Τέλος εποχής για το ΔΝΤ στην Ελλάδα

Το τέλος μιας ταραχώδους δεκαετίας και την αρχή ενός νέου κεφαλαίου στις σχέσεις Ελλάδας-Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου επισφράγισε η χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τη Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στην έδρα του διεθνούς οργανισμού στην Ουάσιγκτον.


Η συμφωνία των δύο πλευρών να κλείσει το μόνιμο γραφείο του Ταμείου στην Αθήνα (όπως είχε προαναγγείλει χθες το πρωί το protothema.gr και να προχωρήσει εντός του 2020 η δεύτερη μερική αποπληρωμή του χρέους της χώρας μας προς το ΔΝΤ σηματοδοτούν ότι η Ελλάδα παύει να αποτελεί «ειδική περίπτωση» για το Ταμείο. Επιπλέον, στο χθεσινό τετ-α-τετ επαναβεβαιώθηκε η στήριξη του διεθνούς οργανισμού, υπό τη νέα ηγεσία του, στο ελληνικό αίτημα για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021.

Η διαδικασία για τη διακοπή λειτουργίας του γραφείου του ΔΝΤ στην Αθήνα έχει ήδη δρομολογηθεί και, όπως ανέφεραν χθες κυβερνητικές πηγές, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει έρθει σε επικοινωνία με το Ταμείο για τις απαραίτητες συνεννοήσεις.


Το γραφείο στεγαζόταν στον 8ο όροφο του κτιρίου της Τράπεζας της Ελλάδος στην οδό Αμερικής 3. Η δραστηριότητά του είχε περιοριστεί τα τελευταία χρόνια και είναι χαρακτηριστικό ότι κανονικά η τριετής θητεία του τελευταίου επικεφαλής του, του Ολλανδού Ντένις Μπότμαν, έληγε τον περασμένο Σεπτέμβριο, αλλά δεν υπήρξε μέριμνα για την αντικατάστασή του. Έτσι, ο κ. Μπότμαν είναι εκείνος που θα κλείσει την πόρτα στον τελευταίο όροφο της ΤτΕ.


Ο περιβόητος κ. Τράα


Μόνιμος αντιπρόσωπος του Ταμείου στην Αθήνα ήταν νωρίτερα ο Αμερικανός Γουές Μακ Γκρου, ο οποίος είχε διαδεχθεί το φθινόπωρο του 2013 τον Ολλανδό Μπομπ Τράα. Ο κ. Τράα ήταν ο πρώτος επικεφαλής του γραφείου και δεξί χέρι του τότε υπεύθυνου του ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα και νυν διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος, Πόουλ Τόμσεν. Ο μικροκαμωμένος Ολλανδός οικονομολόγος με το σκληρό τεχνοκρατικό προφίλ είχε αναλάβει καθήκοντα τον Οκτώβριο του 2010, περίπου μισό χρόνο μετά την υπαγωγή της Ελλάδας στο 1ο Μνημόνιο, και είχε προκαλέσει πολλές εντάσεις με τη συμπεριφορά του όχι μόνο απέναντι σε στελέχη υπουργείων αλλά ακόμα και απέναντι σε υπουργούς της εποχής εκείνης. Αλγεινές εντυπώσεις είχε αφήσει επίσης η απαίτησή του να μένει σε πολυτελείς κατοικίες (αρχικά στην οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου με ενοίκιο 9.100 ευρώ και εν συνεχεία στη Φιλοθέη με ενοίκιο περίπου 4.000 ευρώ), την ώρα που ήταν ένας από τους βασικούς ενορχηστρωτές μιας πολιτικής σκληρής λιτότητας και ένας από τους διαμορφωτές της πλήρως αποτυχημένης συνταγής του 1ου Μνημονίου.

Πρόκειται για έναν από τους πολλούς λόγους που «η σχέση με το Ταμείο δεν ήταν πάντοτε εύκολη», όπως παρατήρησε χθες ο κ. Μητσοτάκης απευθυνόμενος στην κ. Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, για να προσθέσει: «Αλλά νομίζω συμφωνούμε σε ορισμένα σημαντικά θέματα, όπως η ανάγκη μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2021, και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και πάλι για τις δημόσιες τοποθετήσεις και την υποστήριξή σας σε αυτή τη διαδικασία».



Η δεύτερη πρόωρη αποπληρωμή



Παράλληλα με το λουκέτο στο μόνιμο γραφείο του ΔΝΤ στην Αθήνα, το σήμα επιστροφής της Ελλάδας στην κανονικότητα ενισχύεται από την περαιτέρω μείωση των δανειακών υποχρεώσεών της προς το Ταμείο.

Μετά τη χθεσινή συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με την κ. Γκεοργκίεβα, στην οποία συμμετείχαν επίσης ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης και ο εκπρόσωπος της χώρας μας στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου καθηγητής Μιχάλης Ψαλιδόπουλος, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών και του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προβλέπει την αποπληρωμή εντός του 2020 ενός ακόμη τμήματος του υπολοίπου του δανείου του ΔΝΤ.

Όπως σημείωσε χθες το πρωί το protothema.gr, η χρηματοδοτική στρατηγική του ΟΔΔΗΧ για τη φετινή χρονιά περιλαμβάνει την προεξόφληση άλλων 2 δισ. ευρώ που λήγουν το 2021 και βαρύνονται με επιτόκιο 1,91%, υπό την προϋπόθεση ότι το μεσοσταθμικό κόστος δανεισμού της Ελλάδας από τις αγορές θα είναι χαμηλότερο από τα επίπεδα αυτά. Όλοι οι αναλυτές και οι διεθνείς οίκοι θεωρούν βέβαιο ότι η προϋπόθεση αυτή θα εκπληρωθεί. Έτσι, το χρέος της χώρας προς το ΔΝΤ, το οποίο περιορίστηκε στα 5,5 δισ. ευρώ μετά την πρόωρη αποπληρωμή 2,7 δισ. ευρώ τον περασμένο Νοέμβριο, θα μειωθεί περαιτέρω στα 3,5 δισ. ευρώ. Η πρόωρη εξόφληση και αυτού του ποσού είναι εφικτή από οικονομικής πλευράς, αλλά δεν σχεδιάζεται γιατί οι Ευρωπαίοι θέλουν να παραμείνει το Ταμείο σε ρόλο επόπτη της ελληνικής οικονομίας όσο διαρκεί η ενισχυμένη εποπτεία (μέχρι τον Ιούνιο του 2022, υπό τα σημερινά δεδομένα). Η τελευταία δόση προς το Ταμείο πρέπει να καταβληθεί τον Ιούνιο του 2024.