«Αυτοψία» στην Αθήνα για έσοδα, δαπάνες και πλεονάσματα ετοιμάζουν οι δανειστές

Τις βαλίτσες τους, για να έρθουν στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα και να εξετάσουν διεξοδικά τους υπολογισμούς που έκανε η κυβέρνηση στο προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού, ετοιμάζουν τεχνικά κλιμάκια των δανειστών. Το προσχέδιο βρίσκεται από χθες το βράδυ στα χέρια των στελεχών της Κομισιόν, προκειμένου να αξιολογηθεί με βάση τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.


Η επίσκεψη έχει προγραμματιστεί για τις 25 και 26 Οκτωβρίου, εντάσσεται στο πλαίσιο της κατάρτισης της πρώτης έκθεσης μεταμνημονιακής εποπτείας και δείχνει πως το… παζάρι για τις συντάξεις και τα αντίμετρα θα συνεχιστεί. Ο λόγος είναι ότι το υπουργείο Οικονομικών και οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες δεν έχουν ακόμα κλείσει την ψαλίδα που χωρίζει τις εκτιμήσεις τους αναφορικά με το ύψος του υπερπλεονάσματος της φετινής και της ερχόμενης χρονιάς. Λίγες ημέρες αργότερα θα πιάσουν δουλειά στην Αθήνα και τα τεχνικά κλιμάκια για τις τράπεζες και τον εξωδικαστικό μηχανισμό.


Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έστειλε χθες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019, χωρίς ουσιώδεις διαφορές σε σύγκριση με την εκδοχή που κατατέθηκε στη Βουλή την 1η Οκτωβρίου. Πρόκειται και πάλι για ένα κείμενο με χαρακτήρα εκδήλωσης προθέσεων, το οποίο έχει αστερίσκους και περιλαμβάνει δύο σενάρια, επιβεβαιώνοντας τα σχετικά ρεπορτάζ του www.protothema.gr και του «ΘΕΜΑτος»:

- Στο πρώτο σενάριο (σενάριο χωρίς αλλαγή πολιτικών, no policy change scenario) οι συντάξεις μειώνονται κανονικά από την 1η Ιανουαρίου 2019 και υλοποιούνται επίσης όλα τα ψηφισμένα αντίμετρα. Το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται να φθάσει το 4,2% του ΑΕΠ (4,14% ήταν η σχετική πρόβλεψη στο προσχέδιο που υποβλήθηκε στη Βουλή), υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 0,7% του ΑΕΠ.

- Στο σενάριο χωρίς περικοπή των συντάξεων και με εφαρμογή μόνο των αντίμετρων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη (σενάριο με μέτρα στη διακριτική ευχέρεια της κυβέρνησης, discretionary measures), το πρωτογενές πλεόνασμα φθάνει το 3,6% του ΑΕΠ (έναντι πρόβλεψης για 3,56% στο προσχέδιο της 1ης Οκτωβρίου), ξεπερνώντας τον στόχο κατά 0,1% του ΑΕΠ.

Τα αντίμετρα που επιδιώκει η κυβέρνηση να εφαρμοστούν το 2019, με βάση το δεύτερο σενάριο, ανέρχονται συνολικά στα 1,1 δισ. ευρώ και περιλαμβάνουν:

1. Μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10%, με κόστος 263 εκατ. ευρώ για τον προϋπολογισμό

2. Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, των αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών, με κόστος 177 εκατ. ευρώ (έναντι πρόβλεψης για κόστος 229 εκατ. ευρώ στο προσχέδιο της 1ης Οκτωβρίου)

3. Μείωση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων από 15% σε 10%, που θα έχει δημοσιονομικό αντίκτυπο από το 2020

4. Σταδιακή μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 25%, με ρυθμό μείωσης 1% ετησίως και δημοσιονομικό αντίκτυπο από το 2020

5. Επιδότηση ενοικίου, με κονδύλι αυξημένο στα 200 εκατ. ευρώ (από 150 εκατ. ευρώ στο προσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή)

6. Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους, με κόστος 103 εκατ. ευρώ

7. Ενίσχυση της ειδικής αγωγής με 22 εκατ. ευρώ.

8. Μετατροπή των συμβάσεων 3.000 εργαζομένων στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» από ορισμένου σε αορίστου χρόνου, με κόστος που έχει συμπεριληφθεί στο βασικό σενάριο.


Το δεύτερο σενάριο του προσχεδίου συνοδεύεται από έναν κρίσιμο αστερίσκο: η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι «η ποσοτικοποίηση των δημοσιονομικών παρεμβάσεων θα οριστικοποιηθεί κατόπιν διαβουλεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Δηλαδή, ο τελικός «λογαριασμός» θα βγει μετά το ενδελεχή έλεγχο των στοιχείων από τους τεχνοκράτες της Κομισιόν.


Τόσο ο έλεγχος στο πλαίσιο της πρώτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης όσο και εκείνος στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, αναμένεται να ολοκληρωθούν περί τα μέσα Νοεμβρίου. Η κυβέρνηση ευελπιστεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο προτού καταθέσει το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού στη Βουλή στις 21 Νοεμβρίου.


Με βάση τις μέχρι στιγμής παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το ορόσημο των εκλογών στη Βαυαρία πέρασε και ότι το αίτημα να μη μειωθούν οι συντάξεις τέθηκε προς τους δανειστές και από τη Νέα Δημοκρατία και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, οι πιθανότητες να αποφευχθούν οι περικοπές φαίνονται αυξημένες. Αναγκαία προϋπόθεση είναι να επιβεβαιωθεί ότι τα νούμερα του νέου προϋπολογισμού είναι ρεαλιστικά και ότι δεν θα τεθεί σε κίνδυνο ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 και τα επόμενα τρία χρόνια.


Η διάσωση των συντάξεων θα έχει, πάντως, το τίμημά της: μια σειρά από ήδη ψηφισμένα αντίμετρα, συνολικού ύψους 1,73 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, δεν θα υλοποιηθεί. Ειδικότερα:

- Το επίδομα ενοικίου θα είναι «κουτσουρεμένο» κατά τα 2/3

- Η επιδότηση 260 εκατ. ευρώ για να καλυφθεί η συμμετοχή φτωχών ασφαλισμένων στην αγορά συνταγογραφούμενων φαρμάκων χάνεται

- Τα 140 εκατ. ευρώ για την κατασκευή προσχολικών μονάδων και νηπιαγωγείων κάνουν φτερά

- Άλλα 240 εκατ. ευρώ, που θα διοχετεύονταν στη στήριξη ανέργων που αναζητούν εργασία, διαγράφονται.