ΙΟΒΕ: Ανέφικτη η ισχυρή ανάπτυξη χωρίς ελάφρυνση των μεσαίων στρωμάτων

Ξεκάθαρο μήνυμα ότι είναι αδύνατον να επιτευχθούν ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης της τάξεως του 3%, εάν δεν μειωθούν τα φορολογικά βάρη για τα μεσαία στρώματα και δεν περιοριστούν οι ασφαλιστικές επιβαρύνσεις στη μισθωτή εργασία έστειλε χθες το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) μέσω της παρουσίασης της τριμηνιαίας έκθεσής του για την ελληνική οικονομία.

Σε αυτή ο πήχης των προβλέψεων για την αύξηση του ΑΕΠ παραμένει έως το 1,8% για φέτος (έναντι πρόβλεψης για ανάπτυξη 2% στον κρατικό προϋπολογισμό του 2020), ενώ για την προσεχή χρονιά ανεβαίνει στα επίπεδα του 2,3%-2,5%, πρόβλεψη πιο αισιόδοξη από εκείνες των περισσότερων διεθνών οργανισμών αλλά πιο απαισιόδοξη από αυτή του υπουργείου Οικονομικών για αναπτυξιακό άλμα 2,8%.

«Η επίτευξη οικονομικής μεγέθυνσης 2,8% είναι εφικτή, αλλά όχι με το μείγμα πολιτικής που αποτυπώθηκε στον προϋπολογισμό του 2020. Η δομή της οικονομίας αντιστρατεύεται υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η μείωση του βάρους στα μεσαία στρώματα αποτελεί προϋπόθεση για υψηλότερους και συστηματικότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Επιπλέον, πρέπει να υλοποιηθεί όσο πιο άμεσα και πιο σωστά γίνεται η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού», υπογράμμισε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ καθηγητής Νίκος Βέττας και πρόσθεσε: «Για να κάνει η οικονομία ισχυρή αναπτυξιακή στροφή, θα πρέπει να προταχθεί η μείωση των επιβαρύνσεων στη μισθωτή εργασία και η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των μεσαίων στρωμάτων, τα οποία δεν θα δουν παρά μια ελάχιστη, συμβολικού τύπου ελάφρυνση στην τσέπη τους από τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί, σε αντίθεση με τα πολύ χαμηλά εισοδήματα και τους ελεύθερους επαγγελματίες».

Οι αδικίες για τα μεσαία στρώματα

Πράγματι, η επεξεργασία των στοιχείων των φετινών φορολογικών δηλώσεων και των τελευταίων σεναρίων για τη νέα φορολογική κλίμακα που θα ισχύσει από το 2020 δείχνει ότι:

- Τα μεσαία εισοδήματα (16.000 έως 50.000 ευρώ ετησίως), ενώ αντιστοιχούν μόλις στο 15% του συνολικού αριθμού των φορολογουμένων, πληρώνουν το 53% του συνολικού φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων! Πρόκειται για 1,34 εκατομμύρια φορολογούμενους, κυρίως μισθωτούς και συνταξιούχους, που καταβάλλουν 4,4 δισ. ευρώ σε φόρους. Γι’ αυτούς η ελάφρυνση από τη νέα φορολογική κλίμακα θα κυμανθεί από 17 έως 37 ευρώ ετησίως μόνο.

- Οι 1,2 εκατομμύρια φορολογούμενοι που δηλώνουν ετήσιο εισόδημα 10.000-15.000 ευρώ θα κερδίσουν 117 έως 177 ευρώ ετησίως.

- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα έχουν με το νέο φορολογικό πλαίσιο όφελος που μπορεί να ξεπερνά ακόμα και τα 1.300 ευρώ ετησίως, καθώς φορολογούνται από το πρώτο ευρώ και ο εισαγωγικός φορολογικής συντελεστής θα μειωθεί από το 22% στο 9%.

Όσον αφορά στο ασφαλιστικό, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ τόνισε την ανάγκη μιας γενναίας μεταρρύθμισής του σε 3 πυλώνες, διευκρινίζοντας ότι στον 3ο πυλώνα, δηλαδή την προαιρετική ιδιωτική ασφάλιση, το κράτος θα πρέπει να δώσει φορολογικά κίνητρα. «Εάν για κάποιο λόγο πάει πίσω η ασφαλιστική μεταρρύθμιση ή εφαρμοστεί μόνο για όσους εισέλθουν στην αγορά εργασίας από το 2020, δεν θα υπάρξουν τα επιθυμητά θετικά αποτελέσματα για την οικονομία», συμπλήρωσε.

Τηλεδιάσκεψη για 4η αξιολόγηση, ΦΠΑ στα ακίνητα

Κληθείς να σχολιάσει το «πάγωμα» του ΦΠΑ στα ακίνητα για μια τριετία, ο κ. Βέττας παρατήρησε ότι ασφαλώς θα δοθεί ώθηση στην οικοδομή από το μέτρο αυτό και θα τονωθούν οι επενδύσεις, όμως κατέστησε σαφές ότι η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου που χρειάζεται η ελληνική οικονομία δεν θα έρθει από τις κατασκευές. «Χωρίς τη στροφή σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο με επενδύσεις και εξαγωγές, η ενίσχυση των ρυθμών ανάπτυξης θα είναι παροδική», δήλωσε.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είχε χθες, σύμφωνα με πληροφορίες, τηλεδιάσκεψη με τους εκπροσώπους των θεσμών για τις εκκρεμότητες της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης και το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που, μεταξύ πολλών άλλων, θα περιλαμβάνει τις διατάξεις για την τριετή αναστολή του ΦΠΑ στα ακίνητα με οικοδομική άδεια από το 2006 έως σήμερα. Υπενθυμίζεται ότι ο ΦΠΑ είναι κοινοτικός φόρος και γι’ αυτό οι όποιες παρεμβάσεις πρέπει να έχουν την έγκριση της Κομισιόν. Για να πείσει τους Ευρωπαίους, η ελληνική πλευρά βασίστηκε στο επιχείρημα ότι δεν πρόκειται για κατάργηση του φόρου, αλλά για τριετή αναστολή και εν συνεχεία επαναφορά του, όταν θα έχει τονωθεί η κτηματαγορά.

Ηλεκτρονικές πληρωμές και επενδυτικό κενό

Στη χθεσινή παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του ΙΟΒΕ ο κ. Βέττας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αύξηση του ορίου των ηλεκτρονικών πληρωμών στο 30% για όλους τους φορολογούμενους, συμπεριλαμβανομένων και των ελευθέρων επαγγελματιών. Όπως σημείωσε, θα ήταν πολύ πιο πρόσφορο για λόγους ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης ένα σύστημα όπου, αντί για έναν ενιαίο συντελεστή, θα συνέχιζαν να υπάρχουν διαφορετικοί συντελεστές σε συνάρτηση με το εισόδημα, αλλά δεν θα προσμετρούνταν όλες οι αποδείξεις, παρά μόνο εκείνες από κλάδους με αυξημένη φοροδιαφυγή.

Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ, «η σημερινή βάση δημιουργεί θετικές προοπτικές, αλλά δεν λείπουν οι κίνδυνοι και οι λόγοι για εγρήγορση. Αυτοί σχετίζονται αφενός με τη δομή της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου με αρνητικές εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν στο διεθνές περιβάλλον». Εξειδικεύοντας τα δομικά προβλήματα της οικονομίας, ο κ. Βέττας τόνισε ότι το αποταμιευτικό και το επενδυτικό κενό παραμένουν πάρα πολύ μεγάλα, φθάνοντας σωρευτικά τα 94 δισ. ευρώ και τα 75 δισ. ευρώ αντιστοίχως στην περίοδο της κρίσης (2009-2017).

«Βρισκόμαστε στο 1/2 του επιπέδου επενδύσεων είτε σε σχέση με το παρελθόν είτε σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», επεσήμανε. Πάντως, το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι οι επενδύσεις θα αυξηθούν κατά 15% το 2020. Η πρόβλεψη αυτή είναι πιο αισιόδοξη από εκείνη του νέου προϋπολογισμού (13,4%), όμως οφείλεται εν πολλοίς στη χαμηλή φετινή αφετηρία. Άλλωστε, όπως εξηγούν τα στελέχη του Ιδρύματος, πολλές επενδύσεις θα χρειαστούν ένα χρόνο επώασης, επομένως τα αποτελέσματά τους θα φανούν μετά το 2020.