Ο προϋπολογισμός απειλείται από εκλογές και δικαστικές αποφάσεις προειδοποιεί το Δημοσιονομικό Συμβούλιο

Ο εκλογικός κύκλος και οι δικαστικές αποφάσεις αποτελούν κινδύνους για την επιτυχή ολοκλήρωση του νέου Κρατικού Προϋπολογισμού που ψηφίζεται σήμερα από τη Βουλή, σύμφωνα με την εκτίμηση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου.

Σύμφωνα με την νέα Έκθεση που εξέδωσε το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (Greece: Country Report) οι Βραχυπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές αναλύονται ως εξής:

«Κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2018, η δημοσιονομική πολιτική ανέδειξε ικανοποιητικές επιδόσεις στο πλαίσιο των δημοσιονομικών στόχων της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής (MTFS) 2019-2022. Τόσο η τρέχουσα δημοσιονομική επίδοση όσο και οι δημοσιονομικές προβλέψεις των διεθνών οργανισμών δείχνουν ότι ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ θα επιτευχθεί και ότι θα υπάρξει μια υπερ-απόδοση».

«Ωστόσο», συμπληρώνει το ΕΔΣ, «η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών υπόκειται σε ορισμένες προκλήσεις και κινδύνους, όπως οι κίνδυνοι ενδεχόμενης αποσταθεροποιητικής δυναμικής του επερχόμενου εκλογικού κύκλου, καθώς και της έκβασης των συνταξιοδοτικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια».

Σύμφωνα με το Συμβούλιο:


• Ο δημοσιονομικός στόχος του 2018, στο πλαίσιο του ενισχυμένου πλαισίου εποπτείας (δηλ. Πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ) θα επιτευχθεί.

• Ο στόχος του 3,5% για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2019 είναι εφικτός. Ωστόσο, προϋποθέτει περαιτέρω αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.

• Οι προβολές για την αύξηση του ΑΕΠ δείχνουν Ανάπτυξη 2,1% για το 2018 και 2,5% για το 2019.

• Για το τρέχον έτος αναμένεται μείωση του ελλείμματος των καθαρών εξαγωγών, ενώ για το 2019 οι προβλέψεις συγκλίνουν σε σημαντική αύξηση του σχηματισμού παγίου κεφαλαίου.

• Η επιτυχής ολοκλήρωση του Προγράμματος ESM αποτελεί θετικό αποτέλεσμα, αμφισβητείται όμως από την αβεβαιότητα στις ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές και τους κινδύνους πιθανής αποσταθεροποιητικής δυναμικής του επερχόμενου εκλογικού κύκλου.

Μακροοικονομικές προοπτικές

Όσον αφορά τις μακροοικονομικές εξελίξεις, το ελληνικό πραγματικό ΑΕΠ παρουσίασε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης κατά τα τρία τελευταία τρίμηνα του 2018. Ωστόσο είναι απαραίτητη η περαιτέρω επιτάχυνση. Η εκτίμηση από το Υπουργείο Οικονομικών για ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ + 2,1% θεωρείται εφικτός, ενώ είναι επίσης σύμφωνος με το βασικό σενάριο των μακροοικονομικών προβολών του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου.

Οι ιδιωτικές επενδύσεις αναμένεται να καταστούν η κινητήρια δύναμη ανάπτυξης το 2019 (σε αντίθεση με το 2018) (Διάγραμμα 1).

Η επιτάχυνση της πιστωτικής επέκτασης είναι απαραίτητη για την περαιτέρω ενίσχυση των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη μείωση των ποσοστών ανεργίας. Η ανάπτυξη των εξαγωγών αναμένεται να παραμείνει ισχυρή.

Ωστόσο, η ζήτηση για εισαγωγές αναμένεται να αυξηθεί λόγω της έντονης επενδυτικής δραστηριότητας. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, μαζί με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων ανεξάρτητων θεσμικών οργάνων, συγκλίνει με την άποψη ότι η αύξηση του ΑΕΠ για το 2019 θα κυμανθεί μεταξύ + 2,0% και + 2,5%.

Συνεπώς, η εκτίμηση του ρυθμού αύξησης 2,5% από το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμάται από το Συμβούλιο ως εφικτή, αν και παραμένουν ορισμένοι κίνδυνοι (κυρίως εξωτερικοί).

Η κύρια πρόκληση κατά την περίοδο μετά το πρόγραμμα είναι να διασφαλιστεί ότι η οικονομική ανάπτυξη θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο και θα παραμείνει σε βιώσιμα επίπεδα.

Μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές προοπτικές

Η δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας είναι συνδεδεμένη με τον ονομαστικό στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος που παρακολουθείται στο πλαίσιο του ενισχυμένου πλαισίου εποπτείας. Η Ελλάδα θα πρέπει να συμμορφωθεί με τους πρωτογενείς στόχους με πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022. Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα αναμένεται να υποστηριχθούν από την αύξηση του ΑΕΠ, τη βελτίωση των πιστωτικών συνθηκών, καθώς και από τη σωστή μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των κρατικών επιτοκίων.


Δημοσιονομικό πλαίσιο και εθνικοί δημοσιονομικοί κανόνες

Το πλαίσιο μετά το πρόγραμμα για την Ελλάδα συνεπάγεται την ενεργοποίηση του ενισχυμένου πλαισίου εποπτείας. Δεδομένου ότι η Ελλάδα απαλλάχθηκε από την υποβολή προγραμμάτων σταθερότητας, όσο ήταν στο πλαίσιο του προγράμματος, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν ακόμη θεσπίσει μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο (ΜΔΣ). Η Ελλάδα αναμένεται να καθορίσει τον ΜΔΣ στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Σύγκλισης κατά το 2019.

Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο θεωρεί ότι η ελληνική οικονομία είναι πολύ πιθανό να επιτύχει τους στόχους ενισχυμένης επιτήρησης (Διάγραμμα 2).

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 είναι σύμφωνες με το όριο που ορίζεται στο πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας (δηλαδή πρωτογενές υπόλοιπο ≥ 3,5% του ΑΕΠ).

Μία σημαντική ανησυχία είναι η πορεία του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ, το οποίο ακολούθησε ανοδική τροχιά κατά τη διάρκεια του 2018 (Διάγραμμα 3).


Το χρέος που δημιουργήθηκε το 2018 αποδίδεται στην αυξημένη συσσώρευση ταμειακών αποθεμάτων μέσω ενεργειών διαχείρισης μετρητών. Ωστόσο, κατά τα επόμενα έτη αναμένεται σημαντική μείωση του λόγου του χρέους προς το ΑΕΠ.