Ώρα αποφάσεων για το νέο φορολογικό: Τι συζητούν Μητσοτάκης-Σταϊκούρας

Το σχέδιο Μητσοτάκη για μειώσεις φόρων που θα δώσουν ανάσα στα ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, τίθεται από τάπητος σήμερα από το πρωί στο Μέγαρο Μαξίμου, σε ειδική σύσκεψη που συγκάλεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει άμεσα στην κατάθεση στη Βουλή του σχετικού νομοσχεδίου που θα περιλαμβάνει τον σχεδιασμό για όλες τις μεγάλες φορολογικές ανατροπές της επόμενης τετραετίας.

Εκτός από το να κάνει πράξη άμεσα τις εξαγγελίες της, το άλλο μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι να μπορέσει να πείσει και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς που ελέγχουν στενά την οικονομική πολιτική της χώρας στο πλαίσιο της Αυξημένης Εποπτείας της χώρας, ότι τα μέτρα που λαμβάνει βοηθούν και δεν πλήττουν τα οικονομικά του Κράτους.

Η κυβέρνηση προχωρά στην κατάρτιση και κατάθεση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, με βάση τον «μπλε φάκελο» για τις άμεσες προτεραιότητες που τους έθεσε ο Πρωθυπουργός την Πέμπτη. Ήδη όμως καταφτάνει στην Αθήνα και ο επικεφαλής του «μεγάλου δανειστή» της χώρας (ESM – European Stability Mechanism) Κλάους Ρέγκλινγκ, που θα έχει συνάντηση και με τον Πρωθυπουργό την ερχόμενη Δευτέρα πιθανότατα (ή την Τρίτη) στην Αθήνα.

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ έχει εκφράσει δημοσίως όμως, από τις 5 Ιουνίου, τις ανησυχίες του ότι μετά και τις παροχές Τσίπρα, τα ταμεία του κράτους «άδειασαν» πριν τα μέσα της χρονιάς και ούτε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ επιτυγχάνεται φέτος και το 2020, ούτε υπάρχει περιθώριο για φοροελανφρύνσεις.

Στην Αθήνα αναμένεται να καταφτάσουν και άλλοι εκπρόσωποι που έχουν ορίσει η Κομισιόν, η ΕΚΤ αλλά και το ΔΝΤ.

Τα επιχειρήματα

Απέναντι στις ανησυχίες των δανειστών, η κυβέρνηση οπλίζεται με δύο βασικά επιχειρήματα:

1ον) για τις προεκλογικές δεσμεύσεις που ανέλαβε και εφαρμόζει στηρίζεται «στα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους», δηλαδή στα στοιχεία του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών από την εποχή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, και όχι σε εκτιμήσεις και προβλέψεις των θεσμών που διαβλέπουν πως ανοίγει «μαύρη τρύπα» έως και 1,9 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ. Άλλωστε οι θεσμοί αποδέχονταν ως πρόσφατα όλα τα στοιχεία αυτά, ενώ και το νέο οικονομικό επιτελείο δεν μπορεί να στηρίζεται σε τίποτο άλλο από τα στοιχεία των υπηρεσιών των οποίων προϊστάται, έστω και αν αυτά είναι διαθέσιμα μόνον μέχρι και για τον μήνα Μάιο -όταν ξεκίνησαν να μοιράζονται οι πρώτες παροχές πριν τις ευρωεκλογές.

Με βάση τα στοιχεία αυτά πάντως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προέβλεπε κόστος 0,6% του και πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% ακόμα και μετά τις παροχές που έκανε, ενώ η Κομισιόν ανακοίνωσε τον Ιούνιο πως δεν θα ξεπεράσει το 2,9%. Πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασματα 2,9% κάνει και η Τράπεζα της Ελλάδος, άποψη για την οποία ο διοικητής της ενημέρωσε σχετικά και τον Πρωθυπουργό, κατά την χθεσινή του επίσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου. Χαρακτηριστικό είναι πάντως ότι και μόνον από τις 120 δόσεις, η Κομισιόν υπολογίζει απώλειες κρατικών εσόδων 1,1 δισ. ευρώ, ενώ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πριν ένα μήνα στη Βουλή μιλούσε για όφελος 300 εκατ. ευρώ (απόκλιση 1,4 δισ. που θα φανεί τους επόμενους δύο μήνες κατά πόσον μπορεί να γεφυρωθεί).

2ον) Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι φοροελαφρύνσεις που φέρνει, μαζί με τα άλλες μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει, θα έχουν ισχυρό αναπτυξιακό αντίκτυπο στην οικονομία, ο οποίος και θα υπερκαλύψει τις όποιες απώλειες κρατικών εσόδων.

Για να το αποδείξει, επικαλείται και ειδική έρευνα του ΟΟΣΑ, τα υπολογιστικά μοντέλα του οποίου δείχνουν ότι εάν το ΑΕΠ της χώρας αυξηθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα, από τα δύο δισ. ευρώ επιπλεόν για την οικονομία, τα μισά (δηλαδή ένα δισ. ευρώ) επιστρέφει άμεσα ή έμμεσα και πάλι στα κρατικά ταμεία, υπό μορφή φόρων και εισφορών.

Ειδικά σε συνθήκες επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας Οικονομίας, μέσα στις οποίες η Κομισιόν αναθεωρεί και πάλι προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ελληνική οικονομία φέτος (σε 2,1% από 2,2% πριν λίγους μήνες), η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έχει έναν λόγο παραπάνω να επιδιώξει την οικονομική μεγέθυνση, αντί την συνέχιση της φοροεπιδρομής του Γ’ Μνημονίου.

Με βάση το μοντέλο αυτό, επιπλέον άνοδος του ΑΕΠ κατά 1 ή περισσότερες μονάδες (πχ κατά 1,2 μονάδα στο 3,3%) εκμηδενίζεται το κόστος των παροχών Τσίπρα (0,6% του ΑΕΠ) χωρίς να χρειαστούν διορθωτικά μέτρα λιτότητας. Εκτιμούν δε ότι μετά την υπερσυμπίεση της οικονομίας λόγω υπερφορολόγησης, υπάρχει περιθώριο για εκτίναξη και δεν πρέπει να χαθεί η δυναμική αυτή μέσα στη διεθνή ύφεση.

Νέο φορολογικό

Από την άλλη, η κυβέρνηση επισπεύδει την ψήφιση των μέτρων, πριν η δυσπιστία και το έλλειμμα αξιοπιστίας που προκάλεσαν οι προεκλογικές παροχές των τελευταίων μηνών, προκαλέσον τις αντιδράσεις των ευρωπαίων εταίρων. Λόγω της «αλλαγής φρουράς» μάλιστα σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη μετά τις ευρωεκλογές, ο μόνος που θα παραμένει στην θέση του τον Οκτώβριο από τους παλαιούς "παντεπόπτες" της χώρας μας θα είναι ο Κλάους Ρέγκλινγκ –και ενδεχομένως η Κριστίν Λαγκάρντ αν «μετακομίσει» από το ΔΝΤ στην ΕΚΤ- ενώ «αποστρατεύονται» Γιουνκερ, Μοσκοβισί και Ντράγκι.

Ο χρόνος όμως δεν είναι μόνον «σύμμαχος», αλλά και αντίπαλος για την νέα κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την Δευτέρα που κλήθηκαν για να αναλάβουν τα νέα τους καθήκοντα (ή και από την Τρίτη που ορκίστηκαν) ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας και οι υφυπουργοί Απόστολος Βεσυρόπουλος, Θεόδωρος Σκυλακάκης και Γιώργος Ζαββός, μόλις εχθές το απόγευμα μπόρεσε το οικονομικό επιτελείο και συνεδρίασε σε πλήρη σύνθεση, για μια πρώτη καταγραφή της κατάστασης που παραλαμβάνει.

Χωρίς να χάσει ούτε ώρα αφότου ανέλαβε (από τις 7 το πρωί κάθε μέρα στο υπουργείο Οικονομικών) το οικονομικό επιτελείο καταγράφει την κατάσταση και κινείται ταχύτατα για να καταθέσει τα μέτρα που περιλαμβάνει το «σχέδιο Μητσοτάκη» για τις φοροελαφρύνσεις.

Τα άμεσα μέτρα

- 120 δόσεις: άτοκες δόσεις για 2,3 εκατ. μικροφειλέτες με χρέη έως 3.000 ευρώ και εισόδημα ως 20.000
- Εστίαση: ΦΠΑ 13% στα πάντα, πλην αλκοολούχων ποτών (ενδεχομένως από Σεπτέμβριο)
- ΕΝΦΙΑ: Οριζόντια μείωση για όλους 10%-15% το 2020 (και συνολικά 30% στη διετία)
- Επιχειρήσεις: Μείωση φόρου εισδήματος 20% αντί 28%, από το 2020 (ενδεχομένως σταδιακά)
- Φόροι μερισμάτων: Μείωση από 10% σε 5% το 2020

Τα επιπλέον μέτρα

- Φόρος 9% αντί 22% για εισόδημα έως 10.000
- Ανώτατος συντελεστής φόρου 42% αντί 45%
- Διατηρείται η έκπτωση φόρου μισθωτών-συνταξιούχων
- Έκπτωση φόρου 50% για δαπάνες κατοικίας
- Αναστολή ΦΠΑ για τρία χρόνια στην Οικοδομή