος (βάσει του Ν. 2575/98).  Ταυτόχρονα όμως και σύμφωνα με το ν. 2932/01 ο κάθε πλοιοκτήτης, για να δρομολογήσει πλοίο του, οφείλει να το έχει ήδη ασφαλισμένο  για τον ίδιο ακριβώς κίνδυνο, κατά τρόπο ώστε τελικά όλο το ποσό της κρατήσεως να καταλήγει αποκλειστικά και συνολικά στα ταμεία του Ν.Α.Τ.

Σχετικώς με τις κρατήσεις των Λιμενικών Ταμείων κατά ποσοστό 5% ή 5,5% επί του ναύλου, αυτές θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ανταποδοτικά τέλη εάν ήταν υπολογιζόμενες «κεφαλικά», δηλαδή εφάπαξ για όλους τους επιβάτες, και όχι ποσοστιαίες δηλαδή  υπολογιζόμενες βάσει του ύψους του ναύλου ανάλογα με τις κατηγορίες θέσεων, κατά τρόπον ώστε το ποσόν που υπερβαίνει τη βασική μονάδα πληρωμής (οικονομικής θέσης) στερείται παντελώς ανταποδοτικότητας ως προς την χρήση των λιμενικών εγκαταστάσεων από τον επιβάτη.

Το αυτό ισχύει και για τον επίναυλο 3% (ο οποίος αν και καταλήγει στον κρατικό προϋπολογισμό υπέρ της χρηματοδοτήσεως των αγόνων γραμμών)  κατά το  μέτρο που και η επιβάρυνση αυτή είναι ποσοστιαία επί της αξίας του καθαρού ναύλου και όχι «κεφαλική», δηλαδή εφ΄ άπαξ ποσό.

Σχετικά με τις κρατήσεις,  τα λεγόμενα «αχθοφορικά» αρκεί να παρατηρηθεί ότι όχι μόνο καταλήγουν απλώς στο ταμείο του Σωματείου Αχθοφόρων αλλά και ότι δεν παρέχεται πλέον, εδώ και δεκαετίες, καμία αχθοφορική υπηρεσία σε κανένα από τους ελληνικούς λιμένες.

Το ίδιο ισχύει και για τις κρατήσεις 4-8%  υπέρ των φορτοεκφορτωτών για διαφυγούσα εργασία.  Λόγω της τελειοποιήσεως των μέσων φορτοεκφόρτωσης γεγονός που καθιστά μη αναγκαίες τις υπηρεσίες αυτές, οι οποίες και δεν παρέχονται, η είσπραξη είναι καθαρά μη ανταποδοτική.
 
Οι κρατήσεις όμως υπέρ των λοιπών Λιμενικών Οργανισμών, οι οποίες είναι ανώνυμες εταιρείες,   είναι καθαρά εισπρακτικό μέτρο αλλά στο μέτρο που δεν είναι εφ΄ άπαξ «κεφαλικές» αλλά ποσοστιαίες δεν συνιστούν ανταποδοτικό τέλος».