Τουρκία όπως Αργεντινή: «Κατρακυλά» η λίρα όπως το πέσο

Μαζικές πωλήσεις των νομισμάτων αναδυόμενων αγορών σημειώθηκαν ξανά σήμερα, μετά τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από το 2015 που σημείωσε τη νύχτα το πέσο της Αργεντινής, με την τουρκική λίρα, την ινδική ρουπία και το ραντ της Νότιας Αφρικής να πλήττονται ιδιαίτερα.

Το πέσο έκανε βουτιά πάνω από 7% μετά την κατάρρευση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην κυβέρνηση του προέδρου της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι. Η κεντρική τράπεζα της χώρας παρενέβη για να σταθεροποιήσει το νόμισμα, το οποίο παρά ταύτα έκλεισε στην ισοτιμία των 34,10 πέσος ανά δολάριο. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δήλωσε ότι εξετάζει το αίτημα της Αργεντινής για επιτάχυνση της εκταμίευσης των 50 δισ. δολαρίων που προβλέπει το δανειακό πρόγραμμα της χώρας.

Η τουρκική λίρα υποχώρησε 1,9% σε χαμηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, καταγράφοντας απώλειες για τέταρτη συνεχόμενη συνεδρίαση, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται πριν λίγο στις 6,5881 λίρες ανά δολάριο. Το κόστος των πενταετών τουρκικών credit default swaps (για την ασφάλιση έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών από την Τουρκία) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης από το κλείσιμο της Τετάρτης στις 516 μονάδες βάσης (5,16 ποσοστιαίες μονάδες), που είναι υψηλό επίπεδο δύο εβδομάδων, σύμφωνα με την IHS Markit. Οι τουρκικές μετοχές υποχωρούσαν 0,6% και οι μετοχές των τουρκικών τραπεζών κατά 1,1%. Ο Πιοτρ Μάτις, αναλυτής της Rabobank για τις αναδυόμενες αγορές, σημείωσε ότι η Τουρκία δεν έχει ανακοινώσει νέα μέτρα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών μετά την αργία της περασμένης εβδομάδας. «Τα πρόσφατα σχόλια των αξιωματούχων δείχνουν ότι πιστεύουν πως τα μέτρα που έχουν εφαρμόσει έως τώρα θα αποδειχθούν αρκετά, κάτι που δεν ισχύει», είπε, προσθέτοντας ότι οι επενδυτές εξακολουθούν να θέλουν να δουν μία κατάλληλη αύξηση των επιτοκίων και μία πιο αυστηρή δημοσιονομική πολιτική.

Στο έλεος των διεθνών χρηματαγορών βρίσκονται τον τελευταίο καιρό οι οικονομίες της Τουρκίας και της Αργεντινής οι οποίες παρουσιάζουν τρομερές ομοιότητες αλλά και διαφορές την ίδια ώρα. Εκπρόσωποι και οι δύο των αναδυόμενων αγορών έβλεπαν την οικονομία τους να πηγαίνει σχετικά καλά τα προηγούμενα χρόνια, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους αριθμούς.

Στην Τουρκία η τεράστια ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα (όσοι έχετε επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη τα τελευταία χρόνια θα έχετε διαπιστώσει ότι πρόκειται για ένα μεγάλο εργοτάξιο) έδωσε δουλειές και μία οικονομική άνθηση που χάρισε αυτοπεποίθηση στον Ερντογάν.

Στην Αργεντινή μέχρι και πριν από δύο χρόνια η ισοτιμία του πέσο με το δολάριο δεν απειλούσε την οικονομία και οι δείκτες βελτιώνονταν (χωρίς όμως να περιορίζεται η μεγάλη φτώχεια και οι ανισότητες). Πλέον η κατάσταση στις δύο χώρες είναι διαφορετική. Το γεγονός ότι οι επενδυτές προτιμούν πλέον ομόλογα και μετοχές των αναπτυγμένων οικονομιών βυθίζει τα νομίσματα χωρών από τις αναδυόμενες αγορές.

Η τουρκική λίρα έχει χάσει πάνω από 30% της αξίας της από την αρχή του έτους έναντι του αμερικανικού δολαρίου αλλά ο Ερντογάν δν δίνει το πράσινο φως για την άνοδο των επιτοκίων.

Για το πέσο στην Αργεντινή τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα καθώς από την αρχή του έτους η αξία του έναντι του αμερικανικού δολαρίου έχει πέσει κατά 43.5%

Η διαφορά μεταξύ των δύο (Αργεντινής και Τουρκίας) έγκειται στην αντιμετώπιση που έχουν στον παράγοντα ΔΝΤ. Στην Αργεντινή ο Μαουρίτσιο Μάκρι πλέον... εκλιπαρεί. Οι μεταρρυθμίσεις των δύο τελευταίων χρόνων δεν απέδωσαν καρπούς και την Τετάρτη ζήτησε να καταβληθεί η βοήθεια από το ΔΝΤ (ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων) άμεσα αν και τον Μάιο δήλωνε ότι δεν είναι απαραίτητη.

Το να μπει βέβαια το ΔΝΤ στην αγορά της Αργεντινής δεν είναι κάτι απλό. Το επιχείρησε και ο Φερνάντο Ντε Λα Ρούα το 2001 με συνέπεια να αναγκαστεί να αποχωρήσει από το προεδρικό μέγαρο με ... στρατιωτικό ελικόπτερο μετά τη λαϊκή κατακραυγή.

Ο Ερντογάν, αντίθετα, ξορκίζει το Ταμείο. Κρίνει ότι δεν το χρειάζεται και ότι μπορεί μόνος του να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Ηδη έκανε άνοιγμα προς την Ευρώπη για να βρει ισορροπίες αφού με τις ΗΠΑ βρίσκεται σε τεράστια κόντρα. H Moodys πάντως την Τετάρτη δεν χαρίστηκε και υποβάθμισε 20 (!) χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Τουρκίας.