Συντάξεις: Θολό τοπίο αν η περικοπή αναβάλλεται ή ακυρώνεται

Το πρώτο βήμα για να αποφύγει την περικοπή των συντάξεων την 1.1.2019 έκανε η κυβέρνηση, μετά την επιτυχή διαπραγμάτευση Χουλιαράκη στο Euro Working Group (EWG).

Ο νέος Προϋπολογισμός που θα καταθέσει την ερχόμενη Τετάρτη ο υπουργός Οικονομικών ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος δεν θα προβλέπει μείωση των ψηφισμένων συντάξεων. Ακόμα και αν στο μυαλό τους έχουν την οριστική ακύρωση του μέτρου, κανείς στην κυβερνηση–ούτε και ο Πρωθυπουργός- δεν το λέει ακόμα ανοικτά. Οι αποφάσεις θα ληφθούν από τους υπουργούς Οικονομικών στο Eurogroup, στις 3 Δεκέμβρη το πιθανότερο –καθώς μάλλον χάνεται το «ραντεβού» στο Eurogroup της 19ης Νοεμβίου. Τότε η κυβέρνηση θα ανακοινώσει επισήμως και εάν θα αναβάλλει το μέτρο ή αν θα το ακυρώσει, σε συμφωνία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ή και χωρίς αυτήν.


Εχθές οι τεχνοκράτες του EWG είχαν εντολή να εξετάσουν τα μεγέθη του 2019, όχι όμως και να αποφασίσουν για το 2020 και μετά. Ήταν η δεύτερη διευκόλυνση που κάνουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί στην κυβέρνηση: πριν ενάμισι μήνα δέχθηκαν να μην ισχύσει η δέσμευση για περικοπή των συντάξεων εάν δεν χρειάζονται για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2019. Και χθες έγινε η δεύτερη, με το να συνεδριάσει εκτάκτως το πρωί το EWG για την Ελλάδα, για να αποφανθεί αν ο όρος αυτός εκπληρώνεται –σε συνδυασμό με τις παροχές που θα περιλαμβάνει ο νέος Προϋπολογισμός. Και έτσι, θα μπορέσει η κυβέρνηση να καταθέσει Προϋπολογισμό στις 21 Νοεμβρίου –σύμφωνα με την συνταγματική επιταγή- χωρίς να χρειάζεται να αναμένει ως τις 3 Δεκέμβρη το Eurogroup. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι συζήτησαν για «ακύρωση», αλλά όλα εξαρτώνται κυρίως γύρω από τα συνεχή πλεονάσματα 3,5% ως το 2022.

«Παιχνίδι» με την ακύρωση

Η συζήτηση αυτή δεν επεκτάθηκε πέραν του 2019. Όπως έλεγαν στο υπουργείο Οικονομικών «το EWG εξέτασε την ελληνική εισήγηση για τον Προϋπολογισμό του 2019» (να μην περιλαμβάνεται το σενάριο με περικοπές συντάξεων) και «δεν εξέφρασε αντιρρήσεις» σε αυτό, με δεδομένη και την «θετική αποτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής». Και ο Πρωθυπουργός το βράδυ στη Θεσσαλονίκη περιορίστηκε να πει ότι ο Προϋπολογισμός του 2019 «δεν θα περιλαμβάνει νέα μέτρα λιτότητας», χωρίς να πει ότι «καταργείται» ή «ακυρώνεται» η περικοπή στις συντάξεις.

Στην κυβέρνηση το αφήνουν ανοικτό για πολιτική και επικοινωνιακή διαχείριση, αλλά κάνουν «ασκήσεις θάρρους» λέγοντας σε ιδιωτικές συζητήσεις τους πως στο νου τους έχουν την «ακύρωση» και όχι την «αναβολή». Στον αντίποδα βέβαια, το Bloomberg μετέδιδε προ ημερών ότι το Βερολίνο και η Άνγκελα Μέρκελ έχουν στο μυαλό τους την αναβολή και εφόσον επιτυγχάνονται τα πλεονάσματα. Και επιπλέον, έχουν το νου τους στραμμένο στην Ιταλία και στο Brexit, αποφεύγοντας να ανοίξουν και τρίτο μέτωπο με την Ελλάδα, τρεις μήνες μόλις μετά το ευρωπαϊκό «success story» του τέλους των Μνημονίων στην Ευρωζώνη.

«Ακύρωση» έστω και προσωρινά

Πολιτικά πάντως, τίποτα δεν εμποδίζει πια την κυβέρνηση να ακυρώσει το μέτρο τον Δεκέμβριο, ακόμα και αν διαφωνήσει το Eurogroup, ή και αν ακόμα η χώρα χάσει την δόση ελάφρυνσης χρέους (ANFAs και SNPs) τον Φεβρουάριο του 2019, λόγω μη συμμόρφωσης στις δεσμεύσεις της. Αν και θα αποτελούσε κακό μήνυμα προς τις αγορές, ούτως η άλλως στην κυβέρνηση έχουν δεχθεί πλέον ότι η Ελλάδα δεν θα έχει βγει ως τότε στις αγορές λόγω Ιταλίας. Οπότε έχει μπροστά της «γήπεδο» μέχρι τις εκλογές να «ζεσταίνει» ή να «παγώνει» τις περικοπές των συντάξεων κατά βούληση, ειδικά εάν οι αποφάσεις της θα υπονομεύσουν την επόμενη κυβέρνηση.

Μέχρι τότε όμως, η κυβέρνηση θα φέρνει στη Βουλή για ψήφιση και διαδοχικά νομοσχέδια με παροχές που θα προβλέπει ο νέος Προϋπολογισμός. Το ύψος τους υπολογίζεται σε 900 εκατ. έως 1 δισ. ευρώ περίπου, αν και τα ποσά άλλαζαν μέχρι και εχθές στα «παζάρια» που γίνονταν στις Βρυξέλλες.

Tα θετικά μέτρα αυτά για το 2019 προβλέπουν

- το πρόγραμμα επιδότησης στέγης με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.

- μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών κατά 1/3 και εφαρμογή της ελάχιστης εισοδηματικής βάσης για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή.

- Επιδότηση στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των νέων εργαζομένων

- Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά

- Μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων σταδιακά, από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας (μια μονάδα ανά έτος). Το μέτρο αυτό άλλωστε θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και μετά.

- Μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων μερισμάτων κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Και για αυτό το μέτρο η δημοσιονομική επίπτωση θα φανεί το 2020.

- Το πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι. Μετατρέπεται το τρέχον εργασιακό καθεστώς 3.000 εργαζομένων ορισμένου χρόνου σε αορίστου χρόνου.

- Η ενίσχυση των σχολικών μονάδων Ειδικής Αγωγής, με μονιμοποίηση 4.500 εκπαιδευτικών.