Η Chipita περνά στα χέρια της Mondelez για 1,5 δισ. δολάρια

Σε talk of the town των τελευταίων ημερών εξελίσσεται η πώληση της ελληνικής πολυεθνικής των σνακ Chipita αντί 1,5 δισ. δολαρίων στον αμερικανικό κολοσσό Mondelez με τζίρο 25 δισ. δολαρίων. Ενα γκρουπ που απασχολεί παγκοσμίως 85.000 εργαζομένους και παράγει ομοειδή προϊόντα με τον όμιλο που δημιούργησε ο κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος.

Μόνο το άκουσμα ότι για ένα ελληνικών (και όχι μόνο) συμφερόντων γκρουπ ετοιμάζονται να προσφέρουν 1,5 δισ. ευρώ, σε περίοδο μάλιστα ύφεσης και δυσπραγίας, αρκούσε για να κινητοποιηθεί το σύνολο της εγχώριας αγοράς. Αν και σε ερώτημα του «business stories» αναφορικά με την εξέλιξη των πραγμάτων ο κ. Θεοδωρόπουλος απαντά ότι «η Chipita δεν έχει πουληθεί σε κανέναν πολυεθνικό όμιλο και όλα τα δημοσιεύματα δεν ευσταθούν», η αγορά εξακολουθεί να μιλά για τελειωμένο giga deal, για μια συμφωνία που θα αλλάξει τα δεδομένα και θα δώσει ώθηση όχι μόνο στον ελληνικό όμιλο, αλλά και στην εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού.

Deal διεθνές και όχι ελληνικό

Βέβαια η Chipita εδώ και χρόνια έχει πάψει να θεωρείται αμιγώς «ντόπια» εταιρεία και αποτελεί μια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη με πολύ καλές τοποθετήσεις κυρίως στην Ανατολική Ευρώπη. Αυτό είναι και το κυρίαρχο asset το οποίο ενδιαφέρει τους Αμερικανούς και όχι η τοποθέτησή τους στη χώρα μας, στην οποία εξάλλου διαθέτουν πολυετή παρουσία. Οι Αμερικανοί επενδυτές, λοιπόν, στην περίπτωση που προχωρήσει η συγκεκριμένη επιχειρηματική πράξη δεν θέλουν να επενδύσουν χρήματα στην Ελλάδα, αλλά να επεκταθούν σε αγορές όπου δεν έχουν ισχυρή παρουσία. Οι περισσότεροι εξάλλου γνωρίζουν ότι η Chipita, αν και διαθέτει σημαντική παραγωγική δραστηριότητα στη χώρα μας, δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 56 χώρες, με 19 εργοστάσια σε πολλές γωνιές του πλανήτη, 68 γραμμές παραγωγής και με διαρκείς επενδύσεις ή εμπορικές τοποθετήσεις σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Πολωνία, η Ρωσία, η Τουρκία, ακόμα και η μακρινή Ινδία, το Μεξικό, η Γκάνα, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία (λόγω των μετόχων της οικογένειας Ολαγιάν).

Ολοι γνωρίζουν επίσης ότι, στο πλαίσιο της περαιτέρω διεθνοποίησής του, το γκρουπ επένδυσε σε χορηγία στη Euroleague, με καμπάνιες στις οποίες πρωταγωνιστές ήταν οι κορυφαίοι μπασκετμπολίστες της ηπείρου μας. Κάποιοι μάλιστα θεώρησαν τότε ότι αυτού του είδους η επιλογή του Ελληνα επιχειρηματία ίσως μεταφραζόταν και σε ενδιαφέρον τοποθέτησής του ευρύτερα στον αθλητισμό με την απόκτηση της ποδοσφαιρικής ομάδας του Παναθηναϊκού, όμως τελικά αυτή η προσπάθεια δεν προχώρησε.

Από την πλευρά της Mondelez, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήδη υπάρχει το know-how εξαγορών στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα γκρουπ με τζίρους στην Ελλάδα όπου στις αρχές της δεκαετίας έφτασαν περίπου στα 215 εκατ. ευρώ, αν και κατόπιν λόγω της κρίσης ακολούθησαν φθίνουσα πορεία. Διαχειρίζεται επιτυχημένα σήματα όπως τα Merenda, Lacta, Oreo, Trident, Dentyne, Halls και τα τυριά Philadelphia. Επίσης, είχε συζητηθεί από την εταιρεία και η εξαγορά του σήματος Παυλίδης. Η Mondelez παλιότερα ήταν γνωστή ως Kraft Foods. Από το 2012 όμως άλλαξε επωνυμία και σύνθεση περνώντας στη νέα εποχή.

Το σίριαλ, πάντως, των επαφών του κ. Θεοδωρόπουλου και των μετόχων της πλειοψηφίας της οικογένειας Ολαγιάν που είναι τοποθετημένοι στην Chipita κρατάει εδώ και καιρό. Αρχικές πληροφορίες έφεραν το γκρουπ να έχει επαφές και με την PepsiCo, όμως η Mondelez προχώρησε πιο δυναμικά. Και αυτό διότι τα προϊόντα και η φιλοσοφία της Chipita είναι συμπληρωματικά και τη βοηθούν να επεκταθεί προς την Ευρασία, στην οποία το γκρουπ Θεοδωρόπουλου - Ολαγιάν είναι εξαιρετικά τοποθετημένο. Σημαντικό επίσης δεδομένο είναι ότι η τοποθέτηση της Chipita στα κρουασάν, ένα σνακ που αποτελεί κατηγορία από μόνο του, θα προσφέρει στον μελλοντικό αγοραστή πρόσβαση σε μια νέα αγορά με μεγάλες προκλήσεις και σημαντικό καταναλωτικό ενδιαφέρον.

Ενα θερμό καλοκαίρι

Παρά τις διαψεύσεις, πάντως, είναι γνωστό ότι εδώ και καιρό, και κυρίως εντός του καλοκαιριού, διενεργείται λογιστικός έλεγχος από χρηματοοικονομικούς και νομικούς συμβούλους. Σε κάθε περίπτωση, η πιθανή εξαγορά του ομίλου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πολλοί θυμούνται ότι και στο παρελθόν ο κ. Θεοδωρόπουλος είχε συμφωνήσει στη συγχώνευση του ομίλου του με αυτόν της ΔΕΛΤΑ του κ. Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Ηταν το 2006, όταν δημιουργήθηκε η Vivartia, ο μεγαλύτερος ελληνικών συμφερόντων όμιλος τροφίμων και 35ος σε όλη την Ευρώπη. Παρά ταύτα, ο κ. Θεοδωρόπουλος γρήγορα αποχώρησε και επαναγόρασε την εταιρεία του θεωρώντας ότι η Chipita ήταν ένας βιομηχανικός κολοσσός που έπρεπε να έχει αυτόνομη πορεία.

Αρκετοί μάλιστα τον θυμούνται να βρίσκεται σε αναμμένα κάρβουνα καθώς πίστευε ότι η πώληση του στέρησε το δημιούργημα μιας ολόκληρης ζωής και ήταν πολύ νέος για να αποχωρήσει από τη βιομηχανική του δραστηριότητα και να «ξεκουραστεί» στα εκατομμύρια ευρώ που απέκτησε. Μαζί με τους πιστούς του συμμάχους, λοιπόν, την οικογένεια Ολαγιάν που για χρόνια βρίσκεται στην Ελλάδα προερχόμενη από τη Σαουδική Αραβία, πήρε πίσω την Chipita το 2010 και την εκτόξευσε. Οι τελευταίοι κατέχουν ποσοστό 80% και ο Ελληνας επιχειρηματίας 12%, ασκώντας όμως την καθημερινή διοίκηση και υλοποιώντας τα επενδυτικά του οράματα με μεγάλη επιτυχία. Παράλληλα στην Chipita συμμετέχουν με μικρά ποσοστά σημαντικοί επιχειρηματίες.

Κύκλοι της αγοράς συνδέουν τις τελευταίες ραγδαίες εξελίξεις με την προσπάθεια άντλησης κεφαλαίων της Chipita από τις διεθνείς αγορές. Η πρόσφατη αλλαγή πλάνων και η αναβολή εισόδου της εταιρείας στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, ως αποτέλεσμα της αστάθειας που παρουσιάζει το επενδυτικό κλίμα λόγω της Τουρκίας και της Ιταλίας, αλλά και εν γένει της αρνητικής πορείας των πιο πρόσφατων εκδόσεων, προβλημάτισαν. Πιθανή μη εκπλήρωση των στόχων που είχαν τεθεί στον όμιλο που κατέγραψε διψήφια αύξησης πωλήσεων και έσοδα 432,3 εκατ. ευρώ και απέκτησε σημαντικά νέα assets όπως τη Νίκας θα έδινε άλλου τύπου μηνύματα από αυτά που θα έπρεπε. Σημαντικό στοιχείο των όλων εξελίξεων είναι ότι ήδη η οικογένεια Ολαγιάν διατηρεί σχέσεις με τη Mondelez στον αραβικό κόσμο, ενώ η αμερικανική πολυεθνική εδώ και καιρό τοποθετείται και κινείται στη Σαουδική Αραβία.

Η ιστορία της Chipita

Η Chipita συνοψίζει το απόλυτο ελληνικό βιομηχανικό success story. Ιδρύθηκε το 1973 από τους αδελφούς Φώντα, Απόστολο και Γιάννη Γαβαλάκη. Τρεις εργολάβους που έψαχναν να τοποθετήσουν τα χρήματα που κέρδισαν από άλλον κλάδο και στράφηκαν στη βιομηχανική παραγωγή (γαριδάκια). Μακριά από τις οικοδομές, νοίκιασαν ένα εργοστάσιο στον Κηφισό στο ύψος του Μοσχάτου και ξεκίνησαν. Η δουλειά πήγαινε καλά, ώσπου με απόφαση του υπουργείου Παιδείας τα γαριδάκια εξοστρακίστηκαν από τα κυλικεία των σχολείων, κάτι που ήταν μεγάλο πλήγμα για την εταιρεία. Σε αυτό το καθοριστικό σημείο, το 1986, η εταιρεία πέρασε (κατά 50%) στα χέρια ενός δραστήριου νεαρού, του Σπύρου Θεοδωρόπουλου, ο οποίος με ελάχιστους πόρους αλλά μεγάλη διάθεση επεδίωξε να κάνει πραγματικότητα τα σχέδιά του για τη δημιουργία ενός κολοσσού στον κλάδο των σνακ και όχι μόνο. Η επένδυση στα κρουασάν θα τον εκτοξεύσει, ενώ η βιομηχανία μετεγκαταστάθηκε στη Λαμία, αλλάζοντας φυσικά και μετοχική σύνθεση, με τον Ελληνα επιχειρηματία να αναλαμβάνει την ευθύνη.

Τη δεκαετία του ’90 ξεκίνησε μια πορεία προς την επιτυχία με την εισαγωγή της Chipita στο χρηματιστήριο και την ταυτόχρονη επέκτασή της στο εξωτερικό, και μάλιστα σε χώρες όπως το Μεξικό, η Πορτογαλία και η Ισπανία, όπου δύσκολα δραστηριοποιούνταν επιχειρήσεις από την πατρίδα μας. Η μεγάλη επιτυχία του κ. Θεοδωρόπουλου ήταν η παρουσίαση των κρουασάν 7Days. Από μόνα τους έφεραν επανάσταση, καθώς δημιούργησαν μια νέα εντελώς προϊοντική κατηγορία, την οποία ουκ ολίγες ελληνικές και ξένες βιομηχανίες έσπευσαν να υιοθετήσουν και -γιατί όχι;- να κοπιάρουν.

Με μάρκες όπως τα 7Days, Molto κρουασάν, Bake Rolls, Τσιπς ή Τυρογαριδάκια Εxtra, ο όμιλος έκανε διαρκείς επιτυχίες. Το 2000 υπέγραψε συμφωνία με την PepsiCo για την παραγωγή και διανομή κρουασάν στη Λατινική Αμερική ενώ το 2004 υπήρξε εξάπλωση στην Αφρική. Μετά τη συγχώνευση με τη ΔΕΛΤΑ και την τελική επαναγορά του ομίλου, η πορεία θα είναι ξανά ανοδική χάρη στις σωστές επιλογές του κ. Θεοδωρόπουλου και την κεφαλαιακή στήριξη των Ολαγιάν.