Προϋπολογισμός 2020: Στα 200-300 εκατ. ευρώ μειώθηκε η «τρύπα» που βλέπουν οι θεσμοί

Μικραίνει, αλλά παραμένει η διαφορά εκτιμήσεων μεταξύ κυβέρνησης και ευρωπαϊκών θεσμών αναφορικά με το δημοσιονομικό κενό της προσεχούς χρονιάς. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι τεχνοκράτες των δανειστών εξακολουθούν να βλέπουν «τρύπα» 200-300 εκατ. ευρώ, ενώ η ελληνική πλευρά επιμένει ότι δεν θα υπάρξει κενό και ευελπιστεί να πείσει γι’ αυτό τους Ευρωπαίους έως μεθαύριο, προκειμένου το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020 να σταλεί στην Κομισιόν την Τρίτη χωρίς «σκιές».


Από την περασμένη Δευτέρα, που το προσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή με πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 3,56% του ΑΕΠ το 2020 (0,06% του ΑΕΠ ή 120 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ), μέχρι χθες το βράδυ η ανταλλαγή στοιχείων ανάμεσα στους Ευρωπαίους τεχνοκράτες και τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ήταν εντατική και, όπως διαβεβαιώνουν και οι δύο πλευρές, εποικοδομητική. Εξ ου και η απόσταση που τις χώριζε μειώθηκε περαιτέρω. Όπως ανέφερε το protothema.gr το περασμένο Σάββατο, αρχικά οι Ευρωπαίοι έκαναν λόγο για δημοσιονομικό κενό ύψους 1,5 δισ. ευρώ, το οποίο περιορίστηκε στο 1 δισ. ευρώ μετά την επίσκεψη των στελεχών των θεσμών στην Αθήνα και στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας έπεσε κάτω από τα 500 εκατ. ευρώ. Τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση έριξε στο τραπέζι πρόσθετες πηγές εσόδων, όπως οι άδειες για το διαδικτυακό στοίχημα και τα λοιπά διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια, ενώ άρχισε να εξετάζει εναλλακτικές επιλογές για ορισμένα μέτρα, όπως η έκπτωση φόρου για δαπάνες ανακαίνισης, ώστε να περιορίσει το δημοσιονομικό κόστος τους.


Το δημοσιονομικό κενό των 200-300 εκατ. ευρώ που εντοπίζουν, σύμφωνα με πληροφορίες, οι δανειστές προκύπτει κυρίως από τις επιφυλάξεις τους σε τρία πεδία:

1. Τον ρυθμό ανάπτυξης του 2020. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι οι φοροελαφρύνσεις και τα υπόλοιπα θετικά μέτρα συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ που ενσωματώνονται στον προϋπολογισμό της προσεχούς χρονιάς θα τονώσουν την ανάπτυξη κατά 0,5%, οδηγώντας σε τελική αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% το 2020. Οι Ευρωπαίοι βάζουν τον πήχη αισθητά χαμηλότερα, στο 2,3%, και συζητούν υπό προϋποθέσεις ανέβασμά του έως το 2,5%, επικαλούμενοι το δυσμενές ευρωπαϊκό και διεθνές οικονομικό σκηνικό. Τις πιθανές αρνητικές παρενέργειες για τη χώρα μας από το εξωτερικό περιβάλλον τόνισε χθες και το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, το οποίο διατύπωσε αμφιβολίες σχετικά με την πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,8%. Όπως ανέφερε το Γραφείο Προϋπολογισμού, η συγκεκριμένη πρόβλεψη στηρίζεται μεν στα μέτρα επεκτατικής πολιτικής (δηλαδή, στις φοροελαφρύνσεις) που στηρίζουν το διαθέσιμο εισόδημα και την κατανάλωση, αλλά δεν φαίνεται να λαμβάνει υπ’ όψιν τον αντίκτυπο από τα μέτρα περιοριστικής πολιτικής. Επιπλέον, η πρόβλεψη αυτή είναι διπλάσια από εκείνη για την ευρωζώνη (1,4%) και μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπουν για την Ελλάδα οι διεθνείς οργανισμοί. Πάντως, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο στη δική του γνωμοδότηση για το προσχέδιο του προϋπολογισμού χαρακτήρισε απαιτητικό αλλά, υπό προϋποθέσεις, εφικτό τον στόχο για ανάπτυξη 2,8% το 2020. Με ενδιαφέρον αναμένεται η πρόβλεψη που θα ανακοινώσει η Κομισιόν στις αρχές Νοεμβρίου, στο πλαίσιο των φθινοπωρινών προβλέψεών της.

2. Την απόδοση των δημοσιονομικών ισοδύναμων μέτρων ύψους 1,231 δισ. ευρώ που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020 και ιδίως την πρόβλεψη για έσοδα 642 εκατ. ευρώ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης με μέτρα προώθησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Για το θέμα αυτό και το Γραφείο Προϋπολογισμού σημείωσε χθες ότι η αύξηση του ορίου των ηλεκτρονικών συναλλαγών στο 30% «προφανώς ενισχύει σημαντικά τα κίνητρα ηλεκτρονικών συναλλαγών και αποσκοπεί στη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης», αλλά η αποτελεσματικότητά του μέτρου, «δηλαδή η αύξηση των εσόδων είτε από τη φορολογία εισοδήματος είτε κατανάλωσης, εξαρτάται αφενός από τη συμπεριφορά των φορολογούμενων (ειδικά εκείνων που κάλυπταν μικρότερο ποσοστό του εισοδήματος με ηλεκτρονικές πληρωμές) και αφετέρου από την αυστηρότητα εφαρμογής του (όπως η αυτόματη συμπλήρωση του ποσού των ηλεκτρονικών πληρωμών χωρίς δυνατότητα τροποποίησης από τον χρήστη)».

3. Τη διατήρηση της υπεραπόδοσης στα φετινά έσοδα από τον ΦΠΑ, η οποία, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, δεν είναι παροδική και θα επηρεάσει θετικά το 2020 (carry-over effect).


Ακόμα και εάν οι αποκλίσεις στα παραπάνω πεδία δεν εξαλειφθούν έως την Τρίτη, που το υπουργείο Οικονομικών θα καταθέσει το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2020 στην Κομισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, όπως όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα.

Στην περίπτωση αυτή, οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν έως τα μέσα Νοεμβρίου περίπου, ώστε η Κομισιόν να καταλήξει σε θετικά σχόλια για τον νέο προϋπολογισμό τόσο στην ειδική σχετική έκθεσή της όσο και στην 4η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας. Οι δύο εκθέσεις αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα στις 20 Νοεμβρίου, ενώ μία ημέρα αργότερα το στικάκι με τους τόμους του προϋπολογισμού θα κατατεθεί στη Βουλή.