«Χαστούκι» από την Κομισιόν στην Αθήνα: Μπλοκάρει την εκταμίευση της δόσης του ενός δισ.

Κίτρινη κάρτα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ελληνική κυβέρνηση αναφορικά με την επιστροφή των κερδών των ελληνικών ομολόγων SMP και ANFAs ύψους 1 δισ. Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης της ενισχυμένης μεταμνημονιακής επιτήρησης διαπίστωσε πως δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για εκταμίευση της δόσης.

Με έξι προαπαιτούμενα να μην έχουν ολοκληρωθεί ο Πιέρ Μοσκοβισί αναμένεται να έρθει στην Αθήνα αύριο για να χτυπήσει το καμπανάκι καθώς με τη παρούσα κατάσταση η Ελλάδα δεν μπορεί να λάβει την επόμενη δόση.

“Η κύρια αρχή στην οποία εργαζόμαστε, είναι πως όλα τα προαπαιτούμενα πρέπει να ολοκληρωθούν. Είναι στο συμφέρον της Ελλάδας να γίνει η εκταμίευση στις 11 Μαρτίου. Θα το μεταφέρω στην Αθήνα, υπάρχει δουλειά που πρέπει να κάνουμε. Έχουμε 2 εβδομάδες, είναι δυνατό και είναι στο συμφέρον μας να γίνει αρκετή πρόοδος.” είπε ο Επίτροπος θέλοντας να δώσει ένα αισιόδοξο μήνυμα πως θα μπορούσε να αρθεί το μπλόκο, δεδομένης αρκετής προόδου ως τώρα.

Μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βαλντίς Ντομπρόβσκις είπε αναφορικά με την έκθεση για τη μεταπρογραμματική επιτήρηση πως η Ελλάδα ναι μεν έχει κάνει μεταρρυθμίσεις όμως σε ορισμένα σημεία υπάρχει ελλιπής πρόοδος, ιδιαίτερα στο θέμα της νομοθεσίας για την πρώτη κατοικία. Ο αντιπρόεδρος σημειώνει πως υπάρχουν σημεία της νομοθεσίας που πρέπει να εξεταστούν εκ νέου έτσι ώστε να βελτιωθεί το πλαίσιο πληρωμής αλλά και να μην προστατεύονται στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Απο τη πλευρά του ο Επίτροπος Οικονομίας και Νομισματικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί δήλωσε πως η Ελλάδα έχει υπερβολικές ανισορροπίες ιδίως μεγάλο χρέος, κόκκινα δάνεια, ανεργία. Υπάρχουν δύο πλαίσια που πρέπει να συνεχίσει ο διάλογος, η πρώτη κατοικία ο νέος νόμος Κατσέλη και οι Λιγνιτικες μονάδες.

Τι λέει η έκθεση της Επιτροπής για τον νόμο Κατσελη:

Η δέσμευση για εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με στόχο την αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος δεν τηρείται σήμερα. Πραγματοποιούνται ακόμη συζητήσεις σχετικά με πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για ένα νέο σύστημα προστασίας των πρωτοβάθμιων κατοικιών, το οποίο θα αντικαταστήσει τις σημερινές προστασίες στο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη (που λήγει στα τέλη Φεβρουαρίου 2019). Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα μοιράστηκαν τις παρατηρήσεις και τις ανησυχίες τους. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός σχεδιαστικών και τεχνικών λεπτομερειών που πρέπει να διευθετηθούν ώστε να διασφαλιστεί ότι το σύστημα είναι πραγματικά προσωρινό, με σωστό στόχο την προστασία των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών και δεν ενθαρρύνει τις στρατηγικές αθετήσεις. Απαιτείται περαιτέρω ανάλυση για την πλήρη κατανόηση των πιθανών επιπτώσεων στον ισολογισμό των τραπεζών και για τον ποσοτικό προσδιορισμό των δημοσιονομικών επιπτώσεων.

Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα δεσμεύονται να συνεργαστούν με τις ελληνικές αρχές για να βρεθεί συμφωνία για ένα σύστημα που δεν δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες, γεγονός που απαιτεί σημαντικές αλλαγές σε αρκετές βασικές παραμέτρους. Δεύτερον, πρέπει να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις των νομικών πλαισίων που σχετίζονται με την επίλυση των κόκκινων δανείων. Το σχέδιο δράσης για τη μείωση του αριθμού των εκκρεμών υποθέσεων βάσει του νόμου περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών θα πρέπει να καθορίσει επαρκώς τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί ο στόχος της εξάλειψης των συσσωρευμένων περιπτώσεων έως το 2021 και τον τρόπο με τον οποίο το νέο σχέδιο για την προστασία των πρωτογενών κατοικιών θα επηρεάσει την πρόοδο . Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια στην επιτυχή διεξαγωγή ηλεκτρονικών δημοπρασιών. Επίσης, το σημερινό σχέδιο δράσης για τα κρατικά εγγυημένα δάνεια πρέπει να επικαιροποιηθεί και να καταστεί αρκετά φιλόδοξο.

Για τις λιγνιτικές μονάδες:

Η δέσμευση σχετικά με την εκποίηση των λιγνιτικών μονάδων δεν έχει ολοκληρωθεί, μετά από αποτυχημένη διαδικασία δημοπρασίας. Οι συζητήσεις μεταξύ των ελληνικών αρχών, της ΔΕΗ και της Επιτροπής βρίσκονται σε εξέλιξη για την εξεύρεση αποδεκτού μέσου αντιμετώπισης της αντιμονοπωλιακής υπόθεσης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ. Πρόκειται για σημαντική αποτυχία στην επίτευξη μιας κρίσιμης διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, η οποία αποσκοπεί στην εισαγωγή του ανταγωνισμού, στην προσέλκυση επενδύσεων, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και στη στήριξη της δυνητικής ανάπτυξης.

Θετικά σχόλια για αγορά φυσικού αερίου:

Όσον αφορά τις εξελίξεις στις αγορές φυσικού αερίου, σημειώθηκε πραγματική πρόοδος με την αναδιάρθρωση της Δημόσιας Εταιρείας Αερίου της Ελλάδας (ΔΕΠΑ). Ο νόμος περί αναδιάρθρωσης της ΔΕΠΑ πρόκειται να εγκριθεί στα τέλη Φεβρουαρίου, ορίζοντας το πλαίσιο για τη διάσπαση της κυριότερης εταιρείας παροχής φυσικού αερίου σε δύο συγκεκριμένες οντότητες, μία που καλύπτει εμπορικές δραστηριότητες και μία άλλη υποδομή κάλυψης (με αυτό το τμήμα να χωρίζεται περαιτέρω μεταξύ διεθνών έργων και διανομής) , σύμφωνα με τους κανόνες διαχωρισμού.

Καμία συζήτηση για αλλαγή των πλεονασμάτων

Πάγο σε οποιαδήποτε συζήτηση για μείωση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων έβαλε ο Πίερ Μοσκοβισί, λέγοντας πως “Όταν βγήκε (η Ελλάδα) από το τρίτο πρόγραμμα έδωσε κάποιες υποσχέσεις για πλεόνασμα και πρέπει να το τηρησουν. Δεν το συζητάμε.” και συμπλήρωσε πως για τον νόμο Κατσέλη “Υπάρχουν περαιτέρω αλλαγές που θέλουμε να γίνουν, έχει γίνει πρόοδος αλλά δεν είμαστε ακόμη εκεί.”

Μεγάλες οικονομικές ανισορροπίες στην Ελλάδα

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έβγαλε δύο εκθέσεις. Την έκθεση μεταπρογραμματικής επιτήρησης και την έκθεση που αφορά το Ευρωπαϊκό εξάμηνο, δηλαδή τις εκθέσεις προόδου των Ευρωπαϊκών οικονομιών, όπου καταγράφονται οι οικονομικές ανισορροπίες.

Στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου η Επιτροπή διαπιστώνει “μεγάλες ανισορροπίες” που σχετίζονται βεβαίως με το τεράστιο χρέος, τα πολύ υψηλά κόκκινα δάνεια, την υψηλή (αν και μειώνεται) ανεργία και τις χαμηλές προοπτικές για ανάπτυξη. Η Ελλάδα, σημειώνει, έχει κάνει μεν μεγάλες βελτιώσεις τα τελευταία χρόνια, παρόλα αυτά η επενδυτική της κλίμακα παγκοσμίως είναι αρνητικότατη και διαρκώς δυσχεραίνει. Η έκθεση βρίσκει επίσης ασθενική ανάπτυξη και αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (περισσότερες εξαγωγές από ότι εξαγωγές).

Η έκθεση σημειώνει πως το χρέος της Ελλάδας είναι μεν τεράστιο, βρίσκεται όμως στη κατοχή θεσμικών επενδυτών (κράτη μέλη και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) συνεπώς το κόστος αποπληρωμής του παραμένει χαμηλό. Παράλληλα υπάρχουν μεγάλα προβλήματα στον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ελλάδας εξαιτίας των πολυάριθμων κόκκινων δανείων και της χαμηλής κερδοφορίας των τραπεζών. Αυτό σημαίνει πως δεν ανακάμπτουν οι επενδύσεις και δεν αυξάνεται ο ρυθμός δανειοδότησης.

Στα θετικά η έκθεση διαπιστώνει πως το ιδιωτικό χρέος μειώνεται και τα προγράμματα στήριξης (της ΕΕ) στην Ελλάδα στοχεύουν στην συνέχεια και την επέκταση των μεταρρυθμίσεων για την διόρθωση δομικών προβλημάτων της Ελληνικής οικονομίας.

Οπισθοχώρηση στο θέμα των 120 δόσεων

Η έκθεση αποκαλύπτει και οπισθοχώρηση της κυβέρνησης στο κρίσιμο θέμα της ρύθμισης χρεών προς την εφορία αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως 120 δόσεις. Όπως αναφέρει η Κομισιόν, η κυβέρνηση ενημέρωσε τους θεσμούς ότι δεν θα προχωρήσει «στο εγγύς μέλλον» σε αλλαγές στις υφιστάμενες ρυθμίσεις χρεών, «καθώς απαιτείται περαιτέρω τεχνική ανάλυση και εξέταση». Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι η έκθεση αναφέρεται τόσο στις ρυθμίσεις προς την εφορία όσο και στις ρυθμίσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες έχουν ήδη εξαγγελθεί επισήμως από το υπουργείο Εργασίας αλλά και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.

Το επίμαχο απόσπασμα της έκθεσης έχει ως εξής:
«Η κυβέρνηση έχει ενημερώσει τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ότι δεν σκοπεύει να προχωρήσει στο εγγύς μέλλον σε αναθεωρήσεις των ρυθμίσεων σε δόσεις για χρέη προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, καθώς απαιτείται περαιτέρω τεχνική ανάλυση και εξέταση. Είναι σημαντικό να αποφευχθούν αρνητικά ρίσκα για τα δημόσια έσοδα και να διαφυλαχθεί η κουλτούρα πληρωμών, καθώς αυτοί ήταν οι βασικοί στόχοι των μεταρρυθμίσεων στη συλλογή των δημόσιων εσόδων οι οποίες ενεργοποιήθηκαν στη διάρκεια των προγραμμάτων οικονομικής βοήθειας».

Και το πρωτότυπο στα αγγλικά:
"The government has informed the European institutions that they do not intend to proceed in the near future with revisions to instalment schemes for tax debt and social security debt, as they need to undertake further technical analysis and reflection. It is important to avoid negative risks to public revenues and to safeguard the payment culture, as these were core objectives of the reforms in public revenue collection enacted during the financial assistance programmes."

Για τον κατώτατο μισθό:

«Το διψήφιο ποσοστό αύξησης εγείρει ανησυχίες σχετικά με τις μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα», αναφέρει η Κομισιόν και προσθέτει δηκτικά: «Αναμενόταν κάποια αύξηση στον κατώτατο μισθό και αυτό είναι πράγματι ευπρόσδεκτο, καθώς το επίπεδό του είχε "παγώσει" από το 2012. Στο εγγύς μέλλον, η αύξηση μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο ως προς την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και της κατανάλωσης. Ωστόσο, οι προοπτικές για την απασχόληση συγκεκριμένων ομάδων μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά και οι μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις πρέπει να ληφθούν προσεκτικά υπόψη για πολλούς λόγους».

Οι κυριότεροι λόγοι που αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι οι εξής:

- «Ακόμα και πριν από τη μεγάλη αύξηση που νομοθετήθηκε, το επίπεδο του κατώτατου μισθού στην Ελλάδα βρισκόταν ήδη στα επίπεδα πολλών χωρών της ευρωζώνης, τόσο σε απόλυτους όρους όσο και ως αναλογία επί του μέσου όρου. Η αύξηση κατά σχεδόν 11% ξεπερνά κατά πολύ τον προβλεπόμενο ρυθμό αύξησης της παραγωγικότητας στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια και έτσι συνεπάγεται απώλεια της σχετικής ανταγωνιστικότητας κόστους σε σύγκριση με την ευρωζώνη και άλλες αντίστοιχες χώρες», αναφέρεται στην έκθεση.

- Το ύψος της αύξησης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό εργαζομένων αμείβονται με τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα, αυξάνονται οι κίνδυνοι αρνητικών επιπτώσεων στην απασχόληση, ειδικά για τους χαμηλής ειδίκευσης και τους νέους εργαζόμενους. «Η αύξηση του κατώτατου μισθού ενδέχεται να αυξήσει τις επιπτώσεις της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, που θεωρείται ακόμα διαδεδομένη στην Ελλάδα», σημειώνει η Κομισιόν.

- Η κυβέρνηση πρέπει να αξιολογήσει τις επιπτώσεις της αύξησης του κατώτατου μισθού στη γενικότερη διάρθρωση των μισθών, ιδίως μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Ντομπρόβσκις: Υπάρχει ελλιπής πρόοδος στο θέμα της προστασίας α΄κατοικίας

Παρουσιάζοντας την έκθεση ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βαλντίς Ντομπρόβσκις είπε ότι η Ελλάδα ναι μεν έχει κάνει μεταρρυθμίσεις όμως σε ορισμένα σημεία υπάρχει ελλιπής πρόοδος, ιδιαίτερα στο θέμα της νομοθεσίας για την πρώτη κατοικία. Ο κ. Ντομπρόβσκις σημειώνει πως υπάρχουν σημεία της νομοθεσίας που πρέπει να εξεταστούν εκ νέου έτσι ώστε να βελτιωθεί το πλαίσιο πληρωμής αλλά και να μην προστατεύονται στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Απο τη πλευρά του ο Επίτροπος Οικονομίας και Νομισματικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί δήλωσε πως η Ελλάδα έχει υπερβολικές ανισορροπίες ιδίως όσον αφορά το μεγάλο χρέος, τα κόκκινα δάνεια και την ανεργία. Όπως τόνισε υπάρχουν δύο πλαίσια που πρέπει να συνεχίσει ο διάλογος, η πρώτη κατοικία ο νέος νόμος Κατσέλη και οι λιγνιτικες μονάδες.