«Στο πόδι» η συμφωνία Τσακαλώτου - Λαγκάρντ για την πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ

Σε μια σύντομη συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, η οποία έγινε στο… (σταυρο)πόδι, μπροστά σε δεκάδες συνέδρους που μετέχουν στην Εαρινή Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσιγκτον, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ έδωσε χθες το βράδυ το «πράσινο φως» για την πρόωρη αποπληρωμή 3,7 δισ. ευρώ από τις δανειακές οφειλές της χώρας μας προς τον διεθνή οργανισμό. Πλέον, η κυβέρνηση θα πρέπει να υποβάλει επισήμως σχετικό γραπτό αίτημα προς το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, αλλά και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και το Eurogroup.

Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr, οι επιστολές με το αίτημα προεξόφλησης του Ταμείου είναι έτοιμες και θα σταλούν τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί τουλάχιστον ένας μήνας για να προχωρήσει η διαδικασία, καθώς μεσολαβούν οι αργίες του Πάσχα και –πέρα από την έγκριση των Διοικητικών Συμβουλίων του ΔΝΤ και του ESM– θα χρειαστεί επίσης η έγκριση ορισμένων κοινοβουλίων της ευρωζώνης, όπως του γερμανικού. Αυτός είναι και ο λόγος που χρειάζεται να σταλεί αίτημα στο Eurogroup.

Υπενθυμίζεται ότι το newmoney.gr είχε αναφέρει από τις 6/3/2019 ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να προεξοφλήσει τα 3,7 δισ. ευρώ (1,5 δισ. ευρώ που λήγουν φέτος και 2,2 δισ. ευρώ που λήγουν το 2020) και ότι έχει ετοιμαστεί η σχετική επιστολή προς τον ESM, ενώ το «ΘΕΜΑ» είχε αποκαλύψει πρώτο τα σχέδια για πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ από τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η επίσημη έγκριση του ESM είναι απαραίτητη, διότι οι συμφωνίες με τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης τα οποία προσέφυγαν στη δανειακή βοήθειά του προβλέπουν ότι έχει καθεστώς «προτιμώμενου πιστωτή» (preferred creditor), όπως και το ΔΝΤ. Αυτό σημαίνει πως εάν οι οφειλές μιας χώρας προς το ΔΝΤ προεξοφληθούν χωρίς την έγκριση του ESM, τότε η χώρα θα πρέπει να πληρώσει άμεσα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό την αντίστοιχη αναλογία του ανεξόφλητου δανείου της. Πρακτικά, δηλαδή, εάν η Ελλάδα αποπλήρωνε τα 3,7 δισ. ευρώ (38% των συνολικών οφειλών της προς το ΔΝΤ) χωρίς το «πράσινο φως» του ESM, τότε θα έπρεπε να καταβάλει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και στον προκάτοχό του, τον EFSF, 72,5 δισ. ευρώ (το 38% των 190,8 δισ. ευρώ που δάνεισαν στη χώρα). Σημειώνεται ότι ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε μετά το Eurogroup της περασμένης Παρασκευής ότι θα στηρίξει την πρόωρη εξόφληση 3,5-4 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ.


Τσακαλώτος - Λαγκάρντ - Τόμσεν

Το χθεσινό τετ-α-τετ του κ. Τσακαλώτου με την κ. Λαγκάρντ πραγματοποιήθηκε σε κοινή θέα στο λόμπι του δευτέρου κτιρίου του ΔΝΤ, σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες συναντήσεις που διεξάγονταν πίσω από κλειστές πόρτες. Στη συνάντηση παρών ήταν και ο εκπρόσωπος της χώρας μας στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, καθηγητής Μιχάλης Ψαλιδόπουλος. Η επικεφαλής του Ταμείου άκουσε προσεκτικά τον υπουργό Οικονομικών να αναπτύσσει την πρόθεση της Ελλάδας να προεξοφλήσει 3,7 δισ. ευρώ, επί συνόλου 9,7 δισ. ευρώ που πρέπει να καταβάλει η χώρα μας στον διεθνή οργανισμό έως το 2024. Η κ. Λαγκάρντ δήλωσε ότι συμφωνεί και εξέφρασε την ικανοποίησή της, χαρακτηρίζοντας την πρόωρη αποπληρωμή ως θετική εξέλιξη.

Στη συνέχεια ο κ. Τσακαλώτος είχε κατ’ ιδίαν συνομιλία με τον διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου Πόουλ Τόμσεν. Λίγες ώρες νωρίτερα ο κ. Τόμσεν είχε δηλώσει ότι «θα καλωσόριζε την πρόωρη εξόφληση μέρους του δανείου της Ελλάδας», ενώ παράλληλα είχε επιμείνει στη μείωση του αφορολογήτου ορίου από το 2020, η οποία, όπως είπε, δεν είναι αναγκαία για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι, αλλά για να απελευθερωθούν πόροι για «φορολογικές μεταρρυθμίσεις» και αύξηση κοινωνικών δαπανών.

Body language shows the special relationship between @Lagarde and @tsakalotos #IMFmeetings pic.twitter.com/6wwtT7MkOd

— Thanasis Koukakis (@nasoskook) April 12, 2019

Ο Ευκλειδης Τσακαλωτος με την Κριστιν Λαγκάρντ κ τον εκπρόσωπο της Ελλάδας στο ΔΝΤ Μιχάλη Ψαλιδόπουλο #IMFmeetings #SpringMeetings pic.twitter.com/fQtNxO2Y9p

— Lena Argiri (@lenaargiri) April 12, 2019

Θετική η Κριστιν Λαγκάρντ στη πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ «είμαστε ικανοποιημένοι με αυτή την εξέλιξη» είπε στον Ευκλειδη Τσακαλώτο #SPRINGMEETINGS2019 pic.twitter.com/tB5FW6xi0L

— Lena Argiri (@lenaargiri) April 12, 2019

Τα οφέλη της πρόωρης αποπληρωμής

Η πρόωρη αποπληρωμή των 3,7 δισ. ευρώ, που λήγουν στη διάρκεια της φετινής και της επόμενης χρονιάς, έχει πλεονεκτήματα για όλους τους εμπλεκόμενους:

- Η Ελλάδα εξοικονομεί περίπου 150 εκατ. ευρώ από τόκους, καθώς εξοφλεί γρηγορότερα το ακριβότερο τμήμα των δανείων του ΔΝΤ, το οποίο είχε επιτόκιο ύψους 5,13%, χρησιμοποιώντας πόρους από το ταμειακό αποθεματικό της (εκδόσεις ομολόγων, επιστροφή κερδών από ελληνικά ομόλογα, «μαξιλάρι» διαθεσίμων, ταμειακά διαθέσιμα των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης), που έχει μεσοσταθμικό επιτόκιο 1,6%. Επίσης, η χώρα αποδεσμεύεται από δανεισμό με σημαντικό επιτοκιακό και συναλλαγματικό κίνδυνο, ο οποίος δεν υπάρχει δυνατότητα να αντισταθμιστεί με τη χρήση χρηματοπιστωτικών εργαλείων (hedging).

Η ιδιαιτερότητα αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι το Ταμείο δεν δανείζει σε ευρώ, δολάρια ή κάποια άλλο νόμισμα, αλλά σε «ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα» (SDR). Πρόκειται για μια μονάδα που χρησιμοποιούν αποκλειστικά το ΔΝΤ και ορισμένοι άλλοι διεθνείς οργανισμοί. Η αξία των SDR προκύπτει από τη σταθμισμένη αξία ενός «καλαθιού» νομισμάτων, στο οποίο μετέχουν το δολάριο των ΗΠΑ, το ευρώ, το κινεζικό γουάν, το ιαπωνικό γιέν και η στερλίνα.

Επιπλέον, η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει επικοινωνιακά το γεγονός, υποστηρίζοντας ότι «έσπρωξε προς την πόρτα της εξόδου το ΔΝΤ, που επέβαλλε επί χρόνια δυσβάσταχτα μέτρα στη χώρα».

- Οι Ευρωπαίοι θα προβάλουν την εξέλιξη ως απόδειξη ότι η Ελλάδα ξαναστέκεται στα πόδια της και ακολουθεί το επιτυχές παράδειγμα της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας, που είχαν εξοφλήσει πρόωρα τις δανειακές υποχρεώσεις τους προς το ΔΝΤ. Ταυτόχρονα, η αποπληρωμή μόνο 3,7 δισ. ευρώ από τα 9,7 δισ. ευρώ του δανείου της Ελλάδας διασφαλίζει ότι το Ταμείο θα παραμείνει σε ρόλο τεχνικού συμβούλου των Ευρωπαίων, ωσότου ολοκληρωθεί η ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία της χώρας μας τον Ιούνιο του 2022. Έτσι, ικανοποιείται η σχετική απαίτηση των Γερμανών, των Ολλανδών και άλλων Ευρωπαίων.

- Το ΔΝΤ θα εισπράξει ταχύτερα 3,7 δισ. ευρώ και θα ισχυριστεί πως η προεξόφλησή του πιστοποιεί ότι τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής και η εμπλοκή του Ταμείου στην Ελλάδα τελικά απέδωσαν καρπούς.