Κομισιόν: Εύσημα για «τη φιλική προς την ανάπτυξη ρητορική» και το πακέτο φοροελαφρύνσεων του 2020

Με μια έκθεση που πιστοποιεί τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και την τήρηση των μεταμνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας, αποδίδει εύσημα στην κυβέρνηση για «τη φιλική προς την ανάπτυξη ρητορική» και το πακέτο φοροελαφρύνσεων του 2020, ενώ παράλληλα αναγνωρίζει τη σημαντική βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει σήμερα τον δρόμο για να εγκριθεί η επιστροφή 767 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Παράλληλα, όμως, οι τεχνοκράτες της Κομισιόν δεν παραλείπουν να τονίσουν την ανάγκη συνέχισης των μεταρρυθμίσεων και αντιμετώπισης 6 προκλήσεων, οι οποίες αναδεικνύονται, σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, στην πολυσέλιδη αναφορά τους.

Η 4η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας αποτυπώνει την αλλαγή κλίματος που υπήρξε μετά τις εκλογές του Ιουλίου τόσο στην οικονομία και στις αγορές όσο και στις σχέσεις της Ελλάδας με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, οι οποίες δοκιμάστηκαν εκ νέου την άνοιξη με τις προεκλογικές εξαγγελίες του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ζάππειο. Πλέον η εμπιστοσύνη έχει ανακτηθεί, τα μέτρα που έλαβε η νέα κυβέρνηση (π.χ. μείωση οροφής δαπανών) κάλυψαν το κενό που είχε εντοπίσει τον Ιούνιο η Κομισιόν στην προηγούμενη έκθεσή της και ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα επιτευχθεί τόσο φέτος (μάλιστα, προβλέπεται να φθάσει το 3,8%) όσο και το 2020. Η ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα κινηθεί στο 1,8% το 2019 και στο 2,3% το επόμενο έτος.

Οι φοροελαφρύνσεις και τα υπόλοιπα θετικά μέτρα, συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός του 2020 αποτιμώνται θετικά στην έκθεση. Ωστόσο, η Κομισιόν σημειώνει ότι οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα και η επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών δεν συνδυάζονται με μείωση του αφορολογήτου ορίου: «Η μεταρρύθμιση δεν αγγίζει το σχετικά υψηλό αφορολόγητο στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, το οποίο αποτελούσε τμήμα των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων με τους θεσμούς στο πρόγραμμα του ESM το 2017 και επρόκειτο να εισαχθεί το 2020», αναφέρεται χαρακτηριστικά, σύμφωνα με αποσπάσματα της έκθεσης που δημοσίευσε προχθές η ιστοσελίδα real.gr.

Οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες επισημαίνουν ακόμα ότι η χώρα μας έχει επιστρέψει ως κανονικός εκδότης στην αγορά ομολόγων, τα spreads των ελληνικών κρατικών τίτλων έχουν μειωθεί πολύ περισσότερο απ’ ό,τι εκείνα των υπόλοιπων ευρωπαϊκών ομολόγων και έτσι η ανάλυση βιωσιμότητας χρέους της έκθεσης είναι σημαντικά βελτιωμένη σε σχέση με την προηγούμενη, που είχε συνταχθεί στις αρχές της φετινής χρονιάς, αλλά και σε σύγκριση με την απαισιόδοξη ανάλυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), η οποία δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή. Σύμφωνα με τα αποσπάσματα της ιστοσελίδας real.gr, η Κομισιόν προβλέπει ότι το χρέος θα πέσει κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2041 και οι δανειακές ανάγκες της χώρας θα βρίσκονται περί το 10% του ΑΕΠ έως το 2032 και κοντά στο 14% στο τέλος του ορίζοντα προβλέψεων (2060).

Τα επαινετικά σχόλια της 4ης έκθεσης ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας συνοδεύονται, όμως, από την επισήμανση-σύσταση ότι «περαιτέρω δράσεις απαιτούνται όπου είναι απαραίτητο, για να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις» και εντοπίζονται 6 πεδία με προκλήσεις ή «αστερίσκους», όπως ανέφεραν ευρωπαϊκές πηγές στο protothema.gr:

1. Τράπεζες – Κόκκινα δάνεια: Η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει επιταχυνθεί, αλλά το συνολικό απόθεμά τους παραμένει πολύ υψηλό (74,5 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2019) και αποτελεί μία από τις υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες της ελληνικής οικονομίας, όπως θα επισημαίνεται σε ξεχωριστή σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα δοθεί επίσης σήμερα στη δημοσιότητα. Οι υπόλοιπες ανισορροπίες είναι το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, η υψηλή ανεργία και η χαμηλή ανταγωνιστικότητα. Η 4η έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας κάνει επαινετική αναφορά στο σχέδιο «Ηρακλής» για τη μείωση των κόκκινων δανείων, αλλά ζητεί επιτάχυνση των προσπαθειών αντιμετώπισης του προβλήματος.

2. Προστασία Α΄ κατοικίας – Πλειστηριασμοί: Η έκθεση θα υπογραμμίζει την ανάγκη να δοθεί έμφαση στη μετάβαση από το σημερινό σύστημα προστασίας της Α΄ κατοικίας σε ένα νέο πλαίσιο που θα αντιμετωπίζει ολιστικά το ιδιωτικό χρέος. Έτσι, θα «φωτογραφίζεται» η δυσαρέσκεια των θεσμών για το αίτημα παράτασης του ισχύοντος συστήματος μετά την 31η Δεκεμβρίου 2019, καθώς η προηγούμενη κυβέρνηση είχε δεσμευτεί στο Eurogroup ότι δεν θα υπάρξει παράταση.

3. Τριετής αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές: Σύμφωνα με τα αποσπάσματα της έκθεσης που δημοσιοποίησε προχθές η ιστοσελίδα real.gr, η Κομισιόν βάζει αστερίσκο στο μέτρο, σημειώνοντας ότι «υπάρχει κίνδυνος να αυξήσει το μερίδιο της μαύρης οικονομίας» και ότι «βρίσκεται υπό διερεύνηση σε σχέση με τη συμβατότητά του με το δίκαιο της Ε.Ε.». Η κυβέρνηση αισιοδοξεί, πάντως, ότι θα καταφέρει να διασκεδάσει τις ανησυχίες αυτές. Το μέτρο έχει συμπεριληφθεί κανονικά στον προϋπολογισμό του 2020 και στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο.

4. ΔΕΗ και αγορά ενέργειας: Παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει η κυβέρνηση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ΔΕΗ και στην επανεκκίνηση των ιδιωτικοποιήσεων στην αγορά ενέργειας, το πεδίο αυτό παραμένει μια σημαντική πρόκληση.

5. Δικαστικές αποφάσεις: Για άλλη μία έκθεση των θεσμών οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα αναδρομικά των συνταξιούχων και ο δημοσιονομικός αντίκτυπός τους επισημαίνονται ως εστία αβεβαιότητας, που μπορεί ακόμα και να απειλήσει την υπέρβαση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι το όποιο κόστος προκύψει για την επόμενη χρονιά θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας.

6. Δημόσια Διοίκηση – Προσλήψεις: Ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί σημαντικό στοίχημα για την κυβέρνηση, σύμφωνα με τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι, μετά τις προσλήψεις του περασμένου έτους, η νέα κυβέρνηση κάνει προσπάθεια να ανακτήσει τον έλεγχο των προσλήψεων, αλλά και πάλι ο στόχος έχει ξεπεραστεί κατά 5.200 άτομα.