Αναδρομικά συντάξεων για κατάργηση δώρων και περικοπές - Πώς θα τα διεκδικήσουν οι συνταξιούχοι

Νέα πακέτα ομαδικών αγωγών συνταξιούχων που διεκδικούν επιστροφή των μνημονιακών περικοπών οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές άρχισαν αυτόν το μήνα να εκδικάζονται στα διοικητικά δικαστήρια.

Όσοι συνταξιούχοι δεν έχουν προσφύγει έχουν περιθώριο τριών μηνών να προσφύγουν δικαστικά διεκδικώντας επιστροφή αναδρομικών από τις αντισυνταγματικές περικοπές δώρων και συντάξεων του 2012. Διαφορετικά δε θα χάσουν το δικαίωμα της διεκδίκησης αλλά θα τους επιστραφούν λιγότερα αναδρομικά .

Η πρόσφατη απόφαση του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης που έκρινε αντισυνταγματική την κατάργηση των δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων του συνταξιούχου του ΙΚΑ και του επιδίκασε το ποσό των 11.185 ευρώ «ανοίγει» τρεις νέους δρόμους σε σχέση με την απόφαση - βόμβα της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2015.

Α) Οι συνταξιούχοι μπορούν να διεκδικήσουν την επιστροφή παρακρατήσεων 5 ετών αντί για 2 που προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ.

Β) Μπορούν επιπλέον να διεκδικήσουν την επιστροφή ποσών όχι μόνο από τις παράνομες παρακρατήσεις αλλά και από την κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης.

Γ) Μπορούν να διεκδικήσουν την επιστροφή αναδρομικών από το 2013 αντί από το 11/6/2015 και μετά που προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ. Βεβαίως η απόφαση είναι πρωτόδικη και τα Tαμεία εξαντλούν τα ένδικα μέσα υποβάλλοντας εφέσεις κατά των πρωτόδικων αποφάσεων .

Νομικοί κύκλοι ωστόσο εκτιμούν ότι θα κερδηθεί και τελεσιδίκως καθώς «πατά » πάνω στην απόφαση του ΣτΕ η οποία έκρινε συνταγματικές τις μνημονιακές περικοπές έως και το 2011 αλλά αντισυνταγματικές και αντιβαίνουσες με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) τις περικοπές του 2012.

Σύμφωνα τον εργατολόγο κ. Κώστα Τσουκαλά « δικαίωμα προσφυγής στη δικαιοσύνη έχουν οι συνταξιούχοι και μετά το 2018 προκειμένου να διεκδικήσουν την επιστροφή παρανόμως παρακρατηθέντων ποσών έως τις 31/12/ 2018. Είναι εμφανές ωστόσο ότι όσο απομακρύνονται από την 5ετία 2013- 2018 , τόσο λιγότερα χρήματα μπορούν να διεκδικήσουν. Δηλαδή κάποιος που θα κάνει προσφυγή το 2020 θα πάρει χρήματα για τα έτη 2015-2018 , αν κάνει το 2021 θα πάρει χρήματα για το 2016-2018. Εκτιμώ ότι δεν έχει πρακτικό όφελος η αίτηση στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΕΠ για να μπλοκαριστεί τυχόν παραγραφή των διεκδικήσεών τους για το 2016 ή και το β’ εξάμηνο του 2015 γιατί έχει αμφίβολα αποτελέσματα.»

Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να διεκδικήσουν ποσά που φτάνουν ως και τα 30.000 υρώ από μειώσεις των νόμων 4051 κι 4093 του 2012 στις επικουρικές και στις κύριες συντάξεις τους, και από επιστροφή «Δώρων».

Οι συγκεκριμένες περικοπές καθώς και η κατάργηση των δώρων και των επιδομάτων θεωρούνται τα πιο σκληρά μέτρα στο πεδίο του ασφαλιστικού από την αρχή των μνημονίων γιατί αφενός οδήγησαν σε βαριές απώλειες εισοδήματος και αφετέρου «άγγιξαν» εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους

Το θέμα όμως έχει και μια άλλη πλευρά η οποία θα γίνει ορατή από 1/1/2019 ανεξάρτητα από την έκβαση που θα έχει η προσπάθεια της κυβέρνησης να αποτρέψει την περικοπή των συντάξεων έως 18%. Οι λεγόμενες προσωπικές διαφορές που έχουν προκύψει από τον επαναυπολογισμό ενσωματώνουν τις παράνομες παρακρατήσεις του 2012.

Δηλαδή το εκκαθαριστικό της σύνταξης από 1/1/2019 , δε θα αναφέρει τις μνημονιακές περικοπές όπως γίνεται σήμερα αλλά το νέο ποσό που έχει προκύψει από τον επαναυπολογισμό , σημειώνοντας ξεχωριστά την προσωπική διαφορά. Αυτό σημαίνει ότι οι παρακρατήσεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές «μηδενίζονται» δια παντός.

Ας δούμε όμως τα γεγονότα με την χρονική τους σειρά. Οι περικοπές του 2012 που υπολογίστηκαν επί του συνόλου της σύνταξης κύριας και επικουρικής και προέβλεπαν:

-μείωση 5% για ποσά 1.000,01-1.500 ευρώ

-μείωση 10% για ποσά 1.500,01-2.000 ευρώ

-μείωση 15% για ποσά άνω των 2000,1 ευρώ

Όταν κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος 4093/2012 από την ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2015 , δικαιώθηκαν περίπου 2000 συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει στα δικαστήρια διεκδικώντας την επιστροφή των χρημάτων τους. Το παράνομο «κούρεμα» ωστόσο δεν αφορούσε μόνο 2000 αλλά τουλάχιστον 300.000 συνταξιούχους .

Όμως η απόφαση διευκρίνιζε ότι δεν δικαιούνται αναδρομικά όλοι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι των πρώην εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, ΔΕΚΟ, Τράπεζες, πλην αυτών που προσέφυγαν στα δικαστήρια. Οι ειδικοί είχαν υπολογίσει ότι η κατάργηση των παράνομων μειώσεων και η επιστροφή των αναδρομικών θα επιβάρυνε το ασφαλιστικό σύστημα με 1,5 δισ. ετησίως.

Οι δανειστές θορυβημένοι από τη νέα δημοσιονομική βόμβα που απειλούσε τα θεμέλια του ασφαλιστικού , ζήτησαν από την κυβέρνηση να βρει λύση η οποία θα ελάμβανε υπόψη τη απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου αλλά δε θα διατάραζε την ευάλωτη δημοσιονομική ισορροπία, καθώς θα απαιτείτο η λήψη νέων μέτρων στο ασφαλιστικό. Η λύση βρέθηκε μέσω του νόμου Κατρούγκαλου.

Με το «εφεύρημα» του επαναυπολογισμού των συντάξεων , θα προέκυπτε η λεγόμενη προσωπική διαφορά η οποία θα ενσωμάτωνε τις περικοπές. Με άλλα λόγια με την προσωπική διαφορά θα συμψηφίζονταν τα οφειλόμενα ποσά από τις περικοπές του 2012 τουλάχιστον μέχρι την 1/1/ 2019.

Θυμίζουμε ότι ο νόμος Κατρούγκαλου δεν έκανε λόγο για μειώσεις αλλά ανέφερε ότι από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον επναυυπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ' έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.

Δηλαδή , οι παράνομες μνημονιακές παρακρατήσεις σταματούν να ισχύουν από το 2019 και όποιος συνταξιούχος προσφύγει στα δικαστήρια θα πρέπει να κινηθεί κατά του νόμου Κατρουγκαλου , ο οποίος σύμφωνα με τις διαρροές έχει κριθεί συνταγματικός από το ΣτΕ.